Διπλωματία για τη μετά-Άσαντ εποχή

Κορυφώνεται ο πυρετός των διπλωματικών διαβουλεύσεων στον άξονα Δαμασκού - Μόσχας για τον τερματισμό του συριακού εμφύλιου πολέμου. Στο κέντρο των συζητήσεων βρίσκεται το ειρηνευτικό σχέδιο του Λακντάρ Μπραχίμι, ειδικού απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών και του Αραβικού Συνδέσμου. Στις πρωτεύουσες μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, η αποστολή Μπραχίμι θεωρείται η τελευταία ελπίδα για την ειρηνική επίλυση μιας κρίσης που έχει στοιχίσει μέχρι στιγμής τη ζωή 45.000 ανθρώπων.

Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Δαμασκό, ο Μπραχίμι δήλωσε την Πέμπτη ότι «ο συριακός λαός έχει ανάγκη και ζητεί μια πραγματική αλλαγή» και όχι αλλαγές διακοσμητικού χαρακτήρα. Ο έμπειρος διπλωμάτης, ο οποίος συναντήθηκε την περασμένη Δευτέρα με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ, τάχθηκε υπέρ του σχηματισμού μεταβατικής κυβέρνησης, «η οποία θα έχει πλήρεις εξουσίες» μέχρις ότου διεξαχθούν εκλογές. Ο διεθνής απεσταλμένος αρνήθηκε να τοποθετηθεί για το μέλλον του Άσαντ, σημειώνοντας μόνο ότι η μεταβατική περίοδος «δεν πρέπει να οδηγήσει στην κατάρρευση του κράτους και των θεσμών του». Επίσης, άφησε ανοιχτό το ερώτημα αν στο τέλος της μεταβατικής περιόδου προκηρυχθούν προεδρικές ή βουλευτικές εκλογές, εξαρτώντας την απάντηση από τις αποφάσεις των ίδιων των Σύρων για τη μορφή του μελλοντικού τους πολιτεύματος. Προειδοποίησε ωστόσο πως, εάν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ συριακής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, «ως τελευταία λύση απομένει να πάμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας, το οποίο θα λάβει υποχρεωτική απόφαση».

Εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Άσαντ, «ο οποίος συνεχίζει μια όλο και πιο άγρια καταστολή εναντίον του λαού του και φέρει την ευθύνη για τα 45.000 θύματα της σύγκρουσης αυτής, δεν μπορεί να μετάσχει στην πολιτική μετάβαση».

Την έκκληση Μπραχίμι για διπλωματική επίλυση του συριακού προβλήματος προσυπέγραψε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος συναντήθηκε χθες με τον Σύρο υφυπουργό Εξωτερικών, Φαϊζάλ Μαχντάντ, στη Μόσχα.

Το Σάββατο, η Μόσχα φιλοξένησε τον Μπραχίμι, ο οποίος  συζήτησε με ανώτατους Ρώσους αξιωματούχους το ειρηνευτικό του σχέδιο. Η Ρωσία αποτελεί τον ισχυρότερο στρατιωτικό και πολιτικό σύμμαχο της Συρίας, αλλά τους τελευταίους μήνες έχει πάρει αποστάσεις από το καθεστώς Άσαντ, διεκδικώντας ρόλο μεσολαβητή μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Πάντως, ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Αλεξάντερ Λουκασέβιτς, επέμεινε αυτή την εβδομάδα ότι η απομάκρυνση του Άσαντ από την εξουσία δεν μπορεί να αποτελεί προαπαιτούμενο των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, όπως υποστηρίζει η Δύση, αλλά αποτέλεσμα της αίσιας έκβασής τους.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προειδοποίησε πριν από λίγες μέρες τη διεθνή κοινότητα ότι θα υπάρξει ένα «αιματηρό χάος» αν δεν επιτευχθεί μέσω διαπραγματεύσεων μια λύση της σύγκρουσης στη Συρία.

«Η άλλη επιλογή, εκτός από μια ειρηνική λύση, είναι ένα αιματηρό χάος. Όσο περισσότερο συνεχιστεί, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το εύρος του, ενώ θα επιδεινωθεί και πιο πολύ η κατάσταση για όλους», δήλωσε σε συνέντευξή του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

«Οι πιθανότητες φθίνουν για να καταλήξουμε σε μια απόφαση στην βάση του ανακοινωθέντος της συνόδου της ομάδας δράσης για τη Συρία, της 30ής Ιουνίου του τρέχοντος έτους στη Γενεύη», δήλωσε.

«Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν (οι πιθανότητες) και θα πρέπει να αγωνιστούμε για αυτό», τόνισε. Το κείμενο αυτό προβλέπει το σχηματισμό μιας μεταβατικής κυβέρνησης, χωρίς να αποφαίνεται για την τύχη του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.

Στο μεταξύ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου συναντήθηκε στο Αμμάν με τον Ιορδανό βασιλιά Αμπντάλα με αντικείμενο τη συριακή κρίση, όπως αποκάλυψαν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, χωρίς να αναφερθούν στην ακριβή ημερομηνία της συνάντησης. Σύμφωνα με τα σχετικά ρεπορτάζ, οι επικεφαλής των δύο γειτόνων της Συρίας συζήτησαν κυρίως τους κινδύνους που συνδέονται με το συριακό οπλοστάσιο χημικών και βιολογικών όπλων, στην προοπτική κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χαρακτηρίσει «κόκκινη γραμμή» το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν χημικά όπλα εναντίον των Σύρων αντικαθεστωτικών ή να πέσουν στα χέρια τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Αλ Κάιντα.

ΠΗΓΗ: REUTERS