Αποστρατικοποίηση

TOY ΦΟΙΒΟΥ ΚΛΟΚΚΑΡΗ*

Τετάρτη, 14 Μαίου 2008 Εφημερίδα "Σημερινή"

Σήμερα όλες οι χώρες της ΕΕ διαθέτουν Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) για την ασφάλειά τους, περιλαμβανομένης της Μάλτας, που έχει περίπου την έκταση της επαρχίας Πάφου. Ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων των ΕΔ της Μάλτας αφορά την αντιμετώπιση του προβλήματος των λαθρομεταναστών από την Αφρική.
Οι ΕΔ αποτελούν το βασικότερο συντελεστή της αμυντικής ικανότητας ενός κράτους, αναγκαία για την αντιμετώπιση απειλών κατά της ασφάλειάς του. Είναι το κύριο μέσο για την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του στην ξηρά, τη θάλασσα, τον αέρα και την προστασία των εθνικών του συμφερόντων.
Σε περίπτωση λύσης του κυπριακού προβλήματος, θα πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθεί η Κύπρος από τα ξένα στρατεύματα, αλλά το κυπριακό κράτος δεν πρέπει να στερηθεί το δικαίωμα της αυτοάμυνας και της διάθεσης ιδίων Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη βούλησή του.
Κατά την άποψή μου, δεν εξυπηρετεί την Κύπρο η υποστήριξη της θέσης για πλήρη αποστοατιωτικοποίnση σε περίπτωση λύσης, για τους παρακάτω λόγους:
-Το δικαίωμα της αυτοάμυνας είναι συνυφασμένο με την έννοια του κράτους και κατοχυρώνεται από τον καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών (άρθρο 51), γιατί συμβάλλει στο αγαθό της ασφάλειας και της ειρήνης. Η ειρήνη είναι συνάρτηση του συσχετισμού δυνάμεων.
-Η Κύπρος βρίσκεται σε περιοχή μεγάλης γεωστρατηγικής; σημασίας και σε περίπτωση οποιασδήποτε κρίσης, η αποστρατιωτικοποίηση θα παραβιασθεί από δυνάμεις γειτονικών ή άλλων χωρών.
-Η Κύπρος βρίσκεται πλησίον της ασταθούς περιοχής της Μέσης Ανατολής, στο πλέον ευαίσθητο τμήμα των συνόρων της ΕΕ, απ’ όπου ενδέχεται να προκύψουν απειλές κατά της ασφάλειάς της, αλλά και της ασφάλειας τής ΕΕ (τρομοκρατία, λαθρομετανάστευση, όπλα μαζικής καταστροφής, λαθρεμπόριο όπλων κ.λπ.).
-Δεν θα είναι δυνατή η εξασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του κυπριακού κράτους στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα, ούτε δυνατή η ουσιαστική συμμετοχή της στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ.
-Εξυπηρετεί την Τουρκία, η οποία λόγω εγγύτητας προς την Κύπρο, θα έχει τη δυνατότητα άμεσης στρατιωτικής επέμβασης χωρίς να αντιμετωπίσει αντίσταση.
-Εξυπηρετεί τη Βρετανία, η οποία θα εκμεταλλεύεται μονοπωλιακά τα στρατηγικά πλεονεκτήματα από τη γεωγραφική θέση της Κύπρου.
Εκτιμάται ότι οι κατά προτεραιότητα ευμενέστερες επιλογές για την Τουρκία (δυσμενέστερες για μας) στα θέματα ασφάλειας είναι:
1η Eπιλoγή (Όπως Σχέδιο Ανάν)
Η Τουρκία διατηρεί επεμβατικά δικαιώματα και στρατεύματα στην Κύπρο.
Η Κύπρος αφοπλίζεται.
2η Eπιλoγή (πλήρης αποστρατιωτικοποίηση)
Η Τουρκία δεν διατηρεί επεμβατικά δικαιώματα και στρατεύματα στην Κύπρο. Η Κύπρος αφοπλίζεται.
3η Επιλογή (ευμενέστερη για την Κύπρο)
Η Τουρκία δεν διατηρεί επεμβατικά δικαιώματα και στρατεύματα στην Κύπρο. Η Κύπρος διατηρεί το δικαίωμα της αυτοάμυνας και διάθεσης ιδίων Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη βούλησή της.
Από ορισμένους προβάλλεται το επιχείρημα ότι η Κύπρος δεν μπορεί να έχει μικτές ΕΔ (στρατιωτικές μονάδες αμιγείς από Ε/κ και Τ/κ υπό μικτό προϊστάμενο επιτελείο), γιατί υπάρχει κίνδυνος να επέλθει σύγκρουση μεταξύ τους, προφανώς λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης και εξάρτησης των Τ/κ από την Τουρκία. Κατά τη γνώμη μου, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της εμπιστοσύνης και απεξάρτησης από την Τουρκία, δεν θα είναι δυνατή η αποτελεσματική λειτουργία και των βασικών εξουσιών του Κοινού Κράτους (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική), των οποίων κύριος στόχος θα πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων του Κυπριακού Κράτους. Θα υπάρχει μια συνεχής υπόσκαψη στους κόλπους των εξουσιών αυτών, που θα στοχεύει στην εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων της Τουρκίας, με αποτέλεσμα το υπό σύσταση Κράτος να καταστεί θνησιγενές (π.χ. στο μικτό Υπουργικό Συμβούλιο θα συζητούνται τα υψίστης σημασίας θέματα εθνικής ασφάλειας και συμφέροντα της Κύπρου οικονομικά, πολιτικά κλπ.). Με απλά λόγια, αν δεν μπορούμε να έχουμε κοινές ΕΔ, δεν μπορούμε να έχουμε και κοινό Κράτος και κατά συνέπεια δεν μπορεί να υπάρξει και βιώσιμη λύση του Κυπριακού.

* Αντιστράτηγος ε.α.