Τι κρύβεται πίσω από την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τέμενος

Του Νίκου Στέλγια

Τις τελευταίες ημέρες η τουρκική κοινωνία έχει επικεντρωμένη την προσοχή της σε διάφορες κοινωνικές και πολιτικές συζητήσεις. Πριν από λίγες ημέρες, ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας, Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν έφτασε στο σημείο να παρομοιώσει την δολοφονία δεκάδων Τούρκων πολιτών με την διαδικασία της έκτρωσης. Ξαφνικά, ο πανίσχυρος πολιτικός άνδρας της Τουρκίας θυμήθηκε τα κοινά στοιχεία του κόμματος του με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα των ΗΠΑ. 12 χρόνια μετά την ίδρυση του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος, η συντηρητική – οικονομικά, ριζοσπαστική φιλελεύθερη ανάγνωση της πολιτικής γραμμής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος έκανε για μια ακόμη φορά αισθητή την παρουσία της στο τουρκικό πολιτικό πεδίο.  Η τοποθέτηση του κ. Ερντογάν σχετικά με την έκτρωση και η συντηρητική κοσμοθεωρία του προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην τουρκική κοινωνία. Διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των γυναικών έχουν κατέβει στους δρόμους και υψώνουν την φωνή τους κατά της συντηρητικής κοσμοθεωρίας του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).  Παράλληλα με την συζήτηση για την έκτρωση, η τουρκική κοινωνία έχει στραμμένη την προσοχή της σε μια νέα συζήτηση, η οποία ήρθε στο πολιτικό προσκήνιο της χώρας με αφορμή τους εορτασμούς της επετείου της άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τα οθωμανικά στρατεύματα.  Η επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τέμενος, είναι ένα νέο ζήτημα, το οποίο πλέον απασχολεί την τουρκική κοινή γνώμη. Μέχρι πριν λίγο καιρό, η συγκεκριμένη πρόταση απασχολούσε αποκλειστικά μια μικρή πτέρυγα του ιστορικού κινήματος των Γκρίζων Λύκων. Σήμερα, υπό την συστηματική καθοδήγηση του κυβερνώντος κόμματος, η πρόταση περί επαναλειτουργίας έχει βρεθεί στο πολιτικό προσκήνιο και έχει  επισκιάσει πολλά ζωτικής σημασίας ζητήματα.   Στην Τουρκία, αναλυτές που παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή την κυβερνητική πολιτική γραμμή, αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην χρονική περίοδο κατά την οποία η συγκεκριμένη συζήτηση έχει έρθει στο προσκήνιο. Η «Κ» έχει εξασφαλίσει ενδιαφέρουσες πληροφορίες από διάφορες τουρκικές πηγές, οι οποίες ενδέχεται να αφήσουν το στίγμα τους στο μέλλον της Τουρκίας. Οι συγκεκριμένες πληροφορίες έχουν ως εξής:   • Η «σύγκρουση των τιτάνων» στην κορυφή της ηγεσίας του ΑΚΡ έχει λάβει νέες διαστάσεις. Στην νέα περίοδο, ο  κύκλος του πρωθυπουργού βρίσκεται αντιμέτωπος με διάφορες εσωκομματικές αντιπολιτευόμενες ομάδες.   • Ο αναβρασμός εντός του ΑΚΡ βρίσκει πλέον αντίκτυπο στα διάφορα επίπεδα της τουρκικής γραφειοκρατίας. Εντός της τουρκικής αστυνομίας και της δικαιοσύνης υψώνοντας φωνές διαμαρτυρίας.   • Την επόμενη περίοδο, ιδιαίτερη σημασία φέρει η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου σχετικά με τον τρόπο της διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών. Η Τουρκία ενδέχεται να οδηγηθεί σε νέες προεδρικές εκλογές εντός των επομένων μηνών.   • Στο Κουρδικό, το στρατηγικό προβάδισμα ανήκει εκ νέου στο κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα. Αυτό υπογραμμίζουν τουρκικές πηγές της «Κ», οι οποίες παρακολουθούν από κοντά τα θέματα που αφορούν τον τουρκικό στρατό.   • Το Ιράν έχει εξαπολύσει «μετωπική επίθεση» στην Τουρκία σε διάφορα «πεδία» (Ιράκ, Συρία κ.ο.κ.). Μέχρι στιγμής, η ομάδα του Αχμέτ Νταβούτογλου αδυνατεί να «απαντήσει» με αποτελεσματικό τρόπο σε αυτή την διπλωματική «επίθεση».   Υπό το πρίσμα των προαναφερθέντων και άλλων πολύ σημαντικών ζητημάτων, των οποίων η περιγραφή αποτελεί έργο μελλοντικών αναλύσεων, έρχεται στο προσκήνιο η πολύ δύσκολη θέση της τουρκική κυβέρνησης σε διάφορα πεδία. Αντιμέτωποι με πολλά εμπόδια σε διάφορα πεδία, ο κ. Ερντογάν και οι συνεργάτες του επιλέγουν μια λαϊκιστική – συντηρητική πολιτική ρητορεία. Με αυτό τον τρόπο ελπίζουν ότι θα θέσουν τέλος στην μικρή κάθοδο των ποσοστών του κόμματος τους. Στην νέα περίοδο, η Αγία Σοφία, από παγκόσμιο πολιτισμικό μνημόνιο, μετατρέπεται σε ένα «μέσο» νομιμοποίησης των πρωτοβουλιών του κ. Ερντογάν και των συνεργατών του...