Ιδιωτική υπηρεσία κατασκοπείας στο Αφγανιστάν

Των Dexter Filkins Mark Mazzetti
The New York Times

Υπό την κάλυψη ενός θεμιτού κυβερνητικού προγράμματος συλλογής πληροφοριών, ο αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικλ Φέρλονγκ, είχε στήσει ένα ιδιωτικό δίκτυο πρακτόρων στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν με αποστολή να εντοπίζει και να σκοτώνει ύποπτους μαχητές, όπως προκύπτει από δηλώσεις στρατιωτικών αξιωματούχων και επιχειρηματιών στο Αφγανιστάν και στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Φέρλονγκ προσέλαβε υπαλλήλους ιδιωτικών εταιρειών, οι οποίες απασχολούσαν πρώην πράκτορες της CIA και των Ειδικών Δυνάμεων. Οι υπάλληλοι συγκέντρωναν πληροφορίες για τη δράση ύποπτων μαχητών και τις τοποθεσίες των στρατοπέδων τους, στοιχεία που στη συνέχεια αποστέλλονταν σε στρατιωτικές μονάδες και αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών, προκειμένου να πληγούν οι εν λόγω στόχοι στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν.



Παράνομη σύναψη συμβολαίου
Παρότι επικρατούσε ευρέως η εντύπωση ότι η CIA και ο στρατός επιτίθενται στα μέλη της Αλ Κάιντα και σε άλλες μαχητικές ομάδες με μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα αεροπλάνα, ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι άρχισαν να προβληματίζονται για τις ενέργειες του Φέρλονγκ, ο οποίος φαινόταν να διοικεί μια ανεπίσημη υπηρεσία κατασκόπων. Οι αξιωματούχοι δηλώνουν τώρα ότι δεν είναι βέβαιοι για το ποιος ενέκρινε και επιτηρούσε αυτές τις ενέργειες.

Σε γενικές γραμμές θεωρείται παράνομη, για τον στρατό, η πρόσληψη ιδιωτών για υποθέσεις κατασκοπείας. Το μυστικό δίκτυο του Φέρλονγκ, σύμφωνα με τις ίδιες αναφορές, είχε εξασφαλίσει χρηματοδότηση διά της εκτροπής κονδυλίων από ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο απλώς για τη συλλογή πληροφοριών σχετικών με την περιοχή. Οι επιχειρήσεις του Φέρλονγκ τώρα τερματίστηκαν, καθώς ο ίδιος εκλήθη να ανακριθεί από το υπουργείο Αμύνης και αντιμετωπίζει ποικίλες κατηγορίες, περιλαμβανομένης της απάτης στη σύναψη συμβολαίου.

Ακόμη και σε μια περιοχή βυθισμένη στο χάος, η ιστορία του Φέρλονγκ ξεχωρίζει. Κατά καιρούς, στο πλαίσιο των αποστολών του δικτύου του, εμφανιζόταν μια μυστηριώδης αμερικανική εταιρεία με επικεφαλής απόστρατους αξιωματικούς των Ειδικών Δυνάμεων και ένα μυθικό πρόσωπο της CIA, το οποίο είχε διαδραματίσει κάποιο ρόλο σε μερικά από τα πιο φημισμένα «επεισόδια» της υπηρεσίας, περιλαμβανομένου του σκανδάλου Ιράν-Κόντρας.

Οι υπαινιγμοί ότι διοικούσε το δίκτυο είδαν το φως της δημοσιότητας την ώρα που οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα με ιδιωτικές εταιρείες που πιθανόν χρησιμοποιήθηκαν παρανόμως σε λεπτά ζητήματα και αμφιλεγόμενες επιχειρήσεις, μεταξύ τους και μυστικές επιδρομές στο Ιράκ, όπως και ένα πρόγραμμα δολοφονιών, που τερματίστηκε προτού τεθεί σε εφαρμογή.

«Την ώρα που οι νόμιμες επιχειρήσεις αποδίδουν καρπούς, είναι κακή ιδέα να έχεις ιδιώτες να περιφέρονται σε μια πολεμική ζώνη ως άλλοι Τζέιμς Μποντ», σχολίασε αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν ο Φέρλονγκ είχε την έγκριση ανωτάτων διοικητών. Ο απολογισμός των δραστηριοτήτων του βασίζεται σε συνεντεύξεις αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών και επιχειρηματιών στην περιοχή. Οι τελευταίοι επέμειναν να παραμείνουν ανώνυμοι με το επιχείρημα ότι πρόκειται για λεπτό ζήτημα, το οποίο ερευνάται στην παρούσα φάση. Η εκπρόσωπος της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ, Κάθλιν Κουκ, αρμόδια για την επίβλεψη των εργασιών του Φέρλονγκ, αρνήθηκε να του επιτρέψει να δώσει συνέντευξη. Ο Φέρλονγκ, εν αποστρατεία αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας, υπηρετούσε έως τώρα ως επιφανής πολίτης στον στρατό, ως υπάλληλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με έδρα την αεροπορική βάση Λάκλαντ στο Σαν Αντόνιο.


Υπέρογκα ποσά
Ο Φέρλονγκ έχει μακρά πείρα σε «ψυχολογικές επιχειρήσεις» -αυτός είναι ο στρατιωτικός όρος για τη χρήση πληροφοριών στον πόλεμο- και έχει προσφέρει τις υπηρεσίες του σε διάφορα μέρη, όπως το Ιράκ και τα Βαλκάνια. Είναι ασαφές, επίσης, το πότε άρχισαν οι δραστηριότητές του στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Ωστόσο, σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων, φαίνεται ότι επιτάχυνε τις ενέργειές του το καλοκαίρι του 2009 και με την ολοκλήρωσή τους, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του είχαν στήσει ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, του οποίου η αποστολή ήταν ο εντοπισμός υπόπτων μαχητών. Σε ό, τι αφορά την οικονομική πτυχή της υπόθεσης, υπάρχουν υποψίες ότι ο Φέρλονγκ εξασφάλισε κεφάλαια από το πρόγραμμα ενημέρωσης των Αμερικανών διοικητών, σχετικά με το κοινωνικό και φυλετικό τοπίο του Αφγανιστάν.

Μεταξύ των εταιρειών που συνεργάστηκαν με το δίκτυο φαίνεται ότι ήταν η International Media Ventures, μια ιδιωτική εταιρεία «στρατηγικής επικοινωνίας», με επικεφαλής αρκετούς πρώην αξιωματικούς των Ειδικών Δυνάμεων. Μια άλλη ήταν η Αμερικανική Οργάνωση Διεθνούς Ασφαλείας, AISC, εταιρεία που εδρεύει στη Βοστώνη, με επικεφαλής τον απόστρατο των Ειδικών Δυνάμεων Μάικ Τέιλορ. Σε τηλεφωνική του συνέντευξη, ο κ. Τέιλορ δήλωσε ότι το δίκτυο του Φέρλονγκ είχε προσλάβει κάποια στιγμή τον απόστρατο αξιωματικό της CIA, Ντουέιν Κλέριτζ, ο οποίος είχε αναμειχθεί στο σκάνδαλο Ιράν-Κόντρας. Ο ίδιος ο κ. Κλέριτζ, ωστόσο, αρνήθηκε ότι συνεργάστηκε με τον Φέρλονγκ σε οποιαδήποτε επιχείρηση στο Αφγανιστάν ή το Πακιστάν. Κάποιο ποσό από τα σχεδόν 22 εκατομμύρια δολάρια που διοχετεύτηκαν στο πρόγραμμα συλλογής πληροφοριών για το κοινωνικό πορτρέτο του Αφγανιστάν δόθηκε στην εταιρεία International Media Ventures.

Στην ιστοσελίδα της, η εταιρεία προβάλλεται ως εταιρεία δημοσίων σχέσεων και δεν κρύβει ότι αρκετά από τα στελέχη της υπήρξαν μέλη των Ειδικών Δυνάμεων, περιλαμβανομένων κομάντος από τη Δύναμη Δέλτα, που χρησιμοποιήθηκε ευρέως, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, για τον εντοπισμό ύποπτων τρομοκρατών. Σε συνέντευξή του, ο εκπρόσωπος του στρατού στο Αφγανιστάν, Γκρέγκορι Σμιθ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ για την ώρα έχουν προσλάβει εννέα υπαλλήλους της IMV για εργασίες ρουτίνας, σε θέσεις φρουρών και αναλυτών πληροφοριών. Εάν αυτοί οι υπάλληλοι ασχολούνται και με άλλες εργασίες στο Αφγανιστάν δεν το γνωρίζει και δεν φέρει καμία ευθύνη για τις πράξεις τους. Πέρυσι το καλοκαίρι, ο Φέρλονγκ δήλωσε ότι συνεργάστηκε με τον Κλέριτζ για να εξασφαλίσει την απελευθέρωση ενός Αμερικανού στρατιώτη, ομήρου στα χέρια μαχητών του Πακιστάν.