Ανεβαίνουν οι τόνοι μεταξύ Αμερικής - Ιράν

Αιτία, οι οικονομικές κυρώσεις που δρομολογούν οι ΗΠΑ ως «ύστατη λύση»
The New York Times / AFP

Σε απάντηση των οικονομικών κυρώσεων που δρομολογούν οι ΗΠΑ κατά του Ιράν, επιφανής Ιρανός αξιωματούχος εκτόξευσε προ ημερών απειλές, προειδοποιώντας ότι η χώρα του θα προβεί σε αντίποινα και θα αποκλείσει όλες τις θαλάσσιες οδούς στα Στενά του Ορμούζ – αρτηρία ζωτικής σημασίας για τη μεταφορά περίπου του ενός πέμπτου των παγκόσμιων εφοδίων σε πετρέλαιο. Η εν λόγω διακήρυξη του αντιπροέδρου του Ιράν, Μοχάμεντ Ρεζά Ραχιμί, έγινε γνωστή την ώρα που ο πρόεδρος Ομπάμα ετοιμάζεται να υπογράψει νόμο που, εάν εφαρμοστεί πλήρως, θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τα έσοδα του Ιράν από το πετρέλαιο, στο πλαίσιο των πιέσεων της Δύσης με σκοπό την αναστολή του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Πριν από αυτήν την τελευταία κίνηση, η Ουάσιγκτον έστρωνε το έδαφος προκειμένου να επιχειρήσει να αποκλείσει το Ιράν από την παγκόσμια αγορά ενέργειας, χωρίς να προκαλέσει άνοδο της τιμής της βενζίνης και χωρίς να αποξενώσει κάποιους από τους στενότερους συμμάχους της.

Φοβούμενος προφανώς τις πιθανές επιπτώσεις της επέκτασης των κυρώσεων στην ήδη πιεζόμενη οικονομία του Ιράν -που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας ενέργειας στον κόσμο- ο κ. Ραχιμί δήλωσε: «Εάν επιβάλουν κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, τότε δεν πρόκειται να κυλήσει ούτε μία σταγόνα πετρελαίου από τα Στενά του Ορμούζ». Το Ιράν στο μεταξύ διεξάγει αυτές τις μέρες ναυτικές ασκήσεις στην περιοχή. Σε πρόσφατες συνεντεύξεις τους, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ομπάμα δήλωσαν ότι οι ΗΠΑ έχουν συγκροτήσει σχέδιο προκειμένου να μείνουν τα Στενά του Ορμούζ ανοιχτά σε περίπτωση κρίσης. Για αρκετές ώρες, ο Λευκός Οίκος απέφυγε να σχολιάσει τις απειλές της ιρανικής ηγεσίας, στην προσπάθειά του, ενδεχομένως, να υποβαθμίσει τον φραστικό πόλεμο. Ωστόσο, οι κυρώσεις στο θέμα της ενέργειας ενέχουν τον κίνδυνο αντιπαράθεσης, όπως και οικονομικών επιπτώσεων, δεδομένου του απρόβλεπτου χαρακτήρα των αντιδράσεων του Ιράν. Ορισμένοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η συνωμοσία για τη δολοφονία του Σαουδάραβα πρέσβη στις ΗΠΑ ήταν αντίποινα για τις κυρώσεις.

Η απλή εκτόξευση απειλών φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής του Ιράν να επιδεικνύει την ικανότητά του να ωθεί τις τιμές στα ύψη.

Ετσι οι τιμές του πετρελαίου ανέβηκαν πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι μετά τη διατύπωση της απειλής, αν και είναι ασαφές εάν η άνοδος πράγματι αποδίδεται στην ανησυχία των επενδυτών για την πιθανότητα σύρραξης στον Κόλπο.

Οι νέες κυρώσεις, μέρος του νομοσχεδίου για τη χρηματοδότηση του στρατού, θα σημάνουν αξιοσημείωτη κλιμάκωση των αμερικανικών μέτρων κατά του Ιράν. Δρομολογούνται μόλις ενάμιση μήνα μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, ΙΑΕΑ, που για πρώτη φορά ανέφερε, παρά τις επίμονες διαψεύσεις της Τεχεράνης, ότι το Ιράν ενδεχομένως εργάζεται μυστικά για τον σχεδιασμό πυρηνικής κεφαλής. Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης και την επίθεση στη βρετανική πρεσβεία στην Τεχεράνη τον Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Ενωση δρομολογεί επίσης αυστηρές κυρώσεις, μεταξύ των οποίων και εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο.

Επί πέντε χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες εφήρμοζαν ολοένα και πιο σκληρές κυρώσεις, θέλοντας να αναγκάσουν τους ηγέτες του Ιράν να αλλάξουν γνώμη για το πυρηνικό πρόγραμμα και να δώσουν απαντήσεις σε σειρά ερωτημάτων της ΙΑΕΑ. Ωστόσο, έως τώρα οι ΗΠΑ δεν είχαν στοχεύσει κατά των εξαγωγών πετρελαίου, που χρηματοδοτούν το ήμισυ του ιρανικού προϋπολογισμού.

Τώρα, δεσμευμένη από το Κογκρέσο, η κυβέρνηση Ομπάμα ετοιμάζεται να κάνει το τελευταίο βήμα, να επιβάλει κυρώσεις στις ξένες εταιρείες που συναλλάσσονται με την Κεντρική Τράπεζα του Ιράν, η οποία και συλλέγει τα έσοδα από σχεδόν όλες τις εξαγωγές αποθεμάτων ενέργειας της χώρας. Μια τέτοια απόφαση θα προκαλέσει προβλήματα όχι μόνο στις συναλλαγές των εταιρειών με την ιρανική κεντρική τράπεζα, αλλά και στις συναλλαγές τους με τις ΗΠΑ. Το μέτρο είναι τόσο σκληρό, που ένας από τους κορυφαίους συμβούλους ασφαλείας του προέδρου Ομπάμα δήλωσε προ δύο μηνών ότι αποτελεί την «ύστατη λύση».

Ιρανή αντιμέτωπη με λιθοβολισμό
Δεν έχει γλιτώσει ακόμη τον λιθοβολισμό η Ιρανή, κατηγορούμενη για μοιχεία, Σακινέχ Μοχαμαντί Αστιανί, όπως προκύπτει από νέες δηλώσεις του επικεφαλής των δικαστικών αρχών στην επαρχία του ανατολικού Αζερμπαϊτζάν, Μαλέκ Αχντάρ Σαριφί.

Σε συνέντευξή του, ο Ιρανός αξιωματούχος υποστήριξε ότι οι αρχικές δηλώσεις του -σύμφωνα με τις οποίες η Ιρανή θα οδηγηθεί τελικά στην αγχόνη, «διότι δεν υπάρχουν τα μέσα για τον λιθοβολισμό της σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο»- παρερμηνεύθηκαν.

«Τις τελευταίες ημέρες ακούγονται ειδήσεις που επικαλούνται τα λόγια μου και δεν ερμηνεύονται σωστά», τόνισε, αναφερόμενος στην Αστιανί, μητέρα δύο παιδιών, η οποία καταδικάστηκε σε θάνατο διά λιθοβολισμού το 2006.

Η ιστορία της έχει κάνει τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή.

Μετά τη δολοφονία του συζύγου της, το 2005, ιρανικό δικαστήριο την καταδίκασε για «παράνομη σχέση» με δύο άνδρες. Ηδη έχει εκτίσει ποινή δεκαετούς κάθειρξης, κατηγορούμενη για ανάμειξη στον φόνο του συζύγου της.

Πηγή