Η κρίση ιδωμένη από την Κίνα

Le Monde Diplomatique

Του Tristan De Bourbon Δημοσιογράφου

Καθημερινά καταφτάνει από την Κίνα πλήθος ανησυχητικών ειδήσεων: βιομηχανίες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, χιλιάδες κλειστά εργοστάσια, εργάτες εσωτερικοί μετανάστες που ρίχνονται στην ανεργία κατά δεκάδες εκατομμύρια… Στο Τσενγκ Χάι (πρωτεύουσα του Γκουάνγκ Ντονγκ), ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα παραγωγής κινεζικού παιχνιδιού, η πραγματικότητα οδηγεί σε λιγότερο καταστροφολογικές διαπιστώσεις.

Πρωινό του Απριλίου και οι δρόμοι του Τσενγκ Χάι, του διοικητικού κέντρου του πολεοδομικού συγκροτήματος του Σαντού, στο απώτατο ανατολικό άκρο της επαρχίας του Γκουάνγκ Ντονγκ, σφύζουν από ζωή. Από την ανατολή του ήλιου, τα τουκ-τουκ (τρίκυκλα μοτοταξί) κάνουν σφήνες κινούμενα στο αντίθετο ρεύμα, οι μοτοσικλέτες αψηφούν τους νόμους της βαρύτητας έτσι όπως είναι φορτωμένες με πυραμίδες ολόκληρες πακέτων, βουνά τα παιχνίδια ξεχειλίζουν από τις καρότσες των ημιφορτηγών, ενώ βαρυφορτωμένες νταλίκες κατευθύνονται προς το γειτονικό λιμάνι όπου θα παραδώσουν για φόρτωση τα μεγάλα χαρτοκιβώτια που μεταφέρουν. Εκτός από το μεσημεριανό διάλειμμα, το οποίο πραγματοποιείται πάντοτε μεταξύ 11.30 και 13.30 και είναι συχνά συνδεδεμένο με τον μεσημεριανό ύπνο, η ένταση της οικονομικής δραστηριότητας στην πόλη δεν θα σταματήσει πριν τη δύση του ηλίου, γύρω στις 18.00.

Μια διαφορετική εικόνα
Κατά τη διάρκεια αυτών της μεσημεριανής χαλάρωσης, χιλιάδες εργάτες κάνουν την εμφάνισή τους στην πόλη. Συχνά ανά ομάδες των δύο ή τριών ατόμων, γευματίζουν καθισμένοι πάνω σε κιβώτια ή σε παγκάκια, διασκεδάζουν κάνοντας βόλτα στους διαδρόμους των εμπορικών κέντρων, κοιμούνται κάτω από τον ίσκιο των δέντρων, ή παίζουν χαρτιά και ζάρια. Αντίθετα, τις ώρες που λειτουργούν τα εργοστάσια, είναι δύσκολο να συναντήσεις κάποιον. Ούτε ίχνος από εργάτη που αναζητάει εργασία με τον παραδοσιακό τρόπο στη χώρα: περιφερόμενος έχοντας κρεμασμένη από το λαιμό του ή από το τιμόνι του ποδηλάτου του μια πινακίδα στην οποία αναφέρεται η ειδικότητά του, ή καθισμένος καταγής κρατώντας την πινακίδα του. Κι όμως, το Τσενγκ Χάι έχει εξειδικευτεί στην κατασκευή παιχνιδιών, τον κλάδο της κινεζικής βιομηχανίας που έχει πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση, σύμφωνα με τα λεγόμενα των κυβερνητικών εμπειρογνωμόνων. Επίσημες πηγές υπολογίζουν ότι υπάρχουν τρεις χιλιάδες εργοστάσια που παράγουν παιχνίδια, ανεπίσημες κάνουν λόγο για τριπλάσιο ή τετραπλάσιο αριθμό.

Μια νεαρή γυναίκα βγαίνει από ένα στενάκι, κρατώντας ένα βρέφος στα χέρια της. Τα ρούχα της –ξεβαμμένο τζιν, βαμβακερό μπλουζάκι, μπουφάν κακής ποιότητας κι «ανώνυμα» αθλητικά παπούτσια μιας φτηνής κινέζικης μάρκας- δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την καταγωγή της και το επάγγελμά της. «Δεν δουλεύω αυτή τη στιγμή γιατί φυλάω την κόρη μου, είναι έξι μηνών» εξηγεί η Μέι Λαν, μια εργάτρια «μινγκόνγκ» (εσωτερική μετανάστης) που κατάγεται από ένα χωριό της επαρχίας Γκουάνγκ Ξι. «Φυσικά, ο άντρας μου είναι τώρα στο εργοστάσιο. Δεν θα ‘χω το παραμικρό πρόβλημα να ξαναβρώ δουλειά. Οι επιχειρήσεις της περιοχής έχουν τέτοια έλλειψη εργατών ώστε τώρα πλέον προσλαμβάνουν και γυναίκες που πηγαίνουν στη δουλειά μαζί με το παιδί τους. Για την ώρα, προτιμάω να το μεγαλώσω μόνη μου, θα δω τι θα κάνω όταν θα είναι σε ηλικία να πάει σε παιδικό σταθμό».

Ζητούν εργάτες
Πράγματι, χαρτονένιες πινακίδες, μερικές φορές και πανό από κόκκινο ύφασμα, είναι αναρτημένες στις προσόψεις των περισσότερων εργοστασίων του Τσενγκ Χάι. Στην λευκή πρόσοψη ενός μεγάλου και νεόκτιστου εργοστασίου γράφει: «Ζητάμε εργάτες, άντρες και γυναίκες, όλες τις ειδικότητες». Ένα άλλο εργοστάσιο, μικρότερο και με όψη πιο φτωχική, ζητάει «Άντρες και γυναίκες, να πιάσουν δουλειά από σήμερα».

Στο δημαρχείο του Τσενγκ Χάι, ένα γιγάντιο και θλιβερό κτίριο, οι υπάλληλοι δεν εκπλήσσονται διόλου από το φαινόμενο: «Οι αγγελίες δεν είναι καινούριες, Αν εξαιρέσει κανείς το Ντονγκ Γκουάν, η δραστηριότητα των εργοστασίων παιχνιδιών της επαρχίας του Γκουάνγκ Ντονγκ δεν έχει πληγεί τόσο πολύ όσο αφήνει να εννοηθεί ορισμένες φορές ο επίσημος κινεζικός και ο ξένος Τύπος. Στην περιοχή μας, εδώ και μερικούς μήνες, πολλά από αυτά τα εργοστάσια έχουν φτάσει στο μέγιστο του παραγωγικού τους δυναμικού, σε βαθμό που οι εργάτες τους δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν στον τόπο τους και στην οικογένειά τους για την Πρωτοχρονιά (26 Ιανουαρίου). Τα τελωνεία της πόλης μας ανέφεραν ότι, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2009, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 18% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2008. Εξάλλου, από την αρχή της κρίσης, κανένα εργοστάσιο παιχνιδιών δεν έχει κλείσει στο Τσενγκ Χάι», δηλώνει ένας υπάλληλος του δημαρχείου, ο οποίος ζητάει να μην αναφερθεί το όνομά του.

Ο ισχυρισμός του επιβεβαιώνεται από όλους τους διευθυντές εργοστασίων και τους εσωτερικούς μετανάστες που συναντήσαμε. Κι όμως, η ιδιαίτερα θετική εικόνα για την κατάσταση που εκφράζει ο εκπρόσωπος της τοπικής κυβέρνησης, μετριάζεται από όλους τους διευθυντές εργοστασίων. «Το Τσενγκ Χάι επλήγη σοβαρά από την κρίση, κι όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο λένε ψέματα», δηλώνει ο Βανγκ, ιδιοκτήτης ενός μικρού εργοστασίου που στεγάζεται σε μια πρώην αποθήκη φτιαγμένη από γυψοσανίδες και ο οποίος αρνείται να μας δώσει το πλήρες του όνομα, όπως εξάλλου και όλοι οι συνάδελφοί του με τους οποίους μιλήσαμε. «Πρέπει να γνωρίζετε ότι, μέχρι φέτος, τα παιχνίδια που κατασκευάζονταν στην πόλη προορίζονταν για εξαγωγή. Η πλειονότητα των εργοστασίων έχασε παραγγελίες από το εξωτερικό, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια σοβαρή επιβράδυνση της δραστηριότητάς τους. Έτσι, για να αντισταθμίσουν τις απώλειες, προσπαθούν αν επικεντρωθούν στην κινεζική αγορά. Παρόλα αυτά, η βιομηχανία του παιχνιδιού εξακολουθεί να λειτουργεί σχετικά καλά. Η απόδειξη είναι ότι άνοιξα το εργοστάσιό μου μόλις πριν από ένα μήνα: δεν θα το είχα κάνει εάν δεν υπήρχαν νέες παραγγελίες».

Ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης του εργοστασίου και της εταιρίας εισαγωγών-εξαγωγών You Yi Toys μας δίνει τη μαρτυρία του: «το 2008, πούλησα έως και 20 εκατομμύρια κομμάτια από ορισμένα από τα παιχνίδια μου. Για να αντιμετωπίσω τον κατακλυσμό των παραγγελιών, αναγκάστηκα να προσλάβω πάρα πολλούς εργάτες, δεν θα σας πω όμως τον αριθμό τους. Από τα τέλη του 2008, η κατάσταση έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολη. Σήμερα, απασχολώ μονάχα 300 εργαζόμενους». Πίσω του, μπογιατζήδες βάφουν τους τοίχους του πρώτου του εργοστασίου. Επωφελήθηκε από την πτώση της δραστηριότητας για να το ανακαινίσει, και έστειλε όλους τους εργάτες του στο καινούριο εργοστάσιο που κατασκεύασε σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων, χάρη στα κέρδη που αποκόμισε τα προηγούμενα χρόνια.

Ανεπηρέαστοι από την κρίση
Παρά την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας, το ωρομίσθιο των εργατών στα εργοστάσια παιχνιδιών δεν έχει μειωθεί. Η διευθύντρια του Meihua, ενός πρακτορείου εύρεσης εργασίας εξηγεί: «Κυμαίνεται από 14 ως 15 γιουάν [1,55-1,66 ευρώ] για μια βάρδια των τεσσάρων ωρών. Συχνά, στους πιο παραγωγικούς εργάτες δίνονται πριμ, ενώ οι ιδιοκτήτες πολλών εργοστασίων προσφέρουν στέγη και φαγητό, το οποίο οι εργάτες πληρώνουν 100 – 120 γιουάν (11,1 ως 13,3 ευρώ). Οι αμοιβές και αυτές οι παροχές δεν έχουν αλλάξει πολύ εδώ και ένα χρόνο, το πολύ 1 ή 2 γιουάν. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η κρίση δεν έχει επιπτώσεις στο εισόδημα των εργατών. Τα εργοστάσια των οποίων οι παραγγελίες έχουν μειωθεί τους απασχολούν μονάχα δύο τετράωρες βάρδιες αντί για τρεις. Και φυσικά, ο μισθός τους μειώνεται ισόποσα». Όλα τα εργοστάσια λειτουργούν επτά ημέρες την εβδομάδα. Έτσι, ο μισθός (χωρίς τα πριμ) των εργατών που έχουν πληγεί από την κρίση ανέρχεται στα 900 γιουάν (100 ευρώ) το μήνα, έναντι 1.350 γιουάν (150 ευρώ) προηγουμένως. Όσο για τα πριμ που χορηγούνται στους πιο παραγωγικούς εργάτες, παραμένουν χαμηλά.

Ο Ξου Χονγκ βρίσκεται ακριβώς σε αυτήν την κατάσταση. Κατάγεται από ένα χωριό του Χενάν και ήρθε στο Τσενγκ Χάι πριν από πέντε μήνες. Εκείνη την εποχή, κέρδιζε 1.300 – 1.400 γιουάν τον μήνα. «Το αφεντικό μου μάς ανήγγειλε ότι, λόγω της μεγάλης μείωσης των παραγγελιών, θα πρέπει να πάρουμε τέσσερις ή πέντε ημέρες άδεια, φυσικά απλήρωτη. Έτσι, τις επόμενες ημέρες θα ξεκουραστώ και θα κάνω καμιά βόλτα στην πόλη. Δεν σκοπεύω να ψάξω για δουλειά αλλού γιατί είμαι σίγουρος ότι θα ξαναδουλέψω πολύ σύντομα. Κι ύστερα, οι συνθήκες εργασίας είναι κάτι παραπάνω από καλές: μου επιτρέπουν να στέλνω κάθε μήνα 700 – 800 γιουάν στην οικογένεια που έχει μείνει στο χωριό». Πράγματι, ο εργοδότης του προσφέρει τροφή και στέγη (οκτώ άτομα σε ένα δωμάτιο εννέα τετραγωνικών μέτρων).

Οι διαστάσεις της στέγης που παρέχεται στους εργαζόμενους δεν είναι πάντα τόσο μικρές. «Για να προσελκύσουμε και να κρατήσουμε τους εργάτες μας, οφείλουμε να τους προσφέρουμε καλύτερες συνθήκες ζωής απ’ ότι αλλού», εξηγεί –σε σωστά αγγλικά- ο Τζον Ξ., ένας από τους υπεύθυνους του Haipengda Plastic Toys, o οποίος, όπως και οι υπόλοιποι, μάς μιλάει υπό τον όρο ότι θα διατηρηθεί η ανωνυμία του. Πίσω του, μια πενηνταριά εργάτες εργάζονται σε δεκαπέντε σειρές μηχανών. Οι πρώτοι σηκώνουν μεγάλα σακιά και ρίχνουν πλαστικές ύλες μέσα σε μεγάλα χωνιά που ορθώνονται πάνω από το μηχάνημα. Ακούγονται διάφοροι μηχανικοί θόρυβοι, το πλαστικό λειώνει και, μερικά δευτερόλεπτα αργότερα, εμφανίζεται στην άκρη ενός σωλήνα ένα πράσινο, κίτρινο ή κόκκινο πλαστικό πιστόλι. Οι εργάτες δεν φοράνε ούτε κράνος, ούτε στολή η οποία να τους προστατεύει από τα χημικά προϊόντα. Ούτε εξάλλου κι οι συνάδελφοί τους που κάθονται σε μικροσκοπικά σκαμπό και ελέγχουν την ποιότητα των προϊόντων. Κι ο Τζον συνεχίζει: «για να βρούμε νέους εργάτες, ζητάμε από εκείνους που εργάζονται εδώ να ζητήσουν πληροφορίες από φίλους τους εσωτερικούς μετανάστες ή κολλάμε μια ανακοίνωση στην είσοδο. Εάν και οι δύο μέθοδοι δεν φέρουν αποτελέσματα, απευθυνόμαστε στο κέντρο προσλήψεων που λειτουργεί στο κέντρο της πόλης».

Το «παζάρι εργασίας»
Πράγματι, εδώ και μερικά χρόνια, η δημοτική αρχή έχει δημιουργήσει ένα κέντρο εύρεσης εργασίας. Όπως μας εξηγεί ένας από τους επτά υπαλλήλους του κέντρου, όσοι δεν έχουν εργασία μπορούν να προσέλθουν και να συμπληρώσουν μια καρτέλα για να ενταχθούν στον κατάλογο που στέλνεται στις επιχειρήσεις. Αναφέρουν το επώνυμό τους, τον αριθμό του τηλεφώνου τους, την επαγγελματική εμπειρία τους, το είδος της εργασίας που αναζητούν και τον μισθό που ζητάνε. «Οι απολύσεις υπήρξαν πολύ περιορισμένες: τα εργοστάσια θέλουν να είναι οι εργάτες τους ανά πάσα στιγμή διαθέσιμοι, για την περίπτωση που θα προέκυπτε κάποια απρόοπτη παραγγελία. Το φαινόμενο που παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες όσον αφορά τους μισθούς των υπαλλήλων γραφείου, οι μισθοί των οποίων δεν αυξήθηκαν ή μειώθηκαν ελαφρά, δεν αφορά τους εργάτες που εργάζονται στα εργοστάσια παιχνιδιών. Κανένας δεν θέλει να δουλέψει σε αυτά γιατί η δουλειά είναι υπερβολικά σκληρή και οι μισθοί χαμηλοί, δεδομένου ότι η δουλειά δεν απαιτεί καμία τεχνική κατάρτιση ή ιδιαίτερες ικανότητες. Δείτε και μόνος σας: τους τρεις πρώτους μήνες του χρόνου, υπήρχαν διακόσιες πενήντα τρεις προσφορές εργασίας και κανένας εργάτης ο οποίος να επιθυμεί να εργαστεί στον κλάδο!» Οι επισκέψεις στα εργοστάσια επιβεβαιώνουν τα λόγια του: οι πάγκοι συναρμολόγησης ή ελέγχου ποιότητας του προϊόντος στελεχώνονται από νεαρούς άντρες και γυναίκες, καθώς επίσης και από μεγαλύτερες γυναίκες γύρω στα σαράντα. Οι άντρες της ίδιας ηλικίας επιλέγουν τα επαγγέλματα του κατασκευαστικού τομέα ή της υφαντουργίας, στα οποία μπορούν να επιτύχουν μισθό που να πλησιάζει τα 3.000 γιουάν (333 ευρώ), δηλαδή διπλάσιο ή τριπλάσιο από εκείνο που θα πετύχαιναν στα εργοστάσια παιχνιδιών.

Το Σάββατο, το κέντρο εύρεσης εργασίας μεταμορφώνεται σε «παζάρι εργασίας». Οι επιχειρήσεις πληρώνουν 100 γιουάν για να στήσουν ένα από τα είκοσι δύο περίπτερα στα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να συναντηθούν με τους άνεργους. Η διαδικασία είναι δωρεάν για τους τελευταίους. Όλες οι επιχειρήσεις που ήταν παρούσες το Σάββατο 4 Απριλίου δραστηριοποιούνταν στον κλάδο του παιχνιδιού. Στο περίπτερο 12 της εταιρίας Yuike Electronics Limited υπήρχε η εξής αγγελία: «Ζητούνται πολλοί εργάτες, ανεξαρτήτως φύλου, υγιείς, υπεύθυνοι, 18-40 ετών. Μισθός 700 ως 2.500 γιουάν (78-278 ευρώ). Παρέχεται στέγη και τροφή. Στα ζευγάρια διατίθεται ιδιαίτερο δωμάτιο. Η εταιρία διαθέτει Ίντερνετ καφέ, βιβλιοθήκη και γυμναστήριο: θέλουμε οι εργάτες που δουλεύουν για μας να έχουν ελεύθερο χρόνο για να επιδίδονται στις αγαπημένες τους δραστηριότητες. Τηλέφωνο: 855 18 888».

Κι όμως, ένας από τους υπεύθυνους του κέντρου παραδέχεται ότι, εκτός από τις ημέρες των «παζαριών εργασίας», ελάχιστοι είναι οι εσωτερικοί μετανάστες που καταφεύγουν στις υπηρεσίες τους. «Εδώ πέρα, βλέπουμε κυρίως κατοίκους του Τσενγκ Χάι ή των άλλων συνοικιών του Σαντού. Οι εσωτερικοί μετανάστες κατευθύνονται απευθείας στα εργοστάσια που έχουν αναρτήσει αγγελίες ή στρέφονται στα κοινωνικά δίκτυα που έχουν συγκροτήσει οι εσωτερικοί μετανάστες».


Αυξάνεται η αστυφιλία
Ο Φενγκ Ξου έφτασε στο Τσενγκ Χάι με αυτόν τον τρόπο. Δύο κάτοικοι του χωριού του που είχαν επιστρέψει στον τόπο τους για να γιορτάσουν την Πρωτοχρονιά τον συμβούλεψαν να δουλέψει στο εργοστάσιο των παιχνιδιών στο οποίο εργάζονταν κι εκείνοι, καθώς θεωρούσαν ότι παρείχε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. «Έφτασα χτες στο Τσενγκ Χάι. Μέχρι χτες ήμουν αγρότης. Όμως, η οικογένειά μου χρειάζεται χρήματα. Θέλω να κερδίζω 1.300 γιουάν (145 ευρώ) το μήνα. Έχω αρκετά χρήματα για να περάσω τρεις έως πέντε ημέρες εδώ χωρίς να δουλεύω. Γι’ αυτό, λογαριάζω να επωφεληθώ για να ξεκουραστώ και να επισκεφτώ την πόλη». Εντωμεταξύ, μένει στο δωματιάκι όπου ζουν οι φίλοι του.

Μιλώντας για τον τόπο του, για το χωριό του, ο εικοσιδυάχρονος εσωτερικός μετανάστης μάς εξηγεί ότι οι περισσότεροι άντρες και νεαρές γυναίκες έχουν εγκαταλείψει τη γη και την οικογένειά τους για να δουλέψουν στα εργοστάσια ή στα εργοτάξια. Τον ρωτάμε εάν κάποιοι από αυτούς έχουν γυρίσει πίσω. «Πράγματι, άκουσα να λένε ότι πολλοί εσωτερικοί μετανάστες γύρισαν πίσω για την Πρωτοχρονιά και δεν ξανάφυγαν γιατί δεν υπήρχε δουλειά στα εργοστάσια. Αυτό που μπορώ να σας πω εγώ, είναι ότι στο δικό μου το χωριό και στην γύρω περιοχή δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Κανένας δεν είναι τόσο ηλίθιος ώστε να γυρίσει πίσω».

Παρόμοια λόγια ακούμε από όλα τα άτομα που συναντήσαμε. Ο Κούι Τζιάν, ένας εικοσιτετράχονος εργάτης από το Χενάν εξηγεί: «Οι εσωτερικοί μετανάστες γύρισαν νωρίτερα στον τόπο τους γιατί τα προηγούμενα δύο ή τρία χρόνια δεν είχαν μπορέσει να επιστρέψουν στην οικογένειά τους λόγω του τεράστιου φόρτου εργασίας. Καθώς γνωρίζουν ότι ο ρυθμός των παραγγελιών έχει επιβραδυνθεί φέτος, κάποιοι άλλοι εργάτες επέστρεψαν στις πόλεις αργότερα, μερικές ημέρες μετά το τέλος των επίσημων διακοπών της Πρωτοχρονιάς. Το φαινόμενο περιορίζεται σε αυτά τα δύο γεγονότα, μια και κανένας εσωτερικός μετανάστης δεν γυρίζει στον τόπο του γιατί δεν θα έχει τι να κάνει, ενώ μπορεί να βρει δουλειά σχεδόν παντού». Ο Κούι Τζιάν είναι κατηγορηματικός: «Όσα λέω ισχύουν, τόσο για το Τσενγκ Χάι, όσο και για την υπόλοιπη επαρχία του Γκουάνγκ Ντονγκ, αλλά και την Ανατολική και τη Βόρεια Κίνα. Έχω φίλους εσωτερικούς μετανάστες σχεδόν σε ολόκληρη τη χώρα και επικοινωνούμε συχνά για να μαθαίνουμε την κατάσταση των υπόλοιπων και για να καταλάβουμε ποιο κλίμα επικρατεί στη χώρα».

Ανεφάρμοστοι νόμοι
Στις τηλεφωνικές συζητήσεις ανάμεσα στους εσωτερικούς μετανάστες, τα θέματα που κυριαρχούν είναι η σημαντική μείωση του μηνιαίου εισοδήματός τους και η γενικευμένη μη εφαρμογή του νόμου για τις συμβάσεις εργασίας. Υποτίθεται ότι ο νόμος που τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο του 2008 θα υποχρέωνε τις επιχειρήσεις να παρέχουν στους εργαζομένους τους κοινωνική ασφάλιση (για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σύνταξη και θεμελίωση δικαιώματος για την παροχή επιδόματος ανεργίας). Όμως, σύμφωνα με την Κάο Χουάν Φανγκ, μια εικοσιπεντάχρονη εσωτερική μετανάστη από το Χουνάν, «καμία επιχείρηση στο Τσενγκ Χάι δεν σέβεται τον νόμο. Η κεντρική κυβέρνηση του Πεκίνου δεν μπορεί να εφαρμόσει την πολιτική της εδώ. Τα αφεντικά δεν νοιάζονται γιατί κανένας δεν θα έρθει να ελέγξει τι κάνουν. Έτσι, εάν εγώ αρρωστήσω, θα πρέπει να τα πληρώσω όλα από την τσέπη μου». Ο Ξι, ιδιοκτήτης ενός μικρού πρακτορείου εύρεσης προσωπικού προσθέτει και μια άλλη διάσταση στα παραπάνω: «Πράγματι, εδώ, οι εταιρίες δεν φοβούνται κανέναν γιατί έχουν εξασφαλίσει την προστασία του Δήμου και της κυβέρνησης της επαρχίας. Έτσι, δεν τηρούν τον νόμο. Μονάχα μια εταιρία τον εφαρμόζει: η Audley, η μεγαλύτερη επιχείρηση παραγωγής παιχνιδιών στην πόλη. Κι ο λόγος που τον εφαρμόζει; Γιατί παράγει παιχνίδια για λογαριασμό πολύ γνωστών ξένων εταιριών όπως η Disney και η Bandai. Οι ξένοι πελάτες της παρακολουθούν διαρκώς το κατά πόσο εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της στα ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης».

Ο διευθυντής ενός μικρού εργοστασίου ομολογεί ότι ούτε κι αυτός εφαρμόζει τον νόμο και ότι δεν πληρώνει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους του. Σηκώνεται, μπαίνει στην αίθουσα συναρμολόγησης και μας δείχνει τους εργάτες του. «Δεν μπορώ να τους προσφέρω τους μισθούς και τις παροχές που παρέχει η Audley στους τρεις χιλιάδες εργάτες της. Μπροστά στην Audley, το δικό μου το εργοστάσιο, με τους δώδεκα εργάτες του, μοιάζει με νάνο. Δουλεύω με περιθώριο κέρδους 10%, τη στιγμή που οι Δυτικοί πελάτες μου έχουν κέρδος τουλάχιστον 25%. Κι επιπλέον, καθώς ξέρουν ότι όλος ο κόσμος εδώ έχει σήμερα λιγότερους πελάτες, παζαρεύουν ακόμα σκληρότερα τις τιμές.

Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάτε ότι, αν αυξηθούν τα έξοδα των εργοστασίων όπως το δικό μου, θα αυξηθούν αντίστοιχα και τα τιμολόγια που πληρώνουν οι Δυτικοί εισαγωγείς. Κι αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχετε πλέον τόσο φτηνά παιχνίδια. Μπορούν, άραγε, στη χώρα σας όλοι οι γονείς να αγοράσουν τα παιχνίδια που πουλάνε οι μεγάλες μάρκες;» Με ένα αχνό χαμόγελο, επιστρέφει στο γραφείο του κι αρχίζει να ζεσταίνει νερό για να φτιάξει το πράσινο τσάι του.