Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

Η Συρία θα γίνει άραγε πιο δημοκρατική;

Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post

Η διοργάνωση και η διάλυση πρόσφατης διαδήλωσης διαμαρτυρίας εδώ στη Δαμασκό αποδεικνύει τον πόθο των Σύρων για αξιοπρέπεια, αλλά και την ανθεκτικότητα του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ απέναντι στο κύμα διαμαρτυρίας που πλήττει τον αραβικό κόσμο τον τελευταίο μήνα.

Ιδού τι συνέβη στις 19 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τις διηγήσεις ενός Δυτικού διπλωμάτη και ενός Σύρου κυβερνητικού αξιωματούχου: Αστυνομικός της τροχαίας της Δαμασκού εξύβρισε οδηγό στο κέντρο της πρωτεύουσας. Οταν ο οδηγός διαμαρτυρήθηκε, δέχθηκε χτυπήματα από τον αστυνομικό, τον οποίο ήλθαν να «ενισχύσουν» δύο συνάδελφοί του. Πλήθος εκατοντάδων συγκεντρώθηκε γρήγορα στο σημείο του περιστατικού και άρχισε να φωνάζει συνθήματα. Σύμφωνα με διπλωμάτη που άκουσε μαγνητοταινίες της διαδήλωσης, τα συνθήματα που φώναζαν οι διαδηλωτές ήταν τα εξής: «Είμαστε ο λαός! Ο λαός δεν ανέχεται να εξευτελίζεται!» Το πλήθος στο βίντεο κατέγραφε τα δρώμενα με τα κινητά του τηλέφωνα και «ανέβαζε» το περιεχόμενο στο Διαδίκτυο.

Η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα εύφλεκτη. Εκείνη τη στιγμή, όμως, κάτι ενδιαφέρον συνέβη, που δείχνει πόσο στενά παρακολουθούν οι αρχές τα γεγονότα: Ο υπουργός Εσωτερικών της Συρίας εμφανίσθηκε στο σημείο της αυθόρμητης διαδήλωσης, περίπου μισή ώρα αφότου αυτή εκδηλώθηκε. Εκεί, ο υπουργός ζήτησε συγγνώμη από τον τραυματία οδηγό και τον κάλεσε να μπει στο υπουργικό του όχημα για να τον πάει σπίτι του. Οι εμπλεκόμενοι αστυνομικοί δέχθηκαν υπηρεσιακή επίπληξη. Το πλήθος διαλύθηκε εντέλει, ενώ ορισμένοι –ίσως κατόπιν «συστάσεων» των αρχών – άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα υπέρ του Ασαντ.

Η κυβέρνηση προχώρησε σε μία ακόμη σώφρονα κίνηση: Αντί να επιδιώξει την απόκρυψη του περιστατικού (που θα ήταν μάταιη άλλωστε), η κυβέρνηση επέτρεψε την ελεύθερη κυκλοφορία των βίντεο στο Ιντερνετ. Οι πολίτες μοιράστηκαν έτσι την οργή τους για τη συμπεριφορά της αστυνομίας, αλλά η οργή αυτή δεν έφτασε μέχρι το πρόσωπο του προέδρου, όπως έγινε στην Τυνησία, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και την Υεμένη.

Η Συρία αποτελεί εξαίρεση σε αυτή την εποχή αραβικών εξεγέρσεων. Διαθέτει αυταρχικό καθεστώς, στο οποίο κυριαρχεί διεφθαρμένο μπααθικό κόμμα, απομεινάρι της εποχής των δικτατόρων που προσμετράει τον βίο της σε πολλές άλλες χώρες. Ο πρόεδρος Ασαντ, όμως, δεν μοιάζει να επηρεάζεται ακόμη, ίσως λόγω του νεαρού της ηλικίας του (είναι 45 ετών) ή χάρη στην ικανότητά του να ενδύεται τον μανδύα της αντίστασης κατά του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Συρία είναι, λοιπόν, επόμενη στον κατάλογο των εξεγέρσεων;

Η απάντηση εξαρτάται από το εάν το καθεστώς Ασαντ είναι ικανό να προχωρήσει σε ριζικές μεταρρυθμίσεις, με ταχύτατες κινήσεις, όπως έκανε και πριν από μία εβδομάδα για να αντιμετωπίσει την αυθόρμητη διαδήλωση.

Οι Γάλλοι, που γνωρίζουν τη Συρία καλύτερα από κάθε άλλο ξένο, θεωρούν ότι η θέση του Ασαντ είναι για την ώρα ασφαλής. «Βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, οι πιθανότητες ξεσπάσματος επανάστασης στη Συρία είναι ιδιαίτερα μικρές, σε σχέση με άλλες χώρες», λέει Γάλλος κυβερνητικός αξιωματούχος.

Ενδιαφέρουσα συζήτηση πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες στο στενό κύκλο των συμβούλων του Ασαντ γύρω από το εάν θα πρέπει να επιτρέψουν μεγαλύτερη διαφάνεια και εκδημοκρατισμό, όπως έχει άλλωστε επανειλημμένα δεσμευθεί και ο ίδιος ο Σύριος πρόεδρος, ή να διατηρήσουν την κρατική καταστολή κατά των διαφωνούντων. Οι μεταρρυθμιστές υποστηρίζουν ότι η αλλαγή θα ενισχύσει τη δημοτικότητα του Ασαντ, ενώ οι αξιωματούχοι των δυνάμεων ασφάλειας διατείνονται ότι τέτοιες υποχωρήσεις θα ενίσχυαν πολιτικά τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Η χώρα έχει προγραμματίσει βουλευτικές και δημοτικές εκλογές για το 2011, ενώ το ερώτημα αφορά τώρα εάν η αναμέτρηση θα είναι ελεύθερη και θα συγκεντρώνει αντιπροσωπευτικό δείγμα των πολιτικών τάσεων στη χώρα ή θα θυμίζει τις εκλογές στις σοβιετικές δημοκρατίες, όπως γινόταν κατά το παρελθόν στη Συρία. Το προγραμματισμένο για φέτος συνέδριο του κόμματος Μπάαθ αποτελεί μία ακόμη ευκαιρία για μεταρρύθμιση. Οι μεταρρυθμιστές ελπίζουν ότι ο Ασαντ θα τροποποιήσει το σύνταγμα της χώρας ώστε να μην απαιτεί η προεδρία να ασκείται από το Μπάαθ, επιτρέποντας αντίθετα τον κομματικό ανταγωνισμό.

Η διαφθορά αποτελεί ευαίσθητο ζήτημα στη Συρία. Το καθεστώς είναι ευάλωτο, καθώς ο εξάδελφος του Μπασάρ αλ Ασαντ, Ραμί Μαχλούφ, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος επικερδούς εταιρίας κινητής τηλεφωνίας, με όνομα Syriatel. Ο πρόεδρος Ασαντ εξετάζει σήμερα το ενδεχόμενο να μειώσει το ποσοστό του Μαχλούφ στην εταιρεία, αποδίδοντας τις μετοχές του σε ξένους επενδυτές.

Η συζήτηση στον στενό κύκλο του Ασαντ αντικατοπτρίζει την ευρύτερη πολιτική διένεξη που συγκλονίζει τον αραβικό κόσμο. Για την ώρα, οι δρόμοι της Δαμασκού είναι γεμάτοι καταναλωτές και όχι διαδηλωτές. Αν, όμως, η εμπειρία άλλων χωρών τους τελευταίους δύο μήνες έχει την παραμικρή αξία, η αναβολή της αναγκαίας ριζικής μεταρρύθμισης στη Συρία αποτελεί θανάσιμο σφάλμα.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_06/03/2011_435034

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.