Η πιο «ματωμένη» δεκαετία ήταν του ’70

The New York Times

Οι εκρήξεις στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, την περασμένη Δευτέρα, σηματοδότησαν, κατά κάποιον τρόπο, το τέλος μιας εποχής ή, καλύτερα, μιας περιόδου με ελάχιστες τρομοκρατικές επιθέσεις στις ΗΠΑ. Το τρομοκρατικό πλήγμα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 ήταν στην πραγματικότητα κάτι εντελώς έξω από τη γενική τάση που καταγραφόταν, τον περιορισμό δηλαδή του αριθμού αυτών των συμβάντων από τις αρχές του 1970, σύμφωνα με την Παγκόσμια Βάση Δεδομένων για την Τρομοκρατία, μια από τις πιο αξιόπιστες πηγές στατιστικών.

Από το 2001 έως σήμερα, ο αριθμός των νεκρών σε τρομοκρατικές επιθέσεις ήταν διψήφιος μόνο σε μία περίπτωση: το 2009, όταν ένας στρατιωτικός ψυχίατρος άνοιξε πυρ σκοτώνοντας 13 άτομα στο Φορτ Χουντ του Τέξας. Η πιο «ματωμένη» δεκαετία, σύμφωνα με την ίδια βάση δεδομένων, ήταν του 1970.

Η επίθεση της περασμένης εβδομάδας στη Βοστώνη με τρεις νεκρούς και 176 τραυματίες βρίσκεται ανάμεσα σε αυτές με τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων της πρόσφατης αμερικανικής ιστορίας, με την εξαίρεση των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, του Γουόρλντ Τρέιντ Σέντερ το 1993, της βομβιστικής επίθεσης στην Οκλαχόμα Σίτι το 1995, αλλά και μια σειρά επιθέσεων με βακτήρια σαλμονέλας κατά εστιατορίων στο Ορεγκον το 1984.

«Πιστεύω ότι πολλοί είναι αυτοί που θα εκπλαγούν μαθαίνοντας ότι καταγράφεται διαρκής μείωση των τρομοκρατικών επιθέσεων στις ΗΠΑ από το 1970 έως σήμερα», εξηγεί ο Γκάρι Λαφρί, εγκληματολόγος και επικεφαλής της Εθνικής Κοινοπραξίας για τη Μελέτη της Τρομοκρατίας και της Αντιμετώπισής της, που διαχειρίζεται τη βάση δεδομένων. Τη δεκαετία του ’70 πραγματοποιήθηκαν περί τις 1.350 επιθέσεις από διάφορες ομάδες της άκρας δεξιάς και της άκρας αριστεράς, ρατσιστές, Πορτορικανούς εθνικιστές και άλλους. Τη δεκαετία του ’80, ο αριθμός αυτών των τρομοκρατικών ενεργειών μειώθηκε σημαντικά εξαιτίας της διάλυσης κάποιων ομάδων, της εγκατάλειψής τους ή της σύλληψης των μελών τους. Περαιτέρω μείωση παρουσιάστηκε κατά τη δεκαετία του ’90, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Η ΕΣΣΔ, υποστηρίζει ο δρ Λαφρί, είτε αποτέλεσε την έμπνευση είτε συγκεκαλυμμένα υποστήριξε κάποια αριστερά κινήματα. Τη δεκαετία που προηγήθηκε της 11ης Σεπτεμβρίου σημειώθηκαν κατά 40% περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στις ΗΠΑ, συγκριτικά πάντα με τη δεκαετία που ακολούθησε.

Η πρόληψη

«Μία από τις “συνέπειες” του τρομερού πλήγματος που δέχθηκαν οι ΗΠΑ την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 ήταν η πραγματική επανάσταση που συντελέστηκε στον τρόπο που οι διωκτικές αρχές προσεγγίζουν το πρόβλημα της τρομοκρατίας», εξηγεί ο δρ Λαφρί. «Η αστυνομία, υπό την καθοδήγηση του FBI, δρα σήμερα προληπτικά. Αυτές οι υπηρεσίες μπορούν να διακόψουν τον σχεδιασμό ή την υλοποίηση μιας τρομοκρατικής επίθεσης προτού ο επίδοξος τρομοκράτης διασχίσει το κατώφλι του σπιτιού του».

Οσοι την περασμένη Δευτέρα παρακολουθούσαν τον Μαραθώνιο της Βοστώνης αναφέρουν έντονη παρουσία αστυνομικών, κάτι που θεωρείται δεδομένο σε κάθε διοργάνωση ή δημόσια εκδήλωση με μεγάλο αριθμό θεατών μετά το 2001. Πριν από την έναρξη του Μαραθωνίου, ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά που εντοπίζουν εκρηκτικά είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή. Ωστόσο, η επίθεση υποδεικνύει την αχίλλειο πτέρνα της προσπάθειας πάταξης της τρομοκρατίας και επαληθεύει την «παροιμία», που λέει ότι «οι αστυνομικοί πρέπει να είναι αποτελεσματικοί διαρκώς. Οι τρομοκράτες αρκεί να είναι “καλοί” μία φορά».

Η κοινοπραξία για τη μελέτη της τρομοκρατίας έχει διαπιστώσει ότι στο παρελθόν έξι Μαραθώνιοι διακόπηκαν εξαιτίας βίαιων συμβάντων, τρεις στη Βόρεια Ιρλανδία και από μία φορά σε Πακιστάν, Μπαχρέιν και Σρι Λάνκα. Θάνατοι σημειώθηκαν μόνο στο Κολόμπο της Σρι Λάνκα το 2008, όταν βομβιστής αυτοκτονίας που ανήκε στο κίνημα των Τίγρεων Ταμίλ ανατινάχθηκε στην αφετηρία του Μαραθωνίου, σκοτώνοντας 14 άτομα και τραυματίζοντας άλλα 83.