Κυριακή 4 Μαΐου 2008

Το όνειρο της Ευρώπης για μια συμμαχία με τη Ρωσία

Νίκος Ιτσινές / Καθημερινή

Στα τέλη του 2006 ρωσικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη ξεκίνησαν να πραγματοποιούν πτήσεις στις κλασικές διαδρομές των σοβιετικών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από το Βόρειο Ατλαντικό.

Τα πρώτα ρωσικά αεροσκάφη έκαναν την εμφάνισή τους στα τέλη του 2006 και η πιο πρόσφατη πτήση τους έγινε στις 19 Μαρτίου του 2008 βόρεια της Ισλανδίας, ξυπνώντας αναμνήσεις από το παρελθόν και προκαλώντας ανησυχία στη Δύση και το ΝΑΤΟ.

Νατοϊκή απάντηση στις ρωσικές διαθέσεις

Αύριο, 5 Μαΐου, θα καταφτάσουν στην Ισλανδία τέσσερα γαλλικά καταδιωκτικά Mirage 2000 με σκοπό να "συναντήσουν" και να "προϋπαντήσουν" τα ρωσικά βομβαρδιστικά, που εισέρχονται στον εναέριο χώρο της μικρής γειτονικής τους χώρας. Η κίνηση της Γαλλίας αποτελεί μέρος ενός σχεδίου του ΝΑΤΟ που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, τη Δανία, την Πολωνία και την Ισπανία, σύμφωνα με το οποίο οι χώρες αυτές θ' αναλάβουν εκ περιτροπής τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Ισλανδίας, καθώς η μικρή σκανδιναβική χώρα δεν διαθέτει ένοπλες δυνάμεις.

Όμως εδώ υπάρχει και αρκετή ειρωνεία. Οι ΗΠΑ θεωρώντας πως δεν υπάρχει πλέον ανησυχία για το Βόρειο Πόλο, εγκατέλειψε πριν από 18 μήνες την αεροπορική βάση της στο Κέφλαβικ, που διατηρούσε από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν υπολόγισε όμως την ανάγκη της Μόσχας να διατηρήσει τη ζώνη επιρροής της στην περιοχή.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Ισλανδίας, Μπγιορν Μπγιάρνασον - που εκτελεί και χρέη υπουργού Άμυνας - ζήτησε από το Ρώσο πρέσβη να εξηγήσει το σκοπό των πτήσεων αυτών (13 πτήσεις από τα τέλη του 2006). Η απάντηση της Ρωσίας ήταν αφοπλιστική. "Συνηθίστε το" διαμήνυσε ο Ρώσος πρέσβης στον Ισλανδό υπουργό και παρέπεμψε σε σχετική δήλωση του Βλαντιμίρ Πούτιν που έκανε τον Αύγουστο του προηγούμενου χρόνο.

Η δεύτερη ειρωνεία είναι πως ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να ξεκινήσει εκ νέου συνομιλίες για συμφωνία συνεργασίας με τη Ρωσία, τα γαλλικά πολεμικά αεροσκάφη μεταβαίνουν στην Ισλανδία, με σκοπό να διαμηνύσουν στη Μόσχα πως τα ρωσικά βομβαρδιστικά δεν είναι "φιλικά και συμμαχικά" και δεν δικαιούνται να μπαίνουν σε περιοχές που ανήκουν στο ΝΑΤΟ χωρίς προειδοποίηση.

Ευρωπαϊκά σχέδια για συμφωνία συνεργασίας

Μάλιστα, η Γαλλία που αναλαμβάνει την προεδρία τής ΕΕ τον Ιούνιο αναμένεται να παίξει ουσιαστικό ρόλο για την έναρξη του διαλόγου με τη Ρωσία για τη συμφωνία συνεργασίας. Εξάλλου η χρονική στιγμή φαίνεται ιδανική, καθώς ο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ αναλαμβάνει την προεδρία της Ρωσίας στις 7 Μαΐου και μια συμφωνία θα σήμαινε την έναρξη μιας νέας εποχής στις σχέσεις των δύο πλευρών. Μια συμφωνία που είναι αρκετή για να ξεχάσουν ορισμένοι την αμφιλεγόμενη εγκυρότητα των εκλογών, αλλά και τις απειλές τού Πούτιν για την αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη.

ΠΛΑΙΣΙΟ
Μεντβέντεφ: Ο ιδανικός εταίρος
Ο Πούτιν φαίνεται να είναι εκείνος που σύμφωνα με τη Δύση εμποδίζει την προσέγγιση της Ρωσίας με την ΕΕ. Ως εκ τούτου, η εκλογή του στην προεδρία του κυβερνώντος κόμματος μόνο δυσαρέσκεια προκαλεί στην Ευρώπη, καθώς δεν ταιριάζει στα σχέδια των Βρυξελλών για συνεργασία με τη Μόσχα. Η ΕΕ θεωρεί ότι ένας "μη υποτελής" Μεντβέντεφ είναι ιδανικός για "μπίζνες", όπως θεωρούνταν παλιότερα στην πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ και ο "φιλελεύθερος" ηγέτης της, ο Γιούρι Αντρόποβ, στον οποίο άρεσε το ουίσκι κι η τζαζ. Ένας Μεντβέντεφ που θα δεχτεί να υιοθετήσει το Χάρτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που τόσα χρόνια απορρίπτει ο Πούτιν, είναι ο ιδανικός εταίρος για την Ευρώπη.

Ένα ακόμη εμπόδιο στην προσέγγιση των Βρυξελλών με τη Ρωσία είναι και οι χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, νυν κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Λιθουανία και η Πολωνία. Αυτές οι χώρες θα ζητήσουν ένα αυστηρό ενεργειακό σύμφωνο με τη Ρωσία, προκειμένου να μην αναμειγνύεται η Μόσχα στο εσωτερικό των χωρών αυτών και να τις απειλεί με περικοπές στη ροή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Σουηδική Εταιρεία Αμυντικών Ερευνών, από το 1992 έως το 2006 υπήρξαν 55 περιστατικά αυτού του είδους, όπου δηλαδή η Μόσχα χρησιμοποίησε το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο ως διπλωματικό μέσο. Εξάλλου, η κυβέρνηση της Λιθουανίας κατήγγειλε 41 τέτοια περιστικά μόνο μέσα στο 2006.
Φυσικά, δεν υπάρχει Ψυχρός Πόλεμος. Το πρόβλημα είναι ότι αυτό που τον αντικατέστησε, του μοιάζει πάρα πολύ.

Κωδικός άρθρου: 790467

ΠΟΛΙΤΗΣ - 04/05/2008, Σελίδα: 42

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.