Προβληματικές οι σχέσεις του Αμερικανού προέδρου με Ερντογάν και Νετανιάχου
Του Αθανασιου Eλλις
Σε τεντωμένο σχοινί κινείται ο Μπαράκ Ομπάμα καθώς προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο Ισραήλ και την Τουρκία, δύο στρατηγικούς συμμάχους των ΗΠΑ στην ευρύτερη Μέση Ανατολή όπου διακυβεύονται οι προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής: από την καταπολέμηση της Αλ Κάιντα και της διεθνούς τρομοκρατίας, έως την επίλυση του Παλαιστινιακού, την απόσυρση από το Ιράκ, και την αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν.
Η περίπλοκη γεωστρατηγική εξίσωση περιλαμβάνει τον ρόλο της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου, ως χώρας που γειτνιάζει με το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία, αλλά και ως «γέφυρας» προς τον μουσουλμανικό κόσμο, ενώ, από την άλλη, ουδείς πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να αγνοήσει την καθοριστική επιρροή του εβραϊκού λόμπι. Η αμερικανική διπλωματία στην περιοχή επένδυε στη διατήρηση καλών σχέσεων μεταξύ Τελ Αβίβ και Αγκυρας, κάτι όμως που δεν υφίσταται πλέον, ενώ και οι σχέσεις του κ. Ομπάμα με τους κ. Νετανιάχου και Ερντογάν είναι προβληματικές.
Το εβραϊκό λόμπι πιέζει τον κ. Ομπάμα να στηρίξει το Ισραήλ, ενώ η Αγκυρα επικρίνει την Ουάσιγκτον για τη «χλιαρή» στάση της και παρομοιάζει την ισραηλινή επίθεση με την 11η Σεπτεμβρίου, ζητώντας τη στήριξη του ΝΑΤΟ. Με βάση το σκεπτικό αυτό, εάν τουρκικά πολεμικά πλοία συνοδέψουν ένα νέο κύμα ακτιβιστών προς τη Γάζα, και το Ισραήλ αντιδράσει στρατιωτικά, τότε η Τουρκία, επικαλούμενη το άρθρο 5 περί συμμαχικής αλληλεγγύης, ίσως να καλέσει τις ΗΠΑ και τα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ να επιτεθούν στο Ισραήλ, με αποτέλεσμα στην περίπτωση που δεν το κάνουν, να πληγεί η ουσία της ίδιας της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Η μέχρι στιγμής συμβιβαστική απάντηση της κυβέρνησης Ομπάμα στην πρόσφατη κρίση είναι η έκκληση για «πειστική, αντικειμενική και διαφανή» έρευνα, η οποία θα μπορούσε να διενεργηθεί από τους Ισραηλινούς, αλλά με τη συμμετοχή και ειδικών από άλλες χώρες. Στη δίωρη συνάντηση που είχε με τον Αχμέτ Νταβούτογλου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, την επομένη της αιματηρής επιχείρησης, η Χίλαρι Κλίντον κατέθεσε τη σχετική πρόταση στην οποία, πάντως, αντέδρασαν αρνητικά και οι δύο πλευρές. Το μεν Ισραήλ καταγγέλλει εκ των προτέρων προκατάληψη εις βάρος του και διαβεβαιώνει ότι είναι σε θέση να διεξαγάγει μια αντικειμενική έρευνα, η δε Τουρκία επιμένει ότι η διαδικασία αναζήτησης ευθυνών πρέπει να έχει διεθνή νομιμοποίηση. Ταυτόχρονα, εξετάζεται η προοπτική να υπόκεινται σε διεθνή έλεγχο τα φορτία που προορίζονται για τη Γάζα.
Τηλεφωνική επικοινωνία είχε η κ. Κλίντον με τον Ελληνα πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου, την Παρασκευή το βράδυ, στη διάρκεια της οποίας αντήλλαξαν απόψεις για τη Γάζα, το Ιράν και άλλα περιφερειακά θέματα.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι η ισραηλινή επιχείρηση πλήττει τις προσπάθειες των ΗΠΑ για ειρήνευση στη Μέση Ανατολή, καθώς αυξάνει την απομόνωση του Ισραήλ και ενισχύει τη Χαμάς, την οποία η Δύση θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση, εις βάρος μετριοπαθών δυνάμεων όπως ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Αμπάς. Για να παραμείνει αξιόπιστος μεσολαβητής ο Μπαράκ Ομπάμα θα πρέπει να καταδικάσει το Ισραήλ, αλλά μια τέτοια κίνηση θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τις ήδη τεταμένες σχέσεις του με τον κ. Νετανιάχου, και τελικά ίσως περιορίσει τη δυνατότητα επανεκκίνησης της ειρηνευτικής διαδικασίας.
http://news.kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.