Το καλοκαίρι που πέρασε ήταν μια δοκιμασία για τα νεύρα των πετρελαϊκών εταιρειών. Από τον Ιούνιο η τιμή του Brent έχει υποχωρήσει κατά περισσότερο από 25% πέφτοντας αρκετά κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, καταγράφοντας τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τεσσάρων ετών. Η πτώση αυτή οφείλεται μερικώς στην αναιμική ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Η ανάπτυξη επιβραδύνεται, ιδιαιτέρως στην Κίνα και στην Ευρωζώνη, και μαζί της μειώνεται και η κατανάλωση πετρελαίου. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ), η αμερικανική Διεύθυνση Ενημέρωσης για την Ενέργεια και ο ΟΠΕΚ υποβάθμισαν τις εκτιμήσεις τους για την παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο.
Στο καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών επικρατεί αναταραχή. Την 1η Οκτωβρίου η Σαουδική Αραβία, κυρίαρχη δύναμη στον ΟΠΕΚ, προχώρησε μονομερώς σε μείωση των επίσημων τιμών για να διασφαλίσει το μερίδιο αγοράς της. Είχε ήδη μειώσει τις τιμές νωρίτερα το καλοκαίρι, όπως, άλλωστε, είχαν κάνει το Κουβέιτ και το Ιράκ. Οι περισσότερες χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ στη Μέση Ανατολή έχουν πλέον εμπλακεί σε έναν πόλεμο τιμών στην Ασία. Ολα αυτά είναι άσχημα νέα για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εκμετάλλευση και παραγωγή πετρελαίου (το τμήμα του κλάδου που είναι γνωστό ως upstream) καθώς έχουν θεμελιώσει τη στρατηγική τους στη βάση υψηλότερων τιμών για το πετρέλαιο.
Μετά τη βουτιά που είχε κάνει σε επίπεδα κάτω από τα 35 δολάρια το βαρέλι στη διάρκεια της ύφεσης την περίοδο 2008-2009, η τιμή του Brent ανέκαμψε στα 128 δολάρια το βαρέλι την άνοιξη του 2012. Οι πετρελαϊκές αντέδρασαν διοχετεύοντας κεφάλαια σε κάθε είδους σχέδιο, από την εξόρυξη αμερικανικών σχιστολιθικών υδρογονανθράκων μέχρι τις εξορύξεις σε βαθιά νερά στους τροπικούς. Αναλυτές της συμβουλευτικής Ernst & Young (ΕΥ) εκτιμούν πως οι διεθνείς ενεργειακές εταιρείες προωθούν 163 «μεγα-σχέδια» (έτσι αποκαλούνται όσα κοστίζουν πάνω από ένα δισ. δολάρια έκαστο) που συνολικά φθάνουν στα 1,1 τρισ. δολάρια. Οπως διαπίστωσε η ΕΥ, στην πλειονότητά τους έχουν υπερβεί τον προϋπολογισμό, ενώ έχουν μείνει πίσω στο χρονοδιάγραμμα που είχαν θέσει. Τα περισσότερα μεγάλα σχέδια έχουν σχεδιασθεί στη βάση της υπόθεσης πως το πετρέλαιο θα παραμείνει σε επίπεδα πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, μια πεποίθηση που τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε ένα είδος πίστης στον κλάδο.
Η υποχώρηση των τιμών δεν είναι ο μοναδικός πονοκέφαλος της βιομηχανίας.
Εχοντας αποκλειστεί από πολλές φθηνές πετρελαιοπηγές εξαιτίας «πατριωτισμού φυσικών πόρων» των χωρών στις οποίες βρίσκονται τα αποθέματα, οι πετρελαϊκές αντιμετωπίζουν ακόμη πιο δύσκολες προοπτικές.
Στο καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών επικρατεί αναταραχή. Την 1η Οκτωβρίου η Σαουδική Αραβία, κυρίαρχη δύναμη στον ΟΠΕΚ, προχώρησε μονομερώς σε μείωση των επίσημων τιμών για να διασφαλίσει το μερίδιο αγοράς της. Είχε ήδη μειώσει τις τιμές νωρίτερα το καλοκαίρι, όπως, άλλωστε, είχαν κάνει το Κουβέιτ και το Ιράκ. Οι περισσότερες χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ στη Μέση Ανατολή έχουν πλέον εμπλακεί σε έναν πόλεμο τιμών στην Ασία. Ολα αυτά είναι άσχημα νέα για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εκμετάλλευση και παραγωγή πετρελαίου (το τμήμα του κλάδου που είναι γνωστό ως upstream) καθώς έχουν θεμελιώσει τη στρατηγική τους στη βάση υψηλότερων τιμών για το πετρέλαιο.
Μετά τη βουτιά που είχε κάνει σε επίπεδα κάτω από τα 35 δολάρια το βαρέλι στη διάρκεια της ύφεσης την περίοδο 2008-2009, η τιμή του Brent ανέκαμψε στα 128 δολάρια το βαρέλι την άνοιξη του 2012. Οι πετρελαϊκές αντέδρασαν διοχετεύοντας κεφάλαια σε κάθε είδους σχέδιο, από την εξόρυξη αμερικανικών σχιστολιθικών υδρογονανθράκων μέχρι τις εξορύξεις σε βαθιά νερά στους τροπικούς. Αναλυτές της συμβουλευτικής Ernst & Young (ΕΥ) εκτιμούν πως οι διεθνείς ενεργειακές εταιρείες προωθούν 163 «μεγα-σχέδια» (έτσι αποκαλούνται όσα κοστίζουν πάνω από ένα δισ. δολάρια έκαστο) που συνολικά φθάνουν στα 1,1 τρισ. δολάρια. Οπως διαπίστωσε η ΕΥ, στην πλειονότητά τους έχουν υπερβεί τον προϋπολογισμό, ενώ έχουν μείνει πίσω στο χρονοδιάγραμμα που είχαν θέσει. Τα περισσότερα μεγάλα σχέδια έχουν σχεδιασθεί στη βάση της υπόθεσης πως το πετρέλαιο θα παραμείνει σε επίπεδα πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, μια πεποίθηση που τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε ένα είδος πίστης στον κλάδο.
Η υποχώρηση των τιμών δεν είναι ο μοναδικός πονοκέφαλος της βιομηχανίας.
Εχοντας αποκλειστεί από πολλές φθηνές πετρελαιοπηγές εξαιτίας «πατριωτισμού φυσικών πόρων» των χωρών στις οποίες βρίσκονται τα αποθέματα, οι πετρελαϊκές αντιμετωπίζουν ακόμη πιο δύσκολες προοπτικές.
Κι έτσι έχουν αυξηθεί οι κεφαλαιακές δαπάνες παρά την επιβράδυνση της παραγωγής πολλών από τις εισηγμένες μεγάλες πετρελαϊκές. Η ζήτηση για υπηρεσίες και εξοπλισμό εκμετάλλευσης πετρελαιοπηγών έχει υπερβεί την προσφορά, η οποία έχει άλλωστε αυξημένο κόστος σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη.
Το αποτέλεσμα είναι πως για να παρουσιάσουν θετικές ροές κεφαλαίων σχεδόν τα μισά από τα σχέδια που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης, πρέπει να αναρριχηθούν οι τιμές του πετρελαίου σε επίπεδα πάνω από τα 120 δολάρια το βαρέλι.
Το αποτέλεσμα είναι πως για να παρουσιάσουν θετικές ροές κεφαλαίων σχεδόν τα μισά από τα σχέδια που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης, πρέπει να αναρριχηθούν οι τιμές του πετρελαίου σε επίπεδα πάνω από τα 120 δολάρια το βαρέλι.
Μολονότι τα κέρδη που δημοσιεύουν πολλές από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα φέτος, δεν αντανακλούν την πρόσφατη πτώση στην τιμή του αργού. Δεν αντανακλούν ούτε τον πανικό που έχει τώρα ο κλάδος. Η επενδυτική Carlyle International Energy Partner εκτιμά πως οι μεγαλύτερες πετρελαϊκές προσπαθούν τώρα να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία αξίας 300 δισ. δολαρίων. Η Shell και η BP προχωρούν σε αποεπενδύσεις αξίας 60 δισ. δολαρίων. Η βιομηχανία εγκαταλείπει μερικά από τα «μεγα-σχέδια», ιδιαιτέρως εκείνα στην Αρκτική, τις εξορύξεις σε βαθιά νερά και άλλα που έχουν παρουσιάσει δυσκολίες τεχνικής φύσης. Προσφάτως η Shell ανακοίνωσε ότι θα αναβάλει περαιτέρω το σχέδιό της για την εκμετάλλευση στην Αλάσκα, εξαιτίας ενός συνδυασμού ρυθμιστικών και τεχνολογικών δυσκολιών. Το σχέδιο της Rosebank, αξίας 10 δισ. δολαρίων, στη Βόρεια Θάλασσα, μιας κοινοπραξίας της αμερικανικής Chevron με την αυστριακή OMV, έχει ανασταλεί και δεν αναμένεται να προχωρήσει προτού ανακάμψουν οι τιμές. Επιπλέον η ΒΡ ανακοίνωσε πως «αναθεωρεί» τα σχέδιά της για το Mad Dog φάση 2, το σχέδιο εκμετάλλευσης σε βαθιά νερά στον Κόλπο του Μεξικού.
.jpg)
Η κοινότητα των Νεοελλήνων ιστορικών είναι σήμερα φτωχότερη. Ο βυζαντινολόγος Πολυχρόνης Ενεπεκίδης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 97 ετών. Εκτός όμως από τα βυζαντινά, σημαντική είναι η παρακαταθήκη που άφησε για θέματα της σύγχρονης ιστορίας. Η γνώση της ερευνητικής του εργασίας για το Διχασμό, αλλά και τη γερμανική Kατοχή και το Ολοκαύτωμα, είναι βασική για όσους ασχολούνται με τα επί μέρους αυτά θέματα.
Συμμετείχε στις προσπάθειες για την διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας, έλαβε μέρος στο συνέδριο που διοργανώθηκε τον Ιούνιο του 1998 στη Νέα Υόρκη και συμμετείχε στην επιτροπή ιστορικών που συνέταξε ένα Υπόμνημα που κατατέθηκε στον ΟΗΕ. Λίγα χρόνια πριν , το 1996, είχε αντέξει μαζί μας ένα δύσκολο ταξίδι στις ελληνικές κοινότητες της πρώην Σοβιετικ’ής Ένωσης, δίνοντας διαλέξεις σε πανεπιστήμια που διψούσαν για την γνώση που κόμιζε ο ευπατρίδης Ενεπεκίδης. 