Βιβλιοκριτική
Του Christopher Hitchens
Δημοσιογράφου, συγγραφέα
The New York Times Book Review
Η εκλογή του Nicolas Sarkozy στην προεδρία της Γαλλίας με το ψηφοδέλτιο του Γκωλισμού και της κεντροδεξιάς συνοδεύτηκε από δύο κύματα αποστασίας από την αριστερά. Πριν τις εκλογές, αρκετοί τέως Μαρξιστές Παριζιάνοι διανοούμενοι, όπως ο André Glucksmann, ανακοίνωσαν την πρόθεση τους να ψηφίσουν Sarkozy αντί για το μάλλον ανιαρό Σοσιαλιστικό ζεύγος των Ségolène Royal και του σύντροφου της François Hollande. Μετά τις εκλογές, όταν η νίκη του Sarkozy εξασφαλίστηκε χάρη περισσότερο σε ψήφους που κέρδισε από παλιούς δεξιούς παρά από παλιούς αριστερούς, ο νέος πρόεδρος πρόσφερε σε εξέχοντες σοσιαλιστές σημαντικές θέσεις στην κυβέρνηση. Ένα παράδειγμα ήταν η περίπτωση του Bernard Kouchner, άλλοτε κομμουνιστή και συνιδρυτή της οργάνωσης Γιατροί Χωρίς Σύνορα, ο οποίος έγινε Υπουργός Εξωτερικών. Ο ίδιος ο Sarkozy επανακαθόρισε τον όρο «πολιτικό ανδρόγυνο» όταν παντρεύτηκε την Κάρλα Μπρούνι, πρώην μοντέλο, στο παλάτι Ελυζέ, την επίσημη δηλαδή κατοικία του Γάλλου Προέδρου.
Τέτοιες συνθήκες προσφέρονταν για σχόλια από τον συγγραφέα Bernard-Henri Lévy, μια κυρίαρχη προσωπικότητα τόσο στους κύκλους των διανοουμένων της αριστεράς όσο και στην υψηλή κοινωνία της Γαλλικής πρωτεύουσας. Στην πραγματικότητα όμως τα γεγονότα αυτά έφεραν τον Lévy σε εξαιρετικά δύσκολη θέση.
Στο προηγούμενο του βιβλίο, μια επανεξέταση του κλασσικού «Democracy in America» του Tocqueville, ο Lévy είχε επιλέξει την μέση οδό σε μια δυσχερή περίοδο για τις Γαλλο- Αμερικανικές σχέσεις. Στο νέο του βιβλίο ο Lévy εκφράζει την αντίθεση του στον επιπόλαιο αντι-Αμερικανισμό που επικρατεί μεταξύ των Ευρωπαίων διανοουμένων της lumpen αριστεράς. Σύμφωνα με τον Lévy το φαινόμενο αυτό κρύβει μέσα του δύο ανησυχητικές διαστάσεις. Από τη μία βρίσκεται η ζήλια και η δυσαρέσκεια που γέννησε το γεγονός πως οι Ηνωμένες Πολιτείες αρκετές φορές επενέβησαν στην Ευρώπη για να την σώσουν από τον εαυτό της και από τις συνέπειες των ιδεολογικών της εμμονών. Από την άλλη, και ίσως όχι τυχαία, βρίσκεται η αντίληψη ότι η Αμερική άγεται και φέρεται από τους Εβραίους και ότι είναι υποτελής τους.
Είναι αυτός ο συνδυασμός μιας σχετικά σύγχρονης προκατάληψης με την αρχαιότερη των προκαταλήψεων που απωθεί τον Lévy αρκετά ώστε να την βαφτίσει «κόκκινη και καφέ» (Σ.τ.Μ. Δηλαδή συνδυάζει το κόκκινο της αριστεράς με το καφέ της στολής των Ναζί). Εκεί αναφέρεται ο «η νέα βαρβαρότητα» από τον υπότιτλο του βιβλίου, την οποία αντιπαραθέτει στις αξίες του Διαφωτισμού, της Γαλλίας των Dreyfus, του Camus, των Jean Moulin και του Pierre Mendès-France, και την οποία εξισώνει με την Γαλλία του Sartre, του Maurice Thorez και του πολιτικού που θεωρεί το χειρότερο δείγμα του σύγχρονου Σοσιαλισμού, του ακραίου Jean-Pierre Chevènement. Η αριστερά, επιμένει ο Lévy, πρέπει να απαρνηθεί όποια τελεολογικά οράματα της ιστορίας μαζί με τα όνειρα για την δημιουργία ενός επί γης παράδεισου. Ένας κοσμικός και πραγματιστικός ανθρωπισμός είναι από μόνος του αρκετά μεγάλη πρόκληση- τα υπόλοιπα ας μας λείπουν.
Στα συμπεράσματα του βιβλίου του ο Lévy αποκηρύττει όποια συμπάθεια της άκρας αριστεράς με την θεοκρατία και συγκεκριμένα με την θεολογία. Αναστρέφοντας το επιχείρημα του Pascal υποστηρίζει ότι «πρέπει να κάνουμε ένα αντίστροφο στοίχημα, ποντάροντας όχι στην ύπαρξη του Θεού αλλά στην πιθανότητα να μην υπάρχει. Αυτό είναι το τίμημα της δημοκρατίας. Η μόνη εναλλακτική επιλογή θα ήταν ο διάβολος και οι λεγεώνες των αγγέλων του». Φυσικά και ευχόμαστε επιτυχία στην προσπάθεια να καθαρίσει η αριστερά από τους δαίμονες της. Ακόμα και ένα «αντιστοίχημα» όμως δεν παύει να είναι ένα αβέβαιης έκβασης στοίχημα και κάποτε δεν μπορούμε παρά να νιώσουμε κι εμείς πως ο μεσαίωνας της παλιάς αριστεράς έχει μόλις τώρα αρχίσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.