Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)
Τον τελευταίο μήνα η Τουρκική κυβέρνηση υπέβαλε υπόμνημα επτά σημείων προς την ΕΕ σχετικά με τις θέσεις της στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και στη συνέχεια ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών απέστειλε ιδιαίτερα σκληρή επιστολή προς το γ.γ. του ΝΑΤΟ, Άντερς φον Ρασμούνσεν, και την αρμόδια για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική, Κάθριν Άστον, τονίζοντας ότι ενόσω το Κυπριακό παραμένει άλυτο η Τουρκία δεν πρόκειται να δεχθεί τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο της συνεργασίας ΕΕ – ΝΑΤΟ.
Μέσα από το υπόμνημα επτά σημείων γίνεται σαφές ότι ο Νταβούτογλου επιδιώκει να υλοποιήσει ένα στρατηγικό και ένα τακτικό στόχο. Σε επίπεδο στρατηγικής θέλει να αυξήσει τη σημασία της Τουρκίας σε σχέση με τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, γι’ αυτό προσπαθεί να εξασφαλίσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ και ταυτόχρονα να προωθήσει κοινά συμβούλια με την ΕΕ προκειμένου να συζητούνται περιφερειακά ζητήματα με έμφαση τα Βαλκάνια. Σε επίπεδο τακτικής το υπόμνημα λειτουργεί και ως ελιγμός της Άγκυρας για να ενισχύσει την ενταξιακή της πορεία σε μία περίοδο που οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε αδιέξοδο.
Στην επιστολή που απέστειλε ο Νταβούτογλου ως αυτεπάγγελτη απάντηση σε επιστολή 15 κρατών-μελών, μέσω της οποίας ζητούσαν την υπογραφή συμφωνίας ασφαλείας ΕΕ – Τουρκίας και την εξασφάλιση συμμετοχής της Άγκυρας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας με αντάλλαγμα την συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στον στρατηγικό διάλογο ΝΑΤΟ – ΕΕ, διεφάνη ένα σοβαρό πρόβλημα που δημιουργεί, ανοικτά πλέον, η Τουρκία στις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και θα πρέπει να τύχει της σωστής εκτίμησης και εκμετάλλευσης από την Ελληνική πλευρά. Ουσιαστικώς, η Τουρκία με την άρνησή της έναντι της προοπτικής συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στο στρατηγικό διάλογο ΝΑΤΟ – ΕΕ δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα στη συνεργασία των δύο οργανισμών σε μία περίοδο όπου για το μεν ΝΑΤΟ προτεραιότητα είναι ο εκσυγχρονισμός της στρατηγικής του αντίληψης ούτως ώστε να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στο διεθνές στρατηγικό περιβάλλον και, παράλληλα, ο διάλογος για μία αναθεωρημένη στρατηγική αντίληψη δίδει τη δυνατότητα και την ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της συζήτησης για τη διατλαντική ασφάλεια και το μέλλον της Ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Το ΝΑΤΟ από την εποχή της ίδρυσής του κατά καιρούς επεξεργάζετο ένα κύριο στρατηγικό έγγραφο στο οποίο διατυπώνονται τόσο οι απειλές όσο και οι τρόποι αντιμετώπισής τους. Αυτό το έγγραφο καλείται Στρατηγική Αντίληψη για την Άμυνα της Βορειοατλαντικής Περιοχής και για πρώτη φορά συμφωνήθηκε το 1950. Έκτοτε, η Στρατηγική Αντίληψη αναθεωρήθηκε τέσσερεις φορές, το 1957, 1968, 1991, και το 1999. Η Στρατηγική αντίληψη έχει κεφαλαιώδη σημασία για το ΝΑΤΟ γιατί προσδιορίζει το όλο πλαίσιο για την αποστολή της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και οι κατά καιρούς αναθεωρήσεις της αντικατοπτρίζουν την ικανότητα και ευελιξία του ΝΑΤΟ να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του διεθνούς στρατηγικού περιβάλλοντος και να αντιμετωπίζει τις εξελισσόμενες απειλές.
Πιο ειδικά για την περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο σημερινός διάλογος με το ΝΑΤΟ επικεντρώνεται στην εναρμόνιση της Στρατηγικής Αντίληψης του ΝΑΤΟ με την Στρατηγική Ασφαλείας της ΕΕ όπως διαμορφώθηκε την τελευταία δεκαετία. Συνεπώς, η σημασία αυτού του διαλόγου είναι μείζονος σημασίας για αμφότερες τις πλευρές. Ως εκ τούτου, η άρνηση της Τουρκίας, η οποία έχει ήδη προκαλέσει δυσφορία, ακόμη και σε φιλικά διακείμενα προς αυτήν κράτη ενδεχομένως να επιφέρει κόστος. Τώρα είναι πλέον η κατάλληλη ευκαιρία για την Κυπριακή Δημοκρατία να αναθεωρήσει την στάση της απέναντι στην προοπτική συνεργασίας με το ΝΑΤΟ. Η Τουρκία δέχεται αυτή τη στιγμή πιέσεις για την αρνητική της στάση και αυτές οι πιέσεις αναμένεται να πολλαπλασιαστούν όταν η Κυπριακή Δημοκρατία υποβάλει αίτηση για συνεργασία με το ΝΑΤΟ στα πλαίσια του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη. Αν η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει στην μέχρι τώρα στάση αυτοεξαίρεσης από αυτές τις διεθνείς αλλαγές όχι μόνο ακυρώνει εν δυνάμει πλεονεκτήματα που απεκόμισε με την ένταξή της στην ΕΕ αλλά, το πιο πιθανόν, είναι ότι σε κάποια στιγμή η ΕΕ θα παρακάμψει την Κυπριακή Δημοκρατία από αυτές τις διαδικασίες και η Λευκωσία θα βρεθεί απομονωμένη και διαμαρτυρομένη ενώ η Τουρκία θα έχει ήδη καταγάγει μία διπλωματική νίκη.
www.geopolitics-gr.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.