Pirates of Barbary

Adrian Tinniswood
Pirates of Barbary
Riverhead Books, 2010


Του Ian W. Toll
The New York Times Book Review

Στις αρχές του 19ου αιώνα, το Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό και οι Πεζοναύτες διαδραμάτισαν ένα μικρό αλλά σημαντικό ρόλο στην εξαφάνιση των κουρσάρων της Μπαρμπαριάς, δηλαδή των πειρατών που τρομοκρατούσαν τη Μεσόγειο από τις βάσεις τους στο Αλγέρι, την Τυνησία, την Τρίπολη και το Μαρόκο. Ως αποτέλεσμα, εμείς οι Αμερικανοί τείνουμε να βλέπουμε αυτή την ιστορία μέσα από το φακό του δικού μας παρελθόντος. Η δραματική αφήγηση του Adrian Tinniswood στο “Pirates of Barbary” μας υπενθυμίζει ότι οι κουρσάροι λυμαίνονταν τους Ευρωπαίους πολύ πριν να καταφθάσουν στην περιοχή οι ΗΠΑ.

Επειδή τα κράτη της Μπαρμπαριάς ήταν ισλαμικά, και τα θύματά τους κατά κύριο λόγο Χριστιανοί, η σύγκρουση γινόταν κατανοητή από τις δύο πλευρές ως μια σύγκρουση πολιτισμών. Στον ισλαμικό κόσμο, τους κουρσάρους τους έλεγαν «μουτζαχεντίν» που είχαν αφιερωθεί στην «θαλάσσια-τζιχάντ» εναντίον των χριστιανικών καταπατήσεων. Οι Ευρωπαίοι αποδοκίμαζαν την «Μωαμεθανή τυραννία» και συνέχεαν το Ισλάμ και την πειρατεία σαν να ήταν ένα και το αυτό – «ο παρόν τρόμος του κόσμου». Όμως, μόλις αφαιρέθηκε η επίφαση του θρησκευτικού σκοπού, η πειρατεία της Μπαρμπαριάς ήταν μια εμπορική επιχείρηση, προσφέροντας μια όμορφη διαβίωση σε εκείνες τις σκονισμένες, ηλιόλουστες πόλεις-κράτη για το μεγαλύτερο μέρος τριών αιώνων.


Ο Tinniswood, συγγραφέας πολλών έργων της αγγλικής ιστορίας, εξηγεί στα πλαίσια της συζήτησης για την αντιπαράθεση μεταξύ Χριστιανισμού και του Ισλάμ, οι γνωστότεροι κουρσάροι ήταν Ευρωπαίοι αποστάτες οι οποίοι είχαν μάθει την τέχνη πάνω σε πειρατικά ή ιδιωτικά πολεμικά πλοία στα οποία ανέθετε η κυβέρνηση να λυμαίνονται εχθρικά εμπορικά πλοία. Οι Ευρωπαϊκοί πόλεμοι είχαν την τάση να διαρκούν δεκαετίες, παρέχοντας μια σταθερή διαβίωση στα πειρατικά πλοία - αλλά όποτε επικρατούσε η ειρήνη, όπως περιοδικά γινόταν, έριχνε χιλιάδες επαγγελματίες πολεμιστές των θαλασσών σε δύσκολες στιγμές. στιγμές. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, το ότι πολλοί στράφηκαν στην πειρατεία. Στις αρχές του 17ου αιώνα, η Μεσόγειος κατακλύστηκε από πειρατικά πλοία με πληρώματα με γαλανομάτες Καυκασίους που μιλούσαν αγγλικά, ολλανδικά ή κορνουαλικά. Στην Μπαρμπαριά, βρήκαν βολικές βάσεις για να εφοδιάσουν τα πλοία τους και έτοιμες αγορές για τα λάφυρα και τους σκλάβους τους.
Όποια και αν ήταν τα εγκλήματά τους, οι πειρατές διέθεταν πολυπόθητες δεξιότητες, και ήταν προτιμότερο να υπηρετήσουν την πατρίδα τους ως καπετάνιοι πειρατικών πλοίων ή αξιωματικοί του πολεμικού ναυτικού από το να παραμένουν κουρσάροι ή (χειρότερα) να δημοπρατούν τις υπηρεσίες τους σε ένα αντίπαλο στέμμα. Ποιητές, συγγραφείς και φυλλαδιογράφοι τους αντιμετώπιζαν εξίσου με φρίκη και γοητεία, καθώς και με θαυμασμό. Ο Tinniswood προσεγγίζει αυτές τις πηγές με υγιή σκεπτικισμό, προειδοποιώντας τον αναγνώστη όταν ο ίδιος υποψιάζεται δραματικούς εξωραϊσμούς, αλλά παράλληλα επιτρέπει στους πειρατές του να λάμψουν μέσα από την αφήγηση σε όλη την κατεργάρικη δόξα τους.
Ευχάριστα, ο Tinniswood δεν μας λέει ότι οι κουρσάροι της Μπαρμπαριάς ήταν οι αρχικοί ισλαμιστές τρομοκράτες, Αναγνωρίζει την πιο εύλογη αναλογία μεταξύ των κουρσάρων και των σύγχρονων Σομαλών πειρατών, αλλά ακόμη και εδώ είναι αξιέπαινα επιφυλακτικός. Είναι πολύ εύκολο να πούμε ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει. Πολλά έχουν αλλάξει. Οι Σομαλοί πειρατές δε δουλεύουν με αποστάτες ξένων πολεμικών ναυτικών, δεν υπογράφουν συνθήκες με ξένες κυβερνήσεις σε αντάλλαγμα με πολυτελές ετήσιες πληρωμές φόρων υποτελείας ούτε κατεβαίνουν στις μακρινές ακτές για να απομακρύνουν εκατοντάδες αθώους πολίτες.
Πάνω απ’ όλα, το «Pirates of Barbary» μας υπενθυμίζει ότι η ιστορία είναι επίσης ένα είδος λογοτεχνίας. Ήταν πάντα, από τότε που γράφτηκε για πρώτη φορά από τους αρχαίους χρονογράφους. Μπορείτε να ανατρέξετε εκεί για επιχειρήματα γνώσεις, και τα συμπεράσματα. Αλλά επίσης αξίζει να διαβαστεί έστω και μόνο επειδή είναι καλή διασκέδαση.