Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ουγγαρία

Του Dan Bilefsky
The New York Times

Ο νικητής των πρόσφατων ουγγρικών εκλογών, Βίκτορ Ορμπάν, υποσχέθηκε να προστατεύσει τη χώρα από την ισχυροποίηση ενός ακροδεξιού κόμματος και της εξτρεμιστικής παραστρατιωτικής ομάδας του, η οποία καταφέρεται εναντίον της μεγάλης κοινότητας των Ρομά και των Εβραίων.

Ο 46χρονος ηγέτης του Φιντέζ, του κόμματος που νίκησε τους απερχόμενους Σοσιαλιστές, στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, δήλωσε δυσαρεστημένος από την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος, Γιόμπικ, το οποίο έλαβε το 16,7% το υψηλότερο ποσοστό ακροδεξιού κόμματος μετά την πτώση του κομμουνισμού το 1989.

Ο κ. Ορμπάν, ο οποίος έγινε διάσημος το 1989 όταν ζήτησε την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από την Ουγγαρία, αν και τότε δεν διέθετε την εμπειρία ηγέτη της αντιπολίτευσης, επιμένει ότι η νεαρή δημοκρατία της χώρας του είναι αρκετά ώριμη, για να αντιμετωπίσει την άνοδο των εξτρεμιστών. «Η δημοκρατία σ’ αυτή τη χώρα είναι αρκετά ισχυρή, για να προστατέψει τον εαυτό της», είπε. Το Γιόμπικ, του οποίου ηγείται ο Γκαμπόρ Βόνα, ένας 32χρονος δάσκαλος ιστορίας, άγγιξε το εθνικιστικό συναίσθημα σε μια παλιά και υπερήφανη χώρα, βαριά τραυματισμένη από την εικόνα της ως του νέου οικονομικού ασθενούς της Ευρώπης. Ο Βόνα είναι ιδρυτικό μέλος της Ουγγρικής Φρουράς, μιας παράνομης οργάνωσης, τα μέλη της οποίας παρελαύνουν μέσα από τα χωριά των Ρομά, κραδαίνοντας ναζιστικές σημαίες.


Ορισμένοι αναλυτές και οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η τακτική του Γιόμπικ απειλεί να αποξενώσει τους επενδυτές και να δυσφημήσει την Ουγγαρία. Άλλοι, ωστόσο, διατείνονται ότι η πολιτική δυναμική του Γιόμπικ θα περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό, απ’ τη στιγμή που το κόμμα θα εισέλθει στο κοινοβούλιο. Αναλυτές επισημαίνουν ότι το Φιντέζ, το οποίο αναμένεται να λάβει τα 2/3 των κοινοβουλευτικών εδρών μετά τον δεύτερο γύρο των εκλογών, στις 25 Απριλίου, έχει υποσχεθεί ότι δεν πρόκειται να επιδιώξει κυβερνητική συνεργασία με το Γιόμπικ και ενδεχομένως θα λάβει ισχυρή εντολή, ώστε να φέρει εις πέρας την πολιτική και οικονομική ατζέντα του.

Η Κορνέλια Μαγιάρ του Progressive Institute, ενός ερευνητικού ινστιτούτου στη Βουδαπέστη, διατείνεται ότι ο κ. Ορμπάν, ένας θρησκευόμενος πατέρας πέντε παιδιών, η γυναίκα του οποίου έχει γράψει ένα δημοφιλές βιβλίο μαγειρικής στην Ουγγαρία έχει ήδη αμβλύνει την επιρροή του Γιόμπικ, υιοθετώντας τον κοινωνικό συντηρητισμό του και τις οικογενειακές αξίες, καθώς και τη σκληρή του γλώσσα υπέρ του νόμου και της τάξης. Η ίδια πρόσθεσε ότι αν βελτιωθεί η οικονομία, οι στερημένοι αγρότες ψηφοφόροι, οι οποίοι ψήφισαν μαζικά το Γιόμπικ θα γοητεύονται όλο και λιγότερο από την παραπλανητική ρητορική του.

Άλλοι επιφανείς αναλυτές διατείνονται ότι ο Ορμπάν, γνωστός για τον αυταρχισμό του, δεν θα επιτρέψει σε κανέναν να τον μειώσει. Ο ίδιος ο κ. Ορμπάν δήλωσε από την πλευρά του ότι η καλή διακυβέρνηση είναι η καλύτερη άμυνα εναντίον της Ακροδεξιάς.

Ακόμη όμως κι αν ο Ορμπάν κυριαρχήσει του Γιόμπικ, το μεγαλύτερο πρόβλημα του Φιντέζ παραμένει η ουγγρική οικονομία. Ο κ. Ορμπάν έχει υποσχεθεί ότι θα προβεί σε φορολογικές περικοπές και θα δημιουργήσει ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας, σε δέκα χρόνια. Αλλά έχει παραδεχτεί επίσης ότι ο στόχος για μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού σε 3,8% του ΑΕΠ είναι ανέφικτος. Σύμφωνα με τους οικονομολόγους, η παραμικρή ένδειξη σπατάλης θα στείλει άσχημα μηνύματα στις αγορές. Αλλά ο κ. Ορμπάν δηλώνει συντηρητικός και ως τέτοιος δεν προτίθεται να επιδεινώσει το έλλειμμα της Ουγγαρίας. «Είμαι συντηρητικός», είπε, «και δεν πιστεύω ότι πρέπει να δαπανάς περισσότερα απ’ όσα κερδίζεις».