Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

Οι ταραχές στον αραβικό κόσμο έχουν βαθιά αίτια



Ελλειψη θέσεων εργασίας, οικονομική στασιμότητα και δεκαετίες καταπίεσης
The New York Times
Η αντι-ισλαμική ταινία που πυροδότησε τις επιθέσεις στις πρεσβείες των ΗΠΑ σε διάφορα κράτη του μουσουλμανικού κόσμου δεν ήταν παρά μια βολική αφορμή προκειμένου να εκδηλωθεί η οργή. Βαθύτερες δυνάμεις δρουν στο εσωτερικό αυτών των κοινωνιών, ωθούμενες κυρίως από τη διάχυτη δυσφορία για την έλλειψη θέσεων εργασίας, την οικονομική στασιμότητα και τις δεκαετίες καταπίεσης από τις προγενέστερες κυβερνήσεις.
Στον απόηχο της Αραβικής Ανοιξης, αυτά τα προσφάτως απελευθερωμένα κράτη μετατράπηκαν σε πεδία μάχης των φανατικών ισλαμιστών, των μετριοπαθών και των κοσμικών που ανταγωνίζονται για το ποιος θα καθορίσει την πορεία της δημοκρατικής αλλαγής. Οι συγκεκριμένες δυνάμεις και οι επιθέσεις των τελευταίων ημερών δεν μπορούν, πιθανότατα, να τεθούν υπό τον έλεγχο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, ό, τι και αν ισχυρίζονται ορισμένοι.
Αρκετοί ισλαμιστές ηγέτες και αναμφίβολα όλοι οι σύνδεσμοι της Αλ Κάιντα αντιμετωπίζουν την αναταραχή ως ευκαιρία για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Μια ιδιαίτερα καταστροφική δύναμη είναι ο Χασάν Νασράλα, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, ο οποίος διοργάνωσε τη μεγάλη αντιαμερικανική συγκέντρωση στον Λίβανο. Είναι προφανές ότι ο Νασράλα προσπαθεί να ανακτήσει τα ποσοστά της δημοτικότητάς του, τα οποία έπεσαν κατακόρυφα λόγω της συμμαχίας της Χεζμπολάχ με το βάναυσο καθεστώς του Σύρου προέδρου, Μπασάρ Αλ Ασαντ.
Οι αντιαμερικανοί εξτρεμιστές που δολοφόνησαν τον πρέσβη Κρίστοφερ Στίβενς και τρεις ακόμα υπαλλήλους της πρεσβείας στη Βεγγάζη της Λιβύης, ή προξένησαν σοβαρά επεισόδια σε άλλες πόλεις του αραβικού κόσμου, ενίσχυσαν τους χειρότερους φόβους όλων εκείνων που αντιμετωπίζουν συνολικά τους μουσουλμάνους υπό το πρίσμα της μισαλλοδοξίας και του μίσους. Οι εξτρεμιστές προξένησαν, επίσης, καίρια πλήγματα στην οικονομία των χωρών τους, καθώς είναι δεδομένο πως ο τουρισμός, αλλά και η επιχειρηματικότητα γενικότερα δεν ευδοκιμούν σε συνθήκες χάους και ανασφάλειας.
Αντί να απαιτούν από τις νέες κυβερνήσεις θέσεις εργασίες και στέγαση, οι διαδηλωτές επικεντρώθηκαν σ’ ένα ακατέργαστο, ερασιτεχνικό βίντεο που προωθήθηκε από μια ομάδα φανατικών στις ΗΠΑ. Τη στιγμή που τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης στον μουσουλμανικό κόσμο τελούν υπό τον απόλυτο έλεγχο των κυβερνήσεων, η έννοια της ελευθερίας του λόγου, βάσει της οποίας ο Λευκός Οίκος αρνείται να λογοκρίνει την ταινία, παραμένει ακατανόητη στην πλειοψηφία των μουσουλμάνων. Την Τετάρτη ένα γαλλικό περιοδικό δημοσιοποίησε ορισμένα χυδαία σκίτσα του προφήτη Μωάμεθ, προκαλώντας ένα νέο κύμα οργής.
Το 2009, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, ορθά επιδίωξε την επαναπροσέγγιση με τους μουσουλμάνους. Μιλώντας από το Κάιρο, ο πρόεδρος Ομπάμα τάχθηκε υπέρ του αμοιβαίου σεβασμού και υποσχέθηκε ότι, μολονότι ο ίδιος δεν θα φοβηθεί την αντιπαράθεση με τους εξτρεμιστές, η Αμερική δεν θα πολεμήσει ποτέ το Ισλάμ.
Οσο ταραχώδεις και αν είναι, οι διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών πρέπει να αναλυθούν υπό ένα ειδικό πρίσμα. Τα πλήθη που επιτέθηκαν στις διπλωματικές αποστολές των ΗΠΑ ήταν μικρά. Οι δε ηγέτες των κρατών όπου σημειώθηκαν τα επεισόδια, από τον πρόεδρο της Αιγύπτου μέχρι τον μεγάλο μουφτή της Σαουδικής Αραβίας, έσπευσαν να καταδικάσουν τα κρούσματα βίας. Είναι οι ίδιοι που πρέπει πλέον να εξηγήσουν δημόσια στους πολίτες τους τη σημασία των καλών σχέσεων με τις ΗΠΑ. Οι Λίβυοι που προσπάθησαν να σώσουν τη ζωή του πρέσβη Στίβενς, σίγουρα αντιλαμβάνονται τη σημασία αυτών των σχέσεων.
Δριμύ κατηγορώ από τον Ρόμνεϊ
Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία, Μιτ Ρόμνεϊ, αλλά και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματος έσπευσαν να εξαπολύσουν δριμύ κατηγορώ σε βάρος του προέδρου Ομπάμα για τη μετριοπαθή του στάση, ιδιαίτερα όσον αφορά τα γεγονότα στη Λιβύη. Ο κ. Ρόμνεϊ υποστήριξε ότι είναι «επαίσχυντο» για έναν πρόεδρο των ΗΠΑ να απολογείται για το αμερικανικό ιδεώδες της ελευθερίας του λόγου. Ο ίδιος, μάλιστα, χαρακτήρισε «απολογητικό» και «αδύναμο» τον πρόεδρο Ομπάμα. Ο κ. Ρόμνεϊ και ο περίγυρός του προβάλλουν ασυνάρτητους και αντιφατικούς ισχυρισμούς αντί για έναν αντίλογο με συνοχή. Δεν έχουν λάβει το μήνυμα ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορεί και δεν πρέπει να επιχειρήσει να επιβάλει τη θέλησή της στις ακόμα εύθραυστες αραβικές δημοκρατίες. Θα ήταν, επίσης, λάθος για τις ΗΠΑ να διέκοπταν την παροχή στήριξης σε όλους εκείνους στη Λιβύη, στην Τυνησία και στην Αίγυπτο, που προσπαθούν να σφυρηλατήσουν δημοκρατικές κυβερνήσεις και πλουραλιστικές κοινωνίες. Οι ΗΠΑ οφείλουν να παραμείνουν αναμεμειγμένες σ’ αυτή τη διαδικασία με οποιοδήποτε τρόπο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.