Πράσινο φως για το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο στον κόσμο

Το οποίο θα είναι ευρωπαϊκό.

Η κατασκευή του μεγαλύτερου οπτικού και υπερύθρου τηλεσκοπίου στον κόσμο εγκρίθηκε από τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν πάρει τη σχετική πρωτοβουλία, η οποία έχει προϋπολογισμό 1,1 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το λεγόμενο Ευρωπαϊκό Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (E-ELT), που θα έχει διάμετρο σχεδόν 40 μέτρων και θα κατασκευασθεί στην κορυφή ενός βουνού στη Χιλή, όπου βρίσκεται ήδη το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο (ESO). Το τηλεσκόπιο προγραμματίζεται να είναι έτοιμο έως το 2022 και θα αποτελέσει μία από τις σημαντικότερες αστρονομικές εγκαταστάσεις του 21ου αιώνα, με εντυπωσιακές δυνατότητες παρατήρησης στους ουρανούς. Οι περισσότερες από τις 14 χώρες- μέλη του οργανισμού που έχει κατασκευάσει και λειτουργεί το ESO, οι οποίες συνεδρίασαν στη Γερμανία, σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερ, αποφάσισαν ήδη να προχωρήσουν στη δημιουργία του νέου γιγάντιου τηλεσκοπίου, αν και ακόμα -εν μέσω και της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης- δεν έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν όλη την αναγκαία χρηματοδότηση. Κάτι τέτοιο πάντως μπορεί να συμβεί έως την επόμενη συνεδρίαση τον Δεκέμβριο, οπότε αναμένεται να έχει προστεθεί και η Βραζιλία ως το 15ο μέλος του ΕSO, γεγονός που θα μοιράσει το υψηλό κόστος σε περισσότερα μέρη. Το E-ELT θα έχει διάμετρο υπερτετραπλάσια σε σχέση με τα σημερινά μεγαλύτερα οπτικά τηλεσκόπια που έχουν διάμετρο οκτώ έως δέκα μέτρων (αν και οι αντένες των ραδιοτηλεσκόπιων είναι ακόμα μεγαλύτερες). Η ευαισθησία και η ανάλυση των εικόνων του θα είναι τέτοια που θα μπορεί να «βλέπει» απευθείας βραχώδεις πλανήτες πολύ πέρα από το ηλιακό μας σύστημα (οι εικόνες του θα έχουν 16 φορές μεγαλύτερες λεπτομέρειες σε σχέση με το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ»). Θα συμβάλει ακόμα στην καλύτερη μελέτη των μαύρων οπών, του σχηματισμού των γαλαξιών, της σκοτεινής ύλης και της ακόμα πιο μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας. Το τηλεσκόπιο -η εγκατάσταση του οποίου θα έχει το μέγεθος ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου- θα τοποθετηθεί σε ύψος 3.000 μέτρων στο όρος Αρμαζόνες, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από το όρος Παρανάλ όπου σήμερα βρίσκεται το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου, το οποίο στην πραγματικότητα είναι μία διάταξη τεσσάρων συνδεδεμένων τηλεσκοπίων με διάμετρο 8,2 μέτρων το καθένα. Αυτά τα όρη της Χιλής θεωρούνται ιδανικά για αστρονομικές παρατηρήσεις, επειδή τουλάχιστον επί 320 νύχτες το χρόνο, ο ουρανός δεν έχει σύννεφα. Αυτό οφείλεται στη μακρόχρονη ξηρασία της γειτονικής ερήμου Ατακάμα της Χιλής, με συνέπεια να μην ανεβαίνουν υδρατμοί στην ατμόσφαιρα. Πηγή: ΑΜΠΕ