Διχάζει στις ΗΠΑ απόφαση εκτέλεσης κληρικού

Του Scott Shane
The New York Times

Έντονη διαμάχη για τα νομικά και πολιτικά όρια των βομβαρδισμών από μη επανδρωμένα αεροσκάφη πυροδότησε η απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα να επιτρέψει στη CIA να δολοφονήσει Αμερικανό πολίτη ύποπτο για τρομοκρατική δράση.

Το ότι η κυβέρνηση μπορεί να εκτελέσει έναν από τους πολίτες της, μακριά από εμπόλεμη ζώνη, με βάση πληροφορίες που παραμένουν μυστικές και χωρίς να έχει ενημερωθεί η Δικαιοσύνη, προξενεί έντονες ανησυχίες σε νομικούς κύκλους.
Αν οι μυστικές υπηρεσίες επιθυμούσαν να παρακολουθήσουν τις συνομιλίες του Ανουάρ αλ Αουλακί, του ριζοσπάστη μουσουλμάνου κληρικού που γεννήθηκε στις ΗΠΑ και κρύβεται στην Υεμένη, θα χρειάζονταν ένταλμα από δικαστήριο. Όμως, προκειμένου να ορίσουν ότι πρέπει να εκτελεστεί, όπως έκαναν προ ολίγων μηνών με την έγκριση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, δεν χρειάστηκε να εμπλακεί κανένα δικαστήριο.


Κυβερνητικοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι δεν υπάρχουν νομικά και συνταγματικά δικαιώματα που να μπορούν να προστατέψουν τον χαρισματικό ιεροκήρυκα Αουλακί, που έχει αποκαλέσει ιερό καθήκον την επίθεση εναντίον των ΗΠΑ και για τον οποίον η CIA θεωρεί ότι είναι ενεργά αναμεμειγμένος στον σχεδιασμό αιματηρών επιθέσεων. Η απόπειρα βομβιστικής επίθεσης στην Τάιμς Σκουέρ της Νέας Υόρκης την 1η Μαΐου είναι η πιο πρόσφατη από τις δεκάδες σχεδιαζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον δυτικών στόχων, οι οποίες, όπως πιστεύουν οι υπηρεσίες, άντλησαν εν μέρει έμπνευση από τη ρητορική του Αουλακί.

«Το ότι είναι κάποιος Αμερικανός πολίτης, δεν σημαίνει ότι παίρνει λευκή επιταγή να πολεμήσει τη χώρα του», λέει αξιωματούχος που κρατά την ανωνυμία του. «Αν πας με το μέρος των εχθρών, θα μοιραστείς τη μοίρα τους».

Ο πρόεδρος Ομπάμα, που προεκλογικά καταδίκαζε τις πολιτικές ανακρίσεων και φυλακίσεων της κυβέρνησης Μπους, αντιμετωπίζει τώρα τους δικούς του επικριτές από νομικής και ηθικής απόψεως.

Όμως, όπως έγινε και με τη διαμάχη σχετικά με τα βασανιστήρια, επί Τζορτζ Μπους, η δημόσια συζήτηση για τις αποκαλούμενες στοχευμένες δολοφονίες περιορίζεται από τη μυστικότητα του σχετικού προγράμματος. Ο Τζον Τίρνι, Δημοκρατικός βουλευτής από τη Μασαχουσέτη, συγκάλεσε στις 28 Απριλίου την πρώτη ακρόαση στη Βουλή με θέμα τη νομιμότητα των στοχευμένων δολοφονιών, ενώ δήλωσε διατεθειμένος να μιλήσει δημοσίως για το θέμα και ενδεχομένως να επιχειρήσει να προωθήσει νόμο που θα διέπει αυτού του είδους τις επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση χαρακτηρίζει τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον της Αλ Κάιντα και των συμμάχων της νόμιμες με βάση την άδεια που έδωσε το Κογκρέσο μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Επίσης, χαρακτηρίζουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξαιρετικά επιτυχημένο όπλο, αφού σύμφωνα με τον απολογισμό των αξιωματούχων, από το 2008, στις συνοριακές επαρχίες του Πακιστάν έχουν σκοτώσει πάνω από 500 αντάρτες και λίγες δεκάδες αμάχους. Όμως, ο Αουλακί βρίσκεται στην Υεμένη, μακριά από τα πεδία μάχης του Αφγανιστάν και του Πακιστάν, όπου θεωρείται ότι σχετίζεται με την τοπική Αλ Κάιντα. Αναλυτές των μυστικών υπηρεσιών θεωρούν ότι μόλις πρόσφατα άρχισε να βοηθάει στον σχεδιασμό επιθέσεων, περιλαμβανομένης και της αποτυχημένης απόπειρας έκρηξης σε αεροπλάνο στις 25 Δεκεμβρίου.

Οι Αμερικανοί που πολέμησαν με τους ναζί στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έτυχαν προνομιακής μεταχείρισης και ο Αουλακί «είναι σαν να μιλάει σε ραδιοφωνικές εκπομπές για τους Γερμανούς στον πόλεμο», ισχυρίζονται.

Πέρα από τη νομική διαμάχη, το ερώτημα είναι αν η δολοφονία του Αουλακί θα ήταν καλή ιδέα. Πολλοί μουσουλμάνοι ακτιβιστές και μελετητές θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα τον μετέτρεπε σε μάρτυρα, ενισχύοντας το μήνυμά του και ότι το πιο αποτελεσματικό θα ήταν να βοηθήσουν οι ΗΠΑ τις Αρχές της Υεμένης να τον συλλάβουν. Αμερικανοί αξιωματούχοι όμως επισημαίνουν πως σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου οι Αμερικανοί στρατιώτες και οι κεντρικές κυβερνήσεις δεν έχουν πρόσβαση, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό.