Του Ian O. Lesser*
Τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων υπονομεύουν βεβαιότητες δεκαετιών σχετικά με τη σταθερότητα των καθεστώτων στη νότια Μεσόγειο. Η Ελλάδα και οι γείτονές της θα επηρεαστούν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, τόσο ως προς τις θετικές όσο και προς τις αρνητικές πτυχές των γεγονότων.
Στα θετικά συμπεριλαμβάνεται το γεγονός ότι οι πολιτικές αλλαγές στην Τυνησία και στην Αίγυπτο, θα μπορούσαν να ανοίξουν νέους δρόμους στη σχέση Βορρά - Νότου, με ενισχυμένο ρόλο για την κοινωνία των πολιτών και λιγότερη ανησυχία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εσωτερική ασφάλεια. Κάτι τέτοιο όμως δεν θα συμβεί γρήγορα και μπορεί και να μη συμβεί καθόλου. Ωστόσο, αν τελικά προκύψουν πιο σταθερά και πιο αντιπροσωπευτικά καθεστώτα στα νότια σύνορα της Ελλάδας, τότε θα βελτιωθούν οι προοπτικές συνεργασίας στην περιοχή.
Με δεδομένο ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η νότια Ευρώπη δεν κουβαλάνε το «φορτίο» της «στρατηγικής σχέσης» με το καθεστώς Μουμπάρακ, θα μπορούσαν να παίξουν τον ρόλο διαμεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις για το διάδοχο καθεστώς στο Κάιρο. Η αλλαγή κυβερνήσεων στη νότιο Μεσόγειο μπορεί επίσης να αναθερμάνει την ευρωμεσογειακή συνεργασία.
Η τροπή των μεσογειακών εξεγέρσεων είναι ακόμη ασαφής, αλλά το διακύβευμα για τους γείτονες των κρατών αυτών είναι μεγάλο. Το ενδεχόμενο εγκαθίδρυσης πιο ριζοσπαστικών ισλαμικών κυβερνήσεων στη νότιο Μεσόγειο θα προσέθετε ένα ακόμη αγκάθι στις ήδη προβληματικές, λόγω λαθρομετανάστευσης και οικονομικών ανισοτήτων, σχέσεις μεταξύ των κατοίκων της περιοχής.
Μια παρατεταμένη περίοδος αστάθειας θα δημιουργούσε προβλήματα στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που ήδη δοκιμάζονται από την οικονομική κρίση. Η διέλευση από το Σουέζ δεν έχει ακόμη διακοπεί. Ωστόσο, το γενικότερο περιβάλλον δεν θα ευνοήσει τις επενδύσεις και τις εμπορικές συναλλαγές στην ανατολική Μεσόγειο. Μακροπρόθεσμα, όμως, ίσως προκύψει ανάγκη για επενδύσεις και παροχή βοήθειας στην Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική, ειδικά στον τομέα των υποδομών, κάτι που θα είχε θετική επίδραση. Πάνω απ’ όλα, η αλλαγή στην Αίγυπτο θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστική για το μέλλον της αραβο-ισραηλινής διένεξης. Και σε αυτήν την περίπτωση, τα σενάρια περισσεύουν.
Μια νέα αιγυπτιακή κυβέρνηση πρόθυμη να ενταχθεί στη διεθνή κοινότητα μπορεί να εντείνει τις προσπάθειες προς την κατεύθυνση της λύσης στο Παλαιστινιακό. Στη χειρότερη περίπτωση, μια πιο εξτρεμιστική ή εθνικιστική κυβέρνηση θα μπορούσε να εμπλακεί σε νέα σύγκρουση με το Ισραήλ. Τότε, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για όλους, αλλά πολύ περισσότερο για να κράτη της ανατολικής Μεσογείου.
* Ο δρ Ian O. Lesser είναι ερευνητής στο German Marshall Fund στην Ουάσιγκτον και διετέλεσε στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί προεδρίας Κλίντον.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_05/02/2011_431494
(05/02/2011)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.