Του Ανδρέα Πενταρά*
Εάν έτσι έχουν τα πράγματα, και το δημοσίευμα ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα, έχουμε να κάνουμε τα εξής σχόλια με βάση πάντοτε το καταστατικό χάρτη, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και την εμπειρία από τη δράση των ειρηνευτικών αποστολών του ΟΗΕ.
Όλες οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ, ενεργούν είτε κάτω από το κεφάλαιο 6 είτε κάτω από το κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη. Κάτω από το κεφάλαιο 6 ενεργούν οι δυνάμεις οι οποίες έχουν ως αποστολή την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών σε περιοχές όπου διαταράσσεται η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια. Στη περίπτωση αυτή, απαγορεύεται στις ειρηνευτικές δυνάμεις να χρησιμοποιούν βία και να εμπλέκονται σε πολεμικές επιχειρήσεις. Ο ελαφρύς οπλισμός που φέρουν είναι μόνο για την ατομική προστασία των ειρηνευτών.
Αντίθετα, οι δυνάμεις των ΗΕ που ενεργούν κάτω από το κεφάλαιο 7, έχουν ως αποστολή τη χρήση στρατιωτικής βίας όταν το Συμβούλιο Ασφαλείας κρίνει ότι απειλείται σοβαρά η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια εξ αιτίας επιδρομής κάποιας χώρας εναντίον άλλης. Στη περίπτωση αυτή, το ΣΑ θα πρέπει να λάβει κατ αρχήν απόφαση με την οποία να καλεί τον επιτιθέμενο να αποσύρει τα στρατεύματά του και αν δεν συμμορφωθεί, να λάβει με άλλη απόφαση μέτρα που δεν περιλαμβάνουν τη χρήση βίας, όπως οικονομικά, διπλωματικά και άλλα. Στη συνέχεια και εφόσον το ΣΑ κρίνει ότι τα μέτρα αυτά δεν απέδωσαν, τότε και μόνο λαμβάνει την απόφαση για χρήση στρατιωτικής βίας. Η υλοποίηση της απόφασης για χρήση στρατιωτικής βίας προϋποθέτει ότι μια χώρα –κατά κανόνα μεγάλη δύναμη - θα διαθέσει για το σκοπό αυτό τις οργανωμένες ένοπλες της δυνάμεις (στρατό, ναυτικό και αεροπορία) και στη συνέχεια το ΣΑ καλεί τις χώρες μέλη να συνεισφέρουν με στρατιωτικές δυνάμεις οι οποίες θα τεθούν κάτω από τη διοίκηση της χώρας αυτής. Στην ιστορία του ΟΗΕ από της ιδρύσεως του μέχρι σήμερα, μόνο σε δύο περιπτώσεις ειρηνευτικές δυνάμεις έδρασαν κάτω από το κεφάλαιο 7. Στη Κορέα το 1950, όταν στρατεύματα της βορείου Κορέας διάβηκαν τον 38ο παράλληλο και εισέβαλαν στο έδαφος της νοτίου Κορέας και στο Περσικό κόλπο το 1991, όταν το Ιράκ επιτέθηκε και κατέλαβε το Κουβέϊτ. Και στις δύο περιπτώσεις η χώρα που προσφέρθηκε να διαθέσει τις ένοπλες της δυνάμεις ήταν η Αμερική οι οποία ανέλαβε και τη διοίκηση των δυνάμεων του ΟΗΕ. Με λίγα λόγια, προκειμένου το ΣΑ να λάβει απόφαση για δράση ειρηνευτικών δυνάμεων κάτω από το κεφάλαιο 7 θα πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις: Πρώτον, να υπάρξει επιδρομή μιας χώρας εναντίον άλλης. Δεύτερον, να κρίνει το ΣΑ ότι με την επιδρομή αυτή τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η διεθνής ασφάλεια και ειρήνη. Τρίτον, να προσφερθεί εθελοντικά μια χώρα-μέλος, η οποία να θέσει τις ένοπλες της δυνάμεις (στρατό, ναυτικό και αεροπορία) στη διάθεση του ΟΗΕ.
Εάν τελικά πράγματι η πλευρά μας θέτει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τη πρόταση για υπαγωγή της ειρηνευτικής δύναμης μετά τη λύση κάτω από το κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη, θα πρέπει να γνωρίζει ότι καμιά πιθανότητα υλοποίησης της πρότασης αυτής δεν υπάρχει με βάση όσα πιο πάνω εξέθεσα. Ποιος θα είναι ο επιδρομέας μετά τη λύση, ποια χώρα θα έχει κατακτηθεί, γιατί θα απειλείται η διεθνής ασφάλεια και ειρήνη και ποια χώρα θα προσφερθεί να διαθέσει το στρατό, το ναυτικό και την αεροπορία της για δράση στη Κύπρο και αυτό να γίνει ομόφωνα αποδεκτό από τα άλλα μέλη του ΣΑ (και φυσικά από το Κυπριακό λαό). Πέραν του γεγονότος βέβαια ότι η δράση των δυνάμεων του ΟΗΕ κάτω από το κεφάλαιο 7 δεν έχει αόριστη διάρκεια, αλλά αναφέρεται σε συγκεκριμένη χρονικά επιχείρηση που έχει αρχή και τέλος.
Προφανώς η δική μας πλευρά, παγιδευμένη στις προεκλογικές δεσμεύσεις για πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου, προσπαθεί να πιαστεί από κάπου για να καλύψει το έλλειμμα ασφάλειας που θα υπάρξει στο επανενωμένο κράτος. Δυστυχώς, το κεφάλαιο 7 δεν προσφέρεται για το σκοπό αυτό. Ούτε και οποιαδήποτε άλλη πρόταση πλην της συγκρότησης μιας μεικτής επαγγελματικής στρατιωτικής δύναμης αποτελούμενης από Ε/Κ και Τ/Κ η οποία να είναι ικανή να αντιμετωπίσει τις απειλές του νέου περιβάλλοντος ασφάλειας( ασύμμετρες απειλές), να εκπληρώνει τις διεθνείς υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Κύπρος (έρευνα και διάσωση, έλεγχος του FIR κλπ) και να συμμετέχει ισότιμα στις δομές ασφάλειας της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών. Θα πρέπει να κατανοήσει η πλευρά μας ότι η πλήρης αποστρατιωτικοποίηση όπως την εννοεί η κυβέρνηση, απομακρύνει τη λύση αντί να τη φέρνει πιο κοντά γιατί απλούστατα φέρνει πιο κοντά τις κόκκινες γραμμές της Τουρκίας που είναι οι εγγυήσεις, τα επεμβατικά δικαιώματα και η μόνιμη παραμονή τουρκικών στρατευμάτων στη Κύπρο, στοιχεία που κατά την άποψη της Τουρκίας, ενδεχομένως και άλλων, θα συνιστούν την ασφάλεια του νέου ομόσπονδου κράτους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.