«Από την κρίση στην παράλυση: Ποίος θα σπάσει το αδιέξοδο;»

Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012 σε αίθουσα της Βουλής των Λόρδων, το σεμινάριο «Από την κρίση στην παράλυση:  Ποίος θα σπάσει το αδιέξοδο;» που διοργάνωσε το Global Strategy Forum με προεδρεύοντα  τον πρόεδρό του λόρδο Λόθιαν (Μάικλ ΄Ανκραμ) πρώην πρόεδρο του Συντηρητικού Κόμματος Βρετανίας.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που πήραμε  το κυριότερο σημείο των δηλώσεων του ειδικού  σύμβουλου του ΓΓ του ΟΗΕ Αλεξάντερ Ντάουνερ ήταν η επισήμανση του ότι πρώτη προτίμηση των Ελληνοκυπρίων είναι το ενιαίο κράτος, των Τουρκοκυπρίων τα δύο κράτη, και ότι από τότε που τα Ηνωμένα Έθνη πρόβαλαν τη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας στην Κύπρο αυτή η λύση δεν υπήρξε δημοφιλής, ούτε υπάρχει ευρεία υποστήριξη για διαμερισμό εξουσίας.  Ότι δεν πρέπει να περιμένει κανείς να φύγουν τα τουρκικά στρατεύματα πριν τη λύση, η πράσινη γραμμή  δεν αρέσει αλλά είναι αποδεκτή πλέον γιατί δεν σκοτώνονται άνθρωποι.

Ο λόρδος Χάνει ουσιαστικά υποστήριξε,  με όσα είπε,  την πολυμερή όταν είπε ότι οι Κύπριοι από μόνοι τους δεν μπορούν να φθάσουν σε λύση, υπονοώντας με λίγα λόγια ότι πρέπει να μας επιβληθεί. Επισήμανε ως αδυναμία το γεγονός ότι η Τουρκία δεν μιλά με τους Ελληνοκύπριους.  Με παρέμβασή του ο Τούρκος πρέσβης στο Λονδίνο που παρευρέθηκε στο σεμινάριο, δήλωσε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ο βουλευτής του Εργατικού Κόμματος και πρώην υπουργός Εξωτερικών Τζάκ Στρό, στην δική του ομιλία αναφέρθηκε στη γνωστή του επιμονή για διχοτόμηση, δύο κράτη, λέγοντας ότι αν δεν εξευρεθεί λύση  διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, είναι καλύτερα να υπάρξουν δύο κράτη ώστε να συνεργάζονται καλύτερα. Ο κ. Ντάουνερ, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, απάντησε λέγοντας ότι δεν μπορεί να αλλάξει ο όρος εντολής των Ηνωμένων Εθνών (το mandate). Και ότι  πρέπει να υπάρξουν ηγέτες που θέλουν τη λύση.

Οι δηλώσεις του φιλότουρκου Τζάκ Στρό προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των Ελληνοκυπρίων που παρευρέθηκαν,  οι οποίοι προέβησαν σε παρεμβάσεις σε σημείο διαξιφισμού, συγκεκριμένα από τον κ. Ανδρέα Παπαευρυππίδη, πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού Η.Β,  με αποτέλεσμα να αποχωρήσει ο Τζάκ Στρό αποφεύγοντας να απαντήσει. (Αν και είχε λεχθεί από τον προεδρεύοντα ότι θα αναχωρούσε γι΄αυτό και είχε μιλήσει ενωρίτερα από ότι είχε προγραμματιστεί).

Από τις πληροφορίες που πήραμε παρατηρήθηκε ότι υπήρξε δυσφορία στο σεμινάριο από τα λεχθέντα Τζάκ Στρό και όχι μόνο από τους Ελληνοκύπριους.

Λέχθηκε από τους συμπατριώτες μας ότι υπήρχε εκεί και εκπρόσωπος του Γραφείου Τύπου της Υπ. Αρμοστείας της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά όχι ο ΄Υπ. Αρμοστής. Οπόταν ο προεδρεύων λόρδος Λόθιαν επικαλέσθηκε ότι τον είχαν καλέσει αλλά δεν παρευρέθηκε για να επέμβει η εκπρόσωπος του Γραφείου Τύπου και να δηλώσει  ότι όντως δεν είχαν καλέσει τον ΄Υπ. Αρμοστή στο Σεμινάριο παρά μόνο στο γεύμα.

Οι άλλοι δύο ομιλήτές ήσαν ο πρώην ΄Υπ. Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο μεταξύ 1994-1999 Σερ Ντέιβιντ Μάττεν και ο κ. Χιού Πόουπ  Project Director της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων (International Crisis Group) με θέμα Τουρκία και Κύπρος.

Το γεύμα έλαβε χώρα στο Τσάταμ Χάους, και εκεί παρευρέθηκε και ο ΄Υπ. Αρμοστής. ΄Ομως το Τσάταμ Χάους από ιδρύσεώς του έχει μια ιδιαιτερότητα. Εκεί είναι ελεύθεροι οι πολιτικοί να εκφραστούν ελεύθερα αλλά δεν επιτρέπεται να μεταδοθεί προς τα έξω τα όσα λέγονται.

Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες τόσο ο Αλεξάντερ Ντάουνερ όσο και ο Σερ Ντέβιντ Χάνει επανέλαβαν ότι η Τουρκία πρέπει να συνομιλήσει απευθείας με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Πιστεύεται ότι το εν λόγω σεμινάριο διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της φιλότουρκης ομάδας Τζάκ Στρό και της  βαρώνης Χουσειν΄Έις, που είναι τουρκοσουδανικής καταγωγής.  Ο Τζάκ Στρο είναι μέλος του Συμβουλευτικού Συμβουλίου του Global Strategy Forum που ιδρύθηκε το 2006, και στο οποίο  προεδρεύει ο λόρδος Λόθιαν. ΄Ετσι ίσως να εξηγείται και η πρόσκληση προς τον Τούρκο πρέσβη και όχι στον ΄Υπ. Αρμοστή για το Σεμινάριο, έχοντας υπόψη ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Ενώ στο γεύμα δεν παρευρέθηκε ο Τούρκος πρέσβης.

Σε γενικές γραμμές μπορεί να λεχθεί ότι λόγω της έντονης αντίδρασης Ελληνοκυπρίων και άλλων, το σεμινάριο αυτό δεν πέτυχε το στόχο του.

Τελικά ουδέν κακόν αμιγές καλού. Από το φιλοτουρκικό αυτό σεμινάριο στην καρδιά της βρετανικής κυβέρνησης μας προέκυψε η επιβεβαίωση  από τον Αλεξάντερ Ντάουνερ ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν υποστηρίζουν την ρατσιστική τουρκο-βρετανική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Και βέβαια όχι  μόνο δεν την υποστηρίζουν αλλά εμφαντικά και έμπρακτα την απέρριψαν με την απόφασή τους στο δημοψήφισμα της 24^ης Απριλίου 2004.  Το οποίο υπενθυμίζεται ότι επισήμανε τότε και η Ομάδα Διεθνών Κρίσεων με αναφορά στην ιστοσελίδα της,  γι΄αυτο και η βρετανική κυβέρνηση είχε ξεσπαθώσει σε αναζήτηση τρόπου επαναβεβαίωσής της από την Ελληνοκυπριακή πλευρά. Η οποία δυστυχώς τους ήλθε με την συμφωνία της 8^ης Ιουλίου 2006 μεταξύ Τ. Παπαδόπουλου και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ αγνοώντας την απόφαση του λαού της 24.4.2004.

Φανούλα Αργυρού

Ερευνήτρια/συγγραφέας

Λονδίνο 19.6.2012

(Μεταδόθηκε και από το Ράδιο Πρώτο, εκπομπή δημοσιογράφου Λάζαρου Μαύρου, 18.6.2012).