ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ [ΦΑ]

Με τίτλο «Το Ισραήλ θα πουλήσει το φυσικό αέριο του στην Κίνα» δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του έγκριτου think tank INSS [Institute for National Security Studies] άρθρο γνώμης του Eran Oded που πραγματεύεται ορισμένες παραμέτρους που θα πρέπει να εξετάσει η ισραηλινή κυβέρνηση κατά τη διαμόρφωση της πολιτικής εξαγωγών ΦΑ σε τρίτες χώρες.^[1]

Στα εισαγωγικά σχόλια, ο αρθρογράφος υποστηρίζει ότι η ισραηλινή κυβέρνηση εξακολουθεί να μην έχει ρυθμίσει ορισμένα ζητήματα που άπτονται της παραγωγής και πώλησης του ΦΑ που έχει εντοπιστεί στην ισραηλινή ΑΟΖ, υποστηρίζοντας ότι ορισμένα εξ αυτών φέρουν όχι μόνο οικονομικές αλλά και πολιτικές προεκτάσεις, σε μία βιομηχανία που χαρακτηρίζεται από μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.

Κομίζοντας ως παράδειγμα την έλλειψη επίσημης τοποθέτησης της κυβέρνησης επί των πορισμάτων της Επιτροπής Τζεμάχ, που εκπόνησε μελέτη για την πολιτική εξαγωγών του Ισραήλ, ο Eran αναφέρει ότι παραμένει ασαφής ο βαθμός στον οποίο η ισραηλινή πολιτική ηγεσία έχει την πρόθεση αλλά και τη δυνατότητα να κατευθύνει τις ιδιωτικές εταιρείες που εμπλέκονται στην έρευνα και εκμετάλλευση ΦΑ προς συγκεκριμένες ξένες αγορές.

Στο πλαίσιο αυτό, ο αρθρογράφος παραθέτει την πρόσφατη [3/12] προκαταρκτική συμφωνία της αυστραλιανής εταιρείας Woodside με την κοινοπραξία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο πεδίο ΦΑ Λεβιάθαν [Noble Energy, Avner, Delek Drilling και Ratio], βάσει της οποίας η Woodside θα αποκτήσει το 30% των δικαιωμάτων στο εν λόγω πεδίο.

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο αναφορικά με την εξωστρεφή δράση της αυστραλιανής εταιρίας εντοπίζεται στην έμφαση που έχει δώσει στην Άπω Ανατολή, ιδία δε στην Κίνα και την Ιαπωνία. Συγκεκριμένα, η Woodside συμμετέχει, από το 2002, σε εταιρικά σχήματα με κινεζικές εταιρείες, επικεντρώνοντας στην υγροποίηση του ΦΑ. Το 2006, επί παραδείγματι, η εν λόγω εταιρεία συνυπέγραψε τη συμφωνία κατασκευής τερματικού σταθμού απο-υγροποίησης ΦΑ στην επαρχία Guandong [στις νότιες ακτές της Κίνας], ενώ το 2007 επήλθε συμφωνία πώλησης υγροποιημένου ΦΑ στην κινεζική PetroChina.

Δεδομένου ότι η κοινοπραξία του Λεβιάθαν τελεί εν γνώσει της δραστηριότητας της Woodside στην Άπω Ανατολή, συνεχίζει το δημοσίευμα, διανοίγεται η προοπτική πώλησης μέρους ή και του συνόλου του εξαγώγιμου ισραηλινού ΦΑ στην Κίνα. Η Woodside δεν αποτέλεσε τη μοναδική εταιρεία που εκδήλωσε ενδιαφέρον για απόκτηση μεριδίου στο Λεβιάθαν, καθώς τα σχετικά δημοσιεύματα των εγχώριων ΜΜΕ ανέφεραν τα ονόματα της ρωσικής Gazprom, της γαλλικής Total και της κινεζικής CNOOC. Εφόσον ισχύουν τα ανωτέρω, το Πεκίνο, μέσω του ποσοστού που κατέχει η CNOOC στη Woodside και της συνεργασίας των δύο εταιρειών σε διάφορα έργα, μπορεί να αναμένει ότι η Woodside θα δώσει προτεραιότητα στην Κίνα όταν καθορίσει τις αγορές-στόχους για το ΦΑ από το Λεβιάθαν. 

Επομένως, τη απουσία κυβερνητικής απόφασης, το Ισραήλ ενδέχεται να εξάγει το φυσικό αέριό του στην Κίνα, γεγονός που φέρει σημαντικές στρατηγικές επιπτώσεις. Η πώληση ΦΑ στο Πεκίνο, καθαυτή, δεν είναι απαραίτητα προβληματική. Αντίθετα το πρόβλημα έγκειται στην απουσία της δέουσας διαδικασίας στάθμισης των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων πώλησης ΦΑ σε συγκεκριμένους δυνητικούς πελάτες. Στο πλαίσιο αυτό, η προοπτική διάθεσης του ισραηλινού ΦΑ στην Κίνα θα μπορούσε να αποτρέψει μία κοινοπραξία, έστω και μέσω τρίτων, με την Αίγυπτο, τους Παλαιστινίους, τον Λίβανο, την Κύπρο ή και τη Συρία, σε συλλογικό ή διμερές επίπεδο, για την πώληση ΦΑ στην ΕΕ. Οι εξαγωγές ισραηλινού ΦΑ στην Ευρώπη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μέσο πίεσης για την αποτροπή του ενδεχόμενου επιβολής οικονομικού μποϊκοτάζ στο Ισραήλ και στην μακροπρόθεσμη αναβάθμιση των επισήμων σχέσεων του Ισραήλ με την ΕΕ. Η συνεργασία σε μείζονα οικονομικά έργα στην περιοχή δεν αποτελεί υποκατάστατο της πολιτικής διαδικασίας ανάμεσα στο Ισραήλ και στα γειτονικά κράτη, ωστόσο δύναται να τη διευκολύνει.

Εντούτοις, επισημαίνει ο αρθρογράφος, η σύνδεση του Ισραήλ με τον κινεζικό οικονομικό γίγαντα φέρει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα, που ενδέχεται να υποσκελίζουν τα οφέλη ενός μακροχρόνιου συμβολαίου παροχής ΦΑ στην ΕΕ.

Όλες αυτές οι πτυχές, καταλήγει το δημοσίευμα, θα πρέπει να εξεταστούν προσεχτικά και μεθοδικά από τις αρμόδιες υπηρεσίες της κυβέρνησης του Ισραήλ.

---

^[1] Βλ. σχετικά: link