Andrew Roberts
Masters and Commanders
HarperCollins, 2009
Του Max Boot
The New York Times Book Review
Ο Ρόμπερτς είναι ένας από τους πολυγραφότερους και δημοφιλείς Βρετανούς ιστορικούς. Από το πρώτο του βιβλίο το 1991, μια βιογραφία του Λόρδου Χάλιφαξ, ο Ρόμπερτς έγραψε ακόμα εννιά και επιμελήθηκε ακόμα τέσσερα. Αυτή η έντονη παραγωγικότητα όμως δεν βλάπτει την ποιότητα της δουλειάς του. Το νέο του βιβλίο, «Masters and Commanders», χρειάστηκε τόση έρευνα που μοιάζει απίστευτο πως το προηγούμενο του έργο εκδόθηκε μόλις πριν δύο χρόνια.
Το βιβλίο εμβαθύνει στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την σχέση μεταξύ των ηγετών («masters») Ουίνστον Τσώρτσιλ και Φραγκλίνου Ρούζβελτ, και των ανώτερων στρατιωτικών συμβούλων τους («commanders»), Στρατάρχη Μπρουκ της Βρετανίας και Στρατηγού Μάρσαλ. Οι τέσσερις άντρες συνεργάστηκαν αποτελεσματικά, όμως αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπήρξαν και πολλά εμπόδια. Μετά το τέλος μιας ιδιαίτερα δύσκολης συνάντησης με τους Αμερικάνους ο Μπρουκ έγραψε στο ημερολόγιο του: «ακόμα μια μέρα δηλητήριο!»
Ένα από τα πλέον επίμαχα θέματα ήταν η πρόταση του Μάρσαλ και του Αϊζενχάουερ για εισβολή στην Ευρώπη το 1942 ή το 1943. Ο Τσώρτσιλ και ο Μπρουκ όμως έπεισαν τον Ρούζβελτ ότι δεν έπρεπε να επιτεθούν πριν αποδυναμωθεί πρώτα ο εχθρός. Ο Ρούζβελτ έλεγε πάντα πως ήταν «ερασιτέχνης στη στρατηγική» όμως σαν πολιτικός ήξερε πως οι ψηφοφόροι ήθελαν να δουν πράξεις και για αυτό με τον Τσώρτσιλ διέταξε εκστρατεία στην Αφρική παρά τη διαφωνία των στρατιωτικών τους. Μετά την ήττα του Ρόμελ, Συμμαχικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην Ιταλία. Ο Μάρσαλ είχε διαφωνήσει, μια και φοβόταν πως η επιχείρηση κατέληγε όπως την εκστρατεία της Καλλίπολης, μια άλλη ιδέα του Τσώρτσιλ. «Έγινα έξαλλος όταν είδα πως προσπαθούσε να μας σπρώξει βαθύτερα στη Μεσόγειο» έγραψε αργότερα ο Μάρσαλ.
Η πρόταση του Μάρσαλ εισακούστηκε τελικά το 1944 με την απρόθυμη συγκατάθεση του Τσώρτσιλ. Αποφασίστηκε όμως ότι ο στρατηγός δεν θα ήταν ο επικεφαλής της απόβασης επειδή ο Ρούζβελτ τον θεωρούσε χρησιμότερο στην Ουάσινγκτον. Όπως και ο Μάρσαλ, και ο Μπρουκ απογοητεύτηκε όταν δεν επελέγη ως επικεφαλής. Όμως η απόβαση της Νορμανδίας θα είχε αποτύχει αν γινόταν νωρίτερα, υποστηρίζει ο Ρόμπερτς, μια και στην επιτυχία της συνεισέφεραν η εμπειρία από την Αφρικανική εκστρατεία καθώς και το ότι οι Ιταλοί ήταν απασχολημένοι στην Ιταλία. Ο Ρόμπερτς επισημαίνει πως από τη στιγμή που οι Σύμμαχοι πέρασαν βόρεια της Ρώμης το Ιταλικό μέτωπο δεν ήταν πλέον καθοριστικής σημασίας, και σε αντίθεση με ιστορικούς που τυφλώνονται την εθνικότητα τους αναγνωρίζει ότι ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Βρετανοί είχαν το αλάθητο.
Σύμφωνα με τον Ρόμπερτς, η τελική νίκη της Δύσης οφείλεται στη συνεργασία και τον συντονισμό των Βρετανικών και των Αμερικανικών διοικήσεων η οποία καθιερώθηκε το 1942 παρά τις αντιρρήσεις του Μπρουκ. Διαφωνίες που δεν μπορούσαν να επιλυθούν στο πεδίο της μάχης παραπέμπονταν στους Μάρσαλ και Μπρουκ. Οι ανώτεροι αξιωματικοί μπορούσαν να συνεργαστούν για να αποτρέψουν κακοσχεδιασμένες κινήσεις, όπως την πρόταση του Τσώρτσιλ για εισβολή στη Νορβηγία. Οι Σύμμαχοι βρίσκονταν σε πλεονεκτική θέση έναντι της Γερμανίας όπου ο Χίτλερ έβαζε το κάθε παράλογο σχέδιο του σε εφαρμογή χωρίς να συγκρατείται από επαγγελματίες στρατιωτικούς. Στο «Masters and Commanders» βλέπουμε τον πόλεμο χωρίς την ρομαντική του αίγλη, μέσα από τις εργασίες μιας επιτροπής που διδάσκουν πολλά για την πρακτική εφαρμογή του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.