The Israel Lobby and the US Foreign Policy

John Mearsheimer, Stephen Walt
The Israel Lobby and the US Foreign Policy
Farrar, Straus and Giroux, 2007

Του Zbigniew Brzezinski
Foreign Policy Magazine

Οι καθηγητές Τζον Μιαρσάιμερ και Στήβεν Γουόλτ έδωσαν το έναυσμα για έναν αναγκαίο διάλογο σχετικά με την Αμερικανική εξωτερική πολιτική στη Μέση Ανατολή και τον ρόλο του λεγόμενου «Ισραηλινού λόμπι» στην διαμόρφωση των επιλογών των ΗΠΑ σε αυτή την δύσκολη περιοχή.

Η συμμετοχή εθνικών λόμπι στην πολιτική ζωή της Αμερικής δεν είναι από μόνη της ασυνήθιστη. Οι Μιαρσάιμερ και Γουόλτ δεν κατακρίνουν μόνο το Ισραηλινό λόμπι αλλά και την συμπεριφορά του ίδιου του Ισραήλ. Έχουν ισχυρή γνώμη για την διαχρονική κακομεταχείριση των Παλαιστινίων από το κράτος του Ισραήλ και την γενικότερη συμπεριφορά του. Μπορούμε να πούμε πως η θέση τους είναι αντισιωνιστική, όμως αυτό δεν είναι το ίδιο πράγμα με τον αντισημιτισμό, δηλαδή το παράλογο μίσος προς τους Εβραίους, για το οποίο έχουν κατηγορηθεί.

Αν εξισώναμε το αντισιωνισμό με τον αντισημιτισμό θα ήταν σαν να δίναμε ασυλία στο Ισραήλ από όποια κριτική. Τα επιχειρήματα των Μίαρσάιμερ και Γουόλτ λοιπόν δεν δικαιολογούν τις εξωφρενικές επιθέσεις που δέχτηκαν από ακαδημαϊκούς μέσα από διάφορα άρθρα στον Τύπο. Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι οι αντιδράσεις στο ίδιο το Ισραήλ ήταν αρκετά πιο λογικές και προσεκτικά δομημένες, ενώ έλειπαν οι λασπολογίες που εμφανίστηκαν στην Αμερική.

Οι συγγραφείς επικαλούνται πληθώρα στοιχείων που δείχνουν πως το Ισραήλ παραλαμβάνει δυσανάλογα μεγάλη οικονομική βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό η προνομιακή μεταχείριση στο ήδη εύρωστο Ισραήλ με τα λεφτά του Αμερικανού φορολογούμενου είναι που έμμεσα χρηματοδοτεί και τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης, μια πολιτική που επίσημα δεν έχει την στήριξη των Η.Π.Α. λόγω του τρόπου με τον οποίο υποσκάπτει την ειρηνευτική διαδικασία.

Η οικονομική αυτή σχέση συνδέεται με την στροφή της Αμερικανικής πολιτικής τα τελευταία 25 χρόνια από μια ουδέτερη στάση στο Παλαιστινιακό που είχε ως αποτέλεσμα τις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ μέχρι την σημερινή ουσιαστική ταύτιση με τις θέσεις του Ισραήλ. Την περασμένη δεκαετία, Αμερικανοί αξιωματούχοι που είχαν διασυνδέσεις με το Ισραηλινό λόμπι υποστήριζαν την συνεχιζόμενη ασάφεια του Ισραήλ γύρω από το τι ζητούσε σε μια λύση για το Παλαιστινιακό, συνεισφέροντας έτσι στην απραξία των Η.Π.Α. Από την άλλη είναι αξιοσημείωτο ότι η Αραβική κοινότητα της Αμερικής δεν έχει τις ίδιες προσβάσεις στην διαμόρφωση εξωτερικής πολιτικής.

Οι Μιαρσάιμερ και Γουόλτ υποδεικνύουν επίσης τις επιπτώσεις του ολοένα αυξανόμενου ρόλου των λόμπι, ειδικά σήμερα που το Κογκρέσο επεμβαίνει όλο και περισσότερο στην εξωτερική πολιτική. Λόγω των ιδιαιτεροτήτων του εκλογικού συστήματος τα μέλη του Κογκρέσου βρίσκονται σχεδόν συνεχώς σε προεκλογική εκστρατεία και συνεπώς και σε αναζήτηση χρηματοδότησης. Αυτό αυξάνει την επιρροή των λόμπι, ειδικά όσων έχουν την ικανότητα να μαζέψουν σημαντικά ποσά από ενδιαφερόμενα μέλη τους. Δεν είναι τυχαίο ότι τα πιο αποτελεσματικά λόμπι είναι συνήθως αυτά με τους περισσότερους πόρους.

Το κατά πόσο αυτή η διαδικασία προάγει με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να συζητηθεί σοβαρά. Θα ήταν στο συμφέρον όσων επωφελούνται από την μέχρι σήμερα απουσία σοβαρού διαλόγου γύρω από το θέμα ο διάλογος αυτός να μην προχωρήσει ουσιαστικά. Αυτό εξηγεί και τις αντιδράσεις στα επιχειρήματα των Μίαρσάιμερ και Γουόλτ όπως αναλύονται εύγλωττα στο βιβλίο.

Ο Τζον Μιαρσαίμερ είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και ο Στήβεν Γουόλτ καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.