Στο Πακιστάν τίθεται θέμα εμπιστοσύνης

Tου David Ignatius

Aρθρογράφου της Washington Post

Το στρατηγείο του πανίσχυρου πακιστανικού διυπηρεσιακού διευθυντηρίου μυστικών πληροφοριών (ISI) είναι ένα μουντό κτίριο με μαύρο περίγραμμα στη συνοικία Ααμπ-πάρα στο Ισλαμαμπάντ. Οι πράκτορές του, «τα παλικάρια της Ααμπ-πάρα», όπως τους αποκαλούν οι Πακιστανοί, διαδραματίζουν σημαντικό και μυστηριώδη ρόλο στη ζωή της χώρας. Τα «πλοκάμια» τους έχουν διεισδύσει στο γειτονικό Αφγανιστάν, όπως ισχυρίζεται αξιωματικός του ISI, αναφερόμενος στο κατασκοπευτικό δίκτυο του διευθυντηρίου.

Το ISI δέχτηκε να σηκώσει λίγο το πέπλο της μυστικότητας για χάρη μου, την περασμένη εβδομάδα. Ετσι είχα μια μακρά και ζωηρή συζήτηση με τον ταξίαρχο Αχμέντ Σουζά Πασά, τον γενικό διευθυντή της υπηρεσίας, καθώς επίσης και μια εμπεριστατωμένη ενημέρωση εκ μέρους των εμπειρογνωμόνων σε θέματα αντικατασκοπείας. Για λόγους δεοντολογίας, δεν μπορώ να μεταφέρω τα λόγια του Πασά, μπορώ όμως να περιγράψω σε γενικές γραμμές τον τρόπο με τον οποίο η υπηρεσία του αντιμετωπίζει ζητήματα ειδικής σημασίας. Μεταξύ άλλων, τον Πόλεμο στο Αφγανιστάν και τις ενίοτε «αιχμηρές» σχέσεις του ISI με την Αμερική.

Σε επιχειρησιακό επίπεδο, το ISI συνεργάζεται στενά με τη CIA. Αξιωματικοί των δύο υπηρεσιών δουλεύουν μαζί σχεδόν κάθε νύχτα στο πλαίσιο των κοινών επιχειρήσεων εναντίον της Αλ Κάιντα στις περιοχές των φυλών στο Πακιστάν, την πιο επικίνδυνη ίσως περιοχή του κόσμου. Πληροφορίες του ISI βοήθησαν τη CIA να σχεδιάσει τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα Predator, στη διάρκεια των οποίων εξουδετερώθηκαν τα τελευταία χρόνια 14 από τους 20 σημαντικούς στόχους.

Ομως, σε πολιτικό επίπεδο βασιλεύει η καχυποψία. Οι ΗΠΑ ανησυχούν μήπως το ISI δεν την ενημερώνει για όλα όσα γνωρίζει για τους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν. Οι Πακιστανοί στο μεταξύ αντιμετωπίζουν τους Αμερικανούς σαν αναξιόπιστους συμμάχους, που αρχίζουν μάχες, τις οποίες εκείνοι δεν ξέρουν πώς να φέρουν εις πέρας.

Η εύθραυστη αυτή σχέση διέρχεται δοκιμασία αντοχής με τις περί νέας στρατηγικής προτάσεις του στρατηγού Μακ Κρίσταλ. Η ηγεσία του ISI πιστεύει ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν τα περιθώρια της ήττας στο Αφγανιστάν και ανησυχούν στην ιδέα του κενού εξουσίας που θα έθετε σε κίνδυνο το Πακιστάν. Ταυτόχρονα όμως το ISI φοβάται ότι ενίσχυση των στρατιωτικών δυνάμεων με την αποστολή 40.000 στρατιωτών, όπως ζητεί ο Μακ Κρίσταλ, θα αποδειχτεί αντιπαραγωγική.

Αξιωματούχοι της υπηρεσίας πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να χαράξουν με ρεαλισμό τους στόχους του πολέμου. Εάν οι ΗΠΑ ταυτίζουν τη νίκη με την εξάλειψη των Ταλιμπάν, τότε δεν θα νικήσουν ποτέ. Μπορούν όμως να επιτύχουν τον ολιγότερο φιλόδοξο στόχο της πολιτικής σταθερότητας, εάν δείξουν υπομονή.

Κατά τη θεώρηση του ISI, οι ΗΠΑ σφάλλουν νομίζοντας ότι μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα από μόνες τους. Στο Αφγανιστάν καλό θα ήταν να συνεργαστούν με τον πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι, ο οποίος, παρά τις ατέλειές του, έχει μια ιδιότητα καθοριστικής σημασίας, που λείπει στους Αμερικανούς θεωρητικούς της στρατηγικής: Είναι Αφγανός. Οι αξιωματούχοι του ISI είναι της άποψης ότι ο Καρζάι πρέπει να κεφαλαιοποιήσει τη μετεκλογική δυναμική, κηρύσσοντας εκεχειρία, ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να σχηματίσει κυβέρνηση ευρείας αποδοχής, με συμμετοχή και των εκπροσώπων των Ταλιμπάν.

Αξιωματούχοι του ISI λένε ότι θέλουν να βοηθήσουν την Αμερική στο θέμα της πολιτικής συμφιλίωσης στο Αφγανιστάν. Ισχυρίζονται όμως ότι για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός οι ΗΠΑ πρέπει να μεταβάλουν στάση και από «κυβερνήτες» να μεταλλαχθούν σε «υποστηρικτές». Ετσι θα ακούγεται και η φωνή των Αφγανών.

Οι υποψίες των Αμερικανών ότι το ISI αποκρύπτει πληροφορίες για τους Ταλιμπάν ή ότι παίζει διπλό παιχνίδι, εξοργίζει την ηγεσία των μυστικών υπηρεσιών. Οι Πακιστανοί θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι εάν στην Καμπούλ νικητές αναδειχθούν οι Ταλιμπάν, οι οποίοι μοιραία θα ενισχύσουν τις θέσεις τους και στο Πακιστάν, εξηγούν οι επικεφαλής του ISI. Ενας μουλάς Ομάρ πακιστανικής κοπής ισοδυναμεί με ανάθεμα, επιμένουν.

Οι αξιωματικοί του ISI διαψεύδουν επίσης τους ισχυρισμούς των Αμερικανών, σύμφωνα με τους οποίους βρίσκονται σε επαφή με τον Σιράζ Χακκάνι, σύμμαχο ζωτικής σημασίας για τους Ταλιμπάν. Οντως διαθέτουν δίκτυο πληροφοριοδοτών μέσα στις ομάδες των Ταλιμπάν και μέσα στις φυλές, αυτό όμως εντάσσεται στο πλαίσιο της κατασκοπείας. Οσο για την άλλη υποψία των Αμερικανών, ότι το Πακιστάν κινεί μυστικά τα νήματα των Ταλιμπάν, αυτή χαρακτηρίζεται ιδέα άλλης εποχής.

Αναλυτής του ISI με φωνάζει δυνατά με το όνομά μου στο τέλος της ενημέρωσης των δημοσιογράφων. Στη συνέχεια διαβάζει έναν κατάλογο με τα θύματα της τρομοκρατίας στο Πακιστάν από τον Σεπτέμβριο του 2001. Συνολικά αναγράφονται 3.562 νεκροί και 10.483 τραυματίες. «Πιστέψτε μας και μη παρεμβαίνετε με τρόπο που θίγει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και μας εμφανίζει με το προσωπείο του κακού στην κοινή γνώμη», λέει ένας άλλος αξιωματικός του ISI που αναφέρεται και αυτός στους νεκρούς της τρομοκρατίας.

Οι συζητήσεις μου με την ηγεσία του διυπηρεσιακού διευθυντηρίου μυστικών πληροφοριών του Πακιστάν μου θύμισε κάτι ιδιαίτερα συνηθισμένο στις μέρες μας. Οτι οι άνθρωποι συχνά θέλουν να βοηθήσουν την Αμερική περισσότερο απ’ ό,τι φαντάζονται οι Αμερικανοί. Ταυτόχρονα όμως, περιμένουν να τους φερθούν με τον εύλογο σεβασμό, αυτόν που αρμόζει σε πραγματικούς συμμάχους και συνεργάτες. Δεν θέλουν να τους μεταχειρίζονται λες και είναι υπάλληλοι της CIA.

Η έννοια της λέξης «εμπιστοσύνη» μεταλλάσσεται όταν πρόκειται για κατασκοπευτικές δραστηριότητες, εξ ορισμού ταυτισμένες με το ψέμα. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, η Αμερική και το Πακιστάν έχουν κοινά συμφέροντα, οπότε οι ευκαιρίες που προσφέρονται είναι αληθινές.

Πηγή : http://news.kathimerini.gr