Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2008

Zbigniew Brzezinski, Brent Scowcroft America and the World Basic Books, 2008


Βιβλιοκριτική


Του Michiko Kakutani
The New York Times Book Review


Κατά την διάρκεια εκείνων των ολίγων μηνών πριν την Αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, δύο από τα ελάχιστα άτομα που μίλησαν ακόμη και σκληρά για τους κινδύνους που σχετίζονταν με την απόφαση για μονομερή επέμβαση εναντίον του Σαντάμ Χουσσεΐν, ήταν ο Μπρέντ Σκόουκροφτ, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του πρώην προέδρου Μπους και ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του πρώην προέδρου Τζίμυ Κάρτερ. 
Τον Αύγουστο του 2002 ο κ. Σκόουκροφτ προειδοποίησε ότι μία στρατηγική του τύπου «πάμε μόνοι μας στο Ιράκ» θα υπέσκαπτε την διεθνή συνεργασία, που εξασφαλίσαμε κατά της τρομοκρατίας. Πρόβλεψε ότι ένας τέτοιος πόλεμος “δεν θα είναι ένας περίπατος στο πάρκο”, όπως κάποιοι της κυβέρνησης Μπους υποστήριζαν, αλλά θα περιλάμβανε “μία μεγάλης κλίμακας και διάρκειας στρατιωτική κατοχή” και “θα προκαλέσει μάλιστα και μεγάλο οικονομικό κόστος – με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στην οικονομία των ΗΠΑ όσο και στην παγκόσμια οικονομία”.
Τον ίδιο εκείνο μήνα ο κ. Μπρεζίνσκι προειδοποίησε ότι «ο πόλεμος είναι μια σοβαρή επιχείρηση αλλά παράλληλα πολύ απρόβλεπτος ως προς τη δυναμική των επιπτώσεών του – ιδιαίτερα σε μία εξαιρετικά εύφλεκτη περιοχή – για να πραγματοποιηθεί λόγω μιας προσωπικής έχθρας, ή λόγω δημαγωγικά δομημένων φόβων και μίας νεφελώδους γεγονοτολογίας». Τον Φεβρουάριο του 2003 πρόσθεσε ότι «μία Αμερική που αποφασίζει να ενεργήσει ουσιαστικά μόνη της σχετικά με το Ιράκ» μπορούσε να «βρει τον εαυτό της μόνο στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει το κόστος και τα βάρη της μεταεπιχειρησιακής περιόδου, όπως επίσης και την αύξηση του αντιαμερικανισμού στο εξωτερικό».
Σε ένα καυστικό νέο βιβλίο με τίτλο «Η Αμερική και ο Κόσμος: Συζητήσεις για το μέλλον της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής», οι κύριοι Μπρεζίνζκι και Σκόουκροφτ (μαζί με τον αρθρογράφο της Washington Post Ντέβιντ Ιγκνάτιους ως συντονιστή) συζητούν με γλαφυρότητα την τοξικότητα του πολέμου της κυβέρνησης Μπούς στο Ιράκ, συμπεριλαμβανομένης της ενδυνάμωσης του Ιράν, της πρόσληψης περισσοτέρων τρομοκρατών και της ανάπτυξης του μίσους στην περιοχή. Εξετάζουν επίσης και το όλο θέατρο της εξωτερικής πολιτικής: τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης, την ανάδυση της Κίνας, ως οικονομικού γίγαντα και τις προσδοκίες της νέας Ρωσίας υπό την ηγεσία των Πούτιν και Μεντβέντεφ.
Ο ευρύς διάλογος που αναπτύσσουν προσφέρει στον αναγνώστη μια ιδιαίτερη εντύπωση των αποθαρρυντικών προκλήσεων και δοκιμασιών (συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης πυρηνικών, της παγκόσμιας οικολογικής κρίσης και της τρομοκρατίας) που αντιμετωπίζονται από την Αμερική μέσα σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, δίνοντας ταυτόχρονα και την απαραίτητη έμφαση στις επικείμενες προεδρικές εκλογές οι οποίες θα αναδείξουν τον ηγέτη που θα αντιμετωπίσει τις προαναφερθείσες προκλήσεις σε μια χρονική περίοδο με καθοριστική σημασία για την παγκόσμια ιστορία.
Πέραν των συνεχιζόμενων προβλημάτων στο Ιράκ, τώρα υπάρχει και η «πιθανότητα μίας ευρύτερης Μεσανατολικής σύγκρουσης η οποία θα καταστήσει τις επιπτώσεις του Ιράκ μηδαμινές» δηλώνει ο κ. Σκόουκροφτ. Τόσο ο ίδιος όσο και ο κ. Μπρεζίνσκι υπογραμμίζουν την σημαντικότητα της διαδικασίας εξεύρεσης λύσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστίνιων – μία λύση η οποία, όπως υποστηρίζουν, μπορεί να αλλάξει την ψυχολογία στην περιοχή σε σημείο που θα λειτουργεί ως καταλύτης στην όλη συνδιαλλαγή με την Χαμάς, την Χιζμπολλάχ, τη Συρία και το Ιράν – καταλήγοντας στο ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για τον νέο πρόεδρο να χειριστεί το ζήτημα αυτό το ταχύτερο. 
Αυτές οι καίριες παρατηρήσεις, όμως, παραγνωρίζουν αυτό που πολλοί χαρακτηρίζουν ως αποτυχία της κυβέρνησης Μπους να στείλει εξαρχής αρκετά στρατεύματα στο Ιράκ και τις αποφάσεις που λήφθηκαν από την ηγεσία του Πενταγώνου – ιδιαίτερα αυτές του Ντόναλντ Ράμσφελντ, τέως υπουργού αμύνης – που προκάλεσαν τη χιονοστιβάδα της εξέγερση. Τέτοιες παρατηρήσεις καταδεικνύουν μια φτωχή αντίληψη της όλης ιστορίας του πολέμου στο Ιράκ και υποσκάπτουν την όποια εμπιστοσύνη μπορεί να αποκτήσει ο αναγνώστης στην ανάγνωση του υπόλοιπου αυτού μη πειστικού βιβλίου. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.