George, Nicholas and Wilhelm
Alfred Knopf, 2010
Της Miranda Seymour
The New York Times Book Review
Τον Ιούνιο του 1917 - τη χρονιά από την οποία η Μιράντα Κάρτερ ξεκινά αυτή την ρηξικέλευθη ιστορία αυτοκρατορικών σκαμπανεβασμάτων και βασιλικών ανατροπών - ο Γεώργιος Ε´, βασιλιάς της Μεγάλης Βρετανίας και αυτοκράτορας της Ινδίας, κατάφερε να αλλάξει το όνομά του. Εκείνο το ανυπόφορο καλοκαίρι, ο βασιλιάς Γεώργιος ήταν ένας ανήσυχος άντρας. Ο Ρώσος ξάδελφος του, τσάρος Νικόλαος Β', είχε πρόσφατα απολέσει το θρόνο του και βρισκόταν υπό κατ 'οίκον κράτηση. Στη Γερμανία, ένας άλλος αυτοκρατορικός ξάδελφος, ο Γουλιέλμος Β', είχε στερηθεί τον πιο περήφανο του τίτλο, αυτόν του «ανωτάτου πολεμάρχου».
Η Κάρτερ μας υπενθυμίζει ότι ο βασιλιάς Γεώργιος ήταν εξίσου ξένος στην Αγγλία όσο ήταν και ο Γερμανός ξάδελφος του. Η γιαγιά τους, η μισή Γερμανίδα Βικτόρια, μαζί με τον παππού τους Αλβέρτο συνωμότησαν να κατακλύσουν (και επομένως να ενοποιήσουν) την Ευρώπη με το να εμφυτεύουν μέλη της εκτεταμένης οικογένειάς τους σε κάθε δουκάτο, κράτος και βασίλειο που ο Οίκος του Αννοβέρου θα μπορούσε να επιθυμήσει να φέρει υπό τον έλεγχο της βασίλισσας. Αυτή η στρατηγική, κατά το 1859 αποτελούσε τη μοναδική βάση λειτουργίας του βασιλικού κόσμου: Η επιμειξία θεωρείτο το κλειδί για στέρεες διεθνείς σχέσεις και επομένως για την διεθνή ειρήνη.
Όπως όλοι γνωρίζουμε το σχέδιο απέτυχε θεαματικά. Η κατάρρευση εκείνου του μεγάλου πλάνου της δυναστείας, με το οποίο η Βρετανία θα μπορούσε εύκολα να ηγηθεί μιας εποχής ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης και επεκτεινόμενων διεθνών αγορών, αποτελεί την αφηγηματική δομή του "George, Nicholas, and Wilhelm: Three Royal Cousins and the Road to World War I".
Η έμφαση της Κάρτερ στα τρία ξαδέλφια τής επιτρέπει να δώσει πλήρη σημασία στον ρόλο της Ρωσίας στην ιστορία. Η δυσκολία, όμως, έγκειται στο ότι οι δεσμοί ανάμεσα στον Νικόλαο, τον Γουλιέλμο και τον Γεώργιο, είτε στον χαρακτήρα τους είτε στις προσωπικές τους σχέσεις είναι εύθραυστοι. Η φιλία ανάμεσά τους ήταν στην καλύτερη των περιπτώσεων αραιή.
Οι τρεις άνδρες συναντήθηκαν μόνο σε δύο περιστάσεις: στον γάμο της αδελφής του Γουλιέλμου, Σοφίας, το 1889 και στον γάμο της κόρης του, Βικτόριας το 1913. Σε αυτή την τελευταία περίσταση ο Γεώργιος έπεισε τον εαυτό του πως όποτε αντάλλαζε μια λέξη με τον τσάρο, ο Γουλιέλμος βρισκόταν πολύ κοντά τους και άκουγε τι λέγανε. Μήνες αργότερα, και ενώ η Ευρώπη βρισκόταν ολοένα και πιο κοντά στον πόλεμο, ο Κάιζερ μπορούσε να ορκιστεί ότι τα αυτοκρατορικά ξαδέλφια του συνωμοτούσαν εναντίον του.
Ως μια μελέτη των τριών προσωπικοτήτων, το βιβλίο της Κάρτερ ήταν καταδικασμένο να αποτύχει από την αρχή καθώς ο Γεώργιος και ο Νικόλας φαίνονται υποβαθμισμένοι. Ωστόσο, ως μια μελέτη του Κάιζερ και της παθιασμένης σχέσης μίσους και αγάπης με την Αγγλία, το βιβλίο αποτελεί μια θεσπέσια επιτυχία. Ο Κάιζερ ήταν πάντα μια συναρπαστική φιγούρα. Οι θεαματικές γκάφες του δεν απέτρεψαν τα αγγλικά πλήθη από του να τον επευφημούν στους δρόμους του Λονδίνου. Παρόλο που περιγράφηκαν και από άλλα έργα, οι ελιγμοί για γόητρο ανάμεσα στον Γουλιέλμο και τον Βρετανό θείο του, Εδουάρδο Ζ´ δεν αποτυγχάνουν να προσελκύσουν. Η Κάρτερ γράφει για την αγωνιώδη διπλωματική απώθηση όταν ο Γουλιέλμος απαγόρευσε στον θείο του να επισκεφθεί την Βιέννη ενώ ο ίδιος, ο καινούριος αυτοκράτορας της Γερμανίας, βρισκόταν στην πόλη. Η Κάρτερ διηγείται την ιστορία αυτής της τιτάνιας μάχης προσωπικοτήτων με χιούμορ και εξουσία. Αυτό αποτελεί και το καλύτερο μέρος του βιβλίου της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.