Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post
Παρακολουθώντας την παραπαίουσα κατάσταση στο Κιργιζιστάν, τα αντανακλαστικά που αναπτύξαμε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου μάς οδηγούν αυτομάτως στο συμπέρασμα ότι η νέα κρίση στην κεντρική Ασία θα αποτελέσει το νέο σημείο τριβής μεταξύ Αμερικής και Ρωσίας. Στην πραγματικότητα, όμως, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η απόμερη και αδύναμη αυτή χώρα παρέχει στην Ουάσιγκτον και στη Μόσχα μια νέα ευκαιρία να συνεργαστούν. «Δεν αντιμετωπίζουμε την περίπτωση του Κιργιζιστάν ως ένα παιχνίδι όπου κάποιος θα κερδίσει και κάποιος θα χάσει», εξηγεί ανώτατος Αμερικανός αξιωματούχος. «Αντιθέτως, συντονίζουμε την όποια μας δράση με τους Ρώσους», προσθέτει ο ίδιος.
Ο αριθμός των νεκρών από τις ταραχές αυξήθηκε σε εκατοντάδες αυτή την εβδομάδα, αλλά υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πως τα φαινόμενα βίας άρχισαν να υποχωρούν από την Τρίτη και ο υπουργός Αμυνας του Κιργιζιστάν δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα αποσύρει το αίτημα για την εγκατάσταση διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης. Παρ’ όλα αυτά, Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει πότε ακριβώς θα σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Η κυβέρνηση του Κιργιζιστάν είχε αρχικά ζητήσει την παρέμβαση της Ρωσίας, πλην όμως, το Κρεμλίνο δεν ήταν διατεθειμένο να αποστείλει στρατεύματα μόνο του.
Η έκπληξη βρίσκεται σ’ αυτό, ακριβώς, το σημείο: Οι Αμερικανοί ισχυρίζονται ότι, αν τα φαινόμενα βίας συνεχιστούν, τότε η δέουσα ειρηνευτική δύναμη θα πρέπει να απαρτίζεται από τη Ρωσία και άλλους περιφερειακούς της εταίρους. Τα στρατεύματα θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να προέρχονται από την Οργάνωση των Πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών για την Ασφάλεια. Θα μπορούσε δε να πρόκειται για μια «συμμαχία προθύμων» με τη συμμετοχή της Ρωσίας, της Τουρκίας, του Καζαχστάν και άλλων γειτονικών κρατών.
Ρωσία και ΗΠΑ βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία από τη στιγμή που ξέσπασε η κρίση, στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας. Τα δύο κράτη συνεργάστηκαν το βράδυ της Δευτέρας όταν από κοινού προετοίμασαν την παρουσίαση σχεδίου για την ανάληψη συλλογικής δράσης, εφόσον βέβαια κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο, σε αξιωματούχους του ΟΗΕ. Μολονότι οι ΗΠΑ δεν έχουν δεχτεί κάποιο αίτημα για στρατιωτική βοήθεια, ο Λευκός Οίκος εμφανίζεται διατεθειμένος να παράσχει μέσα εναέριας παρακολούθησης και μεταγωγικά αεροσκάφη για τη μεταφορά στρατευμάτων ή προμηθειών.
Το ενθαρρυντικό σε αυτή την από κοινού προσέγγιση Ουάσιγκτον και Μόσχας στον τομέα της ασφάλειας είναι ότι οι δύο δυνάμεις απομακρύνονται από τη εσφαλμένη λογική του ανταγωνισμού για επιρροή στην κεντρική Ασία. Την έννοια του αναπόφευκτου ανταγωνισμού, που ανήκει στον 19ο αιώνα, είχαν ασπαστεί ουκ ολίγοι Αμερικανοί αναλυτές τη δεκαετία του ’90 και αυτή ακριβώς οδήγησε σε στρατηγικές αντιπαράθεσης με τους Ρώσους προς όφελος της αύξησης της επιρροής των ΗΠΑ.
Η πιο λογική άποψη, όμως, θέλει την Αμερική και τη Ρωσία να είναι φυσικοί εταίροι στην κεντρική Ασία. Είναι σίγουρο ότι έχουν τους ίδιους εχθρούς – τις οργανώσεις των φανατικών ισλαμιστών και τις συμμορίες του οργανωμένου εγκλήματος που απειλούν τη σταθερότητα στην περιοχή. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, εφαρμόζει αυτή ακριβώς τη γραμμή από την ώρα που μετακόμισε στον Λευκό Οίκο και οι συνεργάτες του αποκαλύπτουν ότι έχει συζητήσει αναφορικά με το Κιργιζιστάν και την ανάγκη να αποφευχθεί μια αντιπαράθεση εκεί σε κάθε του συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Η έκρηξη βίας στο Κιργιζιστάν οφείλεται σ’ ένα τοξικό μείγμα οικονομικής ανισότητας, περιφερειακού πολιτικού ανταγωνισμού και εθνοτικού μίσους, που αποτελούν συχνά φαινόμενα στις αναπτυσσόμενες δημοκρατίες. Με τη διακριτική στήριξη της Μόσχας, μια νέα μεταβατική κυβέρνηση ανέλαβε με πραξικοπηματικό τρόπο τα ηνία της χώρας τον Απρίλιο, φέρνοντας ουσιαστικά στην εξουσία την πλειονότητα των Κιργίζιων που κυριαρχούν στις βόρειες επαρχίες. Προς έκπληξη της Μόσχας, αλλά και της Ουάσιγκτον, η νέα κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να περιορίσει τις αιματηρές επιδρομές ανεξέλεγκτων Κιργίζιων εναντίον της μειονότητας των Ουζμπέκων στις νότιες επαρχίες, τις οποίες οι βόρειοι απεχθάνονται, καθώς εκεί έχει συγκεντρωθεί η οικονομική εξουσία. Τη στιγμή που η «εθνοκάθαρση» εξαπλωνόταν στο Ος και το Τζαλάλ - Αμπάντ, περισσότεροι από 80.000 τρομοκρατημένοι Ουζμπέκοι διέσχιζαν τα σύνορα προς το Ουζμπεκιστάν.
Το Κιργιζιστάν είναι μια χώρα μεγάλης στρατηγικής σημασίας για τις ΗΠΑ, δεδομένου ότι εκεί βρίσκεται η αεροπορική βάση του Μανάς, απ’ όπου εφοδιάζονται τα αμερικανικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν. Κάποτε οι Ρώσοι θεωρούσαν τη βάση του Μανάς «αγκάθι» στο πλευρό τους. Στη νέα, όμως, «βασισμένη στον πραγματισμό» σχέση, όπως τη χαρακτήρισε ο στρατηγός Πετρέους, η Ρωσία έχει αντιληφθεί πως έχει μερίδιο σε πιθανή επιτυχία των Αμερικανών στο Αφγανιστάν. Είναι δε βέβαιο ότι οι Ρώσοι δεν επιθυμούν την εξάπλωση της ισλαμικής εξέγερσης στον Βορρά.
Η αντικατάσταση των «παιχνιδιών επιρροής» με την ουσιαστική συνεργασία αποτελεί μια ευχάριστη αλλαγή. Αν τώρα αυτό το μοντέλο αμερικανορωσικής συνεργασίας επεκταθεί και στην αντιμετώπιση του Ιράν, τότε θα γίνουμε μάρτυρες της γέννησης ενός συστήματος που θα αξίζει να αποκαλείται συλλογική ασφάλεια.
http://news.kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.