Τελεσίγραφο Νετανιάχου στο Ιράν

«Κόκκινες γραμμές» από το Ισραήλ για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, διαφωνίες με τις ΗΠΑ

Reuters, AFP

Η απειλή μιας μείζονος σύρραξης στη Μέση Ανατολή επανήλθε στο προσκήνιο με τη χθεσινή ομιλία του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Αναφερόμενος στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έκανε λόγο για «ξεκάθαρη κόκκινη γραμμή», προειδοποιώντας ότι η χώρα του δεν πρόκειται επ’ ουδενί λόγο να επιτρέψει στο Ιράν να αποκτήσει ατομικά όπλα – κάτι που το ισλαμικό καθεστώς της Τεχεράνης αρνείται κατηγορηματικά ότι επιδιώκει. O Nετανιάχου διαβεβαίωσε ότι «οι κόκκινες γραμμές δεν οδηγούν σε πόλεμο, αλλά προλαμβάνουν τον πόλεμο», ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το Ιράν θα έχει αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων μέχρι το επόμενο καλοκαίρι.

Σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις περί ρήγματος στις σχέσεις Ισραήλ – ΗΠΑ με αφορμή την κρίση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ συνομιλεί με τις ΗΠΑ για το ζήτημα και εξέφρασε τη βεβαιότητα πως οι δύο χώρες μπορούν να ακολουθήσουν κοινή πολιτική επ’ αυτού.

Λίγο πριν από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, στο βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ είχε βρεθεί ο Παλαιστίνιος ηγέτης, Μαχμούντ Αμπάς. Σε έντονο ύφος, ο Αμπάς κατηγόρησε το Ισραήλ ότι προχωρεί σε εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων, με την ανέγερση εποικισμών στην ανατολική Ιερουσαλήμ. Επιπροσθέτως, ο ηγέτης της Παλαιστινιακής Αρχής επισήμανε ότι η επέκταση του εποικιστικού προγράμματος του Ισραήλ σημαίνει ότι ο χρόνος εξαντλείται για λύση στη βάση των δύο κρατών και ότι οι Παλαιστίνιοι απειλούνται με «νέα καταστροφή» (Νάκμπα), νέα έξοδο από την Παλαιστίνη.

«Θα επαναλάβω ότι η πιο επικίνδυνη χώρα του κόσμου δεν πρέπει να αποκτήσει τα πιο επικίνδυνα όπλα του κόσμου», είχε δηλώσει ο Νετανιάχου προτού αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη. Την Τρίτη, ο Μπαράκ Ομπάμα από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ είχε προειδοποιήσει την Τεχεράνη ότι «ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος», αναφορικά με την αναζήτηση διπλωματικής λύσης του προβλήματος. Η τοποθέτηση του Αμερικανού προέδρου άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής στη βία, αν και δεν ικανοποίησε την ισραηλινή κυβέρνηση αφού δεν έθετε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, εν είδει τελεσίγραφου.

Στις ενδείξεις ασυμφωνίας μεταξύ των δύο συμμαχικών κυβερνήσεων ήρθε να προστεθεί η άρνηση του Ομπάμα να συναντηθεί κατ’ ιδίαν με τον Νετανιάχου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ επικαλούμενος τις βαριές υποχρεώσεις της προεκλογικής του εκστρατείας. Πάντως, στη χθεσινή ομιλία του ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απέφυγε να αντιπαρατεθεί ευθέως με την Ουάσιγκτον. Την ίδια ώρα, διέρρεε στον ισραηλινό Τύπο έκθεση του υπουργείου Εξωτερικών, η οποία ζητούσε από τη διεθνή κοινότητα έναν νέο γύρο αυστηρότερων κυρώσεων κατά του Ιράν. Το γεγονός αυτό δικαιολογεί την υπόθεση ότι η ισραηλινή κυβέρνηση δεν επείγεται επί του παρόντος να προσφύγει στη στρατιωτική βία.

Οι δυσκολίες που συναντά ο Νετανιάχου δεν προέρχονται μόνο από την Ουάσιγκτον, αλλά και από την κοινή γνώμη του Ισραήλ. Δημοσκόπηση που δημοσίευσε χθες η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz εμφανίζει την πλειονότητα των πολιτών αντίθετους ή άκρως επιφυλακτικούς έναντι της προοπτικής μιας μονομερούς επίθεσης κατά του Ιράν. Συγκεκριμένα, σε ποσοστό 50% οι Ισραηλινοί εμφανίζονται να τρέφουν «φόβο» ή και «μεγάλο φόβο» για την ίδια την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ εάν η κυβέρνηση Νετανιάχου εξαπολύσει πόλεμο κατά του Ιράν. Πρόσφατα, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας, Εχούντ Μπάρακ, είχε δηλώσει πως οι φόβοι για τα ιρανικά αντίποινα είναι υπερβολικοί.