Αντίο ανάκαμψη; Μαύρα σύννεφα πάνω από την παγκόσμια οικονομία

Στις αρχές του περασμένου χρόνου, η αμερικανική οικονομία έμοιαζε να έχει ξαναβρεί το διασκελισμό της. Το ΑΕΠ σημείωνε εντυπωσιακή άνοδο, η απασχόληση ενισχυόταν και οι μισθολογικές δαπάνες άρχιζαν και πάλι να ανεβαίνουν. Τα χειρότερα έμοιαζαν να έχουν περάσει.

Τα πράγματα δεν ήταν, όμως, έτσι. Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άνοδο 30% τους πρώτους πέντε μήνες του έτους. Τον Απρίλιο, η κρίση χρέους της Ευρώπης οδήγησε σε πανικό τις χρηματαγορές, κλονίζοντας την επενδυτική εμπιστοσύνη. Το καλοκαίρι, όλοι είχαν πια πεισθεί ότι η ανάκαμψη αργεί ακόμη.

Εντέλει, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, η Fed, αποφάσισε να αναλάβει δράση. Η απόφαση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ανοικτών Αγορών (FOMC) να επανεπενδύσει σε ομολογίες δεν ικανοποίησε τις αγορές, που σημείωσαν πτώση 5% μέσα σε μία μόλις εβδομάδα. Μόνο η παρέμβαση Μπερνάνκι στα τέλη Αυγούστου, που δεσμεύθηκε για περαιτέρω μέτρα και η πρωτοβουλία διοχέτευσης 600 δισ. κρατικών δολαρίων, βοήθησε την προσωρινή ανάκαμψη των αγορών. Στις αρχές του 2011, ειδικοί προέβλεπαν ρυθμό ανάπτυξης 4% και ταχεία υποχώρηση της ανεργίας.

Η εξέλιξη της ιστορίας μας είναι γνωστή. Η παγκόσμια οικονομία επλήγη από την άνοδο των τιμών πρώτων υλών, από τις αντίξοες κλιματικές συνθήκες, τον καταστροφικό σεισμό στην Ιαπωνία και από το νέο ξέσπασμα της ευρωπαϊκής πιστωτικής κρίσης. Το άτολμο σχέδιο της Fed έληξε άδοξα τον Ιούνιο. Παρά την επιτακτική ανάγκη ανάληψης δράσης, η Fed παρέμεινε προσηλωμένη στη διστακτική και απαισιόδοξη στάση της.

Η κεντρική τράπεζα οφείλει τώρα να δώσει το παράδειγμα με σαφείς τολμηρές πρωτοβουλίες, που θα διασφαλίσουν ότι η αμερικανική οικονομία δεν θα ακολουθήσει το πρότυπο της ιαπωνικής, με δεκαετίες αυτο-επιβεβλημένης παράλυσης.

www.kathimerini.gr με στοιχεία από The Economist