Τη στιγμή που ΗΠΑ και Ιράν αναζητούν κοινό έδαφος στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, οι δύο χώρες βρίσκουν εαυτές στο ίδιο στρατόπεδο σε ποικίλα περιφερειακά ζητήματα που αφορούν την ισλαμική εξέγερση κατά μήκος της Μέσης Ανατολής. Ενώ οι δύο κυβερνήσεις συνεχίζουν σιωπηρά να διεκδικούν την εκπλήρωση των συχνά αντικρουόμενων συμφερόντων τους, έλκονται μεταξύ τους από την κοινή αντίθεσή τους έναντι ενός διεθνούς κινήματος νεαρών σουνιτών μαχητών, οι οποίοι με ημιφορτηγά και καλάσνικοφ σηκώνουν τη μαύρη σημαία της Αλ Κάιντα στη Συρία, τον Λίβανο, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και την Υεμένη.
Οι ΗΠΑ, απρόθυμες να επέμβουν σε αιματηρές, ατελέσφορες συγκρούσεις, βλέπουν την επιρροή τους να φθίνει, ενώ το Ιράκ, που στοίχισε στους Αμερικανούς 1 τρισ. δολάρια και πάνω από 4.000 ζωές, γίνεται όλο και πιο ασταθές.
Την ίδια στιγμή το υπό σιιτική κυριαρχία Ιράν, ο μαγνήτης της σιιτικής μειονότητας στην περιοχή, έχει τους δικούς του λόγους να αισθάνεται ανησυχία με έναν άτακτο στρατό σουνιτών να απειλεί τη Συρία και το Ιράκ, δύο σημαντικούς συμμάχους, και τις ΗΠΑ να μειώνουν τον στρατό τους στο Αφγανιστάν.
Την περασμένη Δευτέρα το Ιράν προσφέρθηκε να συνδράμει τις ΗΠΑ στην αποστολή στρατιωτικής βοήθειας προς τη Βαγδάτη, που είναι εγκλωβισμένη σε οδομαχίες με ακραίους σουνίτες μαχητές στην επαρχία Ανμπάρ, ένα σουνιτικό προπύργιο. Την Κυριακή ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, δήλωσε ότι οραματίζεται έναν ρόλο του Ιράν στο επικείμενο διεθνές συνέδριο ειρήνης για τη Συρία, αν και η συνάθροιση υποτίθεται ότι έχει στόχο μια Συρία μετά την παραίτηση του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ, σοβαρού συμμάχου του Ιράν.
Για ορισμένους, οι ιρανικές κινήσεις απηχούν τον πραγματισμό του νέου Ιρανού προέδρου Χασάν Ρουχανί και του υπουργού Εξωτερικών του, Τζαβάντ Ζαρίφ, που έχει στόχο την ανάδειξη της χώρας τους σε περιφερειακή δύναμη.
Για άλλους επικριτές της πιθανής συμφιλίωσης Ουάσιγκτον-Τεχεράνης, οι ενέργειες αυτές έχουν στόχο να καταστήσουν τη Δύση συνένοχο ενώ το Ιράν θα προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα και να υποστηρίζει τους δικούς του τζιχαντιστές στην περιοχή.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και Ιρανοί εκτός του μεταρρυθμιστικού στρατοπέδου θεωρούν δεδομένο ότι υπάρχουν κοινά συμφέροντα μεταξύ των δύο χωρών. «Είναι σαφές ότι προσπαθούμε όλο και περισσότερο να βρούμε κοινά στοιχεία με τους Αμερικανούς», λέει ένας εξ αυτών, ο Αζίζ Σαχμοχαμαντί, πρώην σύμβουλος στο ιρανικό Ανώτατο Εθνικό Συμβούλιο. «Καμία χώρα δεν θα έπρεπε να έχει έναν αιώνιο εχθρό, ούτε εμείς ούτε οι ΗΠΑ», συμπληρώνει.
Με το Ιράν να αποτελεί μια νησίδα σταθερότητας στην περιοχή, που συγκλονίζεται από βίαιες διαμαρτυρίες, θρησκευτικές συγκρούσεις και επιθέσεις αυτοκτονίας, η Ουάσιγκτον δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών. «Αντιμετωπίζουμε τον ίδιο εχθρό και ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου», εξηγεί ο Μασαλάχ Σαμσολβαεζίν, γνωστός Ιρανός δημοσιογράφος, που παρακολουθεί στενά τον αραβικό κόσμο. Θυμάται πώς Ιρανοί πράκτορες έδωσαν αξιόπιστες πληροφορίες στις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις για να αντιμετωπίσουν τον εχθρό του Ιράν, τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν το 2001.
Ενώ η κυβέρνηση Ομπάμα αναγνωρίζει πως το Ιράν έχει τη δυνατότητα να γίνει ένας παίκτης με επιρροή στα περιφερειακά ζητήματα από το Αφγανιστάν ώς τη Συρία, ανώτατοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι δίνουν κυρίως έμφαση στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα. Η συνεργασία σε άλλα θέματα προσκρούει κυρίως στην αδυναμία να επιτευχθεί συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.