Οι πρόσφυγες της Λιβύης, τα αεροπλανοφόρα και οι εκκλήσεις

The Guardian, Reuters, AP

Την περασμένη Κυριακή, ένα δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας The Guardian αποτέλεσε δριμύ κατηγορώ, εναντίον των νατοϊκών δυνάμεων που επιχειρούν στη Λιβύη, και που ως στόχο τους, έχουν, μεταξύ άλλων, και την προστασία των αμάχων. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεκάδες γυναίκες, παιδιά και πολιτικοί πρόσφυγες που έφυγαν με πλοιάριο από τη Λιβύη, αφέθηκαν στην τύχη τους και πέθαναν από πείνα, όταν πολεμικά πλοία αγνόησαν τις κραυγές τους για βοήθεια. Ο απολογισμός ήταν 61 νεκροί, ανάμεσα τους γυναίκες παιδιά και μωρά, από τους 72 που μετέφερε συνολικά το πλοιάριο που είχε φύγει στις 25 Μαρτίου, από την Τρίπολη της Λιβύης με προορισμό το ιταλικό νησί Λαμπεντούζα. Δύο από τους επιζήσαντες, υποστήριξαν ότι ανάμεσα στα πολεμικά πλοία που δεν προσέφεραν τη βοήθειά τους στους πρόσφυγες, ήταν και ένα πλοίο του ΝΑΤΟ. Το πλοίο τους παράδερνε επί δεκαέξι μέρες στη θάλασσα, λένε οι επιζήσαντες και βοήθεια δεν ερχόταν από πουθενά. «Κάθε μέρα ξυπνούσαμε και βλέπαμε γύρω μας νεκρούς που τους κρατούσαμε στο πλοίο για 24 ώρες και κατόπιν τους ρίχναμε στη θάλασσα», λέει ο Αμπού Κούρκε, ένας από τους εννέα επιζήσαντες. «Τις τελευταίες μέρες δεν αναγνωρίζαμε πλέον τους εαυτούς μας… ο καθένας από μας, είτε προσευχόταν είτε πέθαινε».

Την επομένη του βρετανικού δημοσιεύματος, οι διαψεύσεις έπεσαν βροχή. Τόσο από το ΝΑΤΟ όσο και από τη Γαλλία, η οποία αρνήθηκε ότι το αεροπλανοφόρο Σαρλ Ντε Γκωλ είχε την παραμικρή ανάμειξη στην υπόθεση. Η εκπρόσωπος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας Κάρμεν Ρομέρο ισχυρίστηκε ότι το επίμαχο διάστημα, μόνον ένα αεροπλανοφόρο, το «Garibaldi», ήταν υπό νατοϊκή διοίκηση, και ότι αυτό επιχειρούσε 100 ναυτικά μίλια ανοιχτά της θάλασσας. Οπότε, πρόσθεσε, οποιοσδήποτε ισχυρισμός ότι νατοϊκό αεροπλανοφόρο εντόπισε και κατόπιν αγνόησε το πλοίο με τους πρόσφυγες είναι εσφαλμένος.

Και από την πλευρά του, ο Τιερί Μπερκάρ, εκπρόσωπος του γενικού επιτελείου των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι το Σαρλ ντε Γκωλ ή οποιοδήποτε άλλο γαλλικό πλοίο, είχε επαφή με το συγκεκριμένο πλοιάριο που είχε φύγει από την Τρίπολη.

Παρά τις διαψεύσεις ωστόσο, το δημοσίευμα του Guardian καταδεικνύει με δραματικό τρόπο το ζήτημα της προστασίας των αμάχων και τον εντοπισμό των αγνοουμένων κατά τη διάρκεια συρράξεων όπως αυτή στη Λιβύη. Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, (UNHCR), τουλάχιστον 800 άνθρωποι αγνοούνται αφότου πλοία άρχισαν να εγκαταλείπουν τη Λιβύη στις 25 Μαρτίου. Και σε αυτόν τον υπολογισμό, δεν περιλαμβάνονται οι άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους προ δεκαημέρου, όταν πλοίο που μετέφερε 600 ανθρώπους, βυθίστηκε ανοιχτά της Τρίπολης. Ποια είναι η λύση που προτείνεται ώστε να μην πεθάνουν και άλλοι πρόσφυγες από τη Λιβύη και την υποσαχάρια Αφρική, στα νερά της Μεσογείου, στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από μια πολεμική σύρραξη; Ενα πρώτο βήμα, όπως επισημαίνει η Μελίσα Φλέμινγκ, εκπρόσωπος της UNHCR, θα ήταν να θέσει η Ε. Ε. σε λειτουργία πιο αποτελεσματικούς μηχανισμούς με σκοπό τη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα. Στο πλαίσιο αυτό, η UNHCR απηύθυνε σχετική διπλή έκκληση τόσο στην Ε. Ε. όσο και στο ΝΑΤΟ. Κάθε πλοίο που φεύγει απο τη Λιβύη θα πρέπει να θεωρείται ως πλοίο που χρήζει βοηθείας, τόνισε η Φλέμινγκ, προσθέτοντας ότι τα πλοία με πρόσφυγες από τη Λιβύη δεν θα σταματήσουν να έρχονται. Η συλλογική, σε επίπεδο Ε. Ε., προσπάθεια είναι απαραίτητη επισήμανε η αξιωματούχος της UNHCR, δεδομένου ότι οι ακτοφυλακές της Ιταλίας και της Μάλτας είναι αδύνατον να επωμιστούν αποκλειστικώς την ευθύνη της διάσωσης Aφρικανών προσφύγων. Ανάλογη έκκληση με αυτή της UNHCR απηύθυνε και η Παγκόσμια Οργάνωση για τη Μετανάστευση (ΙΟΜ).

Παράλληλα με τις εκκλήσεις, το Συμβούλιο της Ευρώπης ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας για τον θάνατο των 61 προσφύγων, τονίζοντας ότι αν επιβεβαιωθεί ότι στρατιωτικές δυνάμεις δεν προσφέρθηκαν να τους σώσουν, το γεγονός θα σηματοδοτήσει μια «μαύρη ημέρα» για τη Γηραιά Ηπειρο.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100007_15/05/2011_442204