Benny Morris
Yale University Press, 2008
Του Glenn Frankel
Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Stanford
Washington Post Book Review
Όταν σε μια σύγκρουση ο συμβιβασμός θεωρείται προδοσία, οι ανεξάρτητοι παρατηρητές αντιμετωπίζονται ως εχθροί και όσοι είναι διατεθειμένοι να εξασκήσουν βία αποκαλούνται ήρωες, τότε η καταγραφή της ιστορίας επιστρατεύεται για να επιβεβαιώσει τους μύθους της κάθε πλευράς.
Μια τέτοια σύγκρουση είναι και αυτή μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων. Αυτό τον Μάη οι Ισραηλινοί γιόρτασαν 60 χρόνια ανεξαρτησίας ενώ οι Παλαιστίνιοι πενθούσαν τα 60 χρόνια από την «al-Naqba» (καταστροφή στα Αραβικά) του πολέμου του 1948. Η Ισραηλινή εκδοχή μιλά για την επανάκτηση της πατρώας γης ενάντια σε αιμοδιψείς Παλαιστίνιους τρομοκράτες και πέντε Αραβικούς στρατούς. Η Αραβική εκδοχή παρουσιάζει τους Παλαιστίνιους ως τα δύσμοιρα θύματα ενός δυσανάλογα ισχυρότερου στρατού, ο οποίος με την υποστήριξη των Η.Π.Α. και της Βρετανίας, διεξήγαγε μια προσχεδιασμένη εκστρατεία εθνοκάθαρσης.
Ο Μπένυ Μόρρις ανήκει στην γενιά των Ισραηλινών ιστορικών που αμφισβήτησαν την επίσημη εκδοχή και επιχείρησαν να κατανοήσουν τις ρίζες της σύγκρουσης. Το πρώτο του βιβλίο, το 1988, ήταν μια αναθεωρητική προσέγγιση της εκδίωξης εκατοντάδων Παλαιστινίων από τα εδάφη τους κατά την διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας του 1948. Το νέο του βιβλίο είναι μια φιλόδοξη και λεπτομερής εξιστόρηση αυτού του πολέμου και επιχειρεί να καταρρίψει τους μύθους της κάθε πλευράς.
Η πρώτη φάση του πολέμου του 1948, σύμφωνα με τον Μόρρις, ήταν η εμφύλια σύρραξη η οποία ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1947, όταν η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε την διχοτόμηση της Παλαιστίνης. Η δεύτερη φάση ήταν η εισβολή των στρατών των Αραβικών χωρών μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Ισραήλ στις 14 Μαΐου του 1948. Οι Ισραηλινοί κέρδισαν και αυτή την σύγκρουση, επεκτείνοντας τα εδάφη του νέου Εβραϊκού κράτους πέρα από τα σύνορα που είχαν αρχικά συμφωνηθεί και εκτοπίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους. Είναι αλήθεια, σημειώνει ο Μόρρις, πως οι Αραβικές χώρες είχαν συλλογικά ένα πληθυσμό 40 εκατομμυρίων ενώ η Εβραϊκή κοινότητα πληθυσμό μόλις εξακοσίων πενήντα χιλιάδων. Οι Εβραίοι όμως, υπό την καθοδήγηση του Νταβίντ Μπεν Γκουριόν «ήταν οργανωμένοι για πόλεμο ενώ οι Άραβες της Παλαιστίνης δεν ήταν».
Ο Μόρρις καταφέρνει να είναι αρκετά αμερόληπτος όταν παραθέτει στοιχεία πως «οι Εβραίοι σκότωσαν περισσότερους άμαχους και αιχμάλωτους πολέμου κατά την διάρκεια του πολέμου του 1948». Ο Μόρρις όμως δεν υποστηρίζει ότι οι Άραβες είχαν περισσότερες ηθικές αναστολές αλλά αποδίδει την διαφορά στο ότι οι νικηφόροι Ισραηλινοί κατέλαβαν περίπου 400 πόλεις και χωριά ενώ οι Άραβες κατέλαβαν μόνο ορισμένους Εβραϊκούς οικισμούς.
Όσο για τους επτακόσιους χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες ο Μόρρις απορρίπτει τους ισχυρισμούς ότι ο διωγμός τους ήταν μέρος του «Σχεδίου D» το οποίο είχαν καταστρώσει Σιωνιστές ηγέτες και στρατιωτικοί στο Τελ Αβίβ τον Μάρτη του 1948. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι το εν λόγω σχέδιο προνοούσε την καταστροφή μόνο χωριών που θα προέβαλλαν αντίσταση. «Πουθενά στο σχέδιο δεν αναφέρεται η όποια πρόθεση να εκδιωχθούν μαζικά οι Άραβες κάτοικοι της Παλαιστίνης» γράφει.
Ο ίδιος ο Μόρρις είναι αμφιλεγόμενη προσωπικότητα καθώς το 1988 φυλακίστηκε όταν αρνήθηκε να παρουσιαστεί ως έφεδρος στην επιστράτευση ενάντια στην πρώτη Ιντιφάτα, διαμαρτυρόμενος για την κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας. Μετά το ξεκίνημα της Δεύτερης Ιντιφάτα το 2000 όμως, καταδίκασε και αποκάλεσε τους Παλαιστίνιους βομβιστές «βάρβαρους» σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Χαάρετζ, υποστηρίζοντας πως οι Ισραηλινοί έκαναν καλά που έδιωξαν τους Άραβες. «Όταν η επιλογή είναι μεταξύ του να καταστρέψεις ή να καταστραφείς, τότε είναι καλύτερα να καταστρέψεις».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.