Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2009

Διχογνωμίες σε Ιράν και ΗΠΑ για τα πυρηνικά


Ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ ζητεί από την Ουάσιγκτον την εξεύρεση αξιοπρεπούς συμβιβαστικής λύσης

The Guardian

Την ώρα που το Ιράν συνεχίζει την παρελκυστική του τακτική στην πρόταση συμφωνίας που εκπονήθηκε στη Βιέννη, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) απαιτεί περισσότερη διαφάνεια για τα πυρηνικά σχέδια της Τεχεράνης. Η ΙΑΕΑ αναφέρει στην έκθεσή της ότι δεν είναι βέβαιη αν το Ιράν διατηρεί και άλλες αδήλωτες πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ο πλανήτης αναμένει με αγωνία μία λύση, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα αναφέρθηκε στο θέμα του Ιράν στις συναντήσεις του με τον Κινέζο ομόλογό Χου Ζιντάο, στο Πεκίνο.

Είναι πασιφανές ότι το Ιράν είναι διχασμένο πάνω στο θέμα αυτό. Ο θρησκευτικός ηγέτης αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ κατηγόρησε και πάλι τις ΗΠΑ, στην επέτειο της κατάληψης της πρεσβείας στην Τεχεράνη, λέγοντας: «Κάθε φορά που η Ουάσιγκτον χαμογελά, κρατάει στιλέτο πίσω από την πλάτη». Από την άλλη, όμως, ο αμφιλεγόμενος πρόεδρος του Ιράν, Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ, ζήτησε έμμεσα από τις ΗΠΑ την εξεύρεση αξιοπρεπούς συμβιβαστικής λύσης, που θα ικανοποιούσε τους σκληροπυρηνικούς Φρουρούς της Επανάστασης.

Αυτό, όμως, ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολο απ’ όσο φαντάζονται οι Ιρανοί, καθώς σημαντικές διχογνωμίες εμφανίζονται και στο εσωτερικό της κυβέρνησης Ομπάμα, για το θέμα του Ιράν. Μία μερίδα κυβερνητικών στελεχών της Ουάσιγκτον πιστεύει ότι το Ιράν πρέπει να αντιμετωπισθεί με κατανόηση, όπως αντιμετωπίζεται και η Κίνα. Υπάρχουν, όμως πολλοί που εκτιμούν ότι το ιρανικό καθεστώς είναι εύθραυστο, μετά τις νόθες εκλογές του Ιουνίου, υποστηρίζοντας ότι οι ΗΠΑ πρέπει να στηρίξουν το αντιπολιτευόμενο «πράσινο κίνημα».

Ορισμένοι παρατηρητές θεωρούν ότι η κυβέρνηση Ομπάμα είναι στην πραγματικότητα μία κυβέρνηση συνασπισμού, εκφράζοντας αμφιβολίες για το κατά πόσον μπορεί να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με το ιρανικό ζήτημα. Οι αναλυτές αυτοί εκτιμούν ότι η ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Ομπάμα –που περιλαμβάνει την ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον και τον απεσταλμένο στη Μέση Ανατολή Ντένις Ρος– δεν είναι οι καταλληλότεροι παίκτες. Αλλοι πάλι λένε ότι το αμερικανικό Κογκρέσο αντιμετωπίζει τον Ομπάμα ως νεοσσό της εξωτερικής πολιτικής, που πρέπει να ελέγχεται για να μην διακινδυνεύσει την εθνική ασφάλεια της χώρας.

Διεθνείς αντιδράσεις

Ανάλογη διχογνωμία στο θέμα του Ιράν χαρακτηρίζει και τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, με τη Ρωσία και την Κίνα να απολαμβάνουν καλές πολιτικο-οικονομικές σχέσεις με την Τεχεράνη, τις οποίες επιθυμούν να διατηρήσουν αλώβητες. Τους τελευταίους μήνες, οι δυσοίωνες εξελίξεις στο Αφγανιστάν και η αποτυχία εξεύρεσης λύσης στο Μεσανατολικό, καθιστούν αναγκαία την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης με το Ιράν. Για τον λόγο αυτό, απαιτείται η εκπόνηση νέας, εντελώς διαφορετικής προσέγγισης, καθώς οι ισχυρισμοί του Ομπάμα για «δημιουργική» συμφωνία δεν φαίνεται να εντυπωσίασαν την Ισλαμική Δημοκρατία.

Μία πιθανή νέα προσέγγιση θα ήταν ο διαχωρισμός των ιρανο-αμερικανικών συνομιλιών από τις πολυμερείς πυρηνικές επαφές. Το Ιράν έχει δηλώσει ότι συμφωνεί με τη διεξαγωγή συνομιλιών, εφόσον αρθούν οι προϋποθέσεις. Η συμφωνία για τα πυρηνικά διατηρεί τις πιέσεις επί του Ιράν για διακοπή του εμπλουτισμού ουρανίου, βήμα το οποίο απορρίπτει η Τεχεράνη. Οι απειλές αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές στο παρελθόν και η Δύση έμαθε ότι το Ιράν δεν μπορεί να προσέλθει διά βίας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθιστώντας αναπόφευκτο τον διάλογο. Η παραπάνω προσέγγιση θυμίζει περισσότερο το πρότυπο των δυτικών σχέσεων με την Κίνα. Ο Ομπάμα θα είχε τότε την ευκαιρία να θίξει ζητήματα προστασίας ανθρώπινων δικαιωμάτων, απαιτώντας την αποφυλάκιση κρατούμενων αντιφρονούντων, όπως ακριβώς έκανε και με το καθεστώς της Μιανμάρ.

Το οπλοστάσιο του Ισραήλ


Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να απαιτήσουν –μέσω της ΙΑΕΑ– μεγαλύτερη διαφάνεια από το Ισραήλ για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Η προσέγγιση αυτή, αν και δεν εφαρμόσθηκε ποτέ, προτάθηκε από ορισμένα κράτη, που έχουν αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο. Πολλοί αναρωτιούνται, άλλωστ,ε γιατί η διεθνής κοινότητα ουδέποτε ενημερώνεται για το ισραηλινό πυρηνικό οπλοστάσιο. Αυτό πλήττει σημαντικά την αξιοπιστία της ΙΑΕΑ και ενισχύει τις πιθανότητες διχογνωμίας στο διοικητικό του συμβούλιο. Πολλά από τα κράτη αυτά προτείνουν στις ΗΠΑ να υιοθετήσουν στάση ανάσχεσης και ταυτόχρονου διαλόγου με την Τεχεράνη. Πολλοί φοβούνται, όμως, ότι οι πιέσεις των «ιεράκων» της Ουάσιγκτον και του ισραηλινού λόμπι υποσκάπτουν τις συνομιλίες με το Ιράν, θέτοντας σε κίνδυνο τη διεθνή ασφάλεια.

http://news.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.