Akşam (28/11/2008)
Η πρωτοβουλία των ΗΠΑ για τη δημιουργία στη Μαύρη Θάλασσα μιας ναυτικής Βάσης, η οποία θα υπάγεται στο ΝΑΤΟ, αντιμετωπίστηκε από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις με ανησυχία.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού των Αεροπορικών Δυνάμεων μηνός Οκτωβρίου, αφού επισημαίνεται ότι η Μαύρη Θάλασσα εγκυμονεί κρίσεις όμοιες με αυτές του Αιγαίου, σημειώνονται και τα εξής: Οι περιφερειακές πολιτικές της Ε.Ε. και των ΗΠΑ πιέζουν την Τουρκία, ώστε να είναι λιγότερο παθητική. Προκειμένου να κατανοήσουμε τι μπορεί να συμβεί στη Μαύρη Θάλασσα, πρέπει να θυμηθούμε τα όσα διαδραματίζονται στο Αιγαίο. Οι ΗΠΑ υπό το κάλυμμα του ΝΑΤΟ προγραμματίζουν την είσοδό τους στη Μαύρη Θάλασσα. Το να υποστηρίξουμε μια αντίθετη δομή με αυτή της Συνθήκης του Μοντρέ θα μας φέρει σε δύσκολη θέση. Πρέπει να παραχθούν εθνικές πολιτικές.
Διαβάστε περισσότερα...
Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2008
Οι μεταλλάξεις του «διεθνιστικού Ισλαμισμού»
Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών
Η τρομοκρατική επίθεση στην Βομβάη εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο των τρομοκρατικών επιθέσεων των τελευταίων που καταγράφει μία αλυσίδα προσώπων και οργανώσεων που, θεωρητικά τουλάχιστον σχετίζονται με την Αλ Κάιντα. Η πορεία αυτών των προσώπων και των οργανώσεων επιτρέπει να μετρήσουμε τη σφαίρα επιρροής της Αλ Κάιντα, γιατί το δίκτυο αυτό έχει ήδη καταγράψει μια ιστορία.
Κάποιοι στρατηγικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν γνωρίζουμε παρά μόνο ένα μικρό τμήμα από το πυκνό δίκτυο της Αλ Κάιντα , η οποία συγκροτήθηκε πολύ πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, διατηρώντας από τότε κοιμώμενα δίκτυα (sleepers), τα οποία είναι έτοιμα να δράσουν με βάση τις οδηγίες του κέντρου, που αποστέλλονται με κωδικοποιημένα μηνύματα τα οποία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Η αξιοπιστία όμως αυτής της εκδοχής αμφισβητείται.
Η Αλ Κάιντα, αν κρίνει κανείς από τη συμπεριφορά της τα τελευταία χρόνια, δεν φαίνεται να έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα το οποίο να στηρίζεται σε συνεκτική στρατηγική, όπως π.χ. να χτυπά σε συγκεκριμένη στιγμή για να επηρεάσει την πορεία των εξελίξεων), αλλά, αντιθέτως, η τρομοκρατική της δράση είναι περισσότερο ευκαιριακή για να στέλνει κάποια πολιτικά μηνύματα και να θυμίζει την ύπαρξή της..
Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, η Αλ Κάιντα, βασιζόταν σε μία ένωση απομάχων του πολέμου στο Αφγανιστάν εναντίον των Σοβιετικών. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν και την κατοχή της χώρας από τις αμερικανικές δυνάμεις, ο πυρήνας των παλιών στελεχών άρχισε να συρρικνούται. λόγω των θανάτων, των συλλήψεων και της απομόνωσης. Έτσι, σταδιακά άρχισε η οργάνωση να χάνει τη δυνατότητά της να ανανεώνεται,. Σήμερα, η οργάνωση αυτή αποτελείται από δύο κατηγορίες: από τη μία πλευρά, τα παλιά στελέχη τα οποία πρόσκεινται στον Οσάμα Μπιν Λάντεν, ανάμεσα στους οποίους ορισμένοι τον ακολουθούν από τη δεκαετία του '80, και από την άλλη, το κύμα των νέων «διεθνιστών ισλαμιστών» που έφτασαν κατά τη δεκαετία του '90, και κυρίως ανάμεσα στο 1997 και το 2001, περίοδος κατά την οποία το Αφγανιστάν διακυβερνάτο από τους Ταλιμπάν. Πρόκειται για ένα περιορισμένο «φυτώριο ισλαμιστών ριζοσπαστών», το οποίο είναι εύκολο να εντοπιστεί, τόσο από τους αμερικανούς όσο και από τα αραβικά κράτη από τα οποία προέρχονται. Ο σκληρός πυρήνας αποτελείται από μαχητές που προέρχονται από κράτη της Μέσης Ανατολής της δεκαετίας του '80 και των αρχών της δεκαετίας του '90, που έσπευσαν να πολεμήσουν εναντίον των Σοβιετικών. Αυτοί ήταν ήδη πολιτικοποιημένοι και προηγουμένως διήλθαν μέσα από τα ριζοσπαστικά κινήματα των χωρών καταγωγής τους. Ακολούθησαν τον Μπιν Λάντεν στις κατά καιρούς μετακινήσεις του στην Υεμένη και στο Σουδάν, για να επιστρέψουν ταυτόχρονα μαζί του, το 1996, στο Αφγανιστάν.
Μία νέα γενιά με διαφορετικό προφίλ, έκανε την εμφάνισή της μετά το 1996 και την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Εκτός από τους Σαουδάραβες, αυτοί οι νέοι «διεθνιστές ισλαμιστές» έγιναν ακόμη πιο ριζοσπαστικοί από την παλιά γενιά και οι πολλοί από αυτούς προέρχονται από τη Δύση, της οποίας ακολουθούν άλλωστε τον τρόπο ζωής. αφού πήγαν στη Δύση είτε πολύ νέοι είτε για να σπουδάσουν είτε γεννήθηκαν εκεί από γονείς μετανάστες. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν απώλεσαν το ασφαλές αφγανικό τους καταφύγιο. Σήμερα φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να αναζωπυρωθεί η παλιά αλληλεγγύη των βετεράνων. Έστω και αν αναλυτές στην Δύση επικαλούνται τις πακιστανικές ζώνες των φυλών και κάποιες σουνιτικές περιοχές στο Ιράκ, κανένα από αυτά τα μέρη -έστω και αν επωφελούνται εκεί από την επιείκεια ορισμένων στις τοπικές διοικήσεις- δεν μπορεί να αποτελέσει μόνιμο καταφύγιο, λόγω της παρακολούθησης και των επιλεκτικών πληγμάτων. Με αυτά τα δεδομένα, η γενιά των παλιών πολεμιστών του Αφγανιστάν έχει απομονωθεί και είναι πολύ δύσκολο να ανανεωθεί.
Συμπερασματικά, το φαινόμενο Αλ Κάιντα, όπως και οι μεταλλάξεις του, εμφανίζεται πάνω από όλα ως υπερεθνικό και δεν έχει παρά περιστασιακούς δεσμούς με τη Μέση Ανατολή. Η δυναμική κινητοποίηση και δράση δεν συνδέεται παρά μόνο έμμεσα με τις συγκρούσεις της περιοχής, οι οποίες εντάσσονται κυρίως σε εθνικιστικά πλαίσια παρά σε αυστηρώς θρησκευτικά. Η λογική πλέον των υπολειμμάτων της οργάνωσης είναι να μάχεται λιγότερο για την υπεράσπιση του Ισλάμ και περισσότερο για την πρωτοπορία κινημάτων αμφισβήτησης τόσο του αμερικανικού ηγεμονισμού όσο και της κατεστημένης τάξης πραγμάτων σε κράτη που θεωρούν εχθρικά. Διαβάστε περισσότερα...
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών
Η τρομοκρατική επίθεση στην Βομβάη εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο των τρομοκρατικών επιθέσεων των τελευταίων που καταγράφει μία αλυσίδα προσώπων και οργανώσεων που, θεωρητικά τουλάχιστον σχετίζονται με την Αλ Κάιντα. Η πορεία αυτών των προσώπων και των οργανώσεων επιτρέπει να μετρήσουμε τη σφαίρα επιρροής της Αλ Κάιντα, γιατί το δίκτυο αυτό έχει ήδη καταγράψει μια ιστορία.
Κάποιοι στρατηγικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν γνωρίζουμε παρά μόνο ένα μικρό τμήμα από το πυκνό δίκτυο της Αλ Κάιντα , η οποία συγκροτήθηκε πολύ πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, διατηρώντας από τότε κοιμώμενα δίκτυα (sleepers), τα οποία είναι έτοιμα να δράσουν με βάση τις οδηγίες του κέντρου, που αποστέλλονται με κωδικοποιημένα μηνύματα τα οποία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Η αξιοπιστία όμως αυτής της εκδοχής αμφισβητείται.
Η Αλ Κάιντα, αν κρίνει κανείς από τη συμπεριφορά της τα τελευταία χρόνια, δεν φαίνεται να έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα το οποίο να στηρίζεται σε συνεκτική στρατηγική, όπως π.χ. να χτυπά σε συγκεκριμένη στιγμή για να επηρεάσει την πορεία των εξελίξεων), αλλά, αντιθέτως, η τρομοκρατική της δράση είναι περισσότερο ευκαιριακή για να στέλνει κάποια πολιτικά μηνύματα και να θυμίζει την ύπαρξή της..
Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, η Αλ Κάιντα, βασιζόταν σε μία ένωση απομάχων του πολέμου στο Αφγανιστάν εναντίον των Σοβιετικών. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν και την κατοχή της χώρας από τις αμερικανικές δυνάμεις, ο πυρήνας των παλιών στελεχών άρχισε να συρρικνούται. λόγω των θανάτων, των συλλήψεων και της απομόνωσης. Έτσι, σταδιακά άρχισε η οργάνωση να χάνει τη δυνατότητά της να ανανεώνεται,. Σήμερα, η οργάνωση αυτή αποτελείται από δύο κατηγορίες: από τη μία πλευρά, τα παλιά στελέχη τα οποία πρόσκεινται στον Οσάμα Μπιν Λάντεν, ανάμεσα στους οποίους ορισμένοι τον ακολουθούν από τη δεκαετία του '80, και από την άλλη, το κύμα των νέων «διεθνιστών ισλαμιστών» που έφτασαν κατά τη δεκαετία του '90, και κυρίως ανάμεσα στο 1997 και το 2001, περίοδος κατά την οποία το Αφγανιστάν διακυβερνάτο από τους Ταλιμπάν. Πρόκειται για ένα περιορισμένο «φυτώριο ισλαμιστών ριζοσπαστών», το οποίο είναι εύκολο να εντοπιστεί, τόσο από τους αμερικανούς όσο και από τα αραβικά κράτη από τα οποία προέρχονται. Ο σκληρός πυρήνας αποτελείται από μαχητές που προέρχονται από κράτη της Μέσης Ανατολής της δεκαετίας του '80 και των αρχών της δεκαετίας του '90, που έσπευσαν να πολεμήσουν εναντίον των Σοβιετικών. Αυτοί ήταν ήδη πολιτικοποιημένοι και προηγουμένως διήλθαν μέσα από τα ριζοσπαστικά κινήματα των χωρών καταγωγής τους. Ακολούθησαν τον Μπιν Λάντεν στις κατά καιρούς μετακινήσεις του στην Υεμένη και στο Σουδάν, για να επιστρέψουν ταυτόχρονα μαζί του, το 1996, στο Αφγανιστάν.
Μία νέα γενιά με διαφορετικό προφίλ, έκανε την εμφάνισή της μετά το 1996 και την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Εκτός από τους Σαουδάραβες, αυτοί οι νέοι «διεθνιστές ισλαμιστές» έγιναν ακόμη πιο ριζοσπαστικοί από την παλιά γενιά και οι πολλοί από αυτούς προέρχονται από τη Δύση, της οποίας ακολουθούν άλλωστε τον τρόπο ζωής. αφού πήγαν στη Δύση είτε πολύ νέοι είτε για να σπουδάσουν είτε γεννήθηκαν εκεί από γονείς μετανάστες. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν απώλεσαν το ασφαλές αφγανικό τους καταφύγιο. Σήμερα φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να αναζωπυρωθεί η παλιά αλληλεγγύη των βετεράνων. Έστω και αν αναλυτές στην Δύση επικαλούνται τις πακιστανικές ζώνες των φυλών και κάποιες σουνιτικές περιοχές στο Ιράκ, κανένα από αυτά τα μέρη -έστω και αν επωφελούνται εκεί από την επιείκεια ορισμένων στις τοπικές διοικήσεις- δεν μπορεί να αποτελέσει μόνιμο καταφύγιο, λόγω της παρακολούθησης και των επιλεκτικών πληγμάτων. Με αυτά τα δεδομένα, η γενιά των παλιών πολεμιστών του Αφγανιστάν έχει απομονωθεί και είναι πολύ δύσκολο να ανανεωθεί.
Συμπερασματικά, το φαινόμενο Αλ Κάιντα, όπως και οι μεταλλάξεις του, εμφανίζεται πάνω από όλα ως υπερεθνικό και δεν έχει παρά περιστασιακούς δεσμούς με τη Μέση Ανατολή. Η δυναμική κινητοποίηση και δράση δεν συνδέεται παρά μόνο έμμεσα με τις συγκρούσεις της περιοχής, οι οποίες εντάσσονται κυρίως σε εθνικιστικά πλαίσια παρά σε αυστηρώς θρησκευτικά. Η λογική πλέον των υπολειμμάτων της οργάνωσης είναι να μάχεται λιγότερο για την υπεράσπιση του Ισλάμ και περισσότερο για την πρωτοπορία κινημάτων αμφισβήτησης τόσο του αμερικανικού ηγεμονισμού όσο και της κατεστημένης τάξης πραγμάτων σε κράτη που θεωρούν εχθρικά. Διαβάστε περισσότερα...
Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2008
The Decline and Fall of the British Empire
Piers Brendon
The Decline and Fall of the British Empire
Alfred A. Knopf, 2008
Του Geoffrey Wheatcroft
New York Times Book Review
Όπως γράφει ο συγγραφέας του βιβλίου, η Βρετανική Αυτοκρατορία είχε ως οικοδόμους και φρουρούς ανθρώπους οι οποίοι ήσαν τόσο βυθισμένοι στην κλασσική παράδοση, που πίστευαν ότι είναι κληρονόμοι παλαιών αυτοκρατορικών παραδόσεων. Ο 18ος και 19ος αιώνας δεν είχαν ανάγκη από ανθρώπους που θα διαλογίζονταν γύρω από το ερώτημα «Είμαστε η Νέα Ρώμη;». Όντως ένοιωθαν Ρωμαίοι, γεγονός για το οποίο περηφανευόντουσαν αλλά και που συνοδευόταν από ένα υφέρπον αίσθημα φόβου για το κατά πόσον « η τραγωδία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της οποίας τα μέλη μεγάλωσαν εις βάρος της καρδίας, θα επαναλαμβάνετο με την Βρετανική».
Κάποιος μπορεί να οριοθετήσει χρονικά την ιστορία της Βρετανικής Αυτοκρατορίας αναφερόμενος στην απόβαση του Τζόν Κάμποτ στη Νιουφάουντλαντ το 1497 ως την αρχή της, και την υποστολή της Βρετανικής σημαίας στο Χονγκ Γκονγκ από τον Ερρίκο τον Έβδομο ως το τέλος της. Αλλά ο Μπρέντον θέτει ως αρχή της πτώσης την παράδοση του Λόρδου Κορνουάλις στον Τζορτζ Ουάσινγκτον το 1781. Τα πράγματα πήραν την ανιούσα μετά τους Ναπολεονικούς Πολέμους αφού η Αυτοκρατορία εξαπλώθηκε διεθνώς εκ νέου. Η Ινδία κατέστη μια μεγάλη επιχείρηση – έως την Ινδική «Ανταρσία» της οποίας η βίαιη καταστολή δημιούργησε, για πρώτη φορά, ερωτήματα στη Βρετανική κοινή γνώμη σχετικά με το ποιός είν’ ο βάρβαρος και ποιός ο πολιτισμένος.
Την ίδια περίπου ώρα οι “άσπροι” οικισμοί πλήθαιναν μολονότι με εκπληκτικά διαφορετικό τρόπο. Από τον Καναδά με τους αποσχιστικούς Γάλλους, την Αυστραλία που άρχισε ως φυλακή, την αποικία μοντέλο Νέα Ζηλανδία των αγροτών, οι σημερινές ανεπτυγμένες φιλελεύθερες δημοκρατίες κουβαλούν ένα παρελθόν σφετερισμού γης που ανήκε στους ιθαγενείς – πράξεις που καλωσορίζονταν ακόμη και από τους Άγγλους διανοουμένους, ως μέσον απαραίτητο για την πρόοδο.
Αναπόφευκτα, η αφήγηση του Μπρέντον είναι πολύπλοκη αλλά αυτό δικαιολογείται από μία ευρύτατη συλλογή και προσεχτικότατη ανάγνωση πηγών που εν τέλει καθιστούν το έργο πολύ διαφωτιστικό και αναγνώσιμο αλλά όχι διασκεδαστικό καθότι η ιστορία μιας αυτοκρατορίας εμπεριέχει πολλές μαύρες σελίδες. Παρόλα αυτά ο Μπρέντον δεν παρουσιάζει μονάχα μια μουντή ιστορία. Υπήρχαν και περιπτώσεις όπου σχέσεις μεταξύ αφεντικών και υπηκόων αναπτύχθηκαν εκτός του προαναφερθέντος πλαισίου. Όπως επίσης υπήρχαν και αυτοί που (προ)έβλεπαν την αποαποικιοποίηση να εξελίσσεται σε χώρο και χρόνο όπως και τελικώς έγινε.
Μέσα από το βιβλίο ξετυλίγονται πολλές καταστροφές και θρίαμβοι για του νέους αυτούς Ρωμαίους. Από το λιντσάρισμα αξιωματούχων στη Καμπούλ, την ντροπιαστική κατάληξη του Πόλεμου του Μπόερ, τους πρώτους τριγμούς που απέφερε η Αμερικανική Επανάσταση, η Βρετανική Αυτοκρατορία συνέχισε να ανθεί έως και το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου όπου η νίκη έφερε και την αρχή της συρρίκνωσής της. Παρά τις αλλαγές του επήλθαν οι αρχές της Αυτοκρατορίας δεν απεδέχοντο την τελεολογία των τεκταινομένων. Το τέλος όμως ήταν πικρό και αναπόφευκτο.
Πέραν του πληθωρικού του χαρακτήρα, το έργο του Μπρένταν είναι και για κάποιο άλλο λόγο ένα πολύ ενδιαφέρον ανάγνωσμα. Στρεφόμενος κατά της επικρατούσας οικονομίστικης θεώρησης της Ιστορίας, ο ίδιος μας δείχνει πώς το όνειρο για εξάπλωση της “δημοκρατίας” μπορεί να εξελιχθεί σε ένα διαχρονικό εφιάλτη. Και για αυτό το λόγο η ημέρα όπου ένας νέος συγγραφέας θα γράψει για την “Παρακμή και την Πτώση της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας” μπορεί να μην είναι μακριά.
Ο Piers Brendon είναι ιστορικός – συγγραφέας. Διετέλεσε υπεύθυνος Αρχείων του Κολεγίου Τσώρτσιλ του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ. Διαβάστε περισσότερα...
The Israel Lobby and the US Foreign Policy
John Mearsheimer, Stephen Walt
The Israel Lobby and the US Foreign Policy
Farrar, Straus and Giroux, 2007
Του Zbigniew Brzezinski
Foreign Policy Magazine
Οι καθηγητές Τζον Μιαρσάιμερ και Στήβεν Γουόλτ έδωσαν το έναυσμα για έναν αναγκαίο διάλογο σχετικά με την Αμερικανική εξωτερική πολιτική στη Μέση Ανατολή και τον ρόλο του λεγόμενου «Ισραηλινού λόμπι» στην διαμόρφωση των επιλογών των ΗΠΑ σε αυτή την δύσκολη περιοχή.
Η συμμετοχή εθνικών λόμπι στην πολιτική ζωή της Αμερικής δεν είναι από μόνη της ασυνήθιστη. Οι Μιαρσάιμερ και Γουόλτ δεν κατακρίνουν μόνο το Ισραηλινό λόμπι αλλά και την συμπεριφορά του ίδιου του Ισραήλ. Έχουν ισχυρή γνώμη για την διαχρονική κακομεταχείριση των Παλαιστινίων από το κράτος του Ισραήλ και την γενικότερη συμπεριφορά του. Μπορούμε να πούμε πως η θέση τους είναι αντισιωνιστική, όμως αυτό δεν είναι το ίδιο πράγμα με τον αντισημιτισμό, δηλαδή το παράλογο μίσος προς τους Εβραίους, για το οποίο έχουν κατηγορηθεί.
Αν εξισώναμε το αντισιωνισμό με τον αντισημιτισμό θα ήταν σαν να δίναμε ασυλία στο Ισραήλ από όποια κριτική. Τα επιχειρήματα των Μίαρσάιμερ και Γουόλτ λοιπόν δεν δικαιολογούν τις εξωφρενικές επιθέσεις που δέχτηκαν από ακαδημαϊκούς μέσα από διάφορα άρθρα στον Τύπο. Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι οι αντιδράσεις στο ίδιο το Ισραήλ ήταν αρκετά πιο λογικές και προσεκτικά δομημένες, ενώ έλειπαν οι λασπολογίες που εμφανίστηκαν στην Αμερική.
Οι συγγραφείς επικαλούνται πληθώρα στοιχείων που δείχνουν πως το Ισραήλ παραλαμβάνει δυσανάλογα μεγάλη οικονομική βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό η προνομιακή μεταχείριση στο ήδη εύρωστο Ισραήλ με τα λεφτά του Αμερικανού φορολογούμενου είναι που έμμεσα χρηματοδοτεί και τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης, μια πολιτική που επίσημα δεν έχει την στήριξη των Η.Π.Α. λόγω του τρόπου με τον οποίο υποσκάπτει την ειρηνευτική διαδικασία.
Η οικονομική αυτή σχέση συνδέεται με την στροφή της Αμερικανικής πολιτικής τα τελευταία 25 χρόνια από μια ουδέτερη στάση στο Παλαιστινιακό που είχε ως αποτέλεσμα τις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ μέχρι την σημερινή ουσιαστική ταύτιση με τις θέσεις του Ισραήλ. Την περασμένη δεκαετία, Αμερικανοί αξιωματούχοι που είχαν διασυνδέσεις με το Ισραηλινό λόμπι υποστήριζαν την συνεχιζόμενη ασάφεια του Ισραήλ γύρω από το τι ζητούσε σε μια λύση για το Παλαιστινιακό, συνεισφέροντας έτσι στην απραξία των Η.Π.Α. Από την άλλη είναι αξιοσημείωτο ότι η Αραβική κοινότητα της Αμερικής δεν έχει τις ίδιες προσβάσεις στην διαμόρφωση εξωτερικής πολιτικής.
Οι Μιαρσάιμερ και Γουόλτ υποδεικνύουν επίσης τις επιπτώσεις του ολοένα αυξανόμενου ρόλου των λόμπι, ειδικά σήμερα που το Κογκρέσο επεμβαίνει όλο και περισσότερο στην εξωτερική πολιτική. Λόγω των ιδιαιτεροτήτων του εκλογικού συστήματος τα μέλη του Κογκρέσου βρίσκονται σχεδόν συνεχώς σε προεκλογική εκστρατεία και συνεπώς και σε αναζήτηση χρηματοδότησης. Αυτό αυξάνει την επιρροή των λόμπι, ειδικά όσων έχουν την ικανότητα να μαζέψουν σημαντικά ποσά από ενδιαφερόμενα μέλη τους. Δεν είναι τυχαίο ότι τα πιο αποτελεσματικά λόμπι είναι συνήθως αυτά με τους περισσότερους πόρους.
Το κατά πόσο αυτή η διαδικασία προάγει με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να συζητηθεί σοβαρά. Θα ήταν στο συμφέρον όσων επωφελούνται από την μέχρι σήμερα απουσία σοβαρού διαλόγου γύρω από το θέμα ο διάλογος αυτός να μην προχωρήσει ουσιαστικά. Αυτό εξηγεί και τις αντιδράσεις στα επιχειρήματα των Μίαρσάιμερ και Γουόλτ όπως αναλύονται εύγλωττα στο βιβλίο.
Ο Τζον Μιαρσαίμερ είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και ο Στήβεν Γουόλτ καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Διαβάστε περισσότερα...
Ο φαύλος κύκλος του Αφγανιστάν
Του Eric Schmitt
New York Times
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του αμερικανικού στρατού, διαπιστώθηκε ότι παρασχέθηκε βοήθεια σε μαχητές Ταλιμπάν προκειμένου να πραγματοποιήσουν την επίθεση της 13ης Ιουλίου στο ανατολικό Αφγανιστάν, στην οποία σκοτώθηκαν εννέα Αμερικανοί στρατιώτες, παρείχαν ένας αξιωματικός της αφγανικής αστυνομίας κι ένας τοπικός φύλαρχος. Τόσο Αφγανικές όσο και Αμερικανικές δυνάμεις είχαν αρχίσει να εγκαθιστούν πρόχειρη βάση μόλις πέντε ημέρες πριν από την επίθεση και οι χωρικοί είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένως τα αμερικανικά στρατεύματα, εκείνες τις ημέρες, ότι οι μαχητές ετοιμάζονται να χτυπήσουν. Σύμφωνα με την έρευνα, η προειδοποίηση δεν περιέλαβε λεπτομέρειες και οι στρατιώτες δεν περίμεναν ποτέ μια τόσο μεγάλη και καλά συντονισμένη επίθεση.
Στη συντονισμένη επίθεση, εναντίον απομακρυσμένου αμερικανικού φυλακίου κοντά στο χωριό Γουανάτ συμμετείχαν περίπου 200 αντάρτες, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από εκείνον των Αμερικανών και των Αφγανών που υπερασπίζονταν την περιοχή. Ως ένδειξη της σύγκρουσης μεταξύ του αρχηγού της τοπικής αστυνομίας και των Ταλιμπάν, η έκθεση του αμερικανικού στρατού επικαλέστηκε την τεράστια ποσότητα οπλισμού που βρέθηκε στις αποθήκες της αστυνομίας στο Γουανάτ, μετά το τέλος της μάχης.
Τα όπλα και πυρομαχικά ήταν πολύ περισσότερα απ’ όσα θα χρειαζόταν η τοπική αστυνομική δύναμη των 20 ανδρών, ενώ πολλά όπλα βρέθηκαν βρώμικα και όπως φάνηκε είχαν χρησιμοποιηθεί πρόσφατα. Οι αστυνομικοί ντυμένοι με «φρεσκοσιδερωμένες, καθαρές στολές», όπως περιγράφει η έκθεση, συμπεριφέρονταν «λες και δεν είχε συμβεί τίποτε ασυνήθιστο». Οι επιτιθέμενοι υποχώρησαν έπειτα από τετράωρη μάχη, στην οποία χρειάστηκε να επέμβουν το αμερικανικό πυροβολικό, αεροσκάφη και μαχητικά ελικόπτερα. Ωστόσο, οι μαχητές πολέμησαν με τρόπο τέτοιο που πρόδιδε εφευρετικότητα στη στρατιωτική εκπαίδευση, αν όχι χρήση εξελιγμένων όπλων. Μία ημέρα πριν από την επίθεση, οι μαχητές απελευθέρωσαν τη ροή του νερού από αρδευτικό αυλάκι γειτονικού αγρού, δημιουργώντας θόρυβο που κάλυψε τους ήχους της προώθησης των δυνάμεών τους. Διείσδυσαν στο χωριό χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Αμερικανούς, διέταξαν τους χωρικούς να φύγουν και έλαβαν θέσεις μάχης μέσα στα σπίτια και σ’ ένα τζαμί.
Στη βάση και στο φυλάκιο στάθμευαν μόλις 48 Αμερικανοί και 24 Αφγανοί στρατιώτες. Εννέα Αμερικανοί σκοτώθηκαν και 27 τραυματίστηκαν, οι περισσότεροι μέσα στα πρώτα 20 λεπτά της μάχης. Τραυματίστηκαν επίσης τέσσερις Αφγανοί στρατιώτες.
Ήταν η πλέον πολύνεκρη επίθεση που δέχθηκαν οι αμερικανικές δυνάμεις από τον Ιούνιο του 2005 και μια από τις χειρότερες μετά την εισβολή στα τέλη του 2001. Ήλθε να υπογραμμίσει πόσο τρωτές είναι οι αμερικανικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν, αλλά και τα συνεχιζόμενα προβλήματα που προκαλεί η αβεβαιότητα για την αφοσίωση των Αφγανών συμμάχων, ειδικά της αφγανικής αστυνομίας.
Ο επικεφαλής των ερευνών, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος πρότεινε την αντικατάσταση, αν όχι τη σύλληψη του κυβερνήτη και του αρχηγού της τοπικής αστυνομικής δύναμης. Αλλά σύμφωνα με τον Αμερικανό διοικητή στο ανατολικό Αφγανιστάν, υποστράτηγο Τζέφρεϊ Σλέσερ, ο κυβερνήτης ενήργησε πιθανότατα υπό πίεση, δεχόμενος απειλές. Η έκθεση, η οποία ολοκληρώθηκε στις 13 Αυγούστου, αναφέρει επίσης, σε επικριτικούς τόνους, ότι η διοίκηση του ΝΑΤΟ χρειάστηκε δέκα μήνες για να διαπραγματευτεί την εγκατάσταση της βάσης, δίνοντας στους αντιπάλους το χρόνο να σχεδιάσουν επιθέσεις. Διαβάστε περισσότερα...
New York Times
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του αμερικανικού στρατού, διαπιστώθηκε ότι παρασχέθηκε βοήθεια σε μαχητές Ταλιμπάν προκειμένου να πραγματοποιήσουν την επίθεση της 13ης Ιουλίου στο ανατολικό Αφγανιστάν, στην οποία σκοτώθηκαν εννέα Αμερικανοί στρατιώτες, παρείχαν ένας αξιωματικός της αφγανικής αστυνομίας κι ένας τοπικός φύλαρχος. Τόσο Αφγανικές όσο και Αμερικανικές δυνάμεις είχαν αρχίσει να εγκαθιστούν πρόχειρη βάση μόλις πέντε ημέρες πριν από την επίθεση και οι χωρικοί είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένως τα αμερικανικά στρατεύματα, εκείνες τις ημέρες, ότι οι μαχητές ετοιμάζονται να χτυπήσουν. Σύμφωνα με την έρευνα, η προειδοποίηση δεν περιέλαβε λεπτομέρειες και οι στρατιώτες δεν περίμεναν ποτέ μια τόσο μεγάλη και καλά συντονισμένη επίθεση.
Στη συντονισμένη επίθεση, εναντίον απομακρυσμένου αμερικανικού φυλακίου κοντά στο χωριό Γουανάτ συμμετείχαν περίπου 200 αντάρτες, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από εκείνον των Αμερικανών και των Αφγανών που υπερασπίζονταν την περιοχή. Ως ένδειξη της σύγκρουσης μεταξύ του αρχηγού της τοπικής αστυνομίας και των Ταλιμπάν, η έκθεση του αμερικανικού στρατού επικαλέστηκε την τεράστια ποσότητα οπλισμού που βρέθηκε στις αποθήκες της αστυνομίας στο Γουανάτ, μετά το τέλος της μάχης.
Τα όπλα και πυρομαχικά ήταν πολύ περισσότερα απ’ όσα θα χρειαζόταν η τοπική αστυνομική δύναμη των 20 ανδρών, ενώ πολλά όπλα βρέθηκαν βρώμικα και όπως φάνηκε είχαν χρησιμοποιηθεί πρόσφατα. Οι αστυνομικοί ντυμένοι με «φρεσκοσιδερωμένες, καθαρές στολές», όπως περιγράφει η έκθεση, συμπεριφέρονταν «λες και δεν είχε συμβεί τίποτε ασυνήθιστο». Οι επιτιθέμενοι υποχώρησαν έπειτα από τετράωρη μάχη, στην οποία χρειάστηκε να επέμβουν το αμερικανικό πυροβολικό, αεροσκάφη και μαχητικά ελικόπτερα. Ωστόσο, οι μαχητές πολέμησαν με τρόπο τέτοιο που πρόδιδε εφευρετικότητα στη στρατιωτική εκπαίδευση, αν όχι χρήση εξελιγμένων όπλων. Μία ημέρα πριν από την επίθεση, οι μαχητές απελευθέρωσαν τη ροή του νερού από αρδευτικό αυλάκι γειτονικού αγρού, δημιουργώντας θόρυβο που κάλυψε τους ήχους της προώθησης των δυνάμεών τους. Διείσδυσαν στο χωριό χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Αμερικανούς, διέταξαν τους χωρικούς να φύγουν και έλαβαν θέσεις μάχης μέσα στα σπίτια και σ’ ένα τζαμί.
Στη βάση και στο φυλάκιο στάθμευαν μόλις 48 Αμερικανοί και 24 Αφγανοί στρατιώτες. Εννέα Αμερικανοί σκοτώθηκαν και 27 τραυματίστηκαν, οι περισσότεροι μέσα στα πρώτα 20 λεπτά της μάχης. Τραυματίστηκαν επίσης τέσσερις Αφγανοί στρατιώτες.
Ήταν η πλέον πολύνεκρη επίθεση που δέχθηκαν οι αμερικανικές δυνάμεις από τον Ιούνιο του 2005 και μια από τις χειρότερες μετά την εισβολή στα τέλη του 2001. Ήλθε να υπογραμμίσει πόσο τρωτές είναι οι αμερικανικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν, αλλά και τα συνεχιζόμενα προβλήματα που προκαλεί η αβεβαιότητα για την αφοσίωση των Αφγανών συμμάχων, ειδικά της αφγανικής αστυνομίας.
Ο επικεφαλής των ερευνών, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος πρότεινε την αντικατάσταση, αν όχι τη σύλληψη του κυβερνήτη και του αρχηγού της τοπικής αστυνομικής δύναμης. Αλλά σύμφωνα με τον Αμερικανό διοικητή στο ανατολικό Αφγανιστάν, υποστράτηγο Τζέφρεϊ Σλέσερ, ο κυβερνήτης ενήργησε πιθανότατα υπό πίεση, δεχόμενος απειλές. Η έκθεση, η οποία ολοκληρώθηκε στις 13 Αυγούστου, αναφέρει επίσης, σε επικριτικούς τόνους, ότι η διοίκηση του ΝΑΤΟ χρειάστηκε δέκα μήνες για να διαπραγματευτεί την εγκατάσταση της βάσης, δίνοντας στους αντιπάλους το χρόνο να σχεδιάσουν επιθέσεις. Διαβάστε περισσότερα...
Σχέδιο αποχώρησης των ΗΠΑ από το Ιράκ
Του Tom Shanker
New York Times
Η κυβέρνηση του Ιράκ ενέκρινε τελικά το προσχέδιο συμφωνίας με τις ΗΠΑ, το οποίο προβλέπει την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα στο τέλος του 2011. Η απόφαση αυτή θέτει για πρώτη φορά ένα σαφή χρονικό ορίζοντα για τον επαναπατρισμό του αμερικανικού στρατού, 5,5 χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου. Η συμφωνία χρειάζεται να εγκριθεί και από το Kοινοβούλιο του Ιράκ, σε ψηφοφορία που αναμένεται να διεξαχθεί εντός των ημερών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η υποστήριξη του σχεδίου από σιίτες και Κούρδους αρκεί ώστε να εξασφαλίσει την υπερψήφισή του από τη Βουλή. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι στη σχετική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που διήρκεσε 2,5 ώρες, 27 από τους 28 παρευρισκόμενους υπουργούς υπερψήφισαν την πρόταση, ενώ 9 υπουργοί απείχαν. Η σχεδόν ομόφωνη έγκρισή της συνιστά νίκη για τους σιίτες και τους Κούρδους συμμάχους τους.
Εντούτοις, η γενικευμένη αντίθεση των σουνιτών αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της συμφωνίας, καθώς καταδεικνύει ότι δεν έχει επιτευχθεί η απαραίτητη εθνική συναίνεση για την αποδοχή της.
Η συμφωνία αποτελεί προϊόν διαπραγματεύσεων που κράτησαν σχεδόν 12 μήνες. Δεν προβλέπει μόνο ημερομηνία οριστικής αποχώρησης των Αμερικανών, αλλά θέτει και περιορισμούς στις πολεμικές επιχειρήσεις που μπορούν να εκτελούν μετά την 1η Ιανουαρίου 2009. Επιπλέον, μέχρι τις 30 Ιουνίου του επόμενου έτους, όλες οι αμερικανικές δυνάμεις οφείλουν να αποσυρθούν από τα αστικά κέντρα της χώρας, γεγονός που αναμφισβήτητα αποτελεί υπαναχώρηση για την κυβέρνηση Μπους και τις θέσεις που υποστήριζε μέχρι σήμερα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ιρακινή κυβέρνηση αποκτά πλέον το δικαίωμα να συλλαμβάνει και να δικάζει Αμερικανούς στρατιώτες που διαπράττουν σοβαρά εγκλήματα, όταν βρίσκονται έξω από τις βάσεις τους και δεν είναι εν ώρα υπηρεσίας. Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου χαρακτήρισε τη συμφωνία «ένα σημαντικό βήμα προόδου» και απέδωσε την ευόδωση των προσπαθειών συμβιβασμού στο κλίμα ασφάλειας και σταθερότητας που εδραιώθηκε τον τελευταίο χρόνο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, τα σιιτικά πολιτικά κόμματα και ο πρωθυπουργός Νούρι αλ Μαλικί, ενεργώντας συχνά υπό το βάρος εσωτερικών και εξωτερικών πιέσεων, προσπάθησαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη επίτευξης ρεαλιστικής συμφωνίας με τους Αμερικανούς και στις επικρίσεις που δέχονται από γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του Ιράν, πως αποδέχονται την παραμονή μιας ξένης δύναμης κατοχής στο έδαφός τους. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι τα κατάφερε, αφού, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της, ανοίγει πλέον ο δρόμος για αποχώρηση των Αμερικανών ακόμη και πριν από το τέλος του 2011, εφόσον βεβαίως συνεχίσει να επικρατεί σχετική σταθερότητα στο εσωτερικό της χώρας. Διαβάστε περισσότερα...
New York Times
Η κυβέρνηση του Ιράκ ενέκρινε τελικά το προσχέδιο συμφωνίας με τις ΗΠΑ, το οποίο προβλέπει την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα στο τέλος του 2011. Η απόφαση αυτή θέτει για πρώτη φορά ένα σαφή χρονικό ορίζοντα για τον επαναπατρισμό του αμερικανικού στρατού, 5,5 χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου. Η συμφωνία χρειάζεται να εγκριθεί και από το Kοινοβούλιο του Ιράκ, σε ψηφοφορία που αναμένεται να διεξαχθεί εντός των ημερών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η υποστήριξη του σχεδίου από σιίτες και Κούρδους αρκεί ώστε να εξασφαλίσει την υπερψήφισή του από τη Βουλή. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι στη σχετική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που διήρκεσε 2,5 ώρες, 27 από τους 28 παρευρισκόμενους υπουργούς υπερψήφισαν την πρόταση, ενώ 9 υπουργοί απείχαν. Η σχεδόν ομόφωνη έγκρισή της συνιστά νίκη για τους σιίτες και τους Κούρδους συμμάχους τους.
Εντούτοις, η γενικευμένη αντίθεση των σουνιτών αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της συμφωνίας, καθώς καταδεικνύει ότι δεν έχει επιτευχθεί η απαραίτητη εθνική συναίνεση για την αποδοχή της.
Η συμφωνία αποτελεί προϊόν διαπραγματεύσεων που κράτησαν σχεδόν 12 μήνες. Δεν προβλέπει μόνο ημερομηνία οριστικής αποχώρησης των Αμερικανών, αλλά θέτει και περιορισμούς στις πολεμικές επιχειρήσεις που μπορούν να εκτελούν μετά την 1η Ιανουαρίου 2009. Επιπλέον, μέχρι τις 30 Ιουνίου του επόμενου έτους, όλες οι αμερικανικές δυνάμεις οφείλουν να αποσυρθούν από τα αστικά κέντρα της χώρας, γεγονός που αναμφισβήτητα αποτελεί υπαναχώρηση για την κυβέρνηση Μπους και τις θέσεις που υποστήριζε μέχρι σήμερα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ιρακινή κυβέρνηση αποκτά πλέον το δικαίωμα να συλλαμβάνει και να δικάζει Αμερικανούς στρατιώτες που διαπράττουν σοβαρά εγκλήματα, όταν βρίσκονται έξω από τις βάσεις τους και δεν είναι εν ώρα υπηρεσίας. Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου χαρακτήρισε τη συμφωνία «ένα σημαντικό βήμα προόδου» και απέδωσε την ευόδωση των προσπαθειών συμβιβασμού στο κλίμα ασφάλειας και σταθερότητας που εδραιώθηκε τον τελευταίο χρόνο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, τα σιιτικά πολιτικά κόμματα και ο πρωθυπουργός Νούρι αλ Μαλικί, ενεργώντας συχνά υπό το βάρος εσωτερικών και εξωτερικών πιέσεων, προσπάθησαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη επίτευξης ρεαλιστικής συμφωνίας με τους Αμερικανούς και στις επικρίσεις που δέχονται από γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του Ιράν, πως αποδέχονται την παραμονή μιας ξένης δύναμης κατοχής στο έδαφός τους. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι τα κατάφερε, αφού, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της, ανοίγει πλέον ο δρόμος για αποχώρηση των Αμερικανών ακόμη και πριν από το τέλος του 2011, εφόσον βεβαίως συνεχίσει να επικρατεί σχετική σταθερότητα στο εσωτερικό της χώρας. Διαβάστε περισσότερα...
Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2008
MİT
Hürriyet (27/11/2008)
Του Oktay Ekşi
Προέδρου του Συμβουλίου Τύπου της Τουρκίας
Το γεγονός ότι η MİT [Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών] άρχισε να κατακερματίζεται, το γνωρίζαμε και εμείς, όπως άλλωστε κάθε Τούρκος, ο οποίος δεν βρίσκεται εν υπνώσει. Δεν αναμέναμε, όμως, η αλήθεια αυτή να παρουσιασθεί ενώπιον μας τόσο απότομα.
Χθες ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα έγγραφο, το οποίο έφερνε στην επιφάνεια τα χάλια της MİT. Ας το υπενθυμίσουμε: Στην εφημερίδα Sabah δημοσιεύθηκε έγγραφο, του οποίου η γνησιότητα επιβεβαιώθηκε αργότερα από την ίδια τη MİT.
Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτό, το περίεργο εκείνο πλάσμα, που ακούει στο όνομα Tuncay Güney, έδωσε τις πληροφορίες για τη στοιχειοθέτηση της υπόθεσης Εργκενεκόν. Στην πραγματικότητα, είναι ένα άτομο, με το οποίο η MİT, κατά κάποιο τρόπο, είχε διασυνδέσεις.
Το άτομο αυτό αρχικά είχε εκδιωχθεί από τη ΜİT, αλλά αργότερα και επί πρωθυπουργίας Τανσού Τσιλέρ είχε προσληφθεί και πάλι στην Υπηρεσία και εργαζόταν για λογαριασμό του Mehmet Eymür, δίχως να γνωρίζει κανείς τι είδους υπηρεσίες προσέφερε και σε ποιον. Την ίδια περίοδο, εργάσθηκε και ως «δημοσιογράφος». Κάποια στιγμή και, όταν αναμίχθηκε σε κάποια βρόμική δουλειά, έπεσε στα χέρια της Αστυνομίας και με τον τρόπο αυτό αποκαλύφθηκε.
Η MİT τον ένοχο τι τον κάνει; Τον γλιτώνει αμέσως από τη Δικαιοσύνη.
Η MİT δεν ήταν αυτή, η οποία το διάσημο δολοφόνο της ΝΑ Ανατολίας, Mahmut Yıldırım, τον έσωσε από τα χέρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Άγκυρας και, αφού τον θεράπευσε από τις κακώσεις από τα βασανιστήρια που είχε υποστεί, μαζί με άλλα μέλη της MİT τον πέρασε από την αίθουσα VIP του αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης και τον έστειλε στη Βηρυτό, με συνέπεια να χαθούν τα ίχνη του;
Η MİT δεν ήταν αυτή, η οποία τριγύριζε δίχως να κάνει απολύτως τίποτε, όταν η αρμενική τρομοκρατική οργάνωση ASALA από το 1973 έως το 1984, δηλαδή επί 11 χρόνια, δολοφονούσε περίπου 43 διπλωμάτες μας;
Αργότερα, άρχισε να συνεργάζεται με έναν παλιάνθρωπο, ονόματι Abdullah Çatlı, εν μέσω ισχυρισμών ότι «κάτι σκάρωναν μαζί στην Ευρώπη». Πάντως, ουδέποτε μάθαμε πόσο σωστά ήταν όλα αυτά.
Εξ όσων γνωρίζουμε, δουλειά της MİT δεν είναι να παρουσιάζει στην ηγεσία του κράτους, μια ώρα νωρίτερα, τις σημαντικές εκείνες πληροφορίες που πρέπει να πληροφορηθεί; Ας ρίξουμε, όμως, μια ματιά στο παρελθόν. Η Υπηρεσία αυτή ποτέ δεν πληροφόρησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή τον Π/Θ για μια απόπειρα πραξικοπήματος.
Επιπλέον… τα στοιχεία της σημερινής υπόθεσης Εργκενεκόν, η MİT τα είχε στα χέρια της από το 2001. Αυτά τα έκρυψε για μερικά χρόνια. Μετά, όταν ήρθε η καιρός να βγουν στο φως, τα έστειλε στην Πρωθυπουργία.
Είναι δυνατόν να υπάρξει μια τέτοια Υπηρεσία Πληροφοριών; Ίσως να νομίζετε ότι αυτό είναι έργο του τελευταίου καιρού ή ορισμένων διοικούντων της Υπηρεσίας.
Δεν έχει καμία σχέση. Την περίοδο, κατά την οποία δημοσιογραφούσα στην Άγκυρα [1952-74], η Υπηρεσία αυτή, της οποίας τα μέλη δεν πρέπει τάχατες να γνωρίζει κανείς, το 1959 απέναντι από το πάρκο Kurtuluş της Άγκυρας, έκτισε μια πολυκατοικία, όπου θα στέγαζε μόνο τα δικά της μέλη, επιπλέον ο θεμέλιος λίθος τέθηκε με τελετή, στην οποία σύσσωμα συμμετείχαν όλοι οι δημοσιογράφοι.
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Λες και ήθελαν να γίνουν γνωστοί και όσοι θα έμπαιναν κρυφά μέσα στην πολυκατοικία αυτή, έπιασαν και νοίκιασαν στην περιοχή Kavaklıdere της Άγκυρας ένα άλλο κτήριο. Έβαλαν και μια πινακίδα στην είσοδο, που έγραφε «Διεύθυνση Αρχών της Πρωθυπουργίας» [Başbakanlık Prensipler Dairesi], θέλοντας με τον τρόπο αυτό να εκθέσουν τους εαυτούς τους και εκεί.
Το πρώτο, το οποίο πρέπει να γίνει σε μια τέτοια Υπηρεσία, είναι δίχως καθυστέρηση, ούτε μιας ημέρας, να καταργηθεί και στη θέση της να δημιουργηθεί μια νέα μονάδα, οργανωμένη όπως πρέπει. Διαβάστε περισσότερα...
Του Oktay Ekşi
Προέδρου του Συμβουλίου Τύπου της Τουρκίας
Το γεγονός ότι η MİT [Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών] άρχισε να κατακερματίζεται, το γνωρίζαμε και εμείς, όπως άλλωστε κάθε Τούρκος, ο οποίος δεν βρίσκεται εν υπνώσει. Δεν αναμέναμε, όμως, η αλήθεια αυτή να παρουσιασθεί ενώπιον μας τόσο απότομα.
Χθες ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα έγγραφο, το οποίο έφερνε στην επιφάνεια τα χάλια της MİT. Ας το υπενθυμίσουμε: Στην εφημερίδα Sabah δημοσιεύθηκε έγγραφο, του οποίου η γνησιότητα επιβεβαιώθηκε αργότερα από την ίδια τη MİT.
Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτό, το περίεργο εκείνο πλάσμα, που ακούει στο όνομα Tuncay Güney, έδωσε τις πληροφορίες για τη στοιχειοθέτηση της υπόθεσης Εργκενεκόν. Στην πραγματικότητα, είναι ένα άτομο, με το οποίο η MİT, κατά κάποιο τρόπο, είχε διασυνδέσεις.
Το άτομο αυτό αρχικά είχε εκδιωχθεί από τη ΜİT, αλλά αργότερα και επί πρωθυπουργίας Τανσού Τσιλέρ είχε προσληφθεί και πάλι στην Υπηρεσία και εργαζόταν για λογαριασμό του Mehmet Eymür, δίχως να γνωρίζει κανείς τι είδους υπηρεσίες προσέφερε και σε ποιον. Την ίδια περίοδο, εργάσθηκε και ως «δημοσιογράφος». Κάποια στιγμή και, όταν αναμίχθηκε σε κάποια βρόμική δουλειά, έπεσε στα χέρια της Αστυνομίας και με τον τρόπο αυτό αποκαλύφθηκε.
Η MİT τον ένοχο τι τον κάνει; Τον γλιτώνει αμέσως από τη Δικαιοσύνη.
Η MİT δεν ήταν αυτή, η οποία το διάσημο δολοφόνο της ΝΑ Ανατολίας, Mahmut Yıldırım, τον έσωσε από τα χέρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Άγκυρας και, αφού τον θεράπευσε από τις κακώσεις από τα βασανιστήρια που είχε υποστεί, μαζί με άλλα μέλη της MİT τον πέρασε από την αίθουσα VIP του αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης και τον έστειλε στη Βηρυτό, με συνέπεια να χαθούν τα ίχνη του;
Η MİT δεν ήταν αυτή, η οποία τριγύριζε δίχως να κάνει απολύτως τίποτε, όταν η αρμενική τρομοκρατική οργάνωση ASALA από το 1973 έως το 1984, δηλαδή επί 11 χρόνια, δολοφονούσε περίπου 43 διπλωμάτες μας;
Αργότερα, άρχισε να συνεργάζεται με έναν παλιάνθρωπο, ονόματι Abdullah Çatlı, εν μέσω ισχυρισμών ότι «κάτι σκάρωναν μαζί στην Ευρώπη». Πάντως, ουδέποτε μάθαμε πόσο σωστά ήταν όλα αυτά.
Εξ όσων γνωρίζουμε, δουλειά της MİT δεν είναι να παρουσιάζει στην ηγεσία του κράτους, μια ώρα νωρίτερα, τις σημαντικές εκείνες πληροφορίες που πρέπει να πληροφορηθεί; Ας ρίξουμε, όμως, μια ματιά στο παρελθόν. Η Υπηρεσία αυτή ποτέ δεν πληροφόρησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή τον Π/Θ για μια απόπειρα πραξικοπήματος.
Επιπλέον… τα στοιχεία της σημερινής υπόθεσης Εργκενεκόν, η MİT τα είχε στα χέρια της από το 2001. Αυτά τα έκρυψε για μερικά χρόνια. Μετά, όταν ήρθε η καιρός να βγουν στο φως, τα έστειλε στην Πρωθυπουργία.
Είναι δυνατόν να υπάρξει μια τέτοια Υπηρεσία Πληροφοριών; Ίσως να νομίζετε ότι αυτό είναι έργο του τελευταίου καιρού ή ορισμένων διοικούντων της Υπηρεσίας.
Δεν έχει καμία σχέση. Την περίοδο, κατά την οποία δημοσιογραφούσα στην Άγκυρα [1952-74], η Υπηρεσία αυτή, της οποίας τα μέλη δεν πρέπει τάχατες να γνωρίζει κανείς, το 1959 απέναντι από το πάρκο Kurtuluş της Άγκυρας, έκτισε μια πολυκατοικία, όπου θα στέγαζε μόνο τα δικά της μέλη, επιπλέον ο θεμέλιος λίθος τέθηκε με τελετή, στην οποία σύσσωμα συμμετείχαν όλοι οι δημοσιογράφοι.
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Λες και ήθελαν να γίνουν γνωστοί και όσοι θα έμπαιναν κρυφά μέσα στην πολυκατοικία αυτή, έπιασαν και νοίκιασαν στην περιοχή Kavaklıdere της Άγκυρας ένα άλλο κτήριο. Έβαλαν και μια πινακίδα στην είσοδο, που έγραφε «Διεύθυνση Αρχών της Πρωθυπουργίας» [Başbakanlık Prensipler Dairesi], θέλοντας με τον τρόπο αυτό να εκθέσουν τους εαυτούς τους και εκεί.
Το πρώτο, το οποίο πρέπει να γίνει σε μια τέτοια Υπηρεσία, είναι δίχως καθυστέρηση, ούτε μιας ημέρας, να καταργηθεί και στη θέση της να δημιουργηθεί μια νέα μονάδα, οργανωμένη όπως πρέπει. Διαβάστε περισσότερα...
Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2008
Νέα χαρτιά στην Ενέργεια
Sabah (25/11/2008)
Του Muharrem Sarıkaya
Η επίσκεψη Ερντογάν στην Ινδία έπεσε θύμα της εσωτερικής πολιτικής. Ήρθαν στο προσκήνιο η οικονομική κρίση, οι ιδιωτικές τράπεζες και τα προεκλογικά μηνύματα. Δεν φάνηκαν τα νέα χαρτιά, τα οποία ανοίχθηκαν στον τομέα της Ενέργειας.
Εντούτοις, τα σχέδια τα οποία συζητήθηκαν κατά την επίσκεψη Ερντογάν στην Ινδία, ήταν αρκετά σημαντικά. Ίσως να προαναγγέλλουν ακόμη και μια θετική θεώρηση, εκ μέρους των Ρώσων, του αγωγού Σαμψούντας – Τζεϋχάν.
Το σχέδιο έχει να κάνει με τη μεταφορά τόσο του ρωσικού πετρελαίου, όσο και του πετρελαίου της Κασπίας, μέσω της Τουρκίας και του Ισραήλ στην Ινδία. Διότι η χώρα αυτή επιθυμεί να μειώσει την εξάρτησή της από τα πετρέλαια του Κόλπου της Βασόρας. Επιθυμεί, παράλληλα, την ταχύτερη και ασφαλέστερη μεταφορά του πετρελαίου, το οποίο αγοράζει από την περιοχή της Κασπίας και το οποίο ανέρχεται στα 600 χιλιάδες βαρέλια.
Και αυτό διότι το πετρέλαιο, το οποίο φορτώνεται από το λιμάνι Σούπσα ή του Νοβοροσίσκ της Μαύρης Θάλασσας, χρειάζεται 36 έως 50 ημέρες μέχρι να φθάσει στην Ινδία. Εξάλλου, το λιμάνι Σούπσα μετά τον πόλεμο Ρωσίας – Γεωργίας δεν λειτουργεί ομαλά. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε και το φόβο των πειρατών. Άλλωστε, δεν επιτρέπεται και η διέλευση από τη Διώρυγα του Σουέζ πλοίων άνω των 200.000 κόρων. Αυτό έχει ως συνέπεια να χρησιμοποιούνται περισσότερα πλοία.
Η γραμμή της Μεσογείου
Το σχέδιο αυτό ήρθε στην επιφάνεια, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της Άπω Ανατολής, και ήταν μια εργασία, η οποία εκτελέστηκε μεταξύ Τουρκίας – Ισραήλ – Ινδίας και διήρκεσε τρία χρόνια.
Σύμφωνα με το σχέδιο, πλοία μεγάλης χωρητικότητας θα φορτώνουν το πετρέλαιο από το λιμάνι Τζεϋχάν και θα το μεταφέρουν στο ισραηλινό λιμάνι Άσκελον της Μεσογείου. Από εκεί και μέσω του αγωγού Tipline, ο οποίος εκτείνεται έως την Άκαμπα, θα φθάνει στο λιμάνι Ελιάτ του Ισραήλ, ακολούθως θα φορτώνεται και πάλι σε πλοία προκειμένου να μεταφερθεί στην Ινδία. Το ταξίδι μέχρι την Ινδία διαρκεί 16 ημέρες.
Εν τω μεταξύ, υποθαλάσσια στη Μεσόγειο θα ποντισθεί αγωγός, ο οποίος θα μεταφέρει πετρέλαιο και νερό, αλλά και οπτικές ίνες. Το κόστος του αγωγού υπολογίζεται στο 1 δις. δολάρια. Κατά τον ίδιο τρόπο, υπολογίζεται και η κατασκευή άλλου αγωγού, ο οποίος από το Ελιάτ θα φθάνει στην Ινδία. Έτσι, το πετρέλαιο, το οποίο θα αντλείται από το δεύτερο πηγάδι του Αζερμπαϊτζάν, θα μεταφέρεται, μέσω των αγωγών, στην Ινδία.
Σαμψούντα – Τζεϋχάν
Το Ισραήλ επιθυμεί στο σχέδιο αυτό να συμμετέχει και η Ρωσία. Αναμένει μάλιστα την υποστήριξη της Ρωσίας στον αγωγό Σαμψούντας – Τζεϋχάν, για την κατασκευή του οποίου η ρωσική απροθυμία είναι μέχρι σήμερα γνωστή.
Εξάλλου, οι Ρώσοι γνωρίζουν ότι ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, ο οποίος κατασκευάζεται κατόπιν συμφωνίας της Βουλγαρίας και της Ελλάδας, δεν θα είναι αποδοτικός. Επιπλέον, το Ιράν σχεδιάζει την κατασκευή ενός αγωγού στην Ινδία, μέσω του Πακιστάν. Από την άλλη, η Σαουδική Αραβία τον αγωγό Sumed, από τον οποίο διοχετεύει πετρέλαιο στη Μεσόγειο, ετοιμάζεται να τον θέσει σε λειτουργία αντίστροφα και να μπει και αυτή στο παιχνίδι. Η κατάσταση αυτή μπορεί να αναγκάσει τη Ρωσία να υποστηρίξει τον αγωγό Σαμψούντας – Τζεϋχάν;
Πυρηνικά παζαρέματα
Σε αυτό ακριβώς το σημείο μπαίνουν μέσα στο παιχνίδι και τα πυρηνικά παζαρέματα. Συζητείται το εξής:
● O Πρέσβης της Ρωσίας στην Άγκυρα, την περασμένη εβδομάδα κατά τη συνάθροιση των Τούρκων κατασκευαστών, ανέφερε πως «αναμένουμε, όπως μας υποσχέθηκαν, μέχρι το τέλος του έτους την απόφασή τους», να δοθεί δηλ. στη ρωσική εταιρεία η κατασκευή του εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας στο Akkuyu, η οποία άλλωστε ήταν και η μοναδική εταιρεία που κατέθεσε προσφορά.
● Η ρωσική εταιρεία, η οποία κατασκεύασε και στο Ιράν το εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας, τον εμπλουτισμό του ουρανίου να τον πραγματοποιήσει στην Τουρκία. Παράλληλα, το εμπλουτισμένο ουράνιο, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί στο Akkuyu, να μεταφερθεί από την Τουρκία στο Ιράν.
Πάντως, στην κρατική διοίκηση της Άγκυρας υπάρχουν αρκετοί, οι οποίοι δεν αντικρίζουν θερμά ένα τέτοιο σχέδιο…
Όμως, είναι και αρκετά δύσκολο να μαντέψει κανείς πώς θα πραγματοποιηθεί το μεγάλο αυτό παιχνίδι στον τομέα της Ενέργειας, ιδίως δε σε μια περίοδο, κατά την οποία η τράπουλα μοιράζεται εκ νέου. Διαβάστε περισσότερα...
Τι αναφέρει ο πρώην σταθμάρχης της CIA;
Graham Fuller. [Source: Ohio University]
Akşam (26/11/2008)
Της Nagehan Alçı
Ασφαλώς και θα θυμάστε το όνομα Graham Fuller. Χρημάτισε μια περίοδο Σταθμάρχης της CIA στο Γραφείο Μέσης Ανατολής. Στην Τουρκία είχε βρεθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπήρχαν εναντίον του πάρα πολλοί ισχυρισμοί. Ο Fuller αποτελούσε πράγματι μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα. Το δε βιβλίο, που έχει γράψει από κοινού με τον Henri Barkey με τίτλο «Το κουρδικό πρόβλημα της Τουρκίας», δημιούργησε μεγάλη αίσθηση. Ο Fuller και μετά την αναχώρησή του από την Τουρκία συνέχισε να εργάζεται πάνω στην Τουρκία. Την περασμένη εβδομάδα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του με τίτλο «Η Νέα Τουρκική Δημοκρατία».
Το πρώην μέλος της CIA μιλά με τα θερμότερα λόγια για το ΑΚΡ, αναφέροντας ότι οι κεμαλιστές έχουν φράξει το δρόμο της Τουρκίας, ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει κατορθώσει να φέρει τη συμφιλίωση στην κοινωνία και ότι έχει ανοίξει τις πόρτες της Μέσης Ανατολής. Δεν παραλείπει να μιλήσει με καλά λόγια και για την κίνηση του Φετχιουλλάχ Γκιουλέν. Με λίγα λόγια, φαίνεται να υποστηρίζει «μια Τουρκία, η οποία είναι συντηρητική και βρίσκεται πλησίον των ΗΠΑ».
Ο Fuller παραχώρησε και συνέντευξη στο BBC, όπου και ανέφερε: «Η Τουρκία και οι ΗΠΑ ακόμη από την περίοδο Μπους δεν έχουν κοινά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Κατά συνέπεια, δεν έχουν και κοινούς σκοπούς. Εάν οι ΗΠΑ συνεχίσουν πολιτική αντιδικίας, τότε η Τουρκία μπορεί να παύσει να τις βλέπει ως έναν καλό σύμμαχο. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να ακολουθήσει ανεξάρτητη πολιτική».
Δεν έμεινε μόνο σε αυτά. Το οικονομικό σχέδιο BOP [Σχέδιο Μεγάλης Μέσης Ανατολής] το προσδιόρισε ως «φιρμάνι του θανάτου της Τουρκίας», επισημαίνοντας παράλληλα ότι θα ήταν λάθος να αναλάβει η Τουρκία ρόλο στα σχέδια της Αμερικής για τη Μέση Ανατολή.
Αποτελεί μεγάλη έκπληξη, όταν ακούει κάποιος τέτοια λόγια από έναν άνθρωπο, ο οποίος κάποτε προσπαθούσε να κατευθύνει χώρες, όπως η Τουρκία, το Ιράν και το Ιράκ, στις πολιτικές των ΗΠΑ για την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ο Fuller τώρα υποστηρίζει ότι η Τουρκία πρέπει να συνεχίσει το διαμεσολαβητικό της ρόλο στη Μέση Ανατολή και να είναι περισσότερο δραστήρια.
Αυτές είναι πολιτικές συστάσεις, οι οποίες βρίσκονται σε αρμονία με το ΑΚΡ. Όμως δεν παραλείπει να συστήνει ότι, όταν η Τουρκία εφαρμόζει τις πολιτικές αυτές, πρέπει να έχει κλειστά και τα αυτιά της στις ΗΠΑ. Αυτό βέβαια έρχεται σε ευθεία αντίθεση – αναφέρει η αρθρογράφος – τόσο με το ΑΚΡ όσο και με την μέχρι τώρα ύπαρξη του ίδιου του Fuller!
Ο Fuller εργάζεται στη δεξαμενή σκέψης RAND και είναι παράλληλα και αντιπρόεδρος του Αμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών. Θα ήταν μεγάλη αφέλεια να πιστέψει κάποιος ότι τα λόγια αυτά, τα ανέφερε με τη λογική «Αρκεί να γλιτώσει η Τουρκία».
Εδώ υπάρχει μια διαπίστωση και ένας λογαριασμός. Σημασία, λοιπόν, έχει να μπορέσουμε να προλάβουμε το λογαριασμό αυτό, αλλά και να πιάσουμε την άκρη του νήματος όσον αφορά την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία την προσεχή περίοδο.
Κατά τη δική μου άποψη – αναφέρει η Alçı – ο Ομπάμα, προκειμένου να εξουδετερώσει τις ζημιές που έχει προκαλέσει η διοίκηση Μπούς, από την άποψη της αξιοπιστίας, θα ξεκινήσει από το δρόμο που είχε χαράξει και ο Adam Smith και θα δώσει την αίσθηση ότι δημιουργεί στη Μέση Ανατολή ένα «αόρατο χέρι». Θα κάνει να πιστέψουν ότι οι πρωταγωνιστές της περιοχής κινούνται αυτοβούλως. Από την άλλη πλευρά, θα συνεχίσει τα σχέδιά του από εκεί που έχουν μείνει. Όμως, τις κινήσεις του αυτές θα τις πραγματοποιήσει όσο γίνεται με μια «αθόρυβη διπλωματία». Δηλαδή, δεν πρόκειται να εμπλακεί ο ίδιος. Στη θέση του θα κινητοποιήσει το Μεγάλο Αδελφό δίνοντας παράλληλα και την εντύπωση ότι «τον προστατεύει εκ του μακρόθεν»…//
************************************************************************
Όπως αναφέρεται στις ιστοσελίδες των δικτύων CNN Türk και internethaber, καθώς και στα σημερινά φύλλα των εφημερίδων Cumhuriyet και Yeni Şafak, υπήρξαν συγκλονιστικές ομολογίες από πρώην υψηλά ιστάμενο της CIA, ο οποίος χαρακτήρισε το σχέδιο Μεγάλης Μέσης Ανατολής ως το «φιρμάνι απαγχονισμού της Τουρκίας».
Ο πρώην υψηλά ιστάμενος της CIA Graham Fuller, σε δηλώσεις του στην τουρκική εκπομπή του BBC, υποστήριξε ότι το εν λόγω σχέδιο μετατράπηκε σε συμφορά, λέγοντας ότι η μη συμμετοχή της Τουρκίας σε αυτό συμφωνεί περισσότερο με τα συμφέροντα της ίδιας της Τουρκίας.
Ακόμη, τόνισε ότι η Τουρκία έχει μετατραπεί σε όμηρο του κουρδικού προβλήματος και ότι, για να μπορέσει να καταστεί δύναμη της περιοχής, πρέπει αυτό να το επιλύσει.
Σύμφωνα με τον Fuller, στην περίπτωση που η Τουρκία μπορέσει να αναπτύξει διάλογο με τους Ιρακινούς Κούρδους, θα μπορέσει να επιλύσει και το πρόβλημα του ΡΚΚ.
Στη συνέχεια, ο ίδιος τόνισε ότι, στην περίπτωση που υπάρξουν αλλαγές στις πολιτικές των ΗΠΑ και της Τουρκίας σχετικά με το Ιράν, η Άγκυρα θα αναγκαστεί να κάνει αυτό που είναι σωστό για την ίδια, προσθέτοντας ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη δημιουργία στενών σχέσεων με την Τεχεράνη.
Ο ίδιος είπε, ακόμη, ότι τα τελευταία 8 χρόνια οι ΗΠΑ και η Τουρκία δεν έχουν κοινά συμφέροντα στη Μ. Ανατολή, δηλώνοντας ότι δεν συμφωνεί με την άποψη πως οι δυο χώρες συμμερίζονται ένα κοινό σκοπό. Διαβάστε περισσότερα...
Επανεξετάζοντας τον πόλεμο στα Φώκλαντ
The Guardian
Πολλοί ιστορικοί σήμερα θέτουν το ερώτημα αν ο πόλεμος στα νησιά Φώκλαντ, το 1982, ήταν ένα ριψοκίνδυνο νεο-αποικιακό εγχείρημα, μια αριστοτεχνική αξιοποίηση του εθνικισμού για εγχώρια πολιτική κατανάλωση από ένα στυγνό δικτατορικό καθεστώς, μια απελπισμένη προσπάθεια της κυβέρνησης Θάτσερ να ενισχύσει τη φθίνουσα δημοτικότητά της μέσω της αναζωπύρωσης του βρετανικού εθνικισμού ή μια δικαιολογημένη ναυτική επιχείρηση για την αποκατάσταση της βρετανικής εθνικής κυριαρχίας;
Αν και ο ακήρυχτος πόλεμος των 74 ημερών στα Φώκλαντ συνεχίζει να προβληματίζει τους ιστορικούς ως προς τον χαρακτηρισμό του και παρότι τα πεδία των μαχών στα αφιλόξενα νησιά του Νότιου Ατλαντικού έχουν προ πολλού καλυφθεί από βρύα, φιλοξενώντας τους ειρηνικούς κατοίκους τους (πιγκουίνους και γλάρους), οι πληγές παραμένουν ανοιχτές σε Βρετανία και Αργεντινή. Η ιστορική έρευνα αποκάλυψε, στο μεταξύ, πολλά επιμέρους στοιχεία της σύγκρουσης, τα οποία αγνοούσαν εξαιτίας της ασφυκτικής λογοκρισίας που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση Θάτσερ κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και για πολλά χρόνια αργότερα.
Η επίσημη εκδοχή του 1982 εμφανίζει τη Βρετανία να εκστρατεύει με στόχο την ανακατάληψη των νήσων, έχοντας εξασφαλίσει τη σιωπηλή -αλλά σταθερή- υποστήριξη της Ουάσιγκτον, αντιμέτωποι με τη γαλλική διπροσωπία. Τα βρετανικά στρατεύματα, σύμφωνα με την επίσημη «γραμμή» των Τόρις της εποχής, εξασφάλισαν εκπληκτική στρατιωτική νίκη, απέναντι σε έναν αντίπαλο με αποσαθρωμένο ηθικό. Στην εικοστή επέτειο του πολέμου, το 2002, η αυτοβιογραφία του τότε υπουργού Άμυνας, σερ Τζον Νοτ, αλλά και η βαρυσήμαντη συνέντευξη του επικεφαλής της εκστρατευτικής δύναμης, ναυάρχου Σάντι Γούντγουορντ, έριξαν πολύ διαφορετικό φως στα γεγονότα.
O Ρόναλντ Ρέιγκαν δεν συστρατεύθηκε με τους Βρετανούς, όπως ακουγόταν το 1982, επιλέγοντας αντίθετα αμφίρροπη και συστηματικά αναξιόπιστη στάση, σύμφωνα με τον σερ Τζον. Στο μεταξύ, η Γαλλία του Φρανσουά Μιτεράν, αποδεικνύεται ότι παρείχε στους Βρετανούς ανεκτίμητης στρατηγικής αξίας τεχνικές λεπτομέρειες για τους πυραύλους Exocet, τους οποίους είχε πουλήσει στους Αργεντινούς.
Ο ναύαρχος Γούντγουορντ αποκάλυψε το 2002 ότι οι επίγειες μάχες και οι ναυμαχίες στον Νότιο Ατλαντικό ήταν πολύ πιο αμφίρροπες από ό,τι νομίζαμε μέχρι τότε. «Βρισκόμασταν σε κρίσιμη κατάσταση», είπε ο απόστρατος πλέον ναύαρχος. Αν οι Αργεντινοί κατάφερναν να αντισταθούν για μία ακόμη εβδομάδα, θα είχαν επικρατήσει πάνω στα εξαντλημένα και ελλιπώς ανεφοδιαζόμενα βρετανικά στρατεύματα.
Η προσπάθεια του τότε δικτάτορα της Αργεντινής, στρατηγού Γκαλτιέρι, να παραμείνει στην εξουσία απέτυχε με τον χειρότερο τρόπο. Αντίθετα, η αναβίωση του βρετανικού σοβινισμού, στην οποία βασίστηκε η Θάτσερ, της άνοιξε τον δρόμο για την επανεκλογή της. Η κ. Θάτσερ εδραίωσε το παρατσούκλι της «Σιδηράς Κυρίας» μετά τα Φόκλαντ, προκαλώντας τον θαυμασμό του υπουργικού της συμβουλίου, χάρη στην αποφασιστικότητα και την επιχειρησιακή της τόλμη. Ο σερ Μπερνάρ Ινγκαμ, εκπρόσωπος Τύπου της Ντάουνινγκ Στριτ την εποχή της πρωθυπουργίας Θάτσερ, λέει: «Η πρώτη της αντίδραση ήταν: Πρέπει να τους διώξουμε από τα Φώκλαντ. Οι Αργεντινοί, αλλά και το υπουργικό συμβούλιο στο Λονδίνο, υποτίμησαν την αποφασιστικότητα της πρωθυπουργού. Επρόκειτο για μεγάλο σφάλμα. Είχε μεγαλύτερο θάρρος από τους περισσότερους επιτελείς της». Ανάλογη άποψη προωθεί -όπως ήταν αναμενόμενο- και η ίδια η κ. Θάτσερ στα απομνημονεύματά της: «Γνωρίζαμε τι πρέπει να πράξουμε και το κάναμε. Η Μ. Βρετανία είναι και πάλι Μεγάλη. Η σημασία του πολέμου στα Φώκλαντ ήταν τεράστια, για την αυτοπεποίθηση της Βρετανίας, αλλά και για το διεθνές μας κύρος».
Βρετανία και Αργεντινή είναι πια δύο πολύ διαφορετικές κοινωνίες, από εκείνες που συγκρούσθηκαν το 1982. Οι ψυχολογικές κυρίως πληγές του πολέμου δεν έχουν επουλωθεί. Σύμφωνα με στοιχεία των ιατρικών υπηρεσιών του στρατού της Αργεντινής, πάνω από 350 Αργεντινοί βετεράνοι του πολέμου έχουν αυτοκτονήσει.
Ιδιαίτερα εύστοχα έθετε το θέμα ο Guardian στο κύριο άρθρο του της 16ης Ιουνίου 1982, δύο ημέρες μετά την άνευ όρων παράδοση της αργεντινής φρουράς του Πορτ Στάνλεϊ: «Ο “παράγων Φώκλαντ” θα εξασθενήσει σύντομα στη βρετανική πολιτική σκηνή, καθώς η ανάμνηση της κρίσης θα υποχωρεί από τη μνήμη και τη συνείδηση των ψηφοφόρων, ενώ η ανεργία και ο πληθωρισμός θα καταλάβουν και πάλι την πρωτοκαθεδρία στις ανησυχίες των Βρετανών. Το πνεύμα εθνικισμού, που κορυφώθηκε τις προηγούμενες 70 ημέρες, θα αποδειχθεί σίγουρα πολύ πιο μακρόβιο από τον ήχο των κανονιών, που σίγησαν πια». Διαβάστε περισσότερα...
Πολλοί ιστορικοί σήμερα θέτουν το ερώτημα αν ο πόλεμος στα νησιά Φώκλαντ, το 1982, ήταν ένα ριψοκίνδυνο νεο-αποικιακό εγχείρημα, μια αριστοτεχνική αξιοποίηση του εθνικισμού για εγχώρια πολιτική κατανάλωση από ένα στυγνό δικτατορικό καθεστώς, μια απελπισμένη προσπάθεια της κυβέρνησης Θάτσερ να ενισχύσει τη φθίνουσα δημοτικότητά της μέσω της αναζωπύρωσης του βρετανικού εθνικισμού ή μια δικαιολογημένη ναυτική επιχείρηση για την αποκατάσταση της βρετανικής εθνικής κυριαρχίας;
Αν και ο ακήρυχτος πόλεμος των 74 ημερών στα Φώκλαντ συνεχίζει να προβληματίζει τους ιστορικούς ως προς τον χαρακτηρισμό του και παρότι τα πεδία των μαχών στα αφιλόξενα νησιά του Νότιου Ατλαντικού έχουν προ πολλού καλυφθεί από βρύα, φιλοξενώντας τους ειρηνικούς κατοίκους τους (πιγκουίνους και γλάρους), οι πληγές παραμένουν ανοιχτές σε Βρετανία και Αργεντινή. Η ιστορική έρευνα αποκάλυψε, στο μεταξύ, πολλά επιμέρους στοιχεία της σύγκρουσης, τα οποία αγνοούσαν εξαιτίας της ασφυκτικής λογοκρισίας που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση Θάτσερ κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και για πολλά χρόνια αργότερα.
Η επίσημη εκδοχή του 1982 εμφανίζει τη Βρετανία να εκστρατεύει με στόχο την ανακατάληψη των νήσων, έχοντας εξασφαλίσει τη σιωπηλή -αλλά σταθερή- υποστήριξη της Ουάσιγκτον, αντιμέτωποι με τη γαλλική διπροσωπία. Τα βρετανικά στρατεύματα, σύμφωνα με την επίσημη «γραμμή» των Τόρις της εποχής, εξασφάλισαν εκπληκτική στρατιωτική νίκη, απέναντι σε έναν αντίπαλο με αποσαθρωμένο ηθικό. Στην εικοστή επέτειο του πολέμου, το 2002, η αυτοβιογραφία του τότε υπουργού Άμυνας, σερ Τζον Νοτ, αλλά και η βαρυσήμαντη συνέντευξη του επικεφαλής της εκστρατευτικής δύναμης, ναυάρχου Σάντι Γούντγουορντ, έριξαν πολύ διαφορετικό φως στα γεγονότα.
O Ρόναλντ Ρέιγκαν δεν συστρατεύθηκε με τους Βρετανούς, όπως ακουγόταν το 1982, επιλέγοντας αντίθετα αμφίρροπη και συστηματικά αναξιόπιστη στάση, σύμφωνα με τον σερ Τζον. Στο μεταξύ, η Γαλλία του Φρανσουά Μιτεράν, αποδεικνύεται ότι παρείχε στους Βρετανούς ανεκτίμητης στρατηγικής αξίας τεχνικές λεπτομέρειες για τους πυραύλους Exocet, τους οποίους είχε πουλήσει στους Αργεντινούς.
Ο ναύαρχος Γούντγουορντ αποκάλυψε το 2002 ότι οι επίγειες μάχες και οι ναυμαχίες στον Νότιο Ατλαντικό ήταν πολύ πιο αμφίρροπες από ό,τι νομίζαμε μέχρι τότε. «Βρισκόμασταν σε κρίσιμη κατάσταση», είπε ο απόστρατος πλέον ναύαρχος. Αν οι Αργεντινοί κατάφερναν να αντισταθούν για μία ακόμη εβδομάδα, θα είχαν επικρατήσει πάνω στα εξαντλημένα και ελλιπώς ανεφοδιαζόμενα βρετανικά στρατεύματα.
Η προσπάθεια του τότε δικτάτορα της Αργεντινής, στρατηγού Γκαλτιέρι, να παραμείνει στην εξουσία απέτυχε με τον χειρότερο τρόπο. Αντίθετα, η αναβίωση του βρετανικού σοβινισμού, στην οποία βασίστηκε η Θάτσερ, της άνοιξε τον δρόμο για την επανεκλογή της. Η κ. Θάτσερ εδραίωσε το παρατσούκλι της «Σιδηράς Κυρίας» μετά τα Φόκλαντ, προκαλώντας τον θαυμασμό του υπουργικού της συμβουλίου, χάρη στην αποφασιστικότητα και την επιχειρησιακή της τόλμη. Ο σερ Μπερνάρ Ινγκαμ, εκπρόσωπος Τύπου της Ντάουνινγκ Στριτ την εποχή της πρωθυπουργίας Θάτσερ, λέει: «Η πρώτη της αντίδραση ήταν: Πρέπει να τους διώξουμε από τα Φώκλαντ. Οι Αργεντινοί, αλλά και το υπουργικό συμβούλιο στο Λονδίνο, υποτίμησαν την αποφασιστικότητα της πρωθυπουργού. Επρόκειτο για μεγάλο σφάλμα. Είχε μεγαλύτερο θάρρος από τους περισσότερους επιτελείς της». Ανάλογη άποψη προωθεί -όπως ήταν αναμενόμενο- και η ίδια η κ. Θάτσερ στα απομνημονεύματά της: «Γνωρίζαμε τι πρέπει να πράξουμε και το κάναμε. Η Μ. Βρετανία είναι και πάλι Μεγάλη. Η σημασία του πολέμου στα Φώκλαντ ήταν τεράστια, για την αυτοπεποίθηση της Βρετανίας, αλλά και για το διεθνές μας κύρος».
Βρετανία και Αργεντινή είναι πια δύο πολύ διαφορετικές κοινωνίες, από εκείνες που συγκρούσθηκαν το 1982. Οι ψυχολογικές κυρίως πληγές του πολέμου δεν έχουν επουλωθεί. Σύμφωνα με στοιχεία των ιατρικών υπηρεσιών του στρατού της Αργεντινής, πάνω από 350 Αργεντινοί βετεράνοι του πολέμου έχουν αυτοκτονήσει.
Ιδιαίτερα εύστοχα έθετε το θέμα ο Guardian στο κύριο άρθρο του της 16ης Ιουνίου 1982, δύο ημέρες μετά την άνευ όρων παράδοση της αργεντινής φρουράς του Πορτ Στάνλεϊ: «Ο “παράγων Φώκλαντ” θα εξασθενήσει σύντομα στη βρετανική πολιτική σκηνή, καθώς η ανάμνηση της κρίσης θα υποχωρεί από τη μνήμη και τη συνείδηση των ψηφοφόρων, ενώ η ανεργία και ο πληθωρισμός θα καταλάβουν και πάλι την πρωτοκαθεδρία στις ανησυχίες των Βρετανών. Το πνεύμα εθνικισμού, που κορυφώθηκε τις προηγούμενες 70 ημέρες, θα αποδειχθεί σίγουρα πολύ πιο μακρόβιο από τον ήχο των κανονιών, που σίγησαν πια». Διαβάστε περισσότερα...
Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2008
Η ΚΥΠΡΟΣ,ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΚΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ
του Ανδρέα Πενταρά*
Με άρθρο που δημοσιεύσαμε στην εφημερίδα ΄΄Αλήθεια΄΄ της 19 Ιουνίου 2006 με θέμα τις σχεδιαζόμενες έρευνες για τα πετρέλαια, προβλέψαμε σε χρόνο σχεδόν ανύποπτο, όλες τις κινήσεις και αντιδράσεις της Τουρκίας αναφορικά με το θέμα αυτό. Η πρόβλεψή μας δεν στηριζόταν σε μαντικές ικανότητες, αλλά σε μια ρεαλιστική εκτίμηση της όλης κατάστασης, με βάση τη μελέτη των γεγονότων και ιδαίτερα των αντιδράσεων της Τουρκίας στη προσπάθεια της Ελλάδας να εκμεταλλευθεί τον υποθαλάσσιο πλούτο του Αιγαίου.
Τονίσαμε σ΄αυτό το άρθρο ότι η Ελλάδα, ασκώντας κυριαρχικά της δικαιώματα αλλά χωρίς τη κατάλληλη διπλωματική και στρατιωτική προετοιμασία, αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα πετρελαίου στο βόρειο Αιγαίο αρχές της δεκαετίας του 70. Αποτέλεσμα αυτής της καθόλα νόμιμης από άποψη διεθνούς δικαίου προσπάθειας, είναι η διακοπή από μέρους της Ελλάδας της διεξαγωγής ερευνών στο Αιγαίο, οι γκρίζες ζώνες, η αμφισβήτηση από πλευράς Τουρκίας των ορίων της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας, το casus belli για τα 12 ναυτικά μίλια και ο ακήρυκτος αεροπορικός πόλεμος στους ουρανούς του Αιγαίου εξ αιτίας των Τουρκικών παραβιάσεων στα 10 ναυτικά μίλια. Πέραν βέβαια των μεγάλων κρίσεων του 1976, του 1987 και του 1996 που έφεραν τις δύο χώρες στο χείλος του πολέμου.
Φοβάμαι ότι, αντί να παραδειγματισθούμε από τα πιο πάνω γεγονότα και να εκτιμήσουμε σωστά τις αντιδράσεις της Τουρκίας αλλά και του διεθνούς συστήματος προτού μπούμε στο παιχνίδι των πετρελαίων, στο τέλος όχι μόνο δεν θα ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο συγκεκριμένο τομέα αλλά θα απολέσουμε και στρατηγικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή.
Το τι θα συμβεί στο μέλλον είναι απόλυτα προβλεπτό και είναι πράγματι περίεργο γιατί η κυβέρνηση και γενικώτερα η πολιτική ηγεσία κλείνει τα μάτια και κάνει πως δεν βλέπει τα γεγονότα που έρχονται.
Μόλις ξεκινήσουν οι έρευνες από πλευράς εταιρειών που θα κερδίσουν το διαγωνισμό, η Τουρκία επικαλούμενη το γεγονός ότι δεν έχει οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα μεταξύ Κύπρου - Τουρκίας, όπως καθορίζεται στο δίκαιο της θάλασσας, θα εκδώσει άδειες ερευνών σε Τουρκικές ή ξένες εταιρείες για έρευνες σε περιοχές εντός ή πλησίον της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κύπρος θα καταγγείλει την ενέργεια αυτή σε όλα τα διεθνή βήματα και ασφαλώς στα Ηνωμένα Έθνη, το Συμβούλιο Ασφαλείας των οποίων θα συνέλθει για να εξετάσει την υπόθεση. Η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας θα είναι περίπου η ίδια με αυτή που έλαβε το 1976 όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσέφυγε τόσο στον ΟΗΕ όσο και στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης καταγγέλλοντας τη Τουρκία για τις έρευνες στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα. Οι αποφάσεις και των δύο αυτών διεθνών οργάνων ήταν απαγοητευτικές για την Ελλάδα. Το μεν διεθνές δικαστήριο της Χάγης αποφάνθηκε ότι οι έρευνες της Τουρκίας στο Αιγαίο δεν συνιστούν ΄΄διακατοχή΄΄ και έκρινε εαυτό αναρμόδιο να ασχοληθεί με την υπόθεση, το δε Συμβούλιο Ασφαλείας κάλεσε τις δύο χώρες να σταματήσουν αμέσως της έρευνες και να κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να βρούν κοινά αποδεκτή λύση. Ακολούθησαν οι μυστικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών στη Βέρνη όπου υπογράφτηκε το γνωστό ΄΄πρωτόκολλο της Βέρνης΄΄ στο οποίο καθορίσθηκε όπως τα δύο μέρη (Ελλάδα και Τουρκία) ΄΄απόσχουν πάσης πρωτοβουλίας ή πράξεως σχετικής προς την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου που θα ηδύνατο να παρενοχλήσει τη διαπραγμάτευση΄΄. Μια διαπραγμάτευση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα επ ωφελεία βέβαια της Τουρκίας και εις βάρος της Ελλάδας.
Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στη δική μας περίπτωση. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη περίπτωση που θα προσφύγει η Κύπρος, θα εκδώσει μια απόφαση του τύπου ΄΄σταματήστε και οι δύο χώρες τις έρευνες μέχρι να λυθεί το Κυπριακό και τότε το ξανασυζητάτε΄΄. Το ποιός θα είναι ο νικητής σε μια τέτοια περίπτωση δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς. Η Τουρκία θα έχει πετύχει μια στρατηγική νίκη όχι μόνο εις βάρος της Κύπρου αλλά εις βάρος του Ελληνισμού γενικώτερα, αφού, από τα στενά όρια των ακτών της Κιλικίας που την περιορίζει η γεωγραφία και το δίκαιο της θάλασσας, εξ αιτίας της Ρόδου, του Καστελλορίζου και της Κύπρου, θα εξέλθει με δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο, ικανοποιώντας ένα όραμα που σχετίζεται με το σύνδρομο της ασφάλειας του ΄΄μαλακού της υπογαστρίου΄΄ από το οποίο (σύνδρομο) πάσχουν όλες οι μετακεμαλικές κυβερνήσεις (δυστυχώς και η σημερινή). Το πρώτο σκέλος του οράματος αυτού ολοκληρώθηκε με τη κατάληψη της βόρειας Κύπρου το 1974 και το δεύτερο θα ικανοποιηθεί με την έξοδο στην ανατολική Μεσόγειο και τον έλεγχο της μοναδικής θαλάσσιας -και αεροπορικής -οδού επικοινωνίας Ελλάδας – Κύπρου που εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια δεν αμφισβητήθηκε από κανένα.
Είναι λάθος η εκτίμηση που ακούεται ότι η Τουρκία θα παρεμποδίσει με το στόλο της τις έρευνες από τις πετρελαϊκές εταιρείες που θα κερδίσουν το διαγωνισμό. Κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να παρεμβάλει, όπως κανένα εμπόδιο δεν πρόβαλε και στο Αιγαίο στις Ελληνικές έρευνες. Πολύ περισσότερο στη περίπτωση της Κύπρου, όπου τις έρευνες θα διεξαγάγουν πολυεθνικές εταιρείες στις οποίες ενδεχομένως η Τουρκία να έχει και συμφέροντα. Επιδίωξη της Τουρκίας δεν είναι επίσης η εκμετάλλευση του μερίσματος που κατά την άποψή της της αναλογεί από τα ενεργειακά αποθέματα που υπάρχουν στη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία έχει επιλύσει άλλωστε το ενεργειακό της πρόβλημα μέσω του μεγάλου αριθμού πετρελαϊκών αγωγών που διέρχονται από το έδαφός της. Πραγματική επιδίωξη της Τουρκίας είναι η διασφάλιση της παρουσίας της σ΄αυτή την ευαίσθητη στρατηγική περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Και η ευκαιρία που της δώσαμε είναι μοναδική και ίσως ανεπανάληπτη.
Μακάρι τα πράγματα να μην εξελιχθούν έτσι.
* Yποστράτηγος ε.α.
(22/8/2007) Διαβάστε περισσότερα...
Με άρθρο που δημοσιεύσαμε στην εφημερίδα ΄΄Αλήθεια΄΄ της 19 Ιουνίου 2006 με θέμα τις σχεδιαζόμενες έρευνες για τα πετρέλαια, προβλέψαμε σε χρόνο σχεδόν ανύποπτο, όλες τις κινήσεις και αντιδράσεις της Τουρκίας αναφορικά με το θέμα αυτό. Η πρόβλεψή μας δεν στηριζόταν σε μαντικές ικανότητες, αλλά σε μια ρεαλιστική εκτίμηση της όλης κατάστασης, με βάση τη μελέτη των γεγονότων και ιδαίτερα των αντιδράσεων της Τουρκίας στη προσπάθεια της Ελλάδας να εκμεταλλευθεί τον υποθαλάσσιο πλούτο του Αιγαίου.
Τονίσαμε σ΄αυτό το άρθρο ότι η Ελλάδα, ασκώντας κυριαρχικά της δικαιώματα αλλά χωρίς τη κατάλληλη διπλωματική και στρατιωτική προετοιμασία, αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα πετρελαίου στο βόρειο Αιγαίο αρχές της δεκαετίας του 70. Αποτέλεσμα αυτής της καθόλα νόμιμης από άποψη διεθνούς δικαίου προσπάθειας, είναι η διακοπή από μέρους της Ελλάδας της διεξαγωγής ερευνών στο Αιγαίο, οι γκρίζες ζώνες, η αμφισβήτηση από πλευράς Τουρκίας των ορίων της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας, το casus belli για τα 12 ναυτικά μίλια και ο ακήρυκτος αεροπορικός πόλεμος στους ουρανούς του Αιγαίου εξ αιτίας των Τουρκικών παραβιάσεων στα 10 ναυτικά μίλια. Πέραν βέβαια των μεγάλων κρίσεων του 1976, του 1987 και του 1996 που έφεραν τις δύο χώρες στο χείλος του πολέμου.
Φοβάμαι ότι, αντί να παραδειγματισθούμε από τα πιο πάνω γεγονότα και να εκτιμήσουμε σωστά τις αντιδράσεις της Τουρκίας αλλά και του διεθνούς συστήματος προτού μπούμε στο παιχνίδι των πετρελαίων, στο τέλος όχι μόνο δεν θα ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο συγκεκριμένο τομέα αλλά θα απολέσουμε και στρατηγικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή.
Το τι θα συμβεί στο μέλλον είναι απόλυτα προβλεπτό και είναι πράγματι περίεργο γιατί η κυβέρνηση και γενικώτερα η πολιτική ηγεσία κλείνει τα μάτια και κάνει πως δεν βλέπει τα γεγονότα που έρχονται.
Μόλις ξεκινήσουν οι έρευνες από πλευράς εταιρειών που θα κερδίσουν το διαγωνισμό, η Τουρκία επικαλούμενη το γεγονός ότι δεν έχει οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα μεταξύ Κύπρου - Τουρκίας, όπως καθορίζεται στο δίκαιο της θάλασσας, θα εκδώσει άδειες ερευνών σε Τουρκικές ή ξένες εταιρείες για έρευνες σε περιοχές εντός ή πλησίον της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κύπρος θα καταγγείλει την ενέργεια αυτή σε όλα τα διεθνή βήματα και ασφαλώς στα Ηνωμένα Έθνη, το Συμβούλιο Ασφαλείας των οποίων θα συνέλθει για να εξετάσει την υπόθεση. Η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας θα είναι περίπου η ίδια με αυτή που έλαβε το 1976 όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσέφυγε τόσο στον ΟΗΕ όσο και στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης καταγγέλλοντας τη Τουρκία για τις έρευνες στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα. Οι αποφάσεις και των δύο αυτών διεθνών οργάνων ήταν απαγοητευτικές για την Ελλάδα. Το μεν διεθνές δικαστήριο της Χάγης αποφάνθηκε ότι οι έρευνες της Τουρκίας στο Αιγαίο δεν συνιστούν ΄΄διακατοχή΄΄ και έκρινε εαυτό αναρμόδιο να ασχοληθεί με την υπόθεση, το δε Συμβούλιο Ασφαλείας κάλεσε τις δύο χώρες να σταματήσουν αμέσως της έρευνες και να κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να βρούν κοινά αποδεκτή λύση. Ακολούθησαν οι μυστικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών στη Βέρνη όπου υπογράφτηκε το γνωστό ΄΄πρωτόκολλο της Βέρνης΄΄ στο οποίο καθορίσθηκε όπως τα δύο μέρη (Ελλάδα και Τουρκία) ΄΄απόσχουν πάσης πρωτοβουλίας ή πράξεως σχετικής προς την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου που θα ηδύνατο να παρενοχλήσει τη διαπραγμάτευση΄΄. Μια διαπραγμάτευση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα επ ωφελεία βέβαια της Τουρκίας και εις βάρος της Ελλάδας.
Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στη δική μας περίπτωση. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη περίπτωση που θα προσφύγει η Κύπρος, θα εκδώσει μια απόφαση του τύπου ΄΄σταματήστε και οι δύο χώρες τις έρευνες μέχρι να λυθεί το Κυπριακό και τότε το ξανασυζητάτε΄΄. Το ποιός θα είναι ο νικητής σε μια τέτοια περίπτωση δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς. Η Τουρκία θα έχει πετύχει μια στρατηγική νίκη όχι μόνο εις βάρος της Κύπρου αλλά εις βάρος του Ελληνισμού γενικώτερα, αφού, από τα στενά όρια των ακτών της Κιλικίας που την περιορίζει η γεωγραφία και το δίκαιο της θάλασσας, εξ αιτίας της Ρόδου, του Καστελλορίζου και της Κύπρου, θα εξέλθει με δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο, ικανοποιώντας ένα όραμα που σχετίζεται με το σύνδρομο της ασφάλειας του ΄΄μαλακού της υπογαστρίου΄΄ από το οποίο (σύνδρομο) πάσχουν όλες οι μετακεμαλικές κυβερνήσεις (δυστυχώς και η σημερινή). Το πρώτο σκέλος του οράματος αυτού ολοκληρώθηκε με τη κατάληψη της βόρειας Κύπρου το 1974 και το δεύτερο θα ικανοποιηθεί με την έξοδο στην ανατολική Μεσόγειο και τον έλεγχο της μοναδικής θαλάσσιας -και αεροπορικής -οδού επικοινωνίας Ελλάδας – Κύπρου που εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια δεν αμφισβητήθηκε από κανένα.
Είναι λάθος η εκτίμηση που ακούεται ότι η Τουρκία θα παρεμποδίσει με το στόλο της τις έρευνες από τις πετρελαϊκές εταιρείες που θα κερδίσουν το διαγωνισμό. Κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να παρεμβάλει, όπως κανένα εμπόδιο δεν πρόβαλε και στο Αιγαίο στις Ελληνικές έρευνες. Πολύ περισσότερο στη περίπτωση της Κύπρου, όπου τις έρευνες θα διεξαγάγουν πολυεθνικές εταιρείες στις οποίες ενδεχομένως η Τουρκία να έχει και συμφέροντα. Επιδίωξη της Τουρκίας δεν είναι επίσης η εκμετάλλευση του μερίσματος που κατά την άποψή της της αναλογεί από τα ενεργειακά αποθέματα που υπάρχουν στη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία έχει επιλύσει άλλωστε το ενεργειακό της πρόβλημα μέσω του μεγάλου αριθμού πετρελαϊκών αγωγών που διέρχονται από το έδαφός της. Πραγματική επιδίωξη της Τουρκίας είναι η διασφάλιση της παρουσίας της σ΄αυτή την ευαίσθητη στρατηγική περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Και η ευκαιρία που της δώσαμε είναι μοναδική και ίσως ανεπανάληπτη.
Μακάρι τα πράγματα να μην εξελιχθούν έτσι.
* Yποστράτηγος ε.α.
(22/8/2007) Διαβάστε περισσότερα...
Έναντι της Ε.Ε. το ΝΑΤΟ;
Sabah (23/11/2008)
Του Muharrem Sarıkaya
Άραγε, η Κύπρος όντως βρίσκεται κοντά σε μια λύση, όπως μας εμφανίζουν; Οι δύο ηγέτες της Κύπρου, οι οποίοι προέρχονται και οι δύο από την Αριστερά, στο θέμα μιας φόρμουλας επίλυσης έχουν την ίδια άποψη; Σύμφωνα με την αντίληψη που έχουμε αποκομίσει, ακούγοντας στην Άγκυρα τον Ταλάτ, δεν μας επιτρέπεται να απαντήσουμε θετικά στα ερωτήματα αυτά.
Αν και ο Χριστόφιας στη διεθνή κοινότητα δίνει την εντύπωση ότι «συμφωνεί» με τον Ταλάτ, εντούτοις γίνεται φανερό ότι, σύμφωνα με την πραγματική εξέλιξη των πραγμάτων, δεν είναι διόλου έτσι. Μάλιστα, μπορούμε να συναγάγουμε ότι η διαδικασία των συνομιλιών έχει επιστρέψει στην εποχή του Παπαδόπουλου.
Ο λόγος για το συμπέρασμα αυτό ήταν η ομιλία του Ταλάτ στο TEPAV, στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και οι δηλώσεις του άμα τη επιστροφή του στο νησί… Ο Ταλάτ είναι δυσαρεστημένος από τη μετάβαση του Χριστόφια στη Μόσχα και την υπογραφή μνημονίου με το Ρώσο Πρόεδρο, πράγμα που αποτελεί εμπόδιο στη λύση.
Όμως, η ε/κ πλευρά το παιχνίδι αυτό, το είχε παίξει και στο παρελθόν. Είχε καταφέρει να δείχνει ότι είναι υπέρ μιας λύσης και ακολούθως να οδηγεί την υπόθεση στο ανεπίλυτο. Ωστόσο, το αντίκρισμα του παιχνιδιού αυτού δεν ήταν κάποια κύρωση προς την ε/κ πλευρά. Απεναντίας, αυτή επιβραβεύτηκε.
Στην κατάσταση αυτή, πώς θα εξασφαλισθεί μια μόνιμη συμφωνία στο νησί; Θα μπορέσει να βρεθεί μια τρίτη λύση; Είναι πολύ δύσκολο, στο μέτρο που όλοι παίζουν για το θεαθήναι και καταβάλλουν προσπάθειες, προκειμένου να βρεθούν ένα βήμα μπροστά στην επόμενη περίοδο. Διότι στους στόχους και των δύο πλευρών υπάρχει η περίοδος του Δεκεμβρίου 2009.
Την ημερομηνία αυτή, η Ε.Ε. θα εξετάσει εάν η Τουρκία έχει φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Κύπρο. Αν έως τότε δεν έχει εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της, οι οποίες απορρέουν από το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο της Τελωνειακής Ένωσης και δεν έχει ανοίξει τους λιμένες και αερολιμένες της στα πλοία και στα αεροσκάφη με κυπριακή σημαία, και αν δεν έχει ομαλοποιήσει τις σχέσεις της [με την Κύπρο], τότε στην Έκθεση Προόδου της Ε.Ε. η θέση της Τουρκίας, όσον αφορά την ένταξη, θα επανεξετασθεί.
Εξάλλου, η Γαλλία έχει μπλοκάρει πέντε διαπραγματευτικά κεφάλαια και οι Ε/κ άλλα οκτώ, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι οι ενταξιακές συνομιλίες θα έχουν λήξει οριστικά. Όσο και αν διαφαίνεται ότι η Ε.Ε. δεν επιθυμεί τα πράγματα να οδεύσουν προς την κατάσταση αυτή, εντούτοις οι εξελίξεις που θα προκύψουν, θεωρείται βέβαιο ότι εκεί θα τα οδηγήσουν.
Πάντως, απέναντι σε αυτό, η Τουρκία δεν είναι εντελώς αδύναμη. Υπάρχει το ατού του ΝΑΤΟ… Διότι τον επόμενο χρόνο το ΝΑΤΟ θα εορτάσει τα 60 χρόνια της ίδρυσής του και θα λάβει σοβαρές αποφάσεις όσον αφορά το θέμα της «διεύρυνσης και του στρατηγικού του οράματος».
Στο πλαίσιο αυτό συζητείται η ένταξη της Κύπρου στην Ατλαντική Συμμαχία και η μεταβίβαση των δικαιωμάτων εγγύησης της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Αγγλίας στο ΝΑΤΟ. Εάν η ‘’ε/κ διοίκηση’’ μπλοκάρει το χρονοδιάγραμμα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε και δεν κάνει ένα βήμα για την επίλυση του Κυπριακού, τότε και η Άγκυρα θα προβάλει βέτο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ίσως ενθαρρύνει τους Ε/κ, επειδή βλέπει το ενδεχόμενο αυτό. Όμως, αυτό πρέπει να το δουν, όχι μόνο η Ε.Ε., αλλά και οι σύμμαχοι της Τουρκίας.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο Μουμτάζ Σοϊσάλ (παλιός σύμβουλος του Ντενκτάς), η διεθνής κοινότητα πρέπει να ασκήσει πιέσεις στην ε/κ πλευρά λέγοντας: «Αν και αυτή τη φορά χαλάσεις τα πράγματα, τότε θα αναγνωρίσω την ΤΔΒΚ». Μάλιστα πρέπει να κάνει και συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Ο ίδιος αναφέρει ακόμη ότι η καλύτερη λύση θα βρεθεί με την εξής φόρμουλα: «Στο νησί πρέπει να δημιουργηθούν δυο κράτη, τα οποία θα αναγνωρίσουν άμεσα το ένα το άλλο, και να υπογραφούν συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς, όπως της μη επίθεσης, της μετεωρολογίας και της εναέριας κίνησης. Είναι πιο εύκολο η λύση αυτή να γίνει αποδεκτή από όλο τον κόσμο…»
Εμείς νομίζουμε ότι τα πράγματα οδεύουν με ταχύτητα προς τη φόρμουλα αυτή, την οποία υποστηρίζει εδώ και χρόνια ο Σοϊσάλ… Διαβάστε περισσότερα...
Του Muharrem Sarıkaya
Άραγε, η Κύπρος όντως βρίσκεται κοντά σε μια λύση, όπως μας εμφανίζουν; Οι δύο ηγέτες της Κύπρου, οι οποίοι προέρχονται και οι δύο από την Αριστερά, στο θέμα μιας φόρμουλας επίλυσης έχουν την ίδια άποψη; Σύμφωνα με την αντίληψη που έχουμε αποκομίσει, ακούγοντας στην Άγκυρα τον Ταλάτ, δεν μας επιτρέπεται να απαντήσουμε θετικά στα ερωτήματα αυτά.
Αν και ο Χριστόφιας στη διεθνή κοινότητα δίνει την εντύπωση ότι «συμφωνεί» με τον Ταλάτ, εντούτοις γίνεται φανερό ότι, σύμφωνα με την πραγματική εξέλιξη των πραγμάτων, δεν είναι διόλου έτσι. Μάλιστα, μπορούμε να συναγάγουμε ότι η διαδικασία των συνομιλιών έχει επιστρέψει στην εποχή του Παπαδόπουλου.
Ο λόγος για το συμπέρασμα αυτό ήταν η ομιλία του Ταλάτ στο TEPAV, στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και οι δηλώσεις του άμα τη επιστροφή του στο νησί… Ο Ταλάτ είναι δυσαρεστημένος από τη μετάβαση του Χριστόφια στη Μόσχα και την υπογραφή μνημονίου με το Ρώσο Πρόεδρο, πράγμα που αποτελεί εμπόδιο στη λύση.
Όμως, η ε/κ πλευρά το παιχνίδι αυτό, το είχε παίξει και στο παρελθόν. Είχε καταφέρει να δείχνει ότι είναι υπέρ μιας λύσης και ακολούθως να οδηγεί την υπόθεση στο ανεπίλυτο. Ωστόσο, το αντίκρισμα του παιχνιδιού αυτού δεν ήταν κάποια κύρωση προς την ε/κ πλευρά. Απεναντίας, αυτή επιβραβεύτηκε.
Στην κατάσταση αυτή, πώς θα εξασφαλισθεί μια μόνιμη συμφωνία στο νησί; Θα μπορέσει να βρεθεί μια τρίτη λύση; Είναι πολύ δύσκολο, στο μέτρο που όλοι παίζουν για το θεαθήναι και καταβάλλουν προσπάθειες, προκειμένου να βρεθούν ένα βήμα μπροστά στην επόμενη περίοδο. Διότι στους στόχους και των δύο πλευρών υπάρχει η περίοδος του Δεκεμβρίου 2009.
Την ημερομηνία αυτή, η Ε.Ε. θα εξετάσει εάν η Τουρκία έχει φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Κύπρο. Αν έως τότε δεν έχει εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της, οι οποίες απορρέουν από το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο της Τελωνειακής Ένωσης και δεν έχει ανοίξει τους λιμένες και αερολιμένες της στα πλοία και στα αεροσκάφη με κυπριακή σημαία, και αν δεν έχει ομαλοποιήσει τις σχέσεις της [με την Κύπρο], τότε στην Έκθεση Προόδου της Ε.Ε. η θέση της Τουρκίας, όσον αφορά την ένταξη, θα επανεξετασθεί.
Εξάλλου, η Γαλλία έχει μπλοκάρει πέντε διαπραγματευτικά κεφάλαια και οι Ε/κ άλλα οκτώ, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι οι ενταξιακές συνομιλίες θα έχουν λήξει οριστικά. Όσο και αν διαφαίνεται ότι η Ε.Ε. δεν επιθυμεί τα πράγματα να οδεύσουν προς την κατάσταση αυτή, εντούτοις οι εξελίξεις που θα προκύψουν, θεωρείται βέβαιο ότι εκεί θα τα οδηγήσουν.
Πάντως, απέναντι σε αυτό, η Τουρκία δεν είναι εντελώς αδύναμη. Υπάρχει το ατού του ΝΑΤΟ… Διότι τον επόμενο χρόνο το ΝΑΤΟ θα εορτάσει τα 60 χρόνια της ίδρυσής του και θα λάβει σοβαρές αποφάσεις όσον αφορά το θέμα της «διεύρυνσης και του στρατηγικού του οράματος».
Στο πλαίσιο αυτό συζητείται η ένταξη της Κύπρου στην Ατλαντική Συμμαχία και η μεταβίβαση των δικαιωμάτων εγγύησης της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Αγγλίας στο ΝΑΤΟ. Εάν η ‘’ε/κ διοίκηση’’ μπλοκάρει το χρονοδιάγραμμα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε και δεν κάνει ένα βήμα για την επίλυση του Κυπριακού, τότε και η Άγκυρα θα προβάλει βέτο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ίσως ενθαρρύνει τους Ε/κ, επειδή βλέπει το ενδεχόμενο αυτό. Όμως, αυτό πρέπει να το δουν, όχι μόνο η Ε.Ε., αλλά και οι σύμμαχοι της Τουρκίας.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο Μουμτάζ Σοϊσάλ (παλιός σύμβουλος του Ντενκτάς), η διεθνής κοινότητα πρέπει να ασκήσει πιέσεις στην ε/κ πλευρά λέγοντας: «Αν και αυτή τη φορά χαλάσεις τα πράγματα, τότε θα αναγνωρίσω την ΤΔΒΚ». Μάλιστα πρέπει να κάνει και συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Ο ίδιος αναφέρει ακόμη ότι η καλύτερη λύση θα βρεθεί με την εξής φόρμουλα: «Στο νησί πρέπει να δημιουργηθούν δυο κράτη, τα οποία θα αναγνωρίσουν άμεσα το ένα το άλλο, και να υπογραφούν συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς, όπως της μη επίθεσης, της μετεωρολογίας και της εναέριας κίνησης. Είναι πιο εύκολο η λύση αυτή να γίνει αποδεκτή από όλο τον κόσμο…»
Εμείς νομίζουμε ότι τα πράγματα οδεύουν με ταχύτητα προς τη φόρμουλα αυτή, την οποία υποστηρίζει εδώ και χρόνια ο Σοϊσάλ… Διαβάστε περισσότερα...
Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2008
Υφαλοκρηπίδα, τριβές στην Αν. Μεσόγειο
Η έρευνα και εκμετάλλευση των πλούσιων ενεργειακών κοιτασμάτων θα επεκτείνουν την αντιπαράθεση μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής
Του Σταυρου Λυγερου
Η πραγματοποίηση ερευνών στην ελληνική υφαλοκρηπίδα είναι μια δοκιμασμένη από την Αγκυρα συνταγή πρόκληση κρίσης. Την εφαρμόζει από τη δεκαετία 1970 με κορυφαίο περιστατικό την κρίση του Μαρτίου 1987. Το πρόσφατο επεισόδιο με το νορβηγικό ερευνητικό σκάφος αποτελεί τον τελευταίο κρίκο μιας αλυσίδας, αλλά αυτή τη φορά η εστία δεν είναι το Αιγαίο. Είναι η Ανατολική Μεσόγειος.
Σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, κάθε παράκτιο κράτος έχει δικαίωμα να ορίζει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) εύρους μέχρι και 200 μιλίων. Η ΑΟΖ υπερκαλύπτει την υφαλοκρηπίδα με την έννοια ότι...αφορά όχι μόνο το δικαίωμα αλιείας, αλλά και εξόρυξης υδρογονανθράκων από τον βυθό. Ας σημειωθεί ότι η Τουρκία, παρ’ ότι δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, έχει οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με βάση την προβλεπόμενη αρχή της μέσης γραμμής. Εχει αποδεχθεί, δηλαδή, τον κανόνα.
Κυπριακή πρωτοβουλία
Παρ’ ότι το Διεθνές Δίκαιο την ευνοεί και παρ’ ότι έχουν δημιουργήσει ΑΟΖ 140 παράκτιες χώρες, η Ελλάδα έχει αποφύγει να θέσει θέμα ΑΟΖ στο Αιγαίο για να μην προκαλέσει την αντίδραση της Αγκυρας. Γι’ αυτό και το μέτωπο αυτό τα τελευταία χρόνια είναι μάλλον παγωμένο. Από τη στιγμή, όμως, που η Κυπριακή Δημοκρατία δημιούργησε τη δική της ΑΟΖ (συμφωνίες οριοθέτησης με την Αίγυπτο, τη Λιβύη και τον Λίβανο) τα πράγματα άλλαξαν. Πολύ περισσότερο, όταν ανέθεσε σε διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες την πραγματοποίηση ερευνών για πετρέλαιο ανοιχτά των νότιων ακτών της με σημαντικά αποτελέσματα.
Η καθ’ όλα νόμιμη αυτή κίνηση προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας. Στις αρχές 2007, ισχυρίσθηκε ότι διαθέτει «θεμιτά και έννομα συμφέροντα» στις περιοχές, για τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία εκχώρησε άδειες υποθαλασσίων ερευνών. Τόνιζε, μάλιστα, ότι «είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει τα δικαιώματα και συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο και δεν πρόκειται να επιτρέψει την προσβολή τους»!
Το επιχείρημα της Αγκυρας είναι ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να δίνει άδειες ερευνών και εξόρυξης ούτε νοτίως, επειδή δεν εκπροσωπεί και τους Τουρκοκύπριους! Το καλοκαίρι του 2007 πραγματοποίησε άσκηση στην Ανατολική Μεσόγειο για να ασκήσει στρατιωτική πίεση.
Επίδειξη ισχύος
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, στις 13 Νοεμβρίου μία τουρκική φρεγάτα έδιωξε δύο σκάφη (ένα εκ των οποίων βρετανικό), που πραγματοποιούσαν έρευνες νοτίως της Πάφου με άδεια της Λευκωσίας. Τρεις ημέρες αργότερα, όταν τα δύο σκάφη επέστρεψαν στην περιοχή, η φρεγάτα και τουρκικά μαχητικά F-16 πραγματοποίησαν επικίνδυνες παρενοχλήσεις. Η Αγκυρα καταφεύγει σε επίδειξη ισχύος για να εξουδετερώσει το νόμιμο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να την καταστήσει κράτος περιορισμένης κυριαρχίας. Σ’ αυτή την υπόθεση, όμως, ο διπλωματικός συσχετισμός δυνάμεων είναι δυσμενής για τους Τούρκους. Οι ασφυκτικές πιέσεις τους προς την αιγυπτιακή και τη λιβανική κυβέρνηση έχουν πέσει στο κενό και η Δύση δεν φαίνεται διατεθειμένη να δικαιολογήσει την τουρκική αυθαιρεσία. Η υπόθεση δεν είναι, βεβαίως, μόνο πολιτική. Εχει μία ισχυρή οικονομική διάσταση. Στην υφαλοκρηπίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν εντοπισθεί αξιοποιήσιμα κοιτάσματα.
Μια ματιά στο χάρτη δείχνει ότι με βάση την αρχή της μέσης γραμμής η ύπαρξη του Καστελόριζου εξασφαλίζει την επαφή της ελληνικής (όταν θα δημιουργηθεί) με την κυπριακή ΑΟΖ - υφαλοκρηπίδα. Οι δύο αυτές παρεμβάλλονται μεταξύ τουρκικής και αιγυπτιακής, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την τουρκική ΑΟΖ - υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Αγκυρα το αμφισβητεί με τον ισχυρισμό ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, επειδή το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος είναι κλειστές θάλασσες. Εσπευσε, μάλιστα, να δημιουργήσει τετελεσμένο. Ενώ η Ελλάδα δεν έχει ακόμα οριοθετήσει επισήμως τη δική της υφαλοκρηπίδα με την Αίγυπτο και την Κυπριακή Δημοκρατία για να μην προκαλέσει τριβές με την Τουρκία, η τελευταία χαρακτήρισε αυθαιρέτως δική της υφαλοκρηπίδα την περιοχή με συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους/μήκους 27 22 (Bodrum) έως 32 16 (Πάφος) και 33 50 (μέση απόσταση Τουρκίας-Αιγύπτου). Καθόρισε, μάλιστα, και τρία πεδία έρευνας, το ένα από τα οποία βρίσκεται νοτίως του Καστελόριζου.
Δήλωση συντεταγμένων
Σ’ αυτό το πεδίο επιχείρησε προ ημερών να πραγματοποιήσει με το ειδικό νορβηγικό σκάφος γεωλογικές έρευνες. Εξέδωσε δύο αναγγελίες (ΝΑVTEX και SDA) στις 13 και 14 Νοεμβρίου και μετά από λίγες ώρες το νορβηγικό σκάφος πήγε στην περιοχή συνοδευόμενο από τουρκική φρεγάτα (πέρυσι το ίδιο νορβηγικό σκάφος, συνοδευόμενο από τουρκικό πολεμικό, είχε κάνει έρευνες στην ΑΟΖ της Κύπρου). Οπως είναι γνωστό, η Αθήνα αντέδρασε με διαβήματα και προς την Αγκυρα και προς το Οσλο και προς την ιδιοκτήτρια εταιρεία του νορβηγικού ερευνητικού σκάφους.
Τα γεγονότα είναι γνωστά. Το νορβηγικό σκάφος διέκοψε τις έρευνες μόνο όταν η Αθήνα απάντησε στο ερώτημά του και έδωσε τις συντεταγμένες της ελληνικής υφαλοκρηπίδας μόνο στην περιοχή. Η ελληνική υφαλοκρηπίδα δεν είναι επισήμως οριοθετημένη, αλλά οι συντεταγμένες δόθηκαν με βάση την ισχύουσα αρχή της μέσης γραμμής μεταξύ των ελληνικών νησιών, της Αιγύπτου και της Κύπρου.
Η εξέλιξη είναι σημαντική, γιατί η Αθήνα φεύγει από την ασάφεια και δηλώνει καθαρά τη θέση της για το πρόβλημα. Οχι, όμως, δημοσίως (το υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε να ανακοινώσει τις συντεταγμένες) και όχι στην Αγκυρα, αφού επισήμως ο παραλήπτης ήταν η νορβηγική πλευρά. Παρά την τουρκική πρόθεση, η Αθήνα σωστά απέφυγε να στρατιωτικοποιήσει τη διένεξη. Γι’ αυτό και τον όλο χειρισμό έκανε από απόσταση η κανονιοφόρος, που περιπολούσε στην περιοχή, ένα πολεμικό σκάφος πολύ μικρότερο από την τουρκική φρεγάτα.
Το επόμενο διάστημα θα φανεί ποια θα είναι η αντίδραση της Τουρκίας. Ινστιτούτα στρατηγικών μελετών της γείτονος (ΑSAM) προβλέπουν ακόμα και θερμό επεισόδιο στην Ανατολική Μεσόγειο, που ενδεχομένως θα επεκταθεί και στο Αιγαίο. Πριν από ένα μήνα (19 Οκτωβρίου) ο Τούρκος αρχηγός ΓΕΝ Μετίν Ατάτς είχε δηλώσει: «Εκτιμώ ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα καταστεί εστία προστριβών και συγκρούσεων λόγω της πετρελαϊκής σπουδαιότητας που θα αποκτήσει προσεχώς. Εξ αιτίας των πετρελαίων που διαθέτει, θα μετατραπεί σ’ έναν δεύτερο Αραβικό Κόλπο. Η Τουρκία πρέπει να επαγρυπνεί και να αντιδράσει».
Υποθήκες
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να ισχυρίζονται ότι οι νησίδες Στρογγύλη και Ρω (ακατοίκητη μετά τον θάνατο της γερόντισσας που έμενε εκεί) είναι τουρκικές. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει πολύ την παρουσία τους στο Αγαθονήσι και το Φαρμακονήσι στο ανατολικό Αιγαίο. Σχηματισμοί μαχητικών πραγματοποιούν υπερπτήσεις και πολεμικά σκάφη αγκυροβολούν σε όρμους των δύο νησίδων. Οταν, μάλιστα, ελληνικά σκάφη τους ζητούν να φύγουν από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, αυτά απαντούν ότι βρίσκονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα!
Ολα αυτά είναι ανησυχητικά σημάδια, αν και το πιθανότερο είναι πως η Αγκυρα επιχειρεί να εγγράψει υποθήκες. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να ερωτοτροπούν και με την ιδέα πρόκλησης κρίσης, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες τους έχουν πάει πίσω μετά και τις αρνητικές επισημάνσεις, που περιέχει η πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Τα όρια της υφαλοκρηπίδας (ελληνική θέση)
Τα όρια της υφαλοκρηπίδας (τουρκική θέση)
Αναρτήθηκε από skal στις 10:49 πμ στο blog http://infognomonpolitics.blogspot.com/ Διαβάστε περισσότερα...
Παρουσίαση βιβλίου στη Fnac
Φιλοδοξίες, αντιζηλίες, έρωτες, μίση, πάθη, προδοσίες, μάχες και συνωμοσίες συνθέτουν το δεύτερο βιβλίο του Μπάμπη Πλαϊτάκη, ο οποίος επιστρέφει μετά το επιτυχημένο "Ο Γκρέκο και ο Μέγας Ιεροεξεταστής" με ένα ιστορικό μυθιστόρημα βασισμένο στη ζωή του Αλκιβιάδη, του τρομερού παιδιού της αρχαίας Ελλάδας, με τίτλο "Αλκιβιάδης – Η Ελλάδα δεν θα άντεχε...". Ο συγγραφέας θα συνομιλήσει με τους αναγνώστες και θα διαβάσει αποσπάσματα από το νέο του βιβλίο. Προλογίζει ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Σορβόννης κ. Αναστάσιος Π. Κουτσούκος.
ΠΟΥ
Fnac, Εμπορικό Κέντρο The Mall Athens, Ανδρέα Παπανδρέου 35, Μαρούσι, Aθήνα.
ΠΟΣΟ
Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 210 6305555
ΠΟΤΕ
27 Νοεμβρίου, 19:00 Διαβάστε περισσότερα...
Ο τουρκικός στόλος κυνήγησε τους Ελληνοκυπρίους
Hürriyet (24/11/2008)
Στην ανταπόκριση αναφέρεται ότι δυο πλοία, που δραστηριοποιούνται για λογαριασμό της “ε/κ διοίκησης”, υπό ξένες σημαίες, ξεκίνησαν έρευνα πετρελαίου στις 13 Νοεμβρίου, 27 ναυτικά μίλια νότια της Κύπρου.
Σύμφωνα με ισχυρισμούς της “ε/κ διοίκησης”, πολεμικό πλοίο των τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων, που περιπολούσε στην περιοχή, επενέβη στα ε/κ πλοία και καλώντας τα να τερματίσουν τις δραστηριότητές τους. Τα δυο πλοία, φοβούμενα μήπως το τουρκικό πολεμικό ανοίξει πυρ, απομακρύνθηκαν από την περιοχή και εισήλθαν στα ε/κ χωρικά ύδατα.
Ο ‘’Ε/κ ηγέτης’’ Χριστόφιας έγραψε αμέσως επιστολή στο Γενικό Γραμματέα των Η.Ε. διαμαρτυρόμενος κατά της Τουρκίας. Στη συνέχεια, στις 15 Νοεμβρίου, 80 μίλια νότια του Καστελόριζου βιώθηκε αυτή τη φορά η πρόκληση του ελληνικού πολεμικού πλοίου.
Το ελληνικό πολεμικό ‘Πολεμιστής’ παρενόχλησε το υπό νορβηγική σημαία πλοίο ‘MALENE OSTERVOLD’ που προέβαινε σε αναζήτηση πετρελαίου για λογαριασμό της Τουρκίας στα διεθνή ύδατα.
Η Ελλάδα διαμαρτυρήθηκε για το θέμα τόσο προς την Τουρκία όσο και προς τη Νορβηγία. Διαβάστε περισσότερα...
Στην ανταπόκριση αναφέρεται ότι δυο πλοία, που δραστηριοποιούνται για λογαριασμό της “ε/κ διοίκησης”, υπό ξένες σημαίες, ξεκίνησαν έρευνα πετρελαίου στις 13 Νοεμβρίου, 27 ναυτικά μίλια νότια της Κύπρου.
Σύμφωνα με ισχυρισμούς της “ε/κ διοίκησης”, πολεμικό πλοίο των τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων, που περιπολούσε στην περιοχή, επενέβη στα ε/κ πλοία και καλώντας τα να τερματίσουν τις δραστηριότητές τους. Τα δυο πλοία, φοβούμενα μήπως το τουρκικό πολεμικό ανοίξει πυρ, απομακρύνθηκαν από την περιοχή και εισήλθαν στα ε/κ χωρικά ύδατα.
Ο ‘’Ε/κ ηγέτης’’ Χριστόφιας έγραψε αμέσως επιστολή στο Γενικό Γραμματέα των Η.Ε. διαμαρτυρόμενος κατά της Τουρκίας. Στη συνέχεια, στις 15 Νοεμβρίου, 80 μίλια νότια του Καστελόριζου βιώθηκε αυτή τη φορά η πρόκληση του ελληνικού πολεμικού πλοίου.
Το ελληνικό πολεμικό ‘Πολεμιστής’ παρενόχλησε το υπό νορβηγική σημαία πλοίο ‘MALENE OSTERVOLD’ που προέβαινε σε αναζήτηση πετρελαίου για λογαριασμό της Τουρκίας στα διεθνή ύδατα.
Η Ελλάδα διαμαρτυρήθηκε για το θέμα τόσο προς την Τουρκία όσο και προς τη Νορβηγία. Διαβάστε περισσότερα...
Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008
Πρόεδρος Χριστόφιας - Επιστολή ΓΓ ΟΗΕ - Τουρκικές προκλήσεις
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, με επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν γκι-Μουν, με ημερομηνία 14 Νοεμβρίου, καταγγέλλει τις σοβαρές τουρκικές προκλήσεις που έλαβαν χώρα στις 13 Νοεμβρίου, εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την επιστολή του προέδρου Χριστόφια συνοδεύει επιστολή για το ίδιο θέμα, του Μονίμου Αντιπροσώπου της Κύπρου στον ΟΗΕ, Μηνά Χατζημιχαήλ. Και τα δύο κείμενα κυκλοφόρησαν ως επίσημα έγγραφα των Ηνωμένων Εθνών.
Στην επιστολή του ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, αφού παραθέτει τα γεγονότα που σχετίζονται με την παρεμπόδιση από τουρκικό πολεμικό, πλοίου με ξένη σημαία το οποίο διενεργούσε έρευνες εντός της αποκλειστικής ζώνης της Κύπρου, τονίζει ότι «καθίσταται προφανές ότι η Τουρκία συνεχίζει την απαράδεκτη πολιτική της αμφισβήτησης του κυρίαρχου δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας ως χώρας μέλους του ΟΗΕ να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους εντός της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και ιδιαίτερα την Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Ο πρόεδρος Χριστόφιας επισημαίνει στην επιστολή του προς τον ΓΓ ότι είναι περιττό να του μνημονεύσει πως «παρόμοια συμπεριφορά συνιστά παραβίαση της υποχρέωσης της Τουρκίας ως χώρας μέλους του ΛΟΗΕ, του σεβασμού στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως τα Ηνωμένα Εθνη έχουν επανειλημμένα υπογραμμίσει σε πολυάριθμα ψηφίσματα του Σ.Α., στο οποίο αρκετά ειρωνικά, η Τουρκία θα παρακαθήσει ως μη μόνιμο μέλος σε λιγότερους από δύο μήνες».
Ο πρόεδρος Χριστόφιας αναφέρει ακόμη ότι η βαρύτητα του περιστατικού δεν μπορεί να υπερτονιστεί, λαμβάνοντας υπόψη της την κρίσιμη στιγμή σε σχέση με τις προσπάθειες για μία συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος.
«Η Τουρκία επέλεξε, για μια ακόμη φορά, να αγνοήσει τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για ενεργή υποστήριξη των προσπαθειών λύσης και αντίθετα, συνεχίζει να πράττει κάθε τι που είναι στις δυνάμεις της για να υπονομεύσει παρόμοιες προσπάθειες επιδεικνύοντας επιθετική συμπεριφορά», αναφέρει ο Πρόεδρος Χριστόφιας.
Με την ευκαιρία καταγγέλλει και τη χρήση στο παρελθόν, στη διάρκεια στρατιωτικών τουρκικών ασκήσεων, εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, πραγματικών πυρών, τονίζοντας ότι αυτή η τουρκική προκλητική πολιτική υπογραμμίστηκε στις 13 Νοεμβρίου με τις απειλές που εξακοντίστηκαν ευθέως σε βάρος πλοίων με ξένη σημαία εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, «κι αυτό μας γεμίζει απογοήτευση. Εμείς», συνεχίζει, «επιδείξαμε επανειλημμένα την καλή μας θέληση και εποικοδομητικό πνεύμα, το οποίο φαίνεται αντιμετωπίζεται μόνο με απειλές και προκλήσεις».
Καταλήγοντας ο πρόεδρος Χριστόφιας, αφού αναφέρει ότι η κυπριακή κυβέρνηση θα συνεχίζει να δρα πάντοτε εντός των ορίων της διεθνούς νομιμότητας, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «η αδιαλλαξία και η πρόκληση μπορούν μόνο να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά μέσω του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των σχετικών συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών».
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος πρέσβης Μηνάς Χατζημιχαήλ στην επιστολή του γράφει ότι είναι περισσότερο αποκαρδιωτικό ότι ‘η Τουρκία θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2009 τη διετή της θητεία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όταν επιδεικνύει παρόμοια ασέβεια στη Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών και στη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η πλειοψηφία των προνοιών των οποίων αποτελεί κωδικοποίηση του κοινού διεθνούς δικαίου. Η προσέγγιση της Τουρκίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, μίας κυρίαρχης δημοκρατικής και υπεύθυνης χώρας μέλους του ΟΗΕ, επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία από μόνη της αποτελεί πηγή έντασης και αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο» καταλήγει ο κ. Χατζημιχαήλ.
Πηγή: ΚΥΠΕ Διαβάστε περισσότερα...
Την επιστολή του προέδρου Χριστόφια συνοδεύει επιστολή για το ίδιο θέμα, του Μονίμου Αντιπροσώπου της Κύπρου στον ΟΗΕ, Μηνά Χατζημιχαήλ. Και τα δύο κείμενα κυκλοφόρησαν ως επίσημα έγγραφα των Ηνωμένων Εθνών.
Στην επιστολή του ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, αφού παραθέτει τα γεγονότα που σχετίζονται με την παρεμπόδιση από τουρκικό πολεμικό, πλοίου με ξένη σημαία το οποίο διενεργούσε έρευνες εντός της αποκλειστικής ζώνης της Κύπρου, τονίζει ότι «καθίσταται προφανές ότι η Τουρκία συνεχίζει την απαράδεκτη πολιτική της αμφισβήτησης του κυρίαρχου δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας ως χώρας μέλους του ΟΗΕ να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους εντός της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και ιδιαίτερα την Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Ο πρόεδρος Χριστόφιας επισημαίνει στην επιστολή του προς τον ΓΓ ότι είναι περιττό να του μνημονεύσει πως «παρόμοια συμπεριφορά συνιστά παραβίαση της υποχρέωσης της Τουρκίας ως χώρας μέλους του ΛΟΗΕ, του σεβασμού στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως τα Ηνωμένα Εθνη έχουν επανειλημμένα υπογραμμίσει σε πολυάριθμα ψηφίσματα του Σ.Α., στο οποίο αρκετά ειρωνικά, η Τουρκία θα παρακαθήσει ως μη μόνιμο μέλος σε λιγότερους από δύο μήνες».
Ο πρόεδρος Χριστόφιας αναφέρει ακόμη ότι η βαρύτητα του περιστατικού δεν μπορεί να υπερτονιστεί, λαμβάνοντας υπόψη της την κρίσιμη στιγμή σε σχέση με τις προσπάθειες για μία συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος.
«Η Τουρκία επέλεξε, για μια ακόμη φορά, να αγνοήσει τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για ενεργή υποστήριξη των προσπαθειών λύσης και αντίθετα, συνεχίζει να πράττει κάθε τι που είναι στις δυνάμεις της για να υπονομεύσει παρόμοιες προσπάθειες επιδεικνύοντας επιθετική συμπεριφορά», αναφέρει ο Πρόεδρος Χριστόφιας.
Με την ευκαιρία καταγγέλλει και τη χρήση στο παρελθόν, στη διάρκεια στρατιωτικών τουρκικών ασκήσεων, εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, πραγματικών πυρών, τονίζοντας ότι αυτή η τουρκική προκλητική πολιτική υπογραμμίστηκε στις 13 Νοεμβρίου με τις απειλές που εξακοντίστηκαν ευθέως σε βάρος πλοίων με ξένη σημαία εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, «κι αυτό μας γεμίζει απογοήτευση. Εμείς», συνεχίζει, «επιδείξαμε επανειλημμένα την καλή μας θέληση και εποικοδομητικό πνεύμα, το οποίο φαίνεται αντιμετωπίζεται μόνο με απειλές και προκλήσεις».
Καταλήγοντας ο πρόεδρος Χριστόφιας, αφού αναφέρει ότι η κυπριακή κυβέρνηση θα συνεχίζει να δρα πάντοτε εντός των ορίων της διεθνούς νομιμότητας, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «η αδιαλλαξία και η πρόκληση μπορούν μόνο να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά μέσω του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των σχετικών συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών».
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος πρέσβης Μηνάς Χατζημιχαήλ στην επιστολή του γράφει ότι είναι περισσότερο αποκαρδιωτικό ότι ‘η Τουρκία θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2009 τη διετή της θητεία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όταν επιδεικνύει παρόμοια ασέβεια στη Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών και στη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η πλειοψηφία των προνοιών των οποίων αποτελεί κωδικοποίηση του κοινού διεθνούς δικαίου. Η προσέγγιση της Τουρκίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, μίας κυρίαρχης δημοκρατικής και υπεύθυνης χώρας μέλους του ΟΗΕ, επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία από μόνη της αποτελεί πηγή έντασης και αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο» καταλήγει ο κ. Χατζημιχαήλ.
Πηγή: ΚΥΠΕ Διαβάστε περισσότερα...
H Tουρκία του 2025, με βάση εκτιμήσεις του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών των ΗΠΑ
O ισλαμικός φασισμός αναμένεται να ενισχυθεί και να επικρατήσει στην Τουρκία τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια
του Σάββα Καλεντερίδη
Σε έκθεση που συντάχθηκε από το Εθνικό Σύμβούλιο Πληροφοριών των ΗΠΑ και αφορά τις εκτιμήσεις των Αμερικανών γραφειοκρατών για την Τουρκία του 2025, αναφέρεται ότι "τα επόμενα 15 χρόνια η Τουρκία αναμένεται να ισχυροποιηθεί, ενώ είναι πιθανό να ακολουθήσει ένα δρόμο, ο οποίος θα αποτελεί μια σύνθεση του ισλαμικού και εθνικιστικού της χαρακτήρα".
Στην έκθεση, η οποία περιέχει στρατηγικές προβλέψεις για το έτος 2025, αναφέρεται επίσης ότι τα επόμενα 15-20 χρόνια αναμένεται να ενισχυθεί και η οικονομική θέση της Τουρκίας, όπως και αυτή του Ιράν, ενώ θα αποκτήσουν ιδιαίτερη σημασία η Κίνα και η Ινδία.
Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά που γίνεται στη γεωστρατηγική θέση, στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της Τουρκίας, παράγοντες οι οποίοι θα επιτρέψουν στην Τουρκία να παίξει σοβαρό ρόλο στη...Μέση Ανατολή και τον κόσμο ολόκληρο.
Αναφορά γίνεται επίσης και στην αποδυνάμωση του κινήματος εκκοσμικισμού στην Τουρκία, στην ενίσχυση του πολιτικού ισλάμ και στην οικονομική ενδυνάμωση της χώρας.
Συγκεκριμένα στην έκθεση αναφέρεται:
"Ο (ιδεολογικοπολιτικός) δρόμος που θα ακολουθήσει η Τουρκία τα επόμενα χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι μια σύνθεση τις ισλαμικής και της εθνικιστικής τάσης, κάτι που αποτελέσει πρότυπο για τις ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες της Μέσης Ανατολής".
Τέλος, ειδική αναφορά γίνεται στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και στην αντιευρωπαϊκή καχυποψία που μεγαλώνει στην τουρκική κοινωνία, όπως επίσης και στην επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων προς την κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού και της προσασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων".
ΠΗΓΗ: ΜΙΛΛΙΕΤ Διαβάστε περισσότερα...
Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2008
Η Τεχεράνη δεν βλέπει θερμά μια διαμεσολάβηση
Referans 20/11/2008
Του Mete Çubukçu
Η Τεχεράνη στην πρόταση διαμεσολάβησης του Ερντογάν μεταξύ «ΗΠΑ – Ιράν» έδειξε μια προσέγγιση σύμφωνα και με τα διπλωματικά ειωθότα, δηλαδή «με συγκρατημένη αισιοδοξία». Ενώ από τη μια πλευρά έδειξε θερμή προσέγγιση στην τουρκική πρόταση, από την άλλη ανέφερε ότι «τα προβλήματά μας με τις ΗΠΑ είναι πολύ βαθύτερα».
Όμως, οι πληροφορίες που προέρχονται από την Τεχεράνη, δείχνουν ότι η πρωτοβουλία αυτή θα μείνει στο επίπεδο της συγκρατημένης αισιοδοξίας. Τόσο τα ιρανικά ΜΜΕ, όσο και οι συντηρητικοί της εξουσίας, δεν προσδίδουν και μεγάλη σημασία στην πρόταση αυτή του Τούρκου Π/Θ.
Ο Periza Hafizi, ανταποκριτής του NTV στην Τεχεράνη, αναφέρει ότι η συντηρητική ιρανική κυβέρνηση βλέπει την Τουρκία ως προσκείμενη στις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Κατά την άποψή της, δεν χρειάζεται την Τουρκία προκειμένου να συμφωνήσει με τις ΗΠΑ. Αν υπάρξει κάποια συνομιλία, αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί απευθείας και μέσω του Προέδρου Αχμεντινετζάντ.
Εξάλλου, ο Πρόεδρος του Ιράν για τις πρωτοβουλίες της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, αλλά και για τη διαμεσολάβησή της στη διένεξη μεταξύ Ιράν – Συρίας, λέγοντας ότι «μπορεί να γίνει, διότι υπάρχει ανάγκη για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες στην περιοχή», παρέκαμψε και το ερώτημα. Τότε, είχαμε γράψει – αναφέρει ο αρθρογράφος – ότι «το Ιράν δεν θέλει να παραχωρήσει το ρόλο του πρωταγωνιστή της περιοχής στην Τουρκία». Σήμερα στην Τεχεράνη κυριαρχεί η ίδια ατμόσφαιρα.
Ο Hafizi αναφέρει ότι σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες αντιτίθεται κυρίως ο θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολλάχ Αλί Χομεϊνί. Διευκρινίζει ότι οι Ιρανοί θέλουν να καθίσουν ως ισότιμοι στο τραπέζι με τους Αμερικανούς και ότι, αν υπάρξει οποιαδήποτε συνομιλία, αυτή σκοπεύουν να την πραγματοποιήσουν κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Αχμεντινετζάντ.
Στο ερώτημα αν η κυβέρνηση του ΑΚΡ τους προσδίδει παράλληλα και ένα αίσθημα ασφάλειας, η απάντηση είναι «όχι». Διότι τον Π/Θ Ερντογάν τον παρομοιάζουν με τον τέως Πρόεδρό τους Χατεμί. Οι συντηρητικοί δεν βλέπουν θερμά το ΑΚΡ. Τον Ιούνιο 2009 στο Ιράν θα διενεργηθούν προεδρικές εκλογές. Για το λόγο αυτό δεν επιθυμούν να αφήσουν τις ενδεχόμενες συνομιλίες με τις ΗΠΑ στα χέρια των μεταρρυθμιστών. Παράλληλα, φαίνεται ότι και ο τέως Πρόεδρος Χατεμί θα είναι και πάλι υποψήφιος.
Πάντως, το πραγματικό πρόβλημα εστιάζεται στο ποιος θα είναι ο κύριος παράγοντας της περιοχής και η κύρια τοπική δύναμη. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ του Ιράν, η Τουρκία θέλει να υφαρπάξει το ρόλο αυτό. Παράλληλα, είναι αληθές ότι το Ιράν, κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει αυξήσει την πολιτική και στρατιωτική δραστηριότητά του. Μάλιστα έχουν ανέβει και οι «μετοχές» του και απέναντι στους Σουνίτες της περιοχής. Κατά συνέπεια, οι σχολιαστές της Τεχεράνης βλέπουν καχύποπτα την εμφάνιση στο προσκήνιο της Τουρκίας και ισχυρίζονται ότι αυτή στοχεύει στο να φρενάρει την άνοδο του Ιράν. Κατά την άποψη της Τεχεράνης, η καθοριστική δύναμη στην περιοχή είναι το Ιράν.
Κατά τους Ιρανούς, στην Τουρκία έχει δοθεί υπέρ του δέοντος σημασία στην πρόταση του Ερντογάν για διαμεσολάβηση. Διότι, αν λάβουμε υπόψη μας τις ειδήσεις που προέρχονται από το Ιράν, εκείνο το οποίο προκύπτει, είναι ότι “λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο”. Διαβάστε περισσότερα...
Του Mete Çubukçu
Η Τεχεράνη στην πρόταση διαμεσολάβησης του Ερντογάν μεταξύ «ΗΠΑ – Ιράν» έδειξε μια προσέγγιση σύμφωνα και με τα διπλωματικά ειωθότα, δηλαδή «με συγκρατημένη αισιοδοξία». Ενώ από τη μια πλευρά έδειξε θερμή προσέγγιση στην τουρκική πρόταση, από την άλλη ανέφερε ότι «τα προβλήματά μας με τις ΗΠΑ είναι πολύ βαθύτερα».
Όμως, οι πληροφορίες που προέρχονται από την Τεχεράνη, δείχνουν ότι η πρωτοβουλία αυτή θα μείνει στο επίπεδο της συγκρατημένης αισιοδοξίας. Τόσο τα ιρανικά ΜΜΕ, όσο και οι συντηρητικοί της εξουσίας, δεν προσδίδουν και μεγάλη σημασία στην πρόταση αυτή του Τούρκου Π/Θ.
Ο Periza Hafizi, ανταποκριτής του NTV στην Τεχεράνη, αναφέρει ότι η συντηρητική ιρανική κυβέρνηση βλέπει την Τουρκία ως προσκείμενη στις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Κατά την άποψή της, δεν χρειάζεται την Τουρκία προκειμένου να συμφωνήσει με τις ΗΠΑ. Αν υπάρξει κάποια συνομιλία, αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί απευθείας και μέσω του Προέδρου Αχμεντινετζάντ.
Εξάλλου, ο Πρόεδρος του Ιράν για τις πρωτοβουλίες της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, αλλά και για τη διαμεσολάβησή της στη διένεξη μεταξύ Ιράν – Συρίας, λέγοντας ότι «μπορεί να γίνει, διότι υπάρχει ανάγκη για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες στην περιοχή», παρέκαμψε και το ερώτημα. Τότε, είχαμε γράψει – αναφέρει ο αρθρογράφος – ότι «το Ιράν δεν θέλει να παραχωρήσει το ρόλο του πρωταγωνιστή της περιοχής στην Τουρκία». Σήμερα στην Τεχεράνη κυριαρχεί η ίδια ατμόσφαιρα.
Ο Hafizi αναφέρει ότι σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες αντιτίθεται κυρίως ο θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολλάχ Αλί Χομεϊνί. Διευκρινίζει ότι οι Ιρανοί θέλουν να καθίσουν ως ισότιμοι στο τραπέζι με τους Αμερικανούς και ότι, αν υπάρξει οποιαδήποτε συνομιλία, αυτή σκοπεύουν να την πραγματοποιήσουν κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Αχμεντινετζάντ.
Στο ερώτημα αν η κυβέρνηση του ΑΚΡ τους προσδίδει παράλληλα και ένα αίσθημα ασφάλειας, η απάντηση είναι «όχι». Διότι τον Π/Θ Ερντογάν τον παρομοιάζουν με τον τέως Πρόεδρό τους Χατεμί. Οι συντηρητικοί δεν βλέπουν θερμά το ΑΚΡ. Τον Ιούνιο 2009 στο Ιράν θα διενεργηθούν προεδρικές εκλογές. Για το λόγο αυτό δεν επιθυμούν να αφήσουν τις ενδεχόμενες συνομιλίες με τις ΗΠΑ στα χέρια των μεταρρυθμιστών. Παράλληλα, φαίνεται ότι και ο τέως Πρόεδρος Χατεμί θα είναι και πάλι υποψήφιος.
Πάντως, το πραγματικό πρόβλημα εστιάζεται στο ποιος θα είναι ο κύριος παράγοντας της περιοχής και η κύρια τοπική δύναμη. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ του Ιράν, η Τουρκία θέλει να υφαρπάξει το ρόλο αυτό. Παράλληλα, είναι αληθές ότι το Ιράν, κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει αυξήσει την πολιτική και στρατιωτική δραστηριότητά του. Μάλιστα έχουν ανέβει και οι «μετοχές» του και απέναντι στους Σουνίτες της περιοχής. Κατά συνέπεια, οι σχολιαστές της Τεχεράνης βλέπουν καχύποπτα την εμφάνιση στο προσκήνιο της Τουρκίας και ισχυρίζονται ότι αυτή στοχεύει στο να φρενάρει την άνοδο του Ιράν. Κατά την άποψη της Τεχεράνης, η καθοριστική δύναμη στην περιοχή είναι το Ιράν.
Κατά τους Ιρανούς, στην Τουρκία έχει δοθεί υπέρ του δέοντος σημασία στην πρόταση του Ερντογάν για διαμεσολάβηση. Διότι, αν λάβουμε υπόψη μας τις ειδήσεις που προέρχονται από το Ιράν, εκείνο το οποίο προκύπτει, είναι ότι “λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο”. Διαβάστε περισσότερα...
Το παιγνίδι μεταξύ Κύπρου και Καστελόριζου
Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής Κυπριακού Κέντρου Μελετών
Η πρόσφατη κρίση που ξέσπασε από την ενέργεια της Τουρκίας να κάνει έρευνα για πετρέλαια 80 μίλια νότια του Καστελορίζου, με νορβηγικό πλοίο, έφερε στην επιφάνεια τη στρατηγική της Άγκυρας στο Αιγαίο, η οποία από τις αρχές του 1970 και εντεύθεν, υπήρξε σταθερή και ευδιάκριτη. Κατ’ αρχάς, αυτές οι περιοδικές κρίσεις δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πολιτικές συμπτώσεις ή σπασμωδικές αντιδράσεις κάποιων φιλοπόλεμων κύκλων του στρατιωτικού κατεστημένου της Άγκυρας, αλλά προσχεδιασμένες κινήσεις τακτικής που εξυπηρετούν συγκεκριμένο στρατηγικό στόχο δηλαδή την διαρκή αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος (στην πρόσφατη περίπτωση και της Κύπρου).
Για την Ελλάδα το πρόβλημα του Αιγαίου περιορίζεται στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας δηλαδή στο δικαίωμα εκμετάλλευσης του βυθού και του υπεδάφους του στο θαλάσσιο χώρο πέρα από τα ελληνικά χωρικά ύδατα και η διαδικασία που προτείνει είναι η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, σε αντίθεση με την Τουρκία η οποία επιδιώκει πολιτική λύση, δηλαδή στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας πέρα από τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με βάση τη διμερή διαπραγμάτευση. Το κομβικό σημείο της Τουρκικής διεκδίκησης είναι ο ισχυρισμός ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ως εκ τούτου η οριοθέτησή της θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση γραμμή από βορρά προς νότο, μεταξύ τουρκικών παραλίων και των παραλίων της ηπειρωτικής Ελλάδος. Σε περίπτωση υιοθέτησης αυτής της λύσης συνεπάγεται ότι τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου θα περιβάλλονται από τουρκική υφαλοκρηπίδα με τις όποιες συνέπειες για την ασφάλειά τους. Επιπλέον, τέτοια εξέλιξη δημιουργεί ένα ντόμινο τουρκικών διεκδικήσεων, όπως χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος και αποκλειστική οικονομική ζώνη.
Μέσα από το πρόσφατο επεισόδιο, ο βραχυπρόθεσμος τακτικός στόχος της Τουρκίας ήταν να αναγκάσει την Ελλάδα να αναδιπλωθεί για να δείξει τη θέση της για τις συντεταγμένες της υφαλοκρηπίδας. Ο λόγος είναι απλός. Η Τουρκία έχει ήδη οριοθετήσει αυθαίρετα την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη την οποία διεκδικεί μεταξύ Καστελορίζου και Κύπρου καθώς επίσης έχει ορίσει επί χάρτου τρεις περιοχές έρευνας για την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων (ΤΡΑΟ). Μία εξ αυτών ήταν σε εκείνη που διεξήγαγε τις πρόσφατες έρευνες το Νορβηγικό σκάφος και η οποία εφάπτεται της υφαλοκρηπίδας του Καστελορίζου.
Μακροπρόθεσμα, η Άγκυρα επιχειρεί να εξασφαλίσει δύο τακτικά σημεία που θα τις επιτρέψουν να προχωρήσει σε υλοποίηση του στρατηγικού της στόχου: α) την αποδοχή εκ μέρους της Ελλάδας της ύπαρξης περισσοτέρων της μίας διαφορών στο Αιγαίο, β) την αποδοχή εκ μέρους της Ελλάδας της ύπαρξης γκρίζων ζωνών και συγκατάθεσής της για παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο ν’ αποφανθεί για την κυριαρχία σε δεκάδες νησιά και βραχονησίδες που ανήκουν στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου και του Καστελορίζου.
Το βασικό επιχείρημα της Άγκυρας παραπέμπει στο σύνδρομο της Συνθήκης των Σεβρών ότι δηλαδή στρατηγικός στόχος της Ελλάδας είναι να εγκλωβίσει την Τουρκία στα δικά της χωρικά ύδατα ούτως ώστε να ελέγξει τα τρία βασικά λιμάνια της Τουρκίας (Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Μερσίνα) καθώς επίσης και τις ναυτικές οδούς που εξασφαλίζουν τη διασύνδεση της Τουρκίας με τον κόσμο και κατ’ επέκταση να μετατρέψει την Τουρκία σε κράτος ξηράς, όπως επεχείρησαν οι δυτικές δυνάμεις με τη Συνθήκη των Σεβρών. Για τη δε θαλάσσια περιοχή μεταξύ Καστελορίζου και Κύπρου, η Τουρκία φοβάται ότι αν Αθήνα και Λευκωσία επιβάλουν ότι η εν λόγω περιοχή βρίσκεται εντός του τομέα θαλασσίων αρμοδιοτήτων των χωρών - μελών της Ε. Ε., η Τουρκία με τον τρόπο αυτό θα παραιτηθεί από τα δικαιώματά της σχετικά με την υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο και τις οικονομικές ζώνες. Κατά αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί ιδιαίτερα η Κυπριακή Δημοκρατία που έχει δώσει άδεια έρευνας πετρελαίων σε διεθνείς εταιρίες στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Διαβάστε περισσότερα...
Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2008
Ο αγωγός φυσικού αερίου Ιράν-Τουρκίας σκόνταψε στους τύπους
Referans (20/11/2008)
Υπήρξε ασυμφωνία όσον αφορά τη συνεργασία μεταξύ Ιράν-Τουρκίας σχετικά με τον τομέα της Ενέργειας, και ιδιαίτερα στην τιμή του φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Ενέργειας και φυσικών Πόρων της Τουρκίας, Χιλμί Γκουλέρ, κατά την επίσκεψή του στην Τεχεράνη ανέφερε ότι η Άγκυρα θα προωθήσει το άνοιγμα του Ιράν στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω της Τουρκίας. Έναντι αυτού, όμως, ζήτησε η τιμή της ποσότητας του επιπρόσθετου φυσικού αερίου, το οποίο η Τουρκία πρόκειται να αγοράσει για την κάλυψη των προσεχών αυξανόμενων αναγκών της, να είναι φτηνότερη από την τιμή του αερίου που θα προορίζεται για τις ευρωπαϊκές αγορές.
Όμως, η ιρανική πλευρά είπε: «Θα δώσουμε και σε σας την τιμή, την οποία δίνουμε στις άλλες χώρες και στη διεθνή αγορά. Δεν αποδεχόμαστε να πουλήσουμε στην Τουρκία αέριο σε χαμηλότερη τιμή». Διαβάστε περισσότερα...
Υπήρξε ασυμφωνία όσον αφορά τη συνεργασία μεταξύ Ιράν-Τουρκίας σχετικά με τον τομέα της Ενέργειας, και ιδιαίτερα στην τιμή του φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Ενέργειας και φυσικών Πόρων της Τουρκίας, Χιλμί Γκουλέρ, κατά την επίσκεψή του στην Τεχεράνη ανέφερε ότι η Άγκυρα θα προωθήσει το άνοιγμα του Ιράν στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω της Τουρκίας. Έναντι αυτού, όμως, ζήτησε η τιμή της ποσότητας του επιπρόσθετου φυσικού αερίου, το οποίο η Τουρκία πρόκειται να αγοράσει για την κάλυψη των προσεχών αυξανόμενων αναγκών της, να είναι φτηνότερη από την τιμή του αερίου που θα προορίζεται για τις ευρωπαϊκές αγορές.
Όμως, η ιρανική πλευρά είπε: «Θα δώσουμε και σε σας την τιμή, την οποία δίνουμε στις άλλες χώρες και στη διεθνή αγορά. Δεν αποδεχόμαστε να πουλήσουμε στην Τουρκία αέριο σε χαμηλότερη τιμή». Διαβάστε περισσότερα...
Πεντάγωνο και CIA εναντίον της Αλ Κάϊντα
Των Eric Schmitt και Mark Mazzetti
New York Times
Σύμφωνα με πληροφορίες από ανώτατους Αμερικανούς αξιωματούχους, ο στρατός των ΗΠΑ προέβη, από το 2004, σε περίπου 12 μυστικές επιχειρήσεις εναντίον της Αλ Κάιντα στη Συρία, το Πακιστάν και αλλού, εκτελώντας εντολές που του δόθηκαν από το Πεντάγωνο. Εκτελεστές αυτών των επιχειρήσεων ήταν συνήθως μονάδες ειδικών δυνάμεων, οι οποίες είχαν λάβει σχετικές απόρρητες εντολές από τον τέως υπουργό Άμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, με τη συναίνεση βεβαίως, του απερχόμενου σήμερα προέδρου, Τζορτζ Μπους. Ο στρατός απέκτησε έτσι την εξουσία να επιτίθεται στην Αλ Κάιντα, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, ακόμη και σε χώρες που δεν βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το 2006, Ομάδα Υποβρυχίων Καταστροφών του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, επιτέθηκε σε κρησφύγετο ανταρτών στην περιοχή Μπαζούρ του Πακιστάν. Η επιχείρηση εποπτεύονταν από αξιωματικούς της CIA σε πραγματικό χρόνο, μέσω κάμερας με την οποία ήταν εφοδιασμένο μη επανδρωμένο αεροσκάφος τύπου Predator, το οποίο υπερίπτατο της περιοχής. Οι περισσότερες επιχειρήσεις μακράς ακτίνας των ειδικών δυνάμεων έγιναν σε στενή συνεργασία με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Στην πιο πρόσφατη από αυτές, οι κομάντος του στρατού συνόδευσαν πράκτορες της CIA σε εκκαθαριστική επιχείρηση στο έδαφος της Συρίας, στις 26 Οκτωβρίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι -προς απογοήτευση των αξιωματικών των ενόπλων δυνάμεων- πολλές ακόμη επιδρομές τέτοιου τύπου που είχαν προγραμματιστεί, ακυρώθηκαν, είτε λόγω της υψηλής τους επικινδυνότητας είτε λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων για τους στόχους. Η New York Times έλαβε τις ανωτέρω πληροφορίες από έξι στελέχη των αμερικανικών υπηρεσιών αντικατασκοπείας, τα οποία, φυσικά, επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, λόγω της ευαισθησίας του θέματος. Ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο αρνήθηκαν να σχολιάσουν το παρόν δημοσίευμα. Λεπτομέρειες για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, εκτός από αυτές που περιγράψαμε, δεν έγιναν γνωστές. Πάντως, κατέστη σαφές ότι δεν εκτελέστηκαν επιθέσεις μέσα στην ιρανική επικράτεια, παρά μόνο κάποιες αναγνωριστικές επιχειρήσεις.
Εκτός από την επιδρομή του 2006 στο Πακιστάν, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες για τις προηγούμενες επιθέσεις, που δεν είχαν αποκαλυφθεί μέχρι τώρα. Αυτό που ξεκαθάρισαν είναι ότι δεν υπήρξαν επιθέσεις στο έδαφος του Ιράν, αλλά ότι κάποιοι εισηγήθηκαν την πραγματοποίηση αναγνωριστικών πτήσεων.
Το μυστικό έγγραφο που αύξανε την εξουσία του στρατού σε περιοχές εκτός των πεδίων της μάχης, ονομάζεται «Επιχειρησιακές Διαταγές για το Δίκτυο της Αλ Κάιντα». Πέραν της επίσπευσης των διαδικασιών έγκρισης για περιπόλους μακράς ακτίνας, το έγγραφο περιέγραφε και με σαφήνεια τα βήματα που θα έπρεπε να ακολουθηθούν σε περίπτωση που οι αμερικανικές ειδικές δυνάμεις σκοτώνονταν ή έπεφταν αιχμάλωτες σε εχθρικό έδαφος, εν ώρα μυστικής αποστολής. «Εάν, π.χ., ένα αμερικανικό ελικόπτερο καταρρίπτονταν τη στιγμή που κατευθυνόταν σε στόχο σε συριακό έδαφος, ξέραμε από πριν τι πρέπει να κάνουμε», αναφέρει αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών. Διαβάστε περισσότερα...
Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2008
H γεωπολιτική σκέψη των Τούρκων στρατηγών
Του Σάββα Καλεντερίδη
Παραθέτουμε κείμενο ομιλίας του διοικητού των Ακαδημιών Πολέμου των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), στρατηγού Σενογούλ, την οποία εκφώνησε στις 11 Ιανουαρίου 2001, στα πλαίσια σεμιναρίου-συμποσίου στο οποίο συμμετείχε το σύνολο της ιεραρχίας των ΤΕΔ.
Με δεδομένο οτι επρόκειτο για επίσημη υπηρεσιακή διαδικασία, στην οποία ήταν παρούσα όλη η ηγεσία των ΤΕΔ, μπορούμε να πούμε ότι το κείμενο της ομιλίας απηχεί τις απόψεις του κεμαλικού κατεστημένου της Τουρκίας, με το οποίο, κατά κάποιο τρόπο, έχει ταυτιστεί ο σημερινός πρωθυπυοργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στπ τέλος της ομιλίας ακολουθούν σχόλια που έγραψα το 2001, λίγες μέρες μετά το συμπόσιο. Η συνέχεια του άρθρου στην ιστοσελίδα του κ.Σάββα Καλεντερίδη.-
http://infognomonpolitics.blogspot.com/2008/11/h.html Διαβάστε περισσότερα...
Türkiye (19/11/2008)
Μπαμπατζάν: Μελετούμε τη συμφωνία ασφάλειας ΗΠΑ – Ιράκ
Ο Τ/ΥΠΕΞ Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος βρίσκεται στη Βαρσοβία για επίσημη επίσκεψη, μιλώντας στους δημοσιογράφους αναφέρθηκε και σε θέματα της επικαιρότητας. Συγκεκριμένα δε, μιλώντας για τη συμφωνία ασφάλειας «SOFA», η οποία υπογράφηκε μεταξύ ΗΠΑ – Ιράκ, είπε: «Δίχως αμφιβολία σημαντικές θα είναι και οι απόψεις των γειτονικών χωρών του Ιράκ για τη συμφωνία αυτή».
Ο Τ/ΥΠΕΞ, αφού επεσήμανε ότι ο παράγοντας αυτός υπάρχει και στις σχετικές δηλώσεις, στις οποίες έχει προβεί η τουρκική κυβέρνηση, σημείωσε: «Ο αγώνας μας κατά της τρομοκρατίας είναι ένας αγώνας, ο οποίος υποστηρίζεται τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ. Αυτό δεν αποτελεί μόνο μια πολιτική υποστήριξη. Την ίδια στιγμή υφίσταται και μια στενή συνεργασία τόσο μεταξύ του Στρατού μας, όσο και με τους άλλους φορείς. Θα προβούμε σε περισσότερες περιεκτικές αξιολογήσεις, αφού πρώτα μελετήσουμε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας». Διαβάστε περισσότερα...
Ο Τ/ΥΠΕΞ Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος βρίσκεται στη Βαρσοβία για επίσημη επίσκεψη, μιλώντας στους δημοσιογράφους αναφέρθηκε και σε θέματα της επικαιρότητας. Συγκεκριμένα δε, μιλώντας για τη συμφωνία ασφάλειας «SOFA», η οποία υπογράφηκε μεταξύ ΗΠΑ – Ιράκ, είπε: «Δίχως αμφιβολία σημαντικές θα είναι και οι απόψεις των γειτονικών χωρών του Ιράκ για τη συμφωνία αυτή».
Ο Τ/ΥΠΕΞ, αφού επεσήμανε ότι ο παράγοντας αυτός υπάρχει και στις σχετικές δηλώσεις, στις οποίες έχει προβεί η τουρκική κυβέρνηση, σημείωσε: «Ο αγώνας μας κατά της τρομοκρατίας είναι ένας αγώνας, ο οποίος υποστηρίζεται τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ. Αυτό δεν αποτελεί μόνο μια πολιτική υποστήριξη. Την ίδια στιγμή υφίσταται και μια στενή συνεργασία τόσο μεταξύ του Στρατού μας, όσο και με τους άλλους φορείς. Θα προβούμε σε περισσότερες περιεκτικές αξιολογήσεις, αφού πρώτα μελετήσουμε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας». Διαβάστε περισσότερα...
Τουρκικός τύπος 18/11/2008
Milliyet (18/11/2008)
Η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με το Ιράν για το φυσικό αέριο
Στην Τεχεράνη, στις 17 Νοεμβρίου, μεταξύ Τουρκίας – Ιράν υπογράφηκε συμφωνία ανάπτυξης συνεργασίας στον τομέα του φυσικού αερίου. Η συμφωνία υπογράφηκε από τον Υπουργό Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Γκιουλέρ και τον Ιρανό Υπουργό Πετρελαίων Νοζερί. Ο Γκιουλέρ ανέφερε ότι συζήτησαν και το θέμα της ποσότητας του φυσικού αερίου, το οποίο η Τουρκία θα αγοράσει. Όμως, δεν συζητήθηκε το θέμα της τιμής του προϊόντος. Η Τουρκία, βάσει της υπογραφείσας συμφωνίας, θα προβεί σε επενδύσεις στη νότια λεκάνη του Παρς και συγκεκριμένα στην 22η, 23η και 24η πηγή φυσικού αερίου.
Hürriyet (18/11/2008)
Νέες δηλώσεις Γκιονούλ
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Γκιονούλ προέβη για μια ακόμη φορά σε διευκρινίσεις σχετικά με τα όσα είχε πει από τις Βρυξέλλες, όσον αφορά την ανταλλαγή πληθυσμών και τη συμβολή της στη δημιουργία του τουρκικού κράτους-έθνους.
Ο Υπουργός Γκιονούλ, κατά τη συζήτηση επί των άρθρων του προϋπολογισμού του Υπουργείου του, αναφέρθηκε και στις ανωτέρω δηλώσεις του, επισημαίνοντας: «Ακόμη πριν τη σύσταση της Δημοκρατίας, στις 30 - 31 Ιανουαρίου 1923, πραγματοποιήθηκε με τους Έλληνες η συμφωνία ανταλλαγής. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περίπου 1,5 εκ. στείλαμε εμείς και 500.000 δεχθήκαμε. Αναμφισβήτητα βιώθηκαν στενοχώριες, εγώ όμως έκανα αναφορά σε ένα γεγονός. Οι μειονότητες σήμερα είναι ο πλούτος της Τουρκίας. Δεν υπάρχει καμμία σύμπραξη του υπουργείου μου στην ομιλία μου στις Βρυξέλλες. Αυτή η ομιλία έγινε από εμένα. Δεν είναι άποψη της κυβέρνησης. Δηλαδή, αν πρόκειται να κρεμάσετε κάποιον, να κρεμάσετε εμένα. Αν θέλετε να κάνετε κάτι, να έρθετε να το κάνετε σε μένα». Διαβάστε περισσότερα...
Η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με το Ιράν για το φυσικό αέριο
Στην Τεχεράνη, στις 17 Νοεμβρίου, μεταξύ Τουρκίας – Ιράν υπογράφηκε συμφωνία ανάπτυξης συνεργασίας στον τομέα του φυσικού αερίου. Η συμφωνία υπογράφηκε από τον Υπουργό Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Γκιουλέρ και τον Ιρανό Υπουργό Πετρελαίων Νοζερί. Ο Γκιουλέρ ανέφερε ότι συζήτησαν και το θέμα της ποσότητας του φυσικού αερίου, το οποίο η Τουρκία θα αγοράσει. Όμως, δεν συζητήθηκε το θέμα της τιμής του προϊόντος. Η Τουρκία, βάσει της υπογραφείσας συμφωνίας, θα προβεί σε επενδύσεις στη νότια λεκάνη του Παρς και συγκεκριμένα στην 22η, 23η και 24η πηγή φυσικού αερίου.
Hürriyet (18/11/2008)
Νέες δηλώσεις Γκιονούλ
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Γκιονούλ προέβη για μια ακόμη φορά σε διευκρινίσεις σχετικά με τα όσα είχε πει από τις Βρυξέλλες, όσον αφορά την ανταλλαγή πληθυσμών και τη συμβολή της στη δημιουργία του τουρκικού κράτους-έθνους.
Ο Υπουργός Γκιονούλ, κατά τη συζήτηση επί των άρθρων του προϋπολογισμού του Υπουργείου του, αναφέρθηκε και στις ανωτέρω δηλώσεις του, επισημαίνοντας: «Ακόμη πριν τη σύσταση της Δημοκρατίας, στις 30 - 31 Ιανουαρίου 1923, πραγματοποιήθηκε με τους Έλληνες η συμφωνία ανταλλαγής. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περίπου 1,5 εκ. στείλαμε εμείς και 500.000 δεχθήκαμε. Αναμφισβήτητα βιώθηκαν στενοχώριες, εγώ όμως έκανα αναφορά σε ένα γεγονός. Οι μειονότητες σήμερα είναι ο πλούτος της Τουρκίας. Δεν υπάρχει καμμία σύμπραξη του υπουργείου μου στην ομιλία μου στις Βρυξέλλες. Αυτή η ομιλία έγινε από εμένα. Δεν είναι άποψη της κυβέρνησης. Δηλαδή, αν πρόκειται να κρεμάσετε κάποιον, να κρεμάσετε εμένα. Αν θέλετε να κάνετε κάτι, να έρθετε να το κάνετε σε μένα». Διαβάστε περισσότερα...
The Limits of Power: The End of American Exceptionalism
Andrew Bachevich
The Limits of Power: The End of American Exceptionalism
Metropolitan Books, 2008
Του Robert G. Kaiser
Washington Post Book Review
Στην εποχή της υποκρισίας και της αλαζονείας, ο Άντριου Μπάτσεβιτς προσφέρει ένα επιβλητικό χαστούκι από πραγματικότητα. Αντιμετωπίζει βασικά ερωτήματα τα οποία απέφευγαν οι Αμερικανοί από τον καιρό που κατέρρευσε η ΕΣΣΔ.
Πρώτα απ’ όλα: Ποιος ο ρόλος της μοναδικής υπερδύναμης στον κόσμο; Μη έχοντας βλέψεις για κάποιο πολιτικό αξίωμα , ο Μπάτσεβιτς είναι πρόθυμος να μιλήσει ευθέως στους ομοεθνείς του για την ύβριν, την υποκρισία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Ο λόγος του, σε πολλές περιπτώσεις, καυτός αλλά όχι αδικαιολόγητος αφού τού το επιτρέπει η παιδεία του. Είναι ένας απόφοιτος της σχολής του Γουέστ Πόιντ (Αμερικανική Στρατιωτική Ακαδημία), ο οποίος έχει υπηρετήσει την χώρα του από την θέση του Αξιωματικού του Στρατού της Ξηράς για περισσότερα από 20 χρόνια ενώ τώρα, ως απόστρατος συνταγματάρχης, είναι γνωστός ως ένας εκ των διανοουμένων της στρατιωτικής κοινότητας των ΗΠΑ.
Στο βιβλίο του ο Μπάτσεβιτς μεταχειρίζεται το λόγο του θεολόγου και φιλοσόφου Νίεμπουρ ωσάν να αποτελεί αγία γραφή. Εκθειάζοντας τον Νέιμπουρ (πέθανε το 1971) ως την πιο «επιβλητική παρουσία της Αμερικανικής διανόησης κατά την περίοδο του 1930-1970» σημειώνει τον προειδοποιητικό του λόγο σχετικά με «τα όνειρά μας να ελέγχουμε την ιστορία – γεννημένα από ένα ιδιόμορφο συνδυασμό αλαζονείας και ναρκισσισμού – τα οποία «αποτελούν μια πιθανή θανάσιμη απειλή για τις ΗΠΑ». Ο Μπάτσεβιτς χρησιμοποιεί κατ’ επανάληψη αποφθέγματα του Νέιμπουρ που μας υπενθυμίζουν τους κινδύνους της Αμερικανικής ύβρεως.
Ο Μπάτσεβιτς περιγράφει μιαν Αμερική καταβεβλημένη από τρεις κρίσεις: αυτήν της σπατάλης φυσικών πόρων, αυτήν της πολιτικής και αυτήν του στρατού. Η σπατάλη είναι εύκολο να περιγραφεί: αυτή που στην γενιά του συγγραφέα ήταν μια οικονομική κοινωνία, όπου οι εξαγωγές ξεπερνούσαν τις εισαγωγές έχει καταλήξει ένα έθνος χρεωστών. Η κατανάλωση έχει αναχθεί σε μια κατ’ εξοχή Αμερικανική ενασχόληση, και η κατανάλωση εισαγόμενου πετρελαίου αποτελεί τρύπα στην πανοπλία του έθνους. Όταν στις 11/09/2001 οι ΗΠΑ υπέστησαν την πιο σοβαρή επίθεση επί του εδάφους τους από το 1812, η κυβέρνηση μας απάντησε με κατάργηση φόρων και με μία προτροπή των πολιτών σε περισσότερη κατανάλωση. Κάπου εδώ ο Μπάτσεβιτς αναφέρει τα λόγια του Μπους «Σας ενθαρρύνω όλους να πάτε να ψωνίζετε περισσότερο».
Μετά τις 11/9/1001, «οι περισσότεροι Αμερικανοί δήλωσαν συμμέτοχοι σε ένα πατριωτισμό περιορισμένων ευθυνών, ο οποίος απέδιδε έμφαση στην επίδειξη αυτοκόλλητων παρά στην απόκτηση ικανοτήτων επιβίωσης στη φύση». Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου βρήκε την Αμερική να νοιώθει παντοδύναμη μεν αλλά χωρίς να έχει ένα χρηστικό δόγμα (βασική αρχή: μια πράξη είναι καλή εφόσον προωθεί το μεγαλύτερο καλό για τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων) ως οδηγό της εξωτερικής μας πολιτικής. Αντί αυτού έχουμε υποταχθεί στον πειρασμό της χρήσης στρατιωτικών μέσων για επίτευξη των στόχων μας. Στο Ιράκ βουλιάξαμε σε μια πραγματική καταστροφή. Αν δεν καταφέρουμε σύντομα μία εξισορρόπηση των δυνατοτήτων και των στόχων μας, το μέλλον θα είναι πολύ λιγότερο ευχάριστο από το παρελθόν μας. Η θέση του Μπάτσεβιτς παρά το ότι αποτελεί αντικείμενο συζήτησης αφού δεν είναι πέραν πάσης αμφιβολίας, εντούτοις αποτελεί βάση για μια δύσκολη επιλογή: η την δέχεσαι ή προσπαθείς να βρεις αντίλογο. Διαβάστε περισσότερα...
ΚΑΜΙΚΑΖΙ
M.G. Sheftall
ΚΑΜΙΚΑΖΙ
Εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ, 2006
Του Roland Green
Συγγραφέα
Ο ανεξάρτητος αμερικανός ερευνητής Μ. Σέφταλ έχει καταθέσει στη βιβλιογραφία της Ιαπωνικής Ιστορίας μία καλογραμμένη μελέτη γύρω από το θέμα των Ιαπώνων πολεμιστών αυτοκτονίας κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το φθινόπωρο του 1944, η Ιαπωνία πολεμούσε πλέον για την ίδια την εθνική της υπόσταση. Τα αποθέματά της σε καύσιμα και τρόφιμα πλησίαζαν στο τέλος. Τα περισσότερα πλοία του στόλου της βρίσκονταν ήδη στο βυθό του Ειρηνικού. Ό,τι της είχε απομείνει από την άλλοτε παινεμένη αεροπορική της δύναμη ήταν τώρα ένα κυνηγημένο θήραμα στους ουρανούς, που κυριαρχούνταν από τα αμερικανικά καταδιωκτικά αεροσκάφη. Τώρα πια, ο ασταμάτητος οδοστρωτήρας των Συμμάχων πλησίαζε ταχύτατα στο έδαφος των κύριων νησιών του ίδιου του ιαπωνικού αρχιπελάγους. Μπορούσε άραγε να κάνει την εμφάνισή του ξανά, όπως είχε συμβεί κατά τα μεσαιωνικά χρόνια, ένας «θεϊκός άνεμος» (ένας «καμικάζι») που θα έσωζε την Ιαπωνία από την καταστροφή;
Το έργο του Σέφταλ, «Καμικάζι - Το επίφοβο όπλο της Ιαπωνικής Αυτοκρατορίας», προσεγγίζει με σεβασμό και προσοχή τις ιστορίες ανθρώπων οι οποίοι υπέστησαν μία μαζική πολιτική κατήχηση πως η αυτοθυσία τους θα αποτελούσε αναμφίβολα τη σωτηρία του έθνους τους. Είναι ιστορίες θάρρους και συντροφικότητας και αφοσίωσης μέσω της λατρείας του θανάτου. Είναι ιστορίες ανθρώπινης αδελφοσύνης σφυρηλατημένης στη μάχη• αδελφοσύνης που άντεξε στις έξι δεκαετίες ειρήνης που ακολούθησαν. Οι Καμικάζι θεωρούνταν η ανθρώπινη ενσάρκωση του Ιερού Ανέμου που έσωσε την Ιαπωνία από τους εξωτερικούς εχθρούς πολλούς αιώνες πριν.
Η ανάλυση του συγγραφέα, ο οποίος ζει μόνιμα στην Ιαπωνία, κατορθώνει να φτάσει στον πυρήνα της ιαπωνικής φιλοσοφίας των «Καμικάζι» και να περιγράψει με λεπτομέρειες μερικές από τις πιο τραγικές σελίδες του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Αναβιώνει το πνεύμα αυτοθυσίας που συνεπήρε χιλιάδες ανθρώπους στο άνθος της νιότης τους. Η έρευνά του σχετικά με τη σύλληψη αυτής της πολιτικής, την εκπαίδευση και τελικά την εκτέλεση των πράξεων αυτοκτονίας περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τις οικογένειες νεκρών πιλότων και ακόμη περισσότερο πιλότων που επιβίωσαν των αποστολών.
Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, το ενδιαφέρον για τον τρόπο σκέψης των πιλότων αυτοκτονίας έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Ο Σέφταλ και αυτοί από τους οποίους πήρε συνέντευξη θεωρούν ότι οι Ιάπωνες καμικάζι ήταν προϊόντα ενός συγκεκριμένου ιστορικού χρόνου, χώρου και μίας κουλτούρας και ότι η εσφαλμένη προσπάθεια να εξευρεθούν ομοιότητες με σύγχρονους τρομοκράτες το μόνο που κάνει είναι να προκαλεί σύγχυση σε όσους θέλουν να κατανοήσουν είτε τον ένα είτε τον άλλο τύπο επιθέσεων αυτοκτονίας. Πλούσια εικονογραφημένο, το βιβλίο αποτελεί ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Διαβάστε περισσότερα...
Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2008
Cumhuriyet (17/11/2008) Ελληνικό εμπόδιο στην έρευνα πετρελαίων
Στα παρασκήνια της κρίσης που ξέσπασε έναντι της ενέργειας της Τουρκίας να κάνει έρευνα πετρελαίων 80 μίλια νότια του Καστελόριζου, με νορβηγικό πλοίο ερευνών, είναι η προσπάθεια της κυβέρνησης της Αθήνας να ανοίξει τον δρόμο των Ελληνοκυπρίων στην Μεσόγειο.
Αντίθετα με τους ισχυρισμούς της Ελλάδος, 80 μίλια νότια του Καστελόριζου είναι Τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Ο Αντισυνταγματάρχης εν αποστρατεία και Ειδικός επί Θεμάτων Δικαίου Θαλάσσης Αλί Κουρούμαχμουτ σχετικά με το θέμα είπε αν ληφθεί υπόψη «Η υφαλοκρηπίδα της στερεάς Τουρκίας η οποία έχει τα πιο μακριά παράλια της Μεσογείου μαζί με την υφαλοκρηπίδα πολλών νησιών υπό την κυριαρχία της Τουρκίας, κοντά στην περιοχή του Καστελόριζου, η αποδοχή της ύπαρξης υφαλοκρηπίδας σε ένα τόσο μικρό νησί όσο το Καστελόριζο δεν είναι εφικτή».
Ο Κουρούμαχμουτ είπε ότι η Ελλάδα από παλιά χρησιμοποιεί το Καστελόριζο σαν σημείο αναφοράς για να διεκδικήσει δικαιώματα στην Μεσόγειο και ότι σκοπός της Ελλάδος είναι να θεωρήσει ανύπαρκτη την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας. Ο ίδιος συνέχισε ως εξής :
«Στις δυο πλευρές του Καστελόριζου υπάρχουν δυο νησιά το Καράαντα και το Φενέραντασι που δεν έχουν μεταβιβαστεί στην Ελλάδα. Πέραν αυτού στην ίδια περιοχή υπάρχουν νησίδες και βραχονησίδες οι οποίες είναι υπό την κυριαρχία της Τουρκίας. Ακόμα και στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν υπολογίσει την υφαλοκρηπίδα της Στερεάς Τουρκίας, τι θα κάνει με αυτά τα νησιά της μικρές νησίδες και τις βραχονησίδες; Εάν έχει υφαλοκρηπίδα το Καστελόριζο τότε έχουν υφαλοκρηπίδα και όλα αυτά».
Ο Κουρούμαχμουτ τόνισε ότι σκοπός του διδύμου Ελλήνων – Ελληνοκυπρίων είναι να φυλακίσουν την Τουρκία μέσα στα δικά της χωρικά ύδατα.
Αν η Ελλάδα κάνει αποδεκτό στην Τουρκία ότι η εν λόγω περιοχή βρίσκεται εντός του τομέα θαλασσίων αρμοδιοτήτων των χωρών - μελών της Ε. Ε., η Τουρκία με τον τρόπο αυτό θα παραιτηθεί από τα δικαιώματά της σχετικά με την υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο και τις οικονομικές ζώνες. Κατά αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί και η Ελληνοκυπριακή πλευρά που έχει δώσει άδεια έρευνας πετρελαίων σε διεθνείς εταιρίες για την Ανατολική Μεσόγειο. Διαβάστε περισσότερα...
Αντίθετα με τους ισχυρισμούς της Ελλάδος, 80 μίλια νότια του Καστελόριζου είναι Τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Ο Αντισυνταγματάρχης εν αποστρατεία και Ειδικός επί Θεμάτων Δικαίου Θαλάσσης Αλί Κουρούμαχμουτ σχετικά με το θέμα είπε αν ληφθεί υπόψη «Η υφαλοκρηπίδα της στερεάς Τουρκίας η οποία έχει τα πιο μακριά παράλια της Μεσογείου μαζί με την υφαλοκρηπίδα πολλών νησιών υπό την κυριαρχία της Τουρκίας, κοντά στην περιοχή του Καστελόριζου, η αποδοχή της ύπαρξης υφαλοκρηπίδας σε ένα τόσο μικρό νησί όσο το Καστελόριζο δεν είναι εφικτή».
Ο Κουρούμαχμουτ είπε ότι η Ελλάδα από παλιά χρησιμοποιεί το Καστελόριζο σαν σημείο αναφοράς για να διεκδικήσει δικαιώματα στην Μεσόγειο και ότι σκοπός της Ελλάδος είναι να θεωρήσει ανύπαρκτη την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας. Ο ίδιος συνέχισε ως εξής :
«Στις δυο πλευρές του Καστελόριζου υπάρχουν δυο νησιά το Καράαντα και το Φενέραντασι που δεν έχουν μεταβιβαστεί στην Ελλάδα. Πέραν αυτού στην ίδια περιοχή υπάρχουν νησίδες και βραχονησίδες οι οποίες είναι υπό την κυριαρχία της Τουρκίας. Ακόμα και στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν υπολογίσει την υφαλοκρηπίδα της Στερεάς Τουρκίας, τι θα κάνει με αυτά τα νησιά της μικρές νησίδες και τις βραχονησίδες; Εάν έχει υφαλοκρηπίδα το Καστελόριζο τότε έχουν υφαλοκρηπίδα και όλα αυτά».
Ο Κουρούμαχμουτ τόνισε ότι σκοπός του διδύμου Ελλήνων – Ελληνοκυπρίων είναι να φυλακίσουν την Τουρκία μέσα στα δικά της χωρικά ύδατα.
Αν η Ελλάδα κάνει αποδεκτό στην Τουρκία ότι η εν λόγω περιοχή βρίσκεται εντός του τομέα θαλασσίων αρμοδιοτήτων των χωρών - μελών της Ε. Ε., η Τουρκία με τον τρόπο αυτό θα παραιτηθεί από τα δικαιώματά της σχετικά με την υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο και τις οικονομικές ζώνες. Κατά αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί και η Ελληνοκυπριακή πλευρά που έχει δώσει άδεια έρευνας πετρελαίων σε διεθνείς εταιρίες για την Ανατολική Μεσόγειο. Διαβάστε περισσότερα...
Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008
Μεγάλες φιλοδοξίες, δημογραφικές αδυναμίες
Του Nicholas Eberstadt*
New York Times
Η Ρωσία είναι μια ανερχόμενη οικονομική υπερδύναμη- αυτό τουλάχιστον λένε αναλυτές, οι Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών, πολιτικοί και φυσικά η ίδια η Ρωσική κυβέρνηση. Η μεγάλη αισιοδοξία του Κρεμλίνου για το μέλλον της χώρας ήταν εμφανής όταν πέρσι ανακοίνωσε την πρόβλεψη πως μέχρι το 2020 η Ρωσία θα είναι η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο μετά την Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σήμερα, παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, Ρώσοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να προβλέπουν ταχεία οικονομική ανάπτυξη. Ο πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν μάλιστα δήλωσε πως αναμένει τους αναπτυξιακούς ρυθμούς της Ρωσικής οικονομίας να ανεβούν του χρόνου στο 5.5%.
Η απρόσκοπτη άνοδος της Ρωσικής οικονομίας ίσως φαντάζει αναπόφευκτη σε ένα διεθνές κοινό εντυπωσιασμένο από την επίδειξη δύναμης του Κρεμλίνου ενάντια στην Γεωργία ή θαμπωμένο από τον πλούτο της νεοφανούς Ρωσικής πετρελαϊκής ολιγαρχίας. Όχι όμως αν λάβουμε υπόψη τις δημογραφικές τάσεις στη χώρα. Η Ρωσία απειλείται με μια δημογραφική καταστροφή για την οποία είναι δύσκολο να βρεθεί μια ξεκάθαρη λύση. Αν και η οικονομία της Ρωσίας αναπτύχθηκε ραγδαία την τελευταία δεκαετία χάρη στα κέρδη από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, η πληθυσμιακή βάση της οικονομίας βρίσκεται σε κίνδυνο.
Από το 1992 μέχρι σήμερα ο πληθυσμός της Ρωσικής Ομοσπονδίας έχει μειωθεί σχεδόν κατά 7 εκατομμύρια, χωρίς να λάβουμε υπόψη τις μεταναστεύσεις μετά την πτώση του κομμουνισμού. Στην μετα-Σοβιετική Ρωσία η αναλογία μεταξύ θανάτων και γεννήσεων βρίσκεται, κατά μέσο όρο, στους τρεις θανάτους για κάθε δύο γεννήσεις. Η προσπάθεια του Κρεμλίνου να επιδοτήσει τις γεννήσεις πριν από δύο χρόνια έφερε μόνο μικρή βελτίωση. Μάλιστα το πρώτο εξάμηνο του 2008 οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις κατά 250 χιλιάδες.
Η υγεία των Ρώσων είναι σε απελπιστική κατάσταση και μάλιστα χειρότερη όχι μόνο από αυτήν επί Γκορμπατσώφ αλλά ακόμα και από αυτήν επί Μπρέζνιεφ. Ο μέσος όρος ζωής το 2006 ήταν 67 έτη, αρκετά χαμηλότερος από αυτόν της δεκαετίας του 1950. Μια τέτοια αποτυχία στον τομέα της υγείας σε μια ειρηνική, αστική και μορφωμένη κοινωνία όπως η Ρωσία είναι εξαιρετικά ασυνήθιστη.
Ο μέσος όρος ζωής στην χώρα βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με αυτόν της Ινδίας ενώ για τους άντρες είναι χαμηλότερος από αυτόν του Πακιστάν. Το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό στον πληθυσμό που βρίσκεται σε εργάσιμη ηλικία. Από το 1965 μέχρι το 2005 ο δείκτης θνησιμότητας ανά χιλιάδα σε άντρες μεταξύ 15 και 64 ετών σημείωσε μέση αύξηση πέραν του 50% ενώ ο αντίστοιχος δείκτης για τις γυναίκες αυξήθηκε περισσότερο από 30%. Την ίδια περίοδο το εργατικό δυναμικό σχεδόν σε όλο τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο γινόταν πιο υγιές. Στην Ολλανδία για παράδειγμα ένας άντρας δεν έχει τις ίδιες πιθανότητες θανάτου με έναν 30χρονο Ρώσο μέχρι να φτάσει τα 60.
Από μόνες τους αυτές οι τάσεις στην υγεία του πληθυσμού είναι δυσοίωνες. Ένας πληθυσμός με τους ρυθμούς θνησιμότητας της Ινδίας είναι ρεαλιστικά αδύνατον να επιτύχει το βιοτικό επίπεδο και την οικονομική ανάπτυξη της Ιρλανδίας. Ενδέχεται όμως οι επιπτώσεις να αποδειχτούν ακόμα χειρότερες. Οι πιθανότητες να προλάβει ένας 20χρονος Ρώσος να αφυπηρετήσει στα 65 είναι μικρότερες του 50% με βάση τα σημερινά δεδομένα, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου την αφυπηρέτηση φτάνουν πέντε στους έξι. Στην Ιαπωνία και την Δυτική Ευρώπη οι πιθανότητες είναι ακόμα καλύτερες.
Οι αυξανόμενες προοπτικές ενός πρόωρου θανάτου και η συρρίκνωση της οικονομικά ενεργούς περιόδου της ζωής των Ρώσων καθιστά, στα πλαίσια της αγοράς, ασύμφορη την επένδυση χρόνου και χρημάτων στην εκπαίδευση και στην απόκτηση εργασιακών δεξιοτήτων. Η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό όμως είναι μια από τις κινητήριες δυνάμεις μιας σύγχρονης ανεπτυγμένης οικονομίας και βασική προϋπόθεση για την συνεχή ανάπτυξη της χώρας.
Η κρίση στην Ρωσία είναι ασυνήθιστη για μια βιομηχανική χώρα και η λύση του προβλήματος θα μπορούσε να είναι απλά η αύξηση του βιοτικού επιπέδου και η υιοθέτηση από το Κρεμλίνο μιας πιο δομημένης υγειονομικής πολιτικής. Κι όμως, αν και τα τελευταία δέκα χρόνια το κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκε περισσότερο από 80% χάρη στην ενεργειακή βιομηχανία της χώρας, το ποσοστό θανάτων δεν έχει μειωθεί σημαντικά.
Οι πιο συχνές αιτίες θανάτου στην χώρα δεν είναι ιάσιμες αλλά έχουν ρίζες σε χρόνιες συμπεριφορές. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) στην Ρωσία ο αριθμός θανάτων από προβλήματα καρδιάς είναι ο τετραπλός του αντίστοιχου για την Ευρωπαϊκή ένωση, ενώ ο αριθμός θανάτων από μη-φυσικά αίτια είναι πέντε φορές μεγαλύτερος. Ακόμα και η πιο αποτελεσματική υγειονομική πολιτική δύσκολα μπορεί να μειώσει αυτά τα νούμερα εγκαίρως.
Αν οι προβλέψεις του Τμήματος Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών αποδειχτούν σωστές ο πληθυσμός της Ρωσίας θα μειωθεί κατά ακόμα 10 εκατομμύρια μέχρι το 2020. Οι ίδιες στατιστικές προσεγγίσεις προβλέπουν ότι στην περίοδο 2020 με 2025 η προσδοκώμενη διάρκεια ζωής ίσως πέσει κάτω από τον μέσο όρο ακόμα και των λιγότερο οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών.
Ας μην ξεχνάμε πως τα δημογραφικά στοιχεία δεν αποτελούν αναπόφευκτες προβλέψεις του μέλλοντος. Η εικόνα της Ρωσίας, σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία δεν είναι μια πετυχημένη, εύρωστη οικονομία- πόσο μάλλον μια οικονομική υπερδύναμη.
*Ερευνητής του American Enterprise Institute και ανώτερος σύμβουλος του μη-κυβερνητικού Κέντρου Ασιατικών Ερευνών. Διαβάστε περισσότερα...
Παρασκευή 14 Νοεμβρίου 2008
Οι δηλώσεις Γκιονούλ και 100χρονα της επανάστασης των Νεοτούρκων
Χρήστος Ιακώβου
«Μήπως, αν σήμερα στο Αιγαίο συνέχιζαν να ζουν οι Ρωμιοί και σε άλλες περιοχές της Τουρκίας οι Αρμένιοι, η Τουρκία θα μπορούσε να είναι το έθνος-κράτος που είναι σήμερα; Δεν έχω τις λέξεις για να σας εξηγήσω το πόσο σημαντική υπήρξε η ανταλλαγή των πληθυσμών, όμως, εάν δείτε προσεκτικά τις παλιές ισορροπίες, θα αντιληφθείτε τη σημασία της. Περάσαμε μέσα από τη διαδικασία της δημιουργίας του έθνους μας και αυτό είχε τις επιπτώσεις του. Ακόμα και ο αγώνας που δίνουμε σήμερα στη Νοτιοανατολική Τουρκία είναι μέρος αυτής της διαδικασίας και δεν μπορούμε να απαλείψουμε τη συμβολή στη διαδικασία οικοδόμησης του έθνους όλων εκείνων που θεωρούν τους εαυτούς τους θύματα, κυρίως εκείνων που επλήγησαν από τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς των πληθυσμών. Όμως, εκείνες οι αρχές που υιοθετήθηκαν τότε, ήταν πολύ σημαντικές την περίοδο ίδρυσης της Δημοκρατίας, για να μπορέσει να γίνει η Τουρκία μια χώρα που κατοικείται από σύγχρονους, πολιτισμένους και φωτισμένους ανθρώπους». Αυτή ήταν η δήλωση του Τούρκου υπουργού άμυνας, Βετσντί Γκιονούλ, την περασμένη Δευτέρα κατά τη διάρκεια ομιλίας του για την επέτειο του θανάτου του Κεμάλ Ατατούρκ.
Η δήλωση είναι απόλυτα ειλικρινής και αντανακλά το ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο μέσα από το οποίο η μεγάλη μερίδα της τουρκικής πολιτικής ελίτ αντιλαμβάνεται αυτό που στη δυτική πολιτική κουλτούρα αποκαλείται εθνοκάθαρση. Αν η δήλωση γινόταν από κάποιο αξιωματούχο της κεμαλικής στρατογραφειοκρατίας δεν θα προσείλκυε τόσο ενδιαφέρον. Το να χρησιμοποιεί όμως ένα στέλεχος της κυβέρνησης Ερντογάν και του Ισλαμικού κόμματος αυτόν τον αυτάρεσκο και ναρκισσιστικό λόγο για να δικαιολογήσει τη στρατηγική της εθνοκάθαρσης στη διαδικασία συγκρότησης του Τουρκικού κράτους πόρρω απέχει από το πνεύμα του εκσυγχρονισμού που ευαγγελίζεται το κυβερνών κόμμα και δικαιολογημένα προκαλεί το ερώτημα: ποια η διαφορά με ένα κεμαλικό πολιτικό ή στρατιωτικό;
Επιπλέον, η δήλωση Γκινούλ έχει και το πρόσθετο ενδιαφέρον του παραλληλισμού που μπορεί κάποιος να εντοπίσει με την επέτειο των 100 χρόνων της επανάστασης των Νεοτούρκων. Η επανάσταση του1908 απετέλεσε σταθμό για την ιστορία της Τουρκίας γιατί άνοιξε το δρόμο για την άνοδο στην εξουσία της φιλοδυτικής και εκσυγχρονιστικής μερίδας του στρατού. Παρά το γεγονός ότι το κίνημα προσείλκυσε την υποστήριξη των μη-τουρκικών κοινοτήτων, λόγω της ισονομίας που επαγγέλλετο (όπως ακριβώς σήμερα και η κυβέρνηση Ερντογάν), εντούτοις δεν ανταποκρίθηκε στις αρχικές προσδοκίες των μειονοτήτων. Το εθνικιστικό πλαίσιο του κινήματος των Νεότουρκων δεν επέτρεψε τη θεμελίωση ενός καθεστώτος που να στηριζόταν στις νεωτεριστικές βάσεις, σύμφωνα με τις αρχές του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Τα δικαιώματα των διαφόρων εθνοτήτων της αυτοκρατορίας εξακολουθούσαν να καταπατούνται και η παραδοσιακή νοοτροπία που επέμενε να βλέπει τους Τούρκους ένα ηγεμονικό έθνος μέσα στην αυτοκρατορία δεν έπαψε να κυριαρχεί.
Το επίσημο τουρκικό κράτος υποστηρίζει ότι οι σφαγές κατά των Ελλήνων και των Αρμενίων έγιναν χωρίς πρόθεση στο πλαίσιο των δυσχερών πολεμικών συνθηκών κατά τη διάρκεια «κανονικών» εκτοπίσεων. Ό,τι θυμίζει εκείνη την περίοδο- και τη θυγατρική σχέση της σύγχρονης Τουρκίας με την ιστορία της παρακμής της αυτοκρατορίας – πρέπει να αποφεύγεται με κάθε κόστος. Έτσι εξηγείται και η αντίδραση στην Τουρκία για τις δηλώσεις Γκιονούλ, αφού ο απροκάλυπτος τρόπος με τον οποίο έγιναν αφήνουν εκτεθειμένη την Τουρκική κυβέρνηση.
Οι Έλληνες και οι Αρμένιοι συνιστούν ένα σύμβολο εκείνης της τραυματικής περιόδου. Εάν οι Τούρκοι αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους ως ένα φοίνικα που αναγεννάται από τις οθωμανικές στάχτες, οι Έλληνες και οι Αρμένιοι, είναι τα ανεπιθύμητα ίχνη αυτής ακριβώς της στάχτης. Αυτή ακριβώς ήταν η νοηματική προέκταση των δηλώσεων του Γκιονούλ. Γι’ αυτό και οι δηλώσεις ήταν ειλικρινείς. Διαβάστε περισσότερα...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)