Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009

Εφικτοί στόχοι και ευσεβείς πόθοι


Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post

Το Αφγανιστάν και η τύχη του θα απαιτήσουν τη σημαντικότερη ενδεχομένως απόφαση της προεδρικής θητείας του Μπαράκ Ομπάμα. Εξ ου και η εξέταση του θέματος γίνεται εις διπλούν.

Η επανεξέταση της πολιτικής στο Αφγανιστάν παραξενεύει για τον απλούστατο λόγο ότι διερευνώνται και πάλι επιμέρους ζητήματα, τα οποία είχαν εμβριθώς αναλυθεί -και προφανώς επιλυθεί- όταν στις 27 Μαρτίου ο πρόεδρος Ομπάμα ανακοίνωσε τη νέα στρατηγική για το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Με τις πρόσφατες συστάσεις του ο στρατηγός Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ αποσκοπούσε στην εφαρμογή της στρατηγικής «ΑΦ-ΠΑΚ» και όχι σε μια νέα επί των βασικών αρχών συζήτηση.

Στο κείμενο του Μαρτίου ως πρωταρχικός στόχος αναφέρεται η πάση θυσία «αποτροπή της μετατροπής του Αφγανιστάν σε καταφύγιο της Αλ Κάιντα, όπως συνέβαινε πριν από την 11η Σεπτεμβρίου». Για την εκτέλεση της μάλλον περιορισμένης εμβέλειας αποστολής, ο πρόεδρος στήριξε μια προσπάθεια πολύ πιο φιλόδοξη, δηλαδή την ανάκτηση των κεκτημένων των Ταλιμπάν και τον σχηματισμό πιο ικανής και υπεύθυνης κυβέρνησης στην Καμπούλ. Η έλλειψη των απαιτούμενων μέσων για την εκπλήρωση του ιερού αυτού σκοπού ταλανίζει έκτοτε την κυβερνητική πολιτική.

Οπότε ο πρόεδρος τα ξαναφτιάχνει όλα από την αρχή. Αργά και προσεχτικά, όπως έκανε στη διαρκείας τριών ωρών συνάντηση της 8ης Οκτωβρίου στο Λευκό Οίκο, όπου καθώς μου είπαν, δεν έπαψε να θέτει περίπλοκες ερωτήσεις στους συμβούλους του.

Το μετέωρο βήμα του Ομπάμα ενθαρρύνει ή τρελαίνει, αναλόγως της θεώρησης του καθενός περί των πραγμάτων. Προσωπικώς νομίζω ότι καλά κάνει και δεν βιάζεται να βρει τη λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, τη στιγμή που είναι τόσο δύσκολο να δοθούν σωστές απαντήσεις σε περίπλοκα ερωτήματα. Αυτό που με ανησυχεί εμένα είναι μήπως η τακτική του Λευκού Οίκου αμβλύνει τόσο τις γωνίες της κυβερνητικής πολιτικής για το Αφγανιστάν, ώστε η οπτική της να γίνει θολή και συγκεχυμένη, με κατάληξη την αποτυχία.

Η διαδικασία για τη λήψη των αποφάσεων είναι κάτι σαν σεμινάριο, τουλάχιστον έτσι την περιγράφουν οι προεδρικοί σύμβουλοι. Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Τζιμ Τζόουνς συγκεντρώνει όλους τους σημαντικούς ανθρώπους, έτσι ώστε να ακούγεται η γνώμη όλων. «Δεν δεχόμαστε προστάγματα από τον πρόεδρο. Θέλει να προϋπάρξει συζήτηση.... Μαζεύουμε τις αντικρουόμενες απόψεις και έπειτα τις ανασυνθέτουμε ώστε να συγκλίνουν προς το κέντρο», λέει ανώτερος αξιωματούχος.

Η τακτική αυτή οδήγησε στη συναίνεση για το Ιράν και την αντιπυραυλική άμυνα. Οταν οι σύμβουλοι εθνικής ασφαλείας αποχωρούν, οι σύμβουλοι του Ομπάμα συνεχίζουν να εργάζονται κοπιωδώς. Τώρα πια ο Τζόουνς είναι αφέντης του σπιτιού του, προηγήθηκε όμως μια ταραχώδης πρώτη περίοδος, στη διάρκεια της οποίας χρειάστηκε να συγκρουστεί με ένα είδος «Πολιτμπιρό» επανδρωμένο από τους νεότερους σε ηλικία βοηθούς του Ομπάμα στην προεκλογική εκστρατεία. Τώρα όλοι αυτοί ή βρίσκονται εκτός ή εργάζονται αλλού, αφήνοντας τον Τζόουνς να κάνει κουμάντο. Και ο Ομπάμα είναι μάλλον ευτυχής που έχει έναν απόστρατο στρατηγό (πεζοναύτη) τεσσάρων αστέρων στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, για να «πουλήσει» την πολιτική του για το Αφγανιστάν στους στρατιωτικούς.

Ολοι οι ανώτεροι σύμβουλοι του Ομπάμα τονίζουν με περισσή έμφαση πόσο διαφορετικός είναι ο τρόπος που ο πρόεδρος προσεγγίζει τα πράγματα σε σχέση με τον προκάτοχό του, Τζορτζ Μπους τον νεότερο. «Ρεαλισμός αντί της ιδεολογίας, λεπτομερειακή θεώρηση των καταστάσεων αντί αποφάσεων της στιγμής, συναίνεση αντί της απόφασης του ενός», περιγράφει τη διαφορετικότητα αυτή ένας από τους συμβούλους. «Στο Αφγανιστάν αυτό που θέλει να αποφύγει είναι η εντύπωση του πολεμοχαρούς», συμπληρώνει ο ίδιος. Ομως, εννιά μήνες μετά την αναγγελία της νέας στρατηγικής, μάλλον εξέλιπε ο κίνδυνος αυτός.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ενώ ο Μπους ήταν ένας γενικός διευθυντής που αποφάσιζε ή μετέθετε την ευθύνη της απόφασης σε άλλον, ο Ομπάμα μοιάζει με πρόεδρο διοικητικού συμβουλίου. Η ροπή του Μπους να κρίνει πολύ γρήγορα και να εξάγει εξίσου γρήγορα συμπεράσματα, γέννησε κάποιους ολέθρους. Οπως, όμως ισχυρίζεται ο Τζέιμς Μπ. Στιούαρτ σε πρόσφατο άρθρο του στο Νιου Γιόρκερ, ορθώς ο Μπους άφησε τις κρίσιμες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης του Σεπτεμβρίου του 2008 στον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και στον υπουργό Οικονομικών, λέγοντάς τους «Εχετε τις ευλογίες μου για ό,τι εσείς νομίζετε ότι πρέπει να γίνει». Δύσκολα όμως φαντάζεται κανείς τον Ομπάμα να μεταβιβάζει αρμοδιότητες ή εξουσίες.

Η πραγματική δοκιμασία που αντιμετωπίζει ο Ομπάμα στο Αφγανιστάν είναι να ονοματίσει μια αποστολή που να είναι εφικτή και να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους. Εχει ήδη αποκλείσει την αποχώρηση, ως πράξη ανάρμοστη και επικίνδυνη τη στιγμή κατά την οποία το γειτονικό Πακιστάν αντιμετωπίζει την ωμή βία των Ταλιμπάν.

Ποιος όμως είναι ο εφικτός στόχος για τις αμερικανικές δυνάμεις; Η σταθεροποίηση ολόκληρου του Αφγανιστάν είναι ευσεβής πόθος, φοβούμαι. Ο Μακ Κρίσταλ πιστεύει ότι με κάποιες ενισχύσεις, οι ΗΠΑ θα είναι σε θέση να προστατέψουν αστικά κέντρα με μεγάλο πληθυσμό στον Νότο και στην Ανατολή. Με τον τρόπο αυτό θα κερδίσουν τον απαραίτητο χρόνο για να εκπαιδεύσουν τον αφγανικό στρατό και να στηρίξουν τις προσπάθειες του προέδρου Καρζάι να επιτύχει την πολιτική συμφιλίωση με τους Ταλιμπάν. Αραγε, η στρατηγική αυτή είναι εφαρμόσιμη στην πράξη, και αν ναι, με ποιο κόστος;

«Η ανάληψη δράσης είναι ευθύνη όλων μας, όχι επειδή η προβολή ισχύος είναι αυτοσκοπός, αλλά επειδή από αυτήν εξαρτάται η δική μας ειρήνη και ασφάλεια», είχε ορθώς πει τον περασμένο Μάρτιο ο Ομπάμα. Αυτός ο πόλεμος είναι πόλεμος του Αφγανιστάν. Ομως ο Ομπάμα πρέπει να αποφασίσει, και μάλιστα γρήγορα, με ποιον τρόπο πολιτικά αποδεκτό στην Ουάσιγκτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να βοηθήσουν την Καμπούλ.

Πηγή: http://news.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.