The Good Soldier

David Finkel
The Good Soldier
Farrar, Strauss and Giroux, 2009


Της Michiko Kakutani The New York Times Book Review


Στο νέο αυτό βιβλίο του Φίνκελ, ο πόλεμος στο Ιράκ δεν είναι η λανθασμένη άσκηση της κυβέρνησης Μπους ή η ανικανότητα και η ιδεολογική θέρμη την οποία παρουσιάζει ο Ρίκς στην καθοριστική του μελέτη με τίτλο «Φιάσκο». Ούτε είναι το χάος της εξωτερικής πολιτικής το οποίο συζητείται κάθε χρόνο από νεοφιλελεύθερους και φιλελεύθερους, από πολιτικούς, αξιωματούχους του Πενταγώνου και διαφόρους παράγοντες.

Όχι, ο πόλεμος ο οποίος περιγράφει ο Φίνκελ στο νέο του βιβλίο «The Good Soldiers» είναι κάτι πολύ πιο άμεσο και ενδόμυχο: είναι ο πόλεμος όπως τον γνωρίσαμε στο έδαφος, μέρα με τη μέρα, στιγμή προς στιγμή, από μέλη ενός τάγματος τα οποία εστάλησαν στην Βαγδάτη κατά την διάρκεια της ενίσχυσης των δυνάμεων των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2007.

Με ένα μυθιστορηματικό αφήγημα και χαρακτήρα, ο Φίνκελ – Συντάκτης της Ουάσινγκτον Πόστ και βραβευμένος με Πούλιτζερ ανταποκριτής – δείχνει τις επιπτώσεις της απόφασης να γίνει εισβολή στο Ιράκ σε μια ομάδα στρατιωτών, οι οποίοι όλως μοιραία βρήκαν τον εαυτό τους σε μια επικίνδυνη ζώνη σε μια άκρη της Βαγδάτης. Βρίσκονται σε μια αναθεματισμένη περιοχή ονομαζόμενη FOB Ρασταμίγια, μια “προωθημένη βάση επιχειρήσεων” η οποία είχε το “χρώμα του χώματος και βρωμούσε” απόβλητα – όταν ο αέρας ήταν ανατολικός – και καμένα σκουπίδια όταν ήταν Δυτικός. Ένα τόπο με δρόμους ονομαζόμενους “Οδός Πλούτωνας”, “Οδός Πεθαμένου Κοριτσιού” και “Δρόμος Κυνηγοί” ο οποίος ήταν σπαρμένος με κρυμμένες βόμβες”.

Αυτό είναι ένα βιβλίο το οποίο συλλαμβάνει τον σουρεαλιστικό τρόμο του πολέμου: την εμπειρία του αίματος και της βίας και της ανθρωπιάς των περιστασιακών στιγμών– των μόνιμων ενθυμημάτων που άφησε επί μακρόν ο πόλεμος στο μυαλό των στρατιωτών μετά που έφυγαν από το πεδίο της μάχης.

Το βιβλίο μας δείχνει αυτούς τους νέους στρατιώτες – των οποίων η μέση ηλικία είναι 19 – να φορτώνονται με όπλα και στολές πέραν των 30 κιλών, και να ψάχνουν σπίτια και κτίρια για να σκοτώσουν χωρίς να γνωρίζουν ποιος είναι αθώος πολίτης και ποιος είναι μέλος της εξέγερσης. Και μας περιγράφει τις καθημερινές περιπολίες μέσα σε δρόμους όπου ακροβολιστές και βόμβες αποτελούν συνεχή κίνδυνο, όπου ο Θεός ή η Τύχη ή ένα εκατοστό του δευτερολέπτου μπορούν καθορίζουν εάν κάποιος θα πεθάνει, θα τύχει σοβαρού τραυματισμού ή θα ξεφύγει αλώβητος.

Αποτελεί επίτευγμα το γεγονός ότι σε αυτό το στοιχειωτικό βιβλίο ο Φινκ όχι μόνο απεικονίζει πως είναι ο πόλεμος για τους στρατιώτες του 2-16 τάγματος – 14 από τους οποίους πεθαίνουν – αλλά μας δείχνει τους αναρίθμητους τρόπους με τους οποίους ο πόλεμος επηρεάζει το υπόλοιπο της ζωής τους. Καταφέρνει να συλλάβει το αίσθημα συναδελφοσύνης μεταξύ τους, την δυσκολία που νοιώθουν σαν είναι να επανενταχτούν στην κανονική ζωή σαν επιστρέψουν και την αποξένωση που νοιώθουν με τον πόλεμο των αξιωματικών του στρατού και των πολιτικών.

Κεντρικό πρόσωπο στην ιστορία του είναι ο αρχηγός του τάγματος, Καουζλάριτς, ένας μόνιμα αισιόδοξος, πεπεισμένος ότι οι άντρες του θα κάνουν την διαφορά όσον αφορά την νίκη των ΗΠΑ στον Πόλεμο. Όπως τον παρουσιάζει ο Φίνκελ, φαίνεται να είναι απότομος, εγωιστής αλλά όχι απάνθρωπος – ένας περίπλοκος και πολύ έντονος άνθρωπος – ένας στρατιώτης που πιστεύει στην αποστολή του ακόμη και όταν μερικοί από τους άντρες του αρχίζουν να τον φωνάζουν «Ο Τελευταίος Σκοπός» ή «Πρόεδρος Μπους» - λόγω της «ικανότητας του να βλέπει εκείνα που δεν μπορούσαν να δουν οι στρατιώτες του και της ανικανότητας του να δει αυτά που εκείνοι βλέπουν».