Κυριακή 6 Ιουνίου 2010

Αντιπαραθέσεις και εξωτερική πολιτική



Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post


Φήμες κυκλοφορούν επί μήνες περί επικείμενων ανακατατάξεων στην αρμόδια για το Αφγανιστάν κυβερνητική ομάδα, λόγω εσωτερικών εντάσεων. Σε πείσμα των φημών όμως, ο πρόεδρος Ομπάμα μοιάζει ικανοποιημένος με την ομάδα που συγκρότησε - εν μέρει επειδή δεν ενοχλείται από τον αντίλογο, εφόσον αυτός έχει να κάνει με πολιτικά ζητήματα.

Το κουτσομπολιό περί την ομάδα εστιάσθηκε σε δύο κυρίως πεδία αντιπαράθεσης.


Στο πρώτο πεδίο αντιπαράθεσης ήταν εμπλεγμένος ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο ειδικός απεσταλμένος στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, διπλωμάτης διάσημος για τα χαρίσματά του, αλλά ενίοτε οξύθυμος. Ο Χόλμπρουκ συγκρότησε ένα επιθετικό επιτελείο, που περιελάμβανε ανθρώπους από 10 διαφορετικές υπηρεσίες. Μέρος της αποστολής του ήταν να ενοποιήσει τις διαφορετικές πολιτικές για το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, διασκορπισμένες σε διαφορετικά γραφειοκρατικά φέουδα.


Πέρυσι όμως, ο Χόλμπρουκ αποδυναμώθηκε, όταν άρχισε να γίνεται γνωστή η εχθρική του σχέση με τον πρόεδρο Καρζάι. Τότε δημιουργήθηκαν αμφιβολίες ως προς την αποτελεσματικότητά του. Οταν τον περασμένο Μάρτιο ο Χόλμπρουκ δεν συνόδευσε τον πρόεδρο Ομπάμα στο Αφγανιστάν, οι παρατηρητές αναρωτιόντουσαν μήπως τον είχαν παύσει.

Ομως, φαίνεται ότι η σχέση του Χόλμπρουκ με τον πρόεδρο Ομπάμα έχει γερές βάσεις. Ο ειδικός απεσταλμένος συνεργάστηκε εκ του σύνεγγυς με τον Λευκό Οίκο για να προετοιμάσει την πρόσφατη επίσκεψη Καρζάι στην Ουάσιγκτον, η οποία σύμφωνα με Αμερικανούς και Αφγανούς αξιωματούχους, ήταν επιτυχημένη. Ο παλαίμαχος διπλωμάτης εργάστηκε κοπιωδώς για να βελτιώσει τη δική του σχέση με τον Αφγανό πρόεδρο και άλλους σημαντικούς Αφγανούς αξιωματούχους. Λέγεται ότι ο Ομπάμα θεωρεί πλέον τον Χόλμπρουκ έμπειρο στη χάραξη στρατηγικής και στην εφαρμογή της εκάστοτε πολιτικής, τώρα που οι ΗΠΑ και το Αφγανιστάν έχουν μπει στη διαδικασία της προσέγγισης με τους Ταλιμπάν, με χρονικό ορίζοντα το 2011.

Το δεύτερο σημείο τριβής ήταν η σχέση ανάμεσα στον Αμερικανό πρέσβη στην Καμπούλ, Καρλ Ικενμπέρι, και τον Αμερικανό στρατιωτικό διοικητή, τον στρατηγό Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ. Η σχέση αυτή χαρακτηρίζεται επιεικώς δύσκολη. Ο τεσσάρων αστέρων στρατηγός Μακ Κρίσταλ και όχι ο τριών αστέρων στρατηγός Ικενμπέρι που έγινε διπλωμάτης, διατηρεί θερμή σχέση με τον πρόεδρο Καρζάι. Και στην περίπτωση αυτή όμως, παρόλο που λέγεται ότι ο Ικενμπέρι ενδέχεται να αντικατασταθεί, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Ομπάμα σκοπεύει να κάνει αλλαγές.

Η τριβή Ικενμπέρι - Μακ Κρίσταλ εκδηλώθηκε πέρυσι, όταν ο πρέσβης έστειλε στην Ουάσιγκτον τηλεγραφήματα ιδιαίτερα επικριτικού περιεχομένου για τον Καρζάι, χωρίς προηγουμένως να ενημερώσει τον διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων. Οταν διέρρευσε η αποστολή και το περιεχόμενο των τηλεγραφημάτων η σχέση του Ικενμπέρι με τον Καρζάι χάλασε. Τους τελευταίους μήνες, ο πρέσβης προσπάθησε να επουλώσει τις πληγές και φαίνεται σε αυτό να συνέβαλε η επιτυχία της επίσκεψης Καρζάι.

Ομως ένας από τους τσακωμούς του Ικενμπέρι με τον Μακ Κρίσταλ προδίδει την ύπαρξη εδραιωμένης έντασης. Ο διοικητής προτιμά την επί τόπου και από τη λαϊκή βάση ενδυνάμωση των φυλών και των τοπικών ομάδων άμυνας, την ώρα που οι ΗΠΑ προσπαθούν να συγκροτήσουν αξιόμαχο στρατό και αξιόπιστη αστυνομία. Αντιθέτως, ο Ικενμπέρι συχνά συμφωνεί με Αφγανούς αξιωματούχους στην Καμπούλ, που ανησυχούν μήπως τα κατά τόπους πειράματα των Αμερικανών υπονομεύσουν την κεντρική εξουσία.

«Ο στρατός υποστηρίζει την ενίσχυση της τοπικής ασφάλειας περισσότερο απ’ ό, τι οι συνάδελφοι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ» λέει αξιωματούχος του Πενταγώνου. Καλό και σώφρων εκ μέρους του Ομπάμα θα ήταν να συμπαραταχθεί εν προκειμένω με τον στρατηγό Μακ Κρίσταλ και να ενθαρρύνει και άλλους πειραματισμούς στην ύπαιθρο. Στον περιορισμένο χρόνο που απομένει -μέχρι την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων- αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διαπιστωθεί τι πράγματι λειτουργεί.

Η διαδικασία στο Αφγανιστάν απεικονίζει με σαφήνεια μια πτυχή της συνολικής θεώρησης περί εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Ομπάμα. Μολονότι δημοσίως θέλει να εμφανίζει ενιαίο κυβερνητικό μέτωπο απαλλαγμένο από «δράματα», στο εσωτερικό φαίνεται να προτιμά τις αντιθέσεις. Η δική του «ομάδα των αντιπάλων» είχε καλή απόδοση, διότι οι τρεις επικεφαλής, η υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, ο υπουργός Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς και ο Τζιμ Τζόουνς του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, συμφωνούν ως επί το πλείστον. Ομως, προκειμένου για το Αφγανιστάν, όπου δεν υφίσταται βεβαιότητα ως προς την ορθή πορεία, ο Ομπάμα μοιάζει να χαίρεται με τις αντικρουόμενες απόψεις.

Ο Ομπάμα φαίνεται να έχει μάθει και κάτι άλλο· εκμεταλλεύεται τις επίσημες τελετές για να στέλνει σαφή μηνύματα για την εξωτερική πολιτική. Φαεινό παράδειγμα της τακτικής του αυτής ήταν η επίσκεψη Καρζάι. Την περασμένη άνοιξη οι σχέσεις με τον Αφγανό πρόεδρο είχαν φτάσει σε σημείο καμπής αν όχι ρήξης. Το ταξίδι στην Ουάσιγκτον, πολύ προσεχτικά προετοιμασμένο και προβεβλημένο, συνέβαλε στο να σταματήσει ο κατήφορος. Μια άλλη ευεργετική επίδραση ήταν ότι η επίσκεψη έδωσε το έναυσμα στην κυβερνητική ομάδα, που αναγκάστηκε να συμμορφωθεί, και έτσι η «δημιουργική ένταση» δεν διολίσθησε από τη δημιουργικότητα στη δηλητηριώδη αντιπαράθεση.

Ο Ομπάμα πρέπει να είναι προσεκτικός. Οι αντιπαραθέσεις δεν βλάπτουν εφόσον δεν επηρεάζουν τις πολιτικές αποφάσεις. Εβαλε στοίχημα την προεδρία του να πετύχει στο Αφγανιστάν. Γι’ αυτό πρέπει να είναι σίγουρος ότι οι άνθρωποι που έχει επιλέξει μπορούν να του κάνουν τη δουλειά.

http://news.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.