Η ουκρανική κρίση έχει ενδυναμώσει τη θέση του Ιράν απέναντι στη Δύση τόσο στις συνομιλίες για τα πυρηνικά όσο και σε άλλα, σημαντικά μέτωπα. Η Τεχεράνη μπορεί να υπενθυμίζει πλέον στα ευρωπαϊκά κράτη και στην κυβέρνηση Ομπάμα την προοπτική της ως ισχυρή πηγή εναλλακτικής ενέργειας σε περίπτωση που η συνεργασία με τη Ρωσία δεν είναι εφικτή. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η κυβέρνηση του Ιρανού προέδρου Χασάν Ροχανί ενισχύει τους δεσμούς της με το Κρεμλίνο με στόχο τον μετριασμό των επιπτώσεων των οικονομικών περιορισμών που έχουν επιβάλει στο Ιράν η Ε.Ε., οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ λόγω του πυρηνικού προγράμματος. «Οι δυτικές χώρες επιβάλλουν περιορισμούς στη Ρωσία και μετά την προσάρτηση της Κριμαίας αυτή είναι ο εχθρός», σχολίασε ο Αμίρ Μοχεμπιάν, Ιρανός κυβερνητικός σύμβουλος.
Οπως τονίζει ο Μοχάμαντ Μαραντί, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, δεν είναι στο χέρι του Ιράν να αποφασίσει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο στην περίπτωση της Ουκρανίας. Η χώρα, όμως, δεν θα βρίσκεται πλέον υπό περιορισμό, εάν οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να έχουν περισσότερες ενεργειακές επιλογές. Σε περίπτωση που οι κυρώσεις από την πλευρά της Δύσης συνεχιστούν, ο Ροχανί πιθανώς να αποφασίσει να «μετακινηθεί» πιο κοντά στη Ρωσία και την Κίνα. Στόχος της Τεχεράνης είναι να συμφωνηθεί η παύση των κυρώσεων προς την πλευρά της κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στη Βιέννη αυτήν την εβδομάδα. «Φυσικά το Ιράν και η Ευρώπη θα μπορούσαν να έχουν πολύ καλύτερη συνεργασία στην οικονομία, στο εμπόριο και στην ενέργεια και πιστεύουμε ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης», δήλωσε ο Ματζίντ Ραβαντσί, υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν και μέλος της επιτροπής διαπραγμάτευσης για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Το Ιράν είναι η τρίτη μεγαλύτερη πετρελαϊκή δύναμη μετά τη Βενεζουέλα και τη Σαουδική Αραβία, ενώ διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο απόθεμα σε πόρους φυσικού αερίου. Παρά τις κυρώσεις που περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις ιρανικές ενεργειακές πωλήσεις, μία διεθνής έκθεση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Τεχεράνη προσείλκυσε 1.800 εταιρείες, ανάμεσα στις οποίες βρίσκονταν 600 ξένες εταιρείες από 32 χώρες. Η Κίνα είναι από τους τακτικότερες πελάτισσες του Ιράν και το χρέος της, που υπολογίζεται στα 22 δισ. δολάρια περίπου, δεν μπορεί να καταβληθεί λόγω τραπεζικών περιορισμών.
Ο Ιρανός πρόεδρος εξύμνησε τον περασμένο μήνα τη Ρωσία και τους «ισχυρούς πολιτικούς δεσμούς που διατηρούν σε διμερές, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, καθώς και τις σημαντικές οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, που προωθούν την ειρήνη και τη σταθερότητα». Το μήνυμα του Ροχανί προς τη Δύση ήταν ξεκάθαρο. Εάν δεν υπάρξει άρση των περιορισμών, το Ιράν διαθέτει εναλλακτικές. Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αναλυτές υπογραμμίζουν τον κίνδυνο οι σχέσεις του Ιράν με τη Ρωσία να επεκταθούν στη σφαίρα της ασφάλειας και των στρατιωτικών εξοπλισμών.
Ανεξάρτητα από το ζήτημα της Ρωσίας και των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα, η Ουάσιγκτον καλείται να αντιμετωπίσει ένα εύρος άλλων θεμάτων στα οποία διαφωνεί με την Τεχεράνη. Αν και οι απειλές της προηγούμενης ιρανικής κυβέρνησης του Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ περί εξαφάνισης του Ισραήλ από τον χάρτη δεν έχουν επαναληφθεί, η Τεχεράνη διατηρεί την εχθρική της στάση.
Δύσκολες παραμένουν και οι σχέσεις ανάμεσα στον κεντρικό σύμμαχο των ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, και στο Ιράν. Κινήσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο κρατών πραγματοποιήθηκαν νωρίτερα την Τρίτη, όταν το Ριάντ κάλεσε τον Ιρανό ΥΠΕΞ, Τζαβάντ Ζαρίφ, να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία. Στο παρελθόν, οι επισκέψεις αξιωματούχων της μιας ή της άλλης χώρας υπήρξαν σπάνιες. «Οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσει ο Ζαρίφ κατάλληλη και το επιθυμεί θα τον δεχθούμε», είπε ο ΥΠΕΞ της Σαουδικής Αραβία, πρίγκιπας Σαούντ αλ Φαϊσάλ. «Το Ιράν είναι γείτονας, διατηρούμε σχέσεις μαζί του και θα διαπραγματευθούμε», πρόσθεσε. «Η ελπίδα μας είναι να γίνει το Ιράν τμήμα των προσπαθειών για την εξασφάλιση της ασφάλειας στην περιοχή και όχι να γίνει κομμάτι του προβλήματος», κατέληξε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον Μοχεμπιάν, οι ΗΠΑ δεν πρέπει να αντιμετωπίσουν το Ιράν ούτε ως φίλο ούτε ως εχθρό, αλλά απλώς να το αποδεχθούν έτσι όπως είναι.
Οπως τονίζει ο Μοχάμαντ Μαραντί, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, δεν είναι στο χέρι του Ιράν να αποφασίσει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο στην περίπτωση της Ουκρανίας. Η χώρα, όμως, δεν θα βρίσκεται πλέον υπό περιορισμό, εάν οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να έχουν περισσότερες ενεργειακές επιλογές. Σε περίπτωση που οι κυρώσεις από την πλευρά της Δύσης συνεχιστούν, ο Ροχανί πιθανώς να αποφασίσει να «μετακινηθεί» πιο κοντά στη Ρωσία και την Κίνα. Στόχος της Τεχεράνης είναι να συμφωνηθεί η παύση των κυρώσεων προς την πλευρά της κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στη Βιέννη αυτήν την εβδομάδα. «Φυσικά το Ιράν και η Ευρώπη θα μπορούσαν να έχουν πολύ καλύτερη συνεργασία στην οικονομία, στο εμπόριο και στην ενέργεια και πιστεύουμε ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης», δήλωσε ο Ματζίντ Ραβαντσί, υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν και μέλος της επιτροπής διαπραγμάτευσης για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Το Ιράν είναι η τρίτη μεγαλύτερη πετρελαϊκή δύναμη μετά τη Βενεζουέλα και τη Σαουδική Αραβία, ενώ διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο απόθεμα σε πόρους φυσικού αερίου. Παρά τις κυρώσεις που περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις ιρανικές ενεργειακές πωλήσεις, μία διεθνής έκθεση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Τεχεράνη προσείλκυσε 1.800 εταιρείες, ανάμεσα στις οποίες βρίσκονταν 600 ξένες εταιρείες από 32 χώρες. Η Κίνα είναι από τους τακτικότερες πελάτισσες του Ιράν και το χρέος της, που υπολογίζεται στα 22 δισ. δολάρια περίπου, δεν μπορεί να καταβληθεί λόγω τραπεζικών περιορισμών.
Ο Ιρανός πρόεδρος εξύμνησε τον περασμένο μήνα τη Ρωσία και τους «ισχυρούς πολιτικούς δεσμούς που διατηρούν σε διμερές, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, καθώς και τις σημαντικές οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, που προωθούν την ειρήνη και τη σταθερότητα». Το μήνυμα του Ροχανί προς τη Δύση ήταν ξεκάθαρο. Εάν δεν υπάρξει άρση των περιορισμών, το Ιράν διαθέτει εναλλακτικές. Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αναλυτές υπογραμμίζουν τον κίνδυνο οι σχέσεις του Ιράν με τη Ρωσία να επεκταθούν στη σφαίρα της ασφάλειας και των στρατιωτικών εξοπλισμών.
Ανεξάρτητα από το ζήτημα της Ρωσίας και των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα, η Ουάσιγκτον καλείται να αντιμετωπίσει ένα εύρος άλλων θεμάτων στα οποία διαφωνεί με την Τεχεράνη. Αν και οι απειλές της προηγούμενης ιρανικής κυβέρνησης του Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ περί εξαφάνισης του Ισραήλ από τον χάρτη δεν έχουν επαναληφθεί, η Τεχεράνη διατηρεί την εχθρική της στάση.
Δύσκολες παραμένουν και οι σχέσεις ανάμεσα στον κεντρικό σύμμαχο των ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, και στο Ιράν. Κινήσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο κρατών πραγματοποιήθηκαν νωρίτερα την Τρίτη, όταν το Ριάντ κάλεσε τον Ιρανό ΥΠΕΞ, Τζαβάντ Ζαρίφ, να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία. Στο παρελθόν, οι επισκέψεις αξιωματούχων της μιας ή της άλλης χώρας υπήρξαν σπάνιες. «Οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσει ο Ζαρίφ κατάλληλη και το επιθυμεί θα τον δεχθούμε», είπε ο ΥΠΕΞ της Σαουδικής Αραβία, πρίγκιπας Σαούντ αλ Φαϊσάλ. «Το Ιράν είναι γείτονας, διατηρούμε σχέσεις μαζί του και θα διαπραγματευθούμε», πρόσθεσε. «Η ελπίδα μας είναι να γίνει το Ιράν τμήμα των προσπαθειών για την εξασφάλιση της ασφάλειας στην περιοχή και όχι να γίνει κομμάτι του προβλήματος», κατέληξε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον Μοχεμπιάν, οι ΗΠΑ δεν πρέπει να αντιμετωπίσουν το Ιράν ούτε ως φίλο ούτε ως εχθρό, αλλά απλώς να το αποδεχθούν έτσι όπως είναι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.