Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Ακροβατώντας στις δύο όχθες του Ιορδάνη

Hμερομηνία 27-02-11

Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post

Τον καιρό αυτό, οι Ιορδανοί ζητούν μεταρρυθμίσεις, όπως και τόσοι άλλοι στον αραβικό κόσμο. Ομως, το τι εννοούν ως μεταρρύθμιση εξαρτάται από την όχθη εκείνη του Ιορδάνη ποταμού, στην οποία γεννήθηκαν οι πρόγονοί τους. Ολοι, είτε προέρχονται από τη Δυτική είτε από την Ανατολική Οχθη, προσβλέπουν στους Χασεμίτες για προστασία, πράγμα που εξηγεί πώς η μοναρχία αυτή αντέχει μέσα στον τυφώνα που λυσσομανά στη γειτονιά της.

Οταν οι Ιορδανοί παλαιστινιακής καταγωγής μιλούν για μεταρρυθμίσεις, συνήθως εννοούν μεγαλύτερη ελευθερία λόγου και έκφρασης, λιγότερη γραφειοκρατία και μεγαλύτερη εκπροσώπηση της κοινότητάς τους, η οποία αντιστοιχεί στο 50% περίπου του ιορδανικού πληθυσμού. Αντιθέτως, οι προερχόμενοι από την Ανατολική Οχθη, όταν λένε μεταρρύθμιση εννοούν ανάσχεση των ιδιωτικοποιήσεων (τις οποίες ταυτίζουν με τη διαφθορά), μεγαλύτερες εξουσίες στο στράτευμα και την κυβέρνηση και περιορισμό στο δικαίωμα ψήφου.

Νεαροί διαδήλωσαν τις τελευταίες εβδομάδες στους δρόμους. Ενδιαμέσως, απόστρατοι αξιωματικοί (προερχόμενοι από την παλαιά φρουρά της Ανατολικής Οχθης) διαμαρτυρήθηκαν για τις ανάρμοστες, κατά τη γνώμη τους, συμφωνίες για λογαριασμό της επιχειρηματικής ελίτ.

Στη μέση όλων αυτών στέκεται ο βασιλιάς Αμπντάλα ο Β΄, που κάνει ελιγμούς μια από εδώ και μια από εκεί, προσπαθώντας να υπερκεράσει το κύμα της αλλαγής. Εξαρτάται από την ελίτ της παλαιστινιακής επιχειρηματικής τάξης, της τόσο σημαντικής για την οικονομική ανάπτυξη της Ιορδανίας. Χρειάζεται, όμως, για λόγους ασφαλείας και τον στρατό, στον οποίο υπερισχύουν οι φυλές των Βεδουίνων από την Ανατολική Οχθη. Χάρη σε αυτή την ισορροπία δυνάμεων, η μοναρχία των Χασεμιτών επέζησε επί 90 χρόνια μέσα από εμφυλίους, δολοφονικές απόπειρες και περιφερειακούς ολέθρους.

Γύρω από τα βασιλικά ανάκτορα, ο κόσμος συζητά για τους «Meds» και τους «Beds», εννοώντας τους Παλαιστίνιους με τη μεσογειακή κοσμοπολίτικη εμφάνιση και τις φυλές των Βεδουίνων της Ανατολικής Οχθης με τις παραδοσιακές αξίες. Ενας νεαρός κάτοικος του Αμμάν λέει ότι μάλλον πρέπει να δημιουργήσει ιστοσελίδα διαμαρτυρίας στο Facebook, με τον τίτλο «Θέλουμε να είμαστε Ιορδανοί».

Ακόμη και ο βασιλιάς Αμπντάλα μοιάζει να σκέφτεται ότι στη συγκεκριμένη στιγμή της αραβικής εξέγερσης, η μέση οδός μάλλον είναι επικίνδυνο σημείο. Εκανε λόγο για τριετή μετάβαση προς την εγκαθίδρυση πραγματικής συνταγματικής μοναρχίας, με λίγα αλλά πραγματικά πολιτικά κόμματα και με πρωθυπουργό, που θα εκλέγεται από το Κοινοβούλιο και δεν θα διορίζεται από τα Ανάκτορα.

Ο βασιλιάς Αμπντάλα και η βασίλισσα Ράνια ενσαρκώνουν το πρότυπο της Δύσης. Είναι νέοι, έξυπνοι, ελκυστικοί και μιλούν τέλεια αγγλικά. Είναι προασπιστές των δικαιωμάτων της γυναίκας και της μέσω Διαδικτύου ευρυζωνικής συνδετικότητας. Συχνάζουν σε συνόδους τύπου Νταβός, αναζητώντας Δυτικές επενδύσεις για τη φτωχή και χωρίς φυσικούς πόρους χώρα τους.

Το πρότυπο των Δυτικών αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη στην Ιορδανία. Η βασίλισσα Ράνια έγινε το κόκκινο πανί για τους επικριτές της Ανατολικής Οχθης, που πιστεύουν ότι παραείναι λαλίστατη και ανεξάρτητη (και υπερβολικά Παλαιστίνια), ώστε να ενσαρκώνει την ιδανική βασίλισσα αραβικής χώρας.

Η μεγαλύτερη ίσως δοκιμασία για τον Αμπντάλα θα προέλθει από τις φήμες περί διαφθοράς που κυκλοφορούν στο Αμμάν. Η ιορδανική πρωτεύουσα είναι πόλη ευγενών της αυλής, απέραντο πεδίο κουτσομπολιού γύρω από τα ηγετικά πρόσωπα.

Τα εκλεπτυσμένα γούστα της βασίλισσας και η εμφάνισή της τραβούν όλο και περισσότερο τα βλέμματα επάνω της. Ο στρατηγός Αλί Χαμπασανέχ, απόστρατος διοικητής συντάγματος και ένας από τους ηγέτες του κινήματος των αποστράτων, είπε σε συνέντευξή του ότι, εξαιτίας των συμφωνιών που συνομολογήθηκαν την περίοδο των ιδιωτικοποιήσεων, το χρέος της Ιορδανίας αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία από 5 σε 15 δισ. δολάρια. Ισχυρίστηκε ότι ορισμένες από τις συμφωνίες, ιδιαίτερα όσες αφορούν τον τομέα των ακινήτων, δεν ήταν καθαρές. Για τη βασίλισσα Ράνια, παραπονέθηκε ότι προωθεί όλο και περισσότερες γυναίκες στην κρατική μηχανή, ακόμη και στις μυστικές υπηρεσίες. Ολα αυτά δεν αρέσουν στους Βεδουίνους.

Ο Αμπντάλα προσπάθησε να απαντήσει στα παράπονα την περασμένη Κυριακή. «Πολλά θέματα έχουν εγερθεί. Αλλα είναι υπαρκτά, άλλα προϊόν υπερβολής, άλλα ανύπαρκτα και ψευδή», λέει.

Διέταξε τη σύσταση Επιτροπής κατά της Διαφθοράς που θα ερευνήσει τις κατηγορίες και σκέφτεται να συστήσει και υποεπιτροπή που θα επιβλέπει τους επιθεωρητές.

Η Ιορδανία έχει προβλήματα και ο βασιλιάς Αμπντάλα καλά θα έκανε να προστρέχει συχνότερα στον κοινό νου του πατέρα του. Οντως, θέλει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, προτού αυτά επιδεινωθούν. Είναι, όμως, αναγκαίο να παραμείνει στο κέντρο της πολιτικής. Και η στάθμιση των ισορροπιών πάνω από το ρήγμα που χωρίζει την παλαιά φρουρά από τους νέους μεταρρυθμιστές είναι δύσκολη ακροβασία.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_27/02/2011_434131

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.