Η αστάθεια επικρατεί στο Πακιστάν

Των Jane Perlez και Pir Zubaih Shah The New York Times

Περισσότερο από δύο μήνες αφότου ο Πακιστανικός στρατός ανέκτησε τον έλεγχο της κοιλάδας Σουάτ από τους μαχητές Ταλιμπάν, μια νέα εκστρατεία τρόμου μαίνεται στην περιοχή με δεκάδες, ίσως εκατοντάδες, πτώματα καθημερινά στους δρόμους, φρίκη για την οποία ευθύνεται ο στρατός, όπως αναφέρουν αυτόπτες μάρτυρες και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται απλά για πράξεις εκδίκησης κατά των αδίστακτων Ταλιμπάν, σε μια κοινωνία που τείνει να αποδεχτεί την πολιτική των αντιποίνων, λένε τοπικοί αξιωματούχοι. Αλλά η κλίμακα των πράξεων αυτών, οι ομοιότητες στον τρόπο που πολλά από τα θύματα έχουν βασανιστεί και ο συστηματικός ρυθμός θανάτων και εξαφανίσεων σε περιοχές που ελέγχονται πλήρως από το στρατό, έχουν οδηγήσει τους κατοίκους, ακτιβιστές και μερικούς Πακιστανούς αξιωματούχους στο συμπέρασμα πως ο στρατός διαδραματίζει κάποιο ρόλο σε αυτήν την εκστρατεία.

Ο Πακιστανικός στρατός

Ο Πακιστανικός στρατός, που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ αλλά και την απουσία αποτελεσματικής πολιτικής ηγεσίας, επιδεικνύει σιδηρά πυγμή στην κοιλάδα Σουάτ και αρνείται με επιμονή οποιαδήποτε ανάμειξη στις δολοφονίες. «Δεν υπάρχουν εξώδικες εκτελέσεις στο σύστημά μας», δήλωσε ο συνταγματάρχης Ακτάρ Αμπάς, εκπρόσωπος του στρατού στη Σουάτ. «Αν συμβεί κάτι, λειτουργεί βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων το σύστημα απόδοσης ευθυνών». Ωστόσο, οι γείτονες των θυμάτων στην κοιλάδα Σουάτ δηλώνουν πεπεισμένοι ότι κάτι άλλο συμβαίνει. Ο επιφανής πολιτικός της περιοχής και πρώην υπουργός Εσωτερικών Αφτάμπ Αχμέντ Σέρπαο εξέφρασε έντονη ανησυχία. «Υπήρξαν πληροφορίες για εξώδικες εκτελέσεις από το στρατό, που μας ανησυχούν ιδιαιτέρως», είπε, «αυτό δεν βοηθάει στην αποκατάσταση της ειρήνης». Οι επιχειρήσεις του Πακιστανικού στρατού κατά των Ταλιμπάν στη Σουάτ άρχισαν τον περασμένο Μάιο υπό την πίεση των ΗΠΑ και χαιρετίστηκαν από την Ουάσιγκτον ως ένδειξη μιας ανανεωμένης αποφασιστικότητας του στρατού να λύσει το πρόβλημα. Η Αμερικανίδα πρεσβευτής Αν Πάτερσον επισκέφτηκε τις προάλλες τη μεγαλύτερη πόλη της Σουάτ, τη Μινγκόρα, και έγινε η πρώτη αξιωματούχος των ΗΠΑ που μεταβαίνει στην κοιλάδα μετά την εδραίωση του ελέγχου του στρατού.

Φόνοι
Τώρα, οι ανησυχίες για τις μεθόδους του στρατού στην περιοχή απειλούν να αμαυρώσουν περαιτέρω τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με τις Πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις, μια συνεργασία που έχει αμφισβητηθεί από το Κογκρέσο και δεν έχει κερδίσει πολιτική αποδοχή από την κοινή γνώμη του Πακιστάν. Ο αριθμός των φόνων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο στρατός προσπαθεί να πνίξει οποιονδήποτε ενθουσιασμό των ντόπιων υπέρ των Ταλιμπάν και να ξεκαθαρίσει λογαριασμούς αφού υπέστη βαριές απώλειες, εκτίμησε επιφανής πολιτικός της περιοχής, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος.
Μια ζοφερή ατμόσφαιρα αβεβαιότητας κυριαρχεί τώρα στη Μινγκόρα, όπου όποιον κι αν ρωτήσεις στην αγορά, στα σπίτια ή στις κυβερνητικές υπηρεσίες εκφράζει έντρομος τις διαμαρτυρίες του για τις αυθαιρεσίες μιας απρόβλεπτης διακυβέρνησης του στρατού.
Πτώματα, μερικά με εμφανή τα σημάδια βασανισμού και άλλα με δεμένα χέρια και πόδια, με μια σφαίρα στο κεφάλι ή στον αυχένα, έχουν βρεθεί στους δρόμους της Μινγκόρα και σε αγροτικές περιοχές, όπου υπάρχουν οχυρά των μαχητών. Πληροφορίες δύο Πακιστανικών εφημερίδων, την 1η Σεπτεμβρίου, ανέφεραν ότι έχουν βρεθεί πεταμένα στην κοιλάδα Σουάτ έως και 251 πτώματα. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μια μη κυβερνητική οργάνωση, απέρριψε με οργή τους ισχυρισμούς πως όλα τα θύματα έχουν σκοτωθεί από πολίτες, καταγγέλλοντας τον περασμένο μήνα ότι υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές για πράξεις αντιποίνων του στρατού.

Υπάρχουν αυτόπτες μάρτυρες, ανέφερε η επιτροπή, οι οποίοι είδαν μαζικούς τάφους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα πτώματα φαίνεται ότι ανήκαν σε μαχητές Ταλιμπάν. Σύμφωνα με την ίδια αναφορά, υπάρχουν μαζικοί τάφοι στο χωριό Κουκαράι και στην περιοχή που εκτείνεται μεταξύ των χωριών Νταουλάι και Σαχ Ντέρι. Ο ακριβής αριθμός των νεκρών ήταν αδύνατον να υπολογιστεί καθώς οι Αρχές περιόρισαν την πρόσβαση των οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπογράμμισε η επιτροπή.