Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Το μέλλον της Αιγύπτου


Του Nicholas D. Kristof
The New York Times

Οι Αιγύπτιοι κουράστηκαν με το καθεστώς Μουμπάρακ, αλλά και την εφεκτική στάση της κυβέρνησης Ομπάμα που συνεχίζει να εμφανίζεται ότι νιώθει πιο άνετα με τον Χόσνι Μουμπάρακ παρά με τη λαϊκή βούληση. Η Ουάσιγκτον δεν βρίσκεται μόνο στη λάθος όχθη της Ιστορίας, αλλά ενισχύει άθελά της τα αντιδυτικά στοιχεία που της προκαλούν τρόμο.

Απροετοίμαστοι

Ο πρόεδρος Ομπάμα, οι σύμβουλοί του και ο Τύπος βρέθηκαν απροετοίμαστοι απέναντι στην κρίση, την οποία διαχειρίσθηκαν ελλιπώς από την αρχή. Τις πρώτες ημέρες, η ΥΠΕΞ κ. Κλίντον χαρακτήρισε την κυβέρνηση Μουμπάρακ «σταθερή», εκτιμώντας ότι «αναζητεί τρόπους να ικανοποιήσει τα δίκαια λαϊκά αιτήματα», ενώ ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Φρανκ Γουίσνερ κάλεσε τον κ. Μουμπάρακ να παραμείνει στην εξουσία. Όταν γνωστοί Αμερικανοί δημοσιογράφοι έπεσαν θύματα ξυλοδαρμού στην πλατεία Ταχρίρ, η Ουάσιγκτον βρήκε τη φωνή της. Μόλις, όμως, η ασφάλεια των ανταποκριτών φάνηκε να μην απειλείται, η Ουάσιγκτον έπαψε να αντιμετωπίζει το θέμα ως επείγον. Παρότι οι ΗΠΑ φαίνεται να στηρίζουν τη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία του αντιπροέδρου Ομάρ Σουλεϊμάν, η Ουάσιγκτον ξεχνά ότι ο κ. Σουλεϊμάν είναι εξίσου αυταρχικός όσο και ο πρόεδρος Μουμπάρακ, ενώ η έμφαση που δίνει η αμερικανική κυβέρνηση στη σταθερότητα και την τάξη αποκαλύπτει επικίνδυνη αλλεργία στη λαϊκή βούληση. Γιατί λοιπόν η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ εκτιμά ότι η δημοκρατία είναι κατάλληλη για τους Αμερικανούς ή τους Ισραηλινούς, αλλά ακατάλληλη για τους Αιγυπτίους;

Η απάντηση βρίσκεται στις φοβίες της Ουάσιγκτον γύρω από ενδεχόμενη επικράτηση των Αδελφών Μουσουλμάνων. Παρότι η ανησυχία αυτή είναι θεμιτή, πρόσφατες δημοσκοπήσεις στην Αίγυπτο έδειξαν ότι οι Αδελφοί εξασφαλίζουν μόλις 15% της πρόθεσης ψήφου, ενώ ο ηγέτης τους είναι πολύ λιγότερο δημοφιλής από ότι ο Αμρ Μούσα. Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στη χώρα, η Ουάσιγκτον οφείλει να πάψει να δίνει την εντύπωση ότι στηρίζει την καθεστηκυία τάξη αδιαφορώντας για τη λαϊκή βούληση, εάν θέλει να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τη χώρα στο δημοκρατικό της μέλλον.

Το καθεστώς Μουμπάρακ
Ελάχιστοι περίμεναν ότι ο σχετικά άγνωστος αντιπρόεδρος που ανέβηκε στο ανώτατο αξίωμα της Αιγύπτου μετά τη δολοφονία του Ανουάρ Σαντάτ το 1981 θα άντεχε σχεδόν τρεις δεκαετίες στην εξουσία. Ο Σαντάτ σκοτώθηκε από τα πυρά εξτρεμιστών μουσουλμάνων στη διάρκεια στρατιωτικής παρέλασης στο Κάιρο, αλλά ο Μουμπάρακ ήταν τυχερός: γλίτωσε από τις σφαίρες, παρόλο που καθόταν ακριβώς δίπλα του. Έκτοτε έχει επιζήσει από έξι απόπειρες εναντίον του. Τη φορά που βρέθηκε εγγύτερα στον θάνατο ήταν κατά την άφιξή του στην Αντίς Αμπέμπα το 1995, όταν η λιμουζίνα του δέχθηκε επίθεση.

Ο πρώην διοικητής της αιγυπτιακής αεροπορίας κατάφερε να κρατηθεί τόσα χρόνια στην εξουσία παρουσιάζοντας εαυτόν ως έμπιστο σύμμαχο της Δύσης και καταπνίγοντας οιαδήποτε αντιπολιτευτική κίνηση στην Αίγυπτο.

Με την κοινωνική ταραχή να οξύνεται, την περιφερειακή επιρροή του να φθίνει και την υγεία του να αντιμετωπίζει προβλήματα, πολλοί άρχισαν να αμφισβητούν κατά πόσον ο Μουμπάρακ είναι ικανός να παραμείνει στην προεδρία. Επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις αυτές, την 1η Φεβρουαρίου ανακοίνωσε αρχικά ότι δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του τον Σεπτέμβριο, ενώ χθες το απόγευμα κυκλοφόρησαν οι πρώτες φήμες για την οριστική παραίτησή του.

Γεννημένος το 1928 σε ένα μικρό χωριό κοντά στο Κάιρο, ο Μουμπάρακ επιμένει να κρατάει μακριά από τη δημόσια σφαίρα την ιδιωτική του ζωή. Παντρεμένος με τη Σούζαν Μουμπάρακ, μισή Βρετανίδα και απόφοιτο του αμερικανικού Πανεπιστημίου του Καΐρου, έχει δύο γιους, τον Γκαμάλ και τον Αλάα.

Αξιόπιστος συνομιλητής της Δύσης

Ζει ασκητική ζωή με ένα σφιχτό πρόγραμμα που ξεκινάει καθημερινά στις έξι το πρωί. Παλιότερα πολλοί συνεργάτες του διαμαρτύρονταν για το εξοντωτικό πρόγραμμα στο πλευρό του, το οποίο συνήθως ξεκινούσε με άσκηση στο γυμναστήριο ή ένα παιχνίδι σκουός.

Ο Μουμπάρακ ορκίστηκε στις 14 Οκτωβρίου 1981, οκτώ μέρες μετά τη δολοφονία του Σαντάτ. Παρόλο που διέθετε ελάχιστη διεθνή επιρροή και περιορισμένη απήχηση στο εκλογικό σώμα, ο πρώην στρατιωτικός κατάφερε να μετεξελιχθεί σε ηγετική προσωπικότητα και αξιόπιστο συνομιλητή της Δύσης λόγω της πρωτοβουλίας του να συνάψει ειρήνη με το Ισραήλ, που αποτέλεσε εξάλλου και το βασικό αίτιο για τη δολοφονία του Σαντάτ.

Από τότε που ανέλαβε την εξουσία της Αιγύπτου ο Μουμπάρακ κυβέρνηση ωσεί στρατιωτικός ηγέτης. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής του στην προεδρία διατήρησε τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, εκχωρώντας στο κράτος πρόσθετες εξουσίες στους τομείς της περιστολής βασικών ελευθεριών και της δίωξης αντιπολιτευτικών οργανώσεων.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.