Μυστικές επαφές Τουρκίας - Ισραήλ

Υπό την αιγίδα των ΗΠΑ η ύστατη προσπάθεια αποκατάστασης των διπλωματικών τους σχέσεων

ΤΕΛ ΑΒΙΒ. Υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, Ισραηλινοί και Τούρκοι διεξάγουν μυστικές συνομιλίες σε μια ύστατη προσπάθεια αποκατάστασης των διπλωματικών τους σχέσεων. Την είδηση αποκαλύπτει η έγκριτη ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, η οποία επικαλείται πηγές στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αντιθέτως, η ισραηλινή κυβέρνηση απέφευγε μέχρι αργά χθες το βράδυ να τοποθετηθεί επί της υπόθεσης. Οι σχέσεις των δύο κρατών κλονίστηκαν τον περασμένο Ιούνιο μετά την αιματηρή επιδρομή του ισραηλινού στρατού στο τουρκικό πλοίο «Μαβί Μαρμαρά», το οποίο μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Λωρίδα της Γάζας.

Οι συνομιλίες φέρεται να διεξάγονται μεταξύ του υφυπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Φεριντούν Σινιρλίογλου, και ενός στενού συνεργάτη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τα στοιχεία του οποίου δεν έχουν διαρρεύσει. Ο κ. Σινιρλίογλου θεωρείται από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της επαναπροσέγγισης με το Ισραήλ στο εσωτερικό της τουρκικής κυβέρνησης. Συζητήσεις διεξάγονται επίσης μεταξύ του Ισραηλινού αντιπροσώπου στην επιτροπή του ΟΗΕ για τη διαλεύκανση της περσινής επιδρομής στο «Μαβί Μαρμαρά», Γιόζεφ Τσιεχανόβερ, και του Τούρκου ομολόγου του, Οζντέμ Σανμπέρκ.

Οι Αμερικανοί βρίσκονταν το τελευταίο διάστημα σε διαρκή επαφή με τους Τούρκους, με βασικό στόχο να αποτρέψουν τη συμμετοχή του «Μαβί Μαρμαρά» στη δεύτερη νηοπομπή προς τη Λωρίδα της Γάζας, που διοργανώνει η διεθνής οργάνωση Free Gaza Movement. Το περασμένο Σάββατο, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, επικοινώνησε με τον Τούρκο ομόλογό της, Αχμέτ Νταβούτογλου, προκειμένου να του εκφράσει την ικανοποίηση της Ουάσιγκτον για τη μη συμμετοχή του «Μαβί Μαρμαρά» και της οργάνωσης IHH στη νηοπομπή.

Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας δε, ο κ. Νετανιάχου συνεδρίασε εκτάκτως με μέλη του υπουργικού του συμβουλίου για το ζήτημα της νηοπομπής, αλλά και τις σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία. Σύμφωνα με τη Haaretz, τα κυρίαρχα θέματα της συζήτησης ήταν κατά πόσον το Ισραήλ πρέπει να ζητήσει συγγνώμη από την Τουρκία ή αν αρκεί να εκφράσει τη λύπη του για τα περσινά γεγονότα και αν οι αποζημιώσεις στις οικογένειες των θυμάτων της επιδρομής πρέπει να δοθούν μόνο υπό τον όρο ότι δεν θα κατατεθούν νέες προσφυγές σε βάρος της χώρας. Είναι η τρίτη φορά από την αρχή του έτους που οι δύο κυβερνήσεις επιχειρούν να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους.

Η νέα προσέγγιση των δύο πλευρών ενισχύεται από την επικείμενη δημοσιοποίηση του πορίσματος της επιτροπής του ΟΗΕ για την επιδρομή στο «Μαβί Μαρμαρά» την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου – γεγονός που συνεπάγεται ότι οι αντιπρόσωποι της Τουρκίας και του Ισραήλ βρήκαν κοινό έδαφος. Οι Ισραηλινοί δε θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, έχει περιθώρια να είναι πιο ευέλικτος, δεδομένου ότι μόλις ξεκίνησε την τρίτη του θητεία, ενώ καταλυτικό ρόλο παίζουν και οι εξελίξεις στη Συρία. Τη στιγμή που χιλιάδες Σύροι πρόσφυγες αναζητούσαν καταφύγιο στην Τουρκία, η κυβέρνηση Ερντογάν «έπεσε από τα σύννεφα» όταν το καθεστώς Ασαντ όχι μόνο απέρριψε τα αιτήματά τους, αλλά κατέστησε ξεκάθαρο ότι προτιμά να βρίσκονται υπό την επιρροή της Συρίας.