Αποχαιρετισµός στην Ελλάδα

"Αποχαιρετισµός στην Ελλάδα" από τον
Βρετανό πρέσßη στην Ελλάδα στην
Καθηµερινή της Κυριακής 28/12/08

Tου Σαϊµον Γκας *

Γράψε αν µπορείς στο τελευταίο σου όστρακο
τη µέρα τ' όνοµα τον τόπο
και ρίξε το στη θάλασσα για να ßουλιάξει.

Γιώργος Σεφέρης

Γυµνοπαιδία - Σαντορίνη


Σε λίγες µέρες η γυναίκα µου κι εγώ
αφήνουµε την Αθήνα ύστερα από οκτώ
ευτυχισµένα χρόνια στη χώρα σας - πρώτα
στη δεκαετία του '80 και για
δεύτερη φορά αυτά τα τελευταία χρόνια. Η
Ελλάδα ήταν καλή µαζί µας. Μας
χάρισε τον πρώτο µας γιο, που γεννήθηκε εδώ
πριν από 23 χρόνια. Μας χάρισε
πολλούς φίλους. Μας χάρισε πολλές στιγµές
ευτυχίας. Και ποτέ, µα ποτέ δεν
µας άφησε να πλήξουµε.


Η Ελλάδα και οι Ελληνες ασκούν έντονη
επίδραση στους ξένους. Ο Βρετανός
συγγραφέας Lawrence Durrell έγραψε: «Αλλες χώρες
µπορούν να σε κάνουν να
ανακαλύψεις έθιµα ή παραδόσεις ή τοπία. Η
Ελλάδα σου προσφέρει κάτι πιο
σκληρό: την ανακάλυψη του εαυτού σου». Στην
Ελλάδα εµείς οι Βορειοευρωπαίοι αφήνουµε
πίσω µας λίγη
απ' την ψυχραιµία και την
επιφυλακτικότητά µας και γινόµαστε πιο
εξωστρεφείς, αναζητάµε πιο πολύ τη
συντροφιά των άλλων ανθρώπων. Δεν
εκπλήσσοµαι που η λέξη privacy δεν
µεταφράζεται ακριßώς στα Ελληνικά.. Αλλά,
πάλι, ούτε η λέξη παρέα µεταφράζεται στα
Αγγλικά.



Η Ελλάδα άναψε τον πόθο του ταξιδιού σε
γενιές και γενιές Βρετανών, και η
Μαριάν κι εγώ προσπαθήσαµε να
ακολουθήσουµε τα ßήµατά τους. Η µυρωδία
του
καπνού του ξύλου που καίγεται ένα
φθινοπωρινό απόγευµα στην Ηπειρο, τα
λιßάδια µε τ' αγριολούλουδα στην
Πελοπόννησο την άνοιξη, τα κρυστάλλινα
γαλανά νερά του Ιονίου το καλοκαίρι είναι
µερικές από τις αναµνήσεις που
θα πάρουµε µαζί µας φεύγοντας.

Οι Ζουλού λένε ότι οι άνθρωποι είναι
άνθρωποι µέσα από άλλους ανθρώπους. Η
Ελλάδα δεν θα σήµαινε τόσα πολλά για µας αν
δεν υπήρχαν οι άνθρωποι που
γνωρίσαµε εδώ. Η γιαγιά που µας φίλεψε
ροδάκινα απ' το καλάθι της όταν
χάλασε το αυτοκίνητο της παρέας µας, στη
Θεσσαλία το 1975. Το ζευγάρι που
µας παραχώρησε το διαµέρισµά του, παρόλο
που µόλις µας είχε συναντήσει,
στο Ρέθυµνο το 1984. Ο ταξιτζής στη Χίο, το 1992,
που όταν ο γιος µου ο
Κρίστοφερ ζαλισµένος από το ταξίδι έκανε
εµετό κι έκανε χάλια και το ταξί
και τον ίδιο, αυτός ανησυχούσε µόνο αν ήταν
εντάξει το παιδί. Θα µας
λείψουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στην
Ελλάδα, που µας έδωσαν τη φιλία τους
και τη συντροφιά τους.


Θα θέλαµε επίσης, η Μαριάν κι εγώ, να
ευχαριστήσουµε όλους αυτούς που ήταν
τόσο επιεικείς και συγχωρητικοί όσο εµείς
κατακρεουργούσαµε την ελληνική γλώσσα.
Θέλω να ζητήσω ιδιαιτέρως συγγνώµη
από µια κυρία που γνώρισα σε
µια δεξίωση πριν από λίγα χρόνια. Τη ρώτησα
τι δουλειά έκανε ο άντρας της.
Μου απάντησε ότι ήταν γεωπόνος. Δυστυχώς,
µπέρδεψα τη λέξη γεωπόνος µε τη
λέξη Γιαπωνέζος. Καθώς η συζήτηση
προχωρούσε, διαπίστωσα µε έκπληξη ότι
δεν ήξερε σχεδόν τίποτε για την Ιαπωνία.
Και καθώς επέµενα µε τις
ερωτήσεις µου για τον ιαπωνικό πολιτισµό,
έßλεπα σιγά σιγά τον πανικό να
φουντώνει στα µάτια της.


Θα ήθελα ακόµη να ζητήσω συγγνώµη κι από
τον προßεßληµένο εκείνον υπουργό,
που παρέµεινε ατάραχος όταν τον ρώτησα πώς
σκόπευε να αντιµετωπίσει όλες
τις προσκλήσεις και όχι τις προκλήσεις του
τοµέα ευθύνης του. Τώρα ήρθε ο
καιρός να πάµε σε µιαν άλλη χώρα.
Χαιρόµαστε µε την προοπτική των νέων
εµπειριών, των νέων ενδιαφερόντων που
πάντα φέρνει ένα νέο διπλωµατικό
πόστο. Οπως λέει κι ο ποιητής:



«Πολλά τα καλοκαιρινά πρωινά να είναι
που µε τι ευχαρίστηση, µε τι χαρά
θα µπαίνεις σε λιµένες πρωτοϊδωµένους»

Aλλά, δεν θα είναι Ελλάδα.

Αυτό για το οποίο µπορούµε να είµαστε
σίγουροι είναι ότι θα επιστρέψουµε.
Δεν νοµίζουµε ότι η Ελλάδα µας έχει δώσει
ακόµη την άδεια να την
εγκαταλείψουµε οριστικά. Και όταν
επιστρέψουµε δεν θα το κάνουµε µόνο για
τους ανθρώπους ή για το τοπίο, αλλά και
γιατί η Ελλάδα είναι µια χώρα που
θαυµάζουµε για πάρα πολλά πράγµατα.



Αλλά αυτό που ιδιαίτερα θαυµάζουµε εδώ
είναι η σηµασία που δίνουν οι
Ελληνες στους οικογενειακούς δεσµούς και
τη φιλία, την επιµονή σας να
χαίρεστε τη ζωή, την ανοιχτόκαρδη διάθεσή
σας, τη γενναιοδωρία σας και την
αίσθηση αξιοπρέπειας και ευπρέπειας. Το
ταλέντο των Ελλήνων ξεχειλίζει σε
κάθε τοµέα, από τις καλές τέχνες ώς τον
κάθε χώρο δουλειάς και
δηµιουργίας. Ενα από τα προνόµια που είχα
ως πρέσßης στην Ελλάδα ήταν η
ευκαιρία που µου έδωσε να συναντήσω τόσους
προικισµένους, ζωντανούς
ανθρώπους από φοιτητές µέχρι
δισεκατοµµυριούχους.

Οµολογώ ότι ακόµη και τώρα, µετά οκτώ
χρόνια στην Ελλάδα, υπάρχουν ακόµη
µερικά πράγµατα που δεν καταλαßαίνω. Δεν
καταλαßαίνω την ελληνική µανία να
ßουτάνε όλοι στη θάλασσα κάθε φορά που η
θερµοκρασία ανεßαίνει πάνω από
τους δέκα ßαθµούς. Εγώ µεγάλωσα σε µια χώρα
που η θάλασσα ήταν κρύα και
γκρίζα και, γενικώς, έπρεπε να αποφεύγεται.
Δεν καταλαßαίνω γιατί τα
κινητά είναι τόσο δηµοφιλή, ενώ τόσες και
τόσες Ελληνίδες σε διακοπές
έχουν τη συνήθεια να φωνάζουν τόσο δυνατά
και σε τόσο ψηλές νότες ώστε οι
φωνές τους να σκίζουν τον αιθέρα και
λόγγοι και ραχούλες να αντηχούν «έλα
Τούλααα.». Θαυµάζουµε το πάθος των
Ελλήνων για προσωπική ελευθερία και
ελευθερία του λόγου. Ακόµη δεν έχω
καταλάßει τα παραθυράκια στην
τηλεόραση. Πώς καταλαßαίνει ο ένας τι λέει
ο άλλος όταν όλοι ?ιλούν
ταυτόχρονα; Ο στρατηγός Ντε Γκολ
αναρωτήθηκε κάποτε πώς είναι δυνατόν να
κυßερνήσει κανείς µια χώρα που παράγει 246
διαφορετικά είδη τυριών.
Αναρωτιέµαι πώς είναι δυνατόν να
κυßερνήσει κανείς µια χώρα που έχει
σχεδόν τόσους τηλεοπτικούς και
ραδιοφωνικούς σταθµούς όσα τυριά έχει η
Γαλλία. Αυτό που καταλαßαίνω και ξέρω καλά
είναι ότι η Μαριάν και εγώ
αισθανόµαστε τεράστια τρυφερότητα,
ευγνωµοσύνη και θαυµασµό για µια χώρα
που µας φέρθηκε τόσο καλά.

Σ' ευχαριστώ, Ελλάδα. 

*Ο κ. Σάιμον Γκας είναι απερχόμενος πρεσβευτής της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα.