Οι Αμερικανοί αποχωρούν, το χάος συσσωρεύεται

Της Alissa Rubin 
Ενώ ο αμερικανικός στρατός προετοιμάζεται για την αποχώρησή του από τις πόλεις του Ιράκ, αξιωματούχοι των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας εκφράζουν φόβους ότι οργανωμένοι ισλαμιστές και υποστηρικτές του Κόμματος Μπάαθ, του Σαντάμ Χουσεΐν, ανασυντάσσονται σε περιοχές όπου μέχρι σήμερα επικρατεί ηρεμία, σχεδιάζοντας ένα νέο αντάρτικο. Είναι αμφίβολο αν η βία θα εκτιναχθεί και πάλι στα επίπεδα που βρέθηκε πριν από λίγα χρόνια. Τα τελευταία τρομοκρατικά χτυπήματα όμως καταδεικνύουν ότι η σχετική σταθερότητα που επιτεύχθηκε με την καθοριστική συμβολή του αμερικανικού στρατού είναι εύθραυστη.
Μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων τελευταία έχει συμπαρασύρει στον θάνατο 123 ανθρώπους. Η μία από αυτές τις επιθέσεις μάλιστα σημειώθηκε σε δρόμο που επαναλειτούργησε πρόσφατα επειδή θεωρούνταν πλέον ασφαλής. Τρεις επιθέσεις έγιναν με βομβιστές αυτοκτονίας, οι οποίοι αποτελούν και το «σήμα κατατεθέν» της Αλ Κάιντα της Μεσοποταμίας, τοπικής σουνιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης με διασυνδέσεις στο εξωτερικό. Αυξάνονται επίσης οι απόπειρες ανθρωποκτονίας εναντίον μελών των λεγόμενων «Συμβουλίων της Αφύπνισης», των παραστρατιωτικών ομάδων δηλαδή που άλλαξαν στρατόπεδο και συμμάχησαν έναντι αμοιβής με τους Αμερικανούς. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι κάποιοι μαχητές από τα Συμβούλια Αφύπνισης βγαίνουν και πάλι στο αντάρτικο, στο πλευρό εξτρεμιστών σουνιτών. Πριν από μία εβδομάδα, μάλιστα, συνελήφθη προβεβλημένος οπλαρχηγός ενός εκ των συμβουλίων, με την κατηγορία ότι συμμετείχε στο στρατιωτικό σκέλος του παράνομου κόμματος Μπάαθ.
Επιπλέον, απελευθερώνονται καθημερινά κρατούμενοι των Αμερικανών. Κάποιοι εξ αυτών είναι βεβαίως αθώοι, αλλά μερικοί δεν είναι. Εντούτοις, η συμφωνία που έχει υπογραφεί μεταξύ Ουάσιγκτον και Βαγδάτης προβλέπει την απελευθέρωση όλων των φυλακισμένων που βρίσκονται στα χέρια Αμερικανών, εκτός αν υπάρχουν αρκετά ενοχοποιητικά στοιχεία, ώστε να παραπεμφθούν σε δίκη σε ιρακινό δικαστήριο. Ήδη, ένας τουλάχιστον πρώην κρατούμενος ανατινάχθηκε σε επίθεση αυτοκτονίας.
Αυτές οι πρόσφατες επιθέσεις σημειώνονται σε μια περίοδο που τα κρούσματα βίας έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα από την αμερικανική εισβολή του 2003. Στόχοι είναι Ιρακινοί πολίτες, αλλά ένα στοιχείο τους ανησυχεί ιδιαιτέρως τους Αμερικανούς: το γεγονός ότι έκαναν την εμφάνισή τους στο Ιράκ οι ρωσικές αντιαρματικές χειροβομβίδες RKG-3. Ζυγίζουν μόλις ένα κιλό, είναι εύκολες στη χρήση ακόμη και για έναν έφηβο και -κυρίως- είναι ικανές να διαπεράσουν τη θωράκιση των νέων ειδικών οχημάτων μεταφοράς προσωπικού του αμερικανικού στρατού. Η καθεμία από αυτές τις χειροβομβίδες στοιχίζει μόλις 10 δολάρια στη μαύρη αγορά, ενώ δεν είναι γνωστό πόσοι Αμερικανοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί εξαιτίας τους.
Κάποιοι ειδικοί θεωρούν τα παραπάνω αναπόφευκτες συνέπειες ενός πολέμου που βαίνει προς το τέλος του, αλλά εκτιμούν ότι η αναζωπύρωση της βίας που απείλησε τη συνοχή του Ιράκ στο παρελθόν είναι απίθανη. Αξιωματούχοι του στρατού που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, άλλωστε, σημειώνουν ότι από τους 3.800 ενεργούς μαχητές της «τζιχάντ» που επιχειρούσαν στην κορύφωση του πολέμου, έχουν απομείνει λιγότεροι από 2.000. «Δεν υπάρχει πλέον αντάρτικο στις περισσότερες περιοχές του Ιράκ» μας λέει αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών στην Ουάσιγκτον, που δεν επιτρέπεται να αποκαλύψει το όνομά του. «Αυτό που συνεχίζεται είναι η τρομοκρατία και αυτή δεν θα ξεριζωθεί από το Ιράκ για πολύ καιρό ακόμη», προσθέτει.
Αλλοι αξιωματούχοι όμως, τόσο Ιρακινοί όσο και Αμερικανοί, εμφανίζονται πιο ανήσυχοι. Παρατηρούν ότι δίκτυα τρομοκρατών που βρίσκονταν εν υπνώσει, επανενεργοποιούνται, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με ομάδες πιστές στο κόμμα του Σαντάμ Χουσεΐν. Η πιο επικίνδυνη μπααθική οργάνωση είναι η Νασγκαμπάντι, η οποία πιστεύεται ότι συνδέεται με τον πάλαι ποτέ συνεργάτη του Χουσεΐν, Ιζάτ Ιμπραήμ αλ-Ντούρι. Η Νασγκαμπάντι χρηματοδοτείται από Ιρακινούς εξόριστους στη Συρία και υπάρχουν πληροφορίες ότι έχει συμμαχήσει με σουνίτες εξτρεμιστές. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Ιράκ, Μογουαφάκ αλ Ρουμπάι, θεωρεί ότι «η Αλ Κάιντα και οι σκληροπυρηνικοί σουνίτες αποτελούν πλέον τη μεγαλύτερη απειλή για την εθνική ασφάλεια του Ιράκ. Η Νασγκαμπάντι όμως είναι ο πυρήνας του προβλήματος, αφού παρέχει υποστήριξη στην Αλ Κάιντα στο έργο των επιθέσεων αυτοκτονίας».