Seth G. Jones
In the Graveyard of Empires: America's War in Afghanistan
Norton W. W. and Company Inc., 2009
Της Michiko Kakutani The New York Times Book Review
Μεταξύ των πολλών μακροχρόνιων συνεπειών της απόφασης της κυβέρνησης Μπους να εισβάλει στο Ιράκ το 2003 ήταν η παράλληλη ζημιά που επέβαλε στο Αφγανιστάν και στον εκεί πόλεμο ενάντια στην Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν. Τα χρήματα, τα στρατεύματα και η πείρα εξετράπησαν στο Ιράκ και όπως παρατηρεί ο πολιτικός επιστήμονας Seth Jones της Rand στο χρήσιμο νέο βιβλίο του, η αρχική επιτυχία της στρατιωτικής επιτυχίας στο Αφγανιστάν σπαταλήθηκε.
Το μικρό παράθυρο για την εξασφάλιση μιας σταθερής δημοκρατίας στο Αφγανιστάν άρχισε να κλείνει, και μέχρι το 2006, γράφει ο Jones, είχε οργανωθεί μια «τέλεια θύελλα πολιτικών αναταραχών», με διάφορες κρίσεις που επεδείκνυαν μια επικίνδυνη σύγκλιση: «Το Πακιστάν προέκυψε ως καταφύγιο για τους Ταλιμπάν και την Αλ Κάιντα, επιτρέποντας τους να διευθύνουν έναν μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων από τις βάσεις τους στα σύνορα. Η Αφγανική διακυβέρνηση έγινε ανισόρροπη ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής διαφθοράς που εξαπλώνεται σαν καρκίνος, αφήνοντας μεγάλη δυσαρέσκεια σε όλη τη χώρα. Η δε διεθνής παρουσία έγινε αναποτελεσματική λόγω της εστίασης των ΗΠΑ στο Ιράκ, η οποία είναι πάρα πολύ μικρή για να ελέγξει την αυξανόμενη βία.
Είναι δύσκολο για τον αναγνώστη να τελειώσει αυτό το βιβλίο χωρίς να αναγνωρίσει τους αξιοπρόσεκτους παραλλήλους μεταξύ της Αμερικανικής αποτυχίας να αποτραπεί μια επανεμφάνιση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και της αποτυχίας της να αποτρέψει την εμφάνιση μιας εξέγερσης στο Ιράκ. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις η εμμονή του Πεντάγωνου του Ράμσφελντ να χρησιμοποιήσει ελαφρύτερες δυνάμεις απ’ ό,τι συνέστησαν άλλοι και να προβεί σε ανοικοδόμηση, με κριτήριο την τιμή οδήγησε σε ανεπάρκεια αριθμού των στρατευμάτων και πόρων για να διατηρήσει το νόμο και την τάξη και για να παράσχει στον τοπικό πληθυσμό τις βασικές υπηρεσίες όπως η ηλεκτρική ενέργεια. Και στις δύο περιπτώσεις, οι αποτυχίες οδήγησαν σε αυξανόμενη δυσαρέσκεια μεταξύ των κατοίκων έναντι της (υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ) κυβέρνησης και σε τάση εύνοιας προς τους εξεγερθέντες, οι οποίοι όρμισαν για να καλύψουν το κενό ισχύος.
Εκτός από το να αποσπάσει την προσοχή της Αμερικής μακριά από το Αφγανιστάν, ο κ. Jones μας λέει ότι ο πόλεμος του Ιράκ είχε και άλλες παρενέργειες. Υπονόμευσε την Ατλαντική συμμαχία, που συνέβαλε στην δημιουργία έντασης εντός του ΝΑΤΟ — το οποίο, λόγω της διστακτικότητας μεταξύ των συμμάχων και τα ανεπαρκή στρατεύματα, ήταν αναποτελεσματικό ως προς την αντικατάσταση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Το Ιράκ έγινε επίσης και εργαστήριο τρομοκρατικών τακτικών με εξαγωγές στο Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένου του αποκεφαλισμού και των τηλεχειριζόμενων εκρηκτικών συσκευών γνωστών ως TV.
Η χώρα που συνέβαλε ακόμα αμεσότερα στην επιδείνωση της κατάστασης στο Αφγανιστάν ήταν το γειτονικό Πακιστάν, η οποία αποτέλεσε λιμάνι σε πολλούς μαχητές της Αλ Κάιντα και των Ταλιμπάν. Επιπλέον, γράφει ο Jones, τα μέλη της σκιώδους υπηρεσίας πληροφοριών του στρατού του Πακιστάν, ISI, «έστειλε χρήματα και υποστήριξη διοικητικής μέριμνας στους εξεγερθέντες» και διατηρούσαν τακτική επαφή με τους στρατευμένους ηγέτες.
Έτσι, λαμβάνοντας υπόψιν την πρόσφατη ιστορία, πώς οι ΗΠΑ μπορούν να νικήσουν —ή τουλάχιστον να περιορίσουν — την εξέγερση στο Αφγανιστάν; Οι προτάσεις του κ. Jones's, βασισμένες σε εκθέσεις και συνεντεύξεις με τους στρατιωτικούς και εμπειρογνώμονες της αντιεξέγερσης, όλες ηχούν λογικές — και όλες είναι ευκολότερο να ειπωθούν παρά να γίνουν.
Τελικά, οι «όλες οι προηγούμενες αυτοκρατορίες που έχουν τολμήσει να μπουν στο Αφγανιστάν — από τον Μέγα Αλέξανδρο έως την Μεγάλη Βρετανία και τη Σοβιετική Ένωση — έχουν βρει την είσοδο στη χώρα πραγματοποιήσιμη, ακόμα και εύκολη, αλλά βρέθηκαν εν μέσω μιας μοιραίας (για τους ιδίους) τοπικής αντίστασης». Κατάσταση η οποία αποτελεί και τον λόγο για τον οποίο εκείνη η σκληρή και ορεινή χώρα έχει γίνει γνωστή, όπως μαρτυρεί ο τίτλος του βιβλίου, ως το «νεκροταφείο των αυτοκρατοριών.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.