1967: Israel, the War, and the Year that Transformed the Middle East

Tom Segev

1967: Israel, the War, and the Year that Transformed the Middle East
Metropolitan Books, 2007

By Michael Oren
Washington Post Book Review 

Χιλιάδες Αραβικά στρατεύματα πλησίαζαν τα σύνορα με το Ισραήλ, διαδηλωτές σε κάθε Αραβική πρωτεύουσα απαιτούσαν τη διάλυση του Εβραϊκού κράτους, οι ηγέτες του Σοβιετικού μπλοκ εξέφραζαν την απόλυτη υποστήριξη τους στις Αραβικές επιδιώξεις ενώ οι Γάλλοι, ο μόνος σύμμαχος του Ισραήλ, άλλαξε ξαφνικά στάση. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Νάσσερ μιλούσε για «ολοκληρωτικό πόλεμο με στόχο την καταστροφή του Ισραήλ» ενώ η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης δήλωνε ότι «θα καταστρέψουμε το Ισραήλ και θα ετοιμάσουμε βάρκες για να απελάσουμε τους επιζώντες, αν υπάρξουν». Οι Ισραηλινοί προετοιμάζονταν για τον εισβολή καλώντας συστράτευση και σκάβοντας χαρακώματα και χιλιάδες τάφους.

Στις 5 Ιουνίου του 1967, μέσα σε περίπου μια ώρα, η Ισραηλινή αεροπορία κατέστρεψε περισσότερα από 250 Αιγυπτιακά αεροπλάνα και οι Ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις εισέβαλαν στην χερσόνησο του Σινά. Το πυροβολικό της Ιορδανίας άρχισε να βομβαρδίζει την δυτική Ιερουσαλήμ και τα προάστια του Τελ Αβίβ ενώ μαχητικά χτύπησαν σε παραλιακές πόλεις του Ισραήλ. Από τα υψίπεδα Γκολάν, Σύριοι πυροβολητές χτύπησαν με χιλιάδες βλήματα Ισραηλινές φάρμες στην Γαλιλαία. Πολεμώντας σε πολλαπλά μέτωπα οι Ισραηλινοί απώθησαν τους Αιγυπτίους από τη χερσόνησο του Σινά και τη Γάζα, έδιωξαν τους Ιορδανούς από την Δυτική Όχθη και την Ιερουσαλήμ, κατέστρεψαν τα πυροβόλα των Σύριων και κατέλαβαν τα υψίπεδα Γκολάν. 

Το πιο πρόσφατο από τα εκατοντάδες βιβλία που έχουν γραφτεί για τον Πόλεμο των Έξι Ημερών είναι το «1967» του Τομ Σέγκεβ, αρθρογράφου της αριστερής Ισραηλινής εφημερίδας Χαάρετζ. Το «1967» επιχειρεί να ανατρέψει έναν από τους ιερούς μύθους του Ισραήλ κατά τον Σέγκεβ, τον μύθο ότι ο Πόλεμος των Έξι Ημερών ήταν ένας δίκαιος και απαραίτητος πόλεμος επιβίωσης και ότι το Ισραήλ δεν είχε άλλη επιλογή. Το επιχείρημα του Σέγκεβ είναι πως οι Ισραηλινοί αντέδρασαν σκάβοντας τάφους λόγω του τραύματος που άφησαν τα χρόνια δεινών του Εβραϊκού λαού. «Μόνο μια κοινωνία διαποτισμένη με τις μνήμες του Ολοκαυτώματος θα προετοιμαζόταν τόσο μεθοδικά για το επόμενο ολοκαύτωμα», γράφει. Ο Σέγκεβ κατακρίνει επίσης τον τότε πρωθυπουργό Λεβί Εσκόλ για την αποτυχία του να ορθώσει ανάστημα έναντι των πολεμόχαρων στρατηγών του επιτελείου του, όπως τον Αριέλ Σαρόν και τον Γιτζάκ Ραμπίν. «Ήταν σαν έφηβοι σε έξαψη» γράφει για αυτούς ο Σέγκεβ. «Πίστευαν στη δύναμη των όπλων και έβλεπαν τον πόλεμο ως πεπρωμένο».

Όμως ο Σέγκεβ περιπίπτει σε αντιφάσεις. Το βιβλίο κατ’ επανάληψη διατείνεται ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να είχε αποφύγει τον πόλεμο αν αποδεχόταν το Αμερικανικό σχέδιο για άρση του Αιγυπτιακού αποκλεισμού με την αποστολή διεθνούς στόλου στα Στενά του Τιράν. Το Αμερικανικό σχέδιο όμως απορρίφτηκε από το Κογκρέσο. Επίσης, για να αποδείξει την δύναμη του Ισραήλ αγνοεί την υποστήριξη των Σοβιετικών και των Γάλλων προς τους Άραβες. Το βιβλίο του Σέγκεβ ακόμα δεν αναφέρει σχεδόν καθόλου τις επικλήσεις των Αραβικών χωρών για την καταστροφή του Ισραήλ και την σφαγή των κατοίκων του, ούτε τα λεπτομερή Αραβικά σχέδια για την κατάληψη της χώρας. Ο Σέγκεβ αγνοεί την διακήρυξη του Χαρτούμ στην οποία οι Αραβικές χώρες αρνήθηκαν να διαπραγματευτούν και να αναγνωρίσουν το Ισραήλ.

Ο Σέγκεβ όργωσε Ισραηλινά και Αμερικανικά αρχεία και έφερε νέα στοιχεία για την περίοδο στην επιφάνεια. Αγνοώντας όμως την Αραβική πλευρά και προσαρμόζοντας το κείμενο του για να εξυπηρετήσει τους ρεβιζιονιστικούς του στόχους, υπονομεύει την προσπάθεια του να κατανοήσει τον πόλεμο του 1967.