ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

του Ανδρέα Πενταρά*


Αν λάβει κανείς υπόψη τη συζήτηση που ξεκίνησε με αφορμή τη πρόθεση της Βουλής για έκδοση απόφασης, προκειμένου η κυβέρνηση να υποβάλει αίτηση ένταξης στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για τις έντονες και άνευ προηγουμένου αντιδράσεις της Κυβέρνησης και του ΑΚΕΛ. Μια σοβαρή κυβέρνηση, παρά τις όποιες αντιθέσεις έχει αναφορικά με τη συμμετοχή της Κύπρου στο ΣγΕ, θα άδραττε την ευκαιρία αυτή, κάτω από τη πίεση της πλειοψηφίας των πολιτικών κομμάτων αλλά και των ρητών διατάξεων του Συντάγματος, να επεξηγήσει στους οπαδούς του ΑΚΕΛ, ότι δεν μπορεί να κάμει διαφορετικά και παρά τις όποιες διαφωνίες έχει, να προχωρήσει στην αίτηση, συμπορευόμενη με τη πλεοψηφία του Κυπριακού λαού. Το ζήτημα όμως για τη κυβέρνηση δεν είναι αν θα υποβάλει απλά αίτηση, αλλά αν θα την υποστηρίξει με επιχειρήματα ενώπιον του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και άλλων οργανισμών προκειμένου να ασκηθούν οι ανάλογες πιέσεις στη Τουρκία ώστε να μην ασκήσει το δικαίωμα του βέτο.

Και τούτο, γιατί θα πρέπει και τα 45 μέλη του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας να αποδεχθούν την ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα αυτό. Είναι δε γνωστό ότι η Τουρκία, με δεδομένο ότι δεν αναγνωρίζει τη Κυπριακή Δημοκρατία, αντιτίθεται στην ένταξη σε πολλούς οργανισμούς που μετέχει η ίδια και στους οποίους η Κύπρος ενδιαφέρεται να καταστεί μέλος. Κατά συνέπεια, εάν πραγματικά η Κύπρος επιθυμεί η αίτηση που θα υποβάλει να έχει πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει να επιδοθεί άμεσα σε μια διεθνή εκστρατεία ενημέρωσης όλων των μελών του ΣγΕ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, των ΗΠΑ και άλλων οργανισμών, με πειστικά επιχειρήματα, με απώτερο σκοπό βέβαια να ασκηθούν οι ανάλογες πιέσεις στη Τουρκία.

Το ΄΄τάϊμινγκ΄΄ της υποβολής της αίτησης είναι το καταλληλότερο, με δεδομένη την απόφαση των δύο οργανισμών (ΝΑΤΟ και ΕΕ) να επιλύσουν οριστικά το πρόβλημα της συνεργασίας τους, ύστερα από τις δραματικές διαστάσεις που πήρε το τελευταίο καιρό η άρνηση της Τουρκίας να επιτρέπει τη ροή απόρρητων πληροφοριών του ΝΑΤΟ στην ΕΕ, σε μια προσπάθεια να εκβιάσει τη συμμετοχή της στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, κάτι που δεν της επιτρέπει η Κύπρος. Το γεγονός της μη ροής απόρρητων πληροφοριών του ΝΑΤΟ προς της ΕΕ, έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στις μεικτές επιχειρήσεις ΝΑΤΟ- ΕΕ, με αποτέλεσμα να σπαταλώνται περισσότεροι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι, προπαντός όμως να απειλούνται ανθρώπινες ζωές. Θυμίζω τη δραματική προειδοποίηση του ΓΓ του ΝΑΤΟ κ. Ρασμούσεν προς την ΕΕ, ότι στο Αφγανιστάν τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η Ευρωπαϊκή αστυνομική δύναμη εξ αιτίας της μη κοινοποίησης πληροφοριών από τη δύναμη του ΝΑΤΟ που βρίσκεται εκεί. Στον Ειρηνικό, οι δύο ναυτικές δυνάμεις ( ΝΑΤΟ και ΕΕ) που δρούν για την καταπολέμηση της πειρατείας δεν έχουν επικοινωνία μεταξύ τους για τον ίδιο λόγο. Εάν υπήρχε επικοινωνία, πέραν της εξοικονόμησης δυνάμεων και οι επιχειρήσεις θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικές. Για όλους αυτούς τους λόγους, ΝΑΤΟ και ΕΕ εξουσιοδότησαν την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ κ. Κάθριν Άστον να προσκομίσει στην επόμενη σύνοδο των υπουργών Άμυνας της ΕΕ, τον προσεχή Μάρτιο, ολοκληρωμένες και οριστικές προτάσεις για επίλυση του θέματος. Σίγουρα οι προτάσεις αυτές θα αφορούν κάποιου είδους συμφωνία ασφάλειας μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ, η οποία θα εξασφαλίζει προνομιακή θέση της Τουρκίας στην ΕΕ, με αντάλλαγμα την συγκατάθεσή της στη ροή πληροφοριών του ΝΑΤΟ προς την ΕΕ. Με λίγα λόγια θα περιθωριοποιηθεί ακόμα περισσότερο η Κύπρος εντος της ΕΕ, αφού θα εξουδετερωθεί το μοναδικό όπλο που έχει, αυτό του βέτο.

Όλες αυτές οι μεθοδεύσεις μπορούν να ξεπερασθούν με την υποβολή και αποδοχή της αίτησης της Κύπρου στο ΣγΕ. Με τεράστια πολιτικά και άλλα πλεονεκτήματα. Βεβαίως, κάποιες παραχωρήσεις από πλευράς Κύπρου είναι απόλυτα αναγκαίες, όπως η είσοδος της Τουρκίας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, κάτι που δεν μας αφορά και πολύ, ή ακόμα και το άνοιγμα κάποιων κεφαλαίων.

Το δίλημμα λοιπόν που έχει η Κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ, δεν είναι αν θα υποβάλει ή οχι την αίτηση, αλλά αν θα την υποστηρίξει ενώπιον του διεθνούς παράγοντα, προκειμένου να εξουδετερωθεί το βέτο της Τουρκίας και να γίνει αποδεκτή. Θα μπορούσε να υποβάλει την αίτηση, απλά για να τη ΄΄σκοτώσει΄΄. Σ αυτή τη περίπτωση όμως Κυβέρνηση και ΑΚΕΛ θα κατηγορηθούν για συμπόρευση με τη Τουρκία, αφού η Τουρκία θα είναι η μόνη χώρα που θα έχει λόγους να αρνηθεί την ένταξη. Αυτό το δίλημμα, παραμονές βουλευτικών εκλογών θα είναι ότι χειρότερο για το κυβερνών κόμμα και τη κυβέρνηση. Εξ ού και η λυσσώδης αντίδραση στην υποβολή αίτησης.


*Υποστράτηγος ε.α.