Η πρώτη ανατίναξη πολιτικού αεροπλάνου στην Ευρώπη στη πρόσφατη ιστορία: Πτήση BEA/CY 284 1967 – 66 νεκροί

Μετά από 44 ολόκληρα χρόνια κοντεύουμε την αλήθεια στο άλυτο αυτό θέμα

Σύμφωνα με αποδεσμευμένα βρετανικά έγγραφα επιβεβαιώνεται πέραν πάσης αμφιβολίας ότι βόμβα στρατιωτικού τύπου, ευθυνόταν για την ανατίναξη του κομήτη των Βρετανικών Ευρωπαικών Αερογραμμών G-ARCO στις 12 Οκτωβρίου 1967, 100 μίλια ανατολικά της Ρόδου σχεδόν πάνω από το Καστελόριζο.
Στις 11 Οκτωβρίου 1967 ο κομήτης 4Β G-ARCO των Βρετανικών Ευρωπαικών Αερογραμμών απογειώθηκε από το αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου με προορισμό την Αθήνα καθ΄οδόν προς την Λευκωσία. Στις 12 Οκτωβρίου 1967, όταν το αεροπλάνο απογειώθηκε από το ελληνικό αεροδρόμιο των Αθηνών για το δεύτερο μέρος του ταξιδιού του, το αεροπλάνο εκτελούσε πλέον πτήση των Κυπριακών Αερογραμμών υπ’ αριθμό CY 284. Σε απόσταση περίπου 100 μίλια ανατολικά της Ρόδου εξερράγη βόμβα στο αεροπλάνο με αποτέλεσμα τον θάνατο όλων των επιβατών και του πληρώματός του – σύνολο 66 ανθρώπων, Κυπρίων, Ελλαδιτών, Βρετανών και Αμερικανών πολιτών.

Πολλά γράφτηκαν τότε και διάφορες θεωρίες παρέλασαν από τις σελίδες των εφημερίδων με αξιωματούχους της κυπριακής κυβέρνησης μέχρι σήμερα να απορρίπτουν την βομβιστική ενέργεια και να επικαλούνται ότι η πτώση του εν λόγω αεροπλάνου ήταν απλά ένα δυστύχημα.

Ο κ. Μιχάλης Θωμαίδης, ο πατέρας του οποίου ήταν ένα από τα 66 θύματα της αεροπορικής εκείνης τραγωδίας και τον οποίο ποτέ δεν γνώρισε, ξεκίνησε μια έρευνα (και άλλοι συγγενείς θυμάτων κάνουν το ίδιο) για να μάθει επιτέλους γιατί χάθηκε ο πατέρας του. Και κανένας δεν του δίνει απαντήσεις για το ποίοι και γιατί ευθύνονται, και ακόμα πιο προκλητικά του αρνούνται ότι ήταν όντως βόμβα που ευθυνόταν για την ανατίναξη του σκάφους. Η έρευνα αυτή είναι αποτέλεσμα συνεργασίας Μιχάλη Μ. Θωμαίδη και Φανούλας Αργυρού. Παραθέτουμε την έρευνα για ενημέρωση και προβληματισμό αλλά και με την παράκληση όποιος διαθέτει περαιτέρω στοιχεία, εις μνήμη τουλάχιστον των 66 θυμάτων έστω και τώρα να τα δώσει, για να συμπληρωθεί το κενό που άφησε εδώ και 44 χρόνια η μεγάλη σιωπή των όσων γνωρίζουν.

Δύο Έρευνες

Το Τμήμα Εμπορίου της Βρετανίας αμέσως μετά την ανατίναξη του αεροπλάνου διέταξε λεπτομερέστατες έρευνες για τις οποίες συνεργάστηκαν διάφορα τμήματα και χρησιμοποιήθηκαν υψηλής τεχνολογίες μέθοδοι (που ήσαν διαθέσιμες) εξακρίβωσης του τι πράγματι συνέβη στο αεροπλάνο. Παράλληλα η εταιρεία (Βρετανικές Ευρωπαικές Αερογραμμές) έκανε τις δικές της έρευνες οι οποίες έφθασαν στο ίδιο συμπέρασμα. Ως τελικό αποτέλεσμα εξεδόθησαν δύο πορίσματα. Το ένα από το Τμήμα Εμπορίου της Βρετανίας και το οποίο παραδόθηκε τον Απρίλιο του 1968 στον Πρόεδρό του από τον J. B. Veal Chief Inspector of Accidents (επικεφαλής των ερευνών) και το άλλο από τον Αρχηγό της Μετροπολιτικής Αστυνομίας.
Η πρώτη έκθεση αναφερόταν στα αίτια της πτώσης του αεροπλάνου και δόθηκε στην δημοσιότητα τον Αύγουστο του 1968. Η δεύτερη έρευνα αναφερόταν στο ποίοι ευθύνονταν για την βομβιστική ενέργεια. Η έκθεση αυτή παραμένει ακόμα μυστική με προοπτική αποδέσμευσης το... 2040!

Από τα πρακτικά συνεδρίας που έγινε στις 10.30π.μ. στις 5 Φεβρουαρίου 1968 στο Horseferry House (Υπουργείο Εσωτερικών) με θέμα την έρευνα εγκλημάτων ως αποτέλεσμα του σαμποτάζ του κομήτη, συμφωνήθηκε όπως η Μετροπολιτική Αστυνομία αναλάβει να ερευνήσει την εγκληματική πτυχή, τη δολοφονία των επιβατών του αεροπλάνου αφού ο Αρχηγός της Αστυνομίας παραλάβει αίτηση προς τούτο από το Τμήμα Εμπορίου. Το δε Φόρειν ΄Οφις να ειδοποιούσε την Ελληνική Κυβέρνηση για την προτεινόμενη έρευνα. Στην συνάντηση αντιπροσωπεύθηκε το Υπ. Εσωτερικών, το Τμήμα Εμπορίου, το Φόρειν ΄Οφις, η Μετροπολιτική Αστυνομία και ο Βοηθός Αρχηγός (της Αστυνομίας).

Αντίγραφα της έκθεσης στην Κυπριακή Δημοκρατία
100% βομβιστική ενέργεια

Τουλάχιστον 6 αντίγραφα, όπως μας ενημερώνουν τα αποδεσμευμένα έγγραφα, του πορίσματος των ερευνών για τα αίτια της πτώσης του αεροπλάνου και που εκδόθηκε τον Αύγουστο του 1968 από το Τμήμα Εμπορίου, δόθηκαν και στην κυπριακή κυβέρνηση για ενημέρωση του Υπουργικού Συμβουλίου. Παρόλο ότι ο Βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής ρώτησε αν θα διδόντουσαν και αντίγραφα της Αστυνομικής Έρευνας στην Κυπριακή Κυβέρνηση, τα έγγραφα δεν επιβεβαιώνουν αν δόθηκαν τέτοια.

Επομένως δεν μπορεί κανένας αξιωματούχος της Κυπριακής Δημοκρατίας –από το 1968 - να ισχυρίζεται άγνοια ή ότι επρόκειτο για «αθώο» δυστύχημα, γιατί η τελευταία παράγραφος της εν λόγω έκθεσης του Τμήματος. Εμπορίου (που τους δόθηκε σε 6 τουλάχιστον αντίγραφα) κάτω από τον υπότιτλο «Πορίσματα» γράφει επι λέξη:
“ Cause
The aircraft broke up in the air following detonation of a high explosive device within the cabin”.
«Αιτία
Το αεροπλάνο μοιράστηκε στον αέρα κατόπιν έκρηξης μεγάλου εκρηκτικού μηχανισμού μέσα στην καμπίνα».

Στα έγγραφα βρίσκουμε ότι σε επιστολή του προς τον Επιθεωρητή κ. Μπράιαν του Σπέσιαλ Μπράντς της Σκότλαντ Γιάρτ, ο επικεφαλής των ερευνών κ. Βίλ έγραψε επιβεβαιώνοντας : «... Οι έρευνες του RARDE προχώρησαν στο βαθμό που (οι ερευνητές) είναι σε θέση να πουν ότι είναι 100 τοις εκατόν σίγουροι ότι υπήρχε εκρηκτικός μηχανισμός μεγάλης ισχύος...».

Σε έκθεση του ιδίου του RARDE (Royal Armament Research and Development Establishment - Fort Halstead, Kent), καταγράφτηκαν τα εξής μεταξύ άλλων :
«Μαρτυρία έκρηξης μεγάλης ισχύος (στρατιωτικού ή άλλου παρόμοιου τύπου – όμως όχι συνηθισμένης «gelignite») βρέθηκε ως αποτέλεσμα λεπτομερούς εξέταση ενός μαξιλαριού συγκεκριμένου καθίσματος...»

Τα έγγραφα αναφέρουν ότι ο εκρηκτικός μηχανισμός πιθανότητα βρισκόταν κάτω από τα καθίσματα 4Α ή 5Α.

Δήλωση στη Βουλή των Κοινοτήτων

Στις 18 Ιανουαρίου 1968, η εφημερίδα «Γιόρτζιαρ Πόστ» (Yorkshire Post) με τίτλο «Εκρηκτικός μηχανισμός» στο Κομήτη» έγραψε ότι « Ο υφυπουργός Εμπορίου J. P. W. Mallalieu, σε γραπτή δήλωση του στη Βουλή των Κοινοτήτων είπε πως βρέθηκε αναμφισβήτητη μαρτυρία ότι μεγάλης ισχύος εκρηκτικός μηχανισμός ευθυνόταν για την ανατίναξη του αεροπλάνου. «Φαίνεται (είπε) η ζημιά δημιουργήθηκε από την έκρηξη η οποία δημιούργησε μια εκτός ελέγχου κατάσταση με αποτέλεσμα να μοιραστεί το αεροπλάνο».
Οι έρευνες επικεντρώθηκαν σε ένα κάθισμα της καμπίνας, κάτω από το οποίο ή πολύ πλησίον του βρισκόταν ο εκρηκτικός μηχανισμός.

Η «Ντέιλι Μέιλ» (Daily Mail) με τίτλο «Ήταν βόμβα στον Κομήτη λένε ειδικοί», αναφέρθηκε στα αποτελέσματα των ερευνών της αεροπορικής εταιρείας (ΒΕΑ) και έγραψε ότι «Βόμβα ή παρόμοιος εκρηκτικός μηχανισμός ευθύνεται για την πτώση του αεροπλάνου αποφάνθηκαν Βρετανοί ειδικοί ντιτέκτιβς». Η δε “Birmingham Post», δημοσίευσε φωτογραφία του ειδικού για εκρηκτικά V.J. Clancey της Royal Armaments Research and Development Establishment στο Kent της Αγγλίας, να κρατά το συγκεκριμένο μαξιλάρι του καθίσματος που ανατίναξε το αεροπλάνο. Η λεζάντα «Οι έρευνες του επιβεβαίωσαν ότι χρησιμοποιήθηκε στρατιωτικού τύπου εκρηκτική ύλη». Τίτλος «Η συντριβή του Κομήτη και οι θάνατοι – ήταν βόμβα που προοριζόταν για τον Γρίβα».

Στις 30 Αυγούστου 1968, και αφού δόθηκε τον ίδιο μήνα στην δημοσιότητα το πόρισμα της έρευνας του Τμήματος Εμπορίου, οι «Τάιμς» του Λονδίνου με τίτλο «Πλαστική βόμβα προκάλεσε την τραγωδία στο Κομήτη» έγραψε ότι « A “home-made” about 1 lb of plastic explosive went off in the cabin…”. Χειροποίητη βόμβα βάρους περίπου 1 lb πλαστικής εκρηκτικής ύλης εξερράγη στη καμπίνα...».
(Να σημειωθεί ότι το Αμερικανικό Ναυτικό είχε τη δυνατότητα να ερευνήσει το βυθό για την ανεύρεση του μαύρου κουτιού όμως αυτό αποκλείστηκε από το Λονδίνο με την δικαιολογία ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να εντοπιστεί έστω και περίπου το σημείο έρευνας κτλ και παράλληλα να πούμε ότι ο Υφυπουργός J. P. W. Mallalieu είχε αποφασίσει να μην προχωρήσει το Λονδίνο με δημόσια έρευνα για το θέμα και έγιναν και προτροπές προς τους αστυνομικούς ερευνητές όπως είναι προσεκτικοί καθώς ερευνούσαν το θέμα στην Αθήνα σε περίπτωση που ανακάλυπταν πολιτική ανάμιξη προσώπων να επικοινωνήσουν με την βρετανική πρεσβεία ως προς το πως να ενεργήσουν).

Βάρος εκρηκτικής ύλης

΄Ομως, σύμφωνα με τα πρακτικά συνεδρίας στις 12 Δεκεμβρίου 1967, υπογραμμένα από τον επικεφαλής των Ερευνών κ. J. B. Veal, το βάρος της εκρηκτικής ύλης παρόλο που αρχικά είχαν αποφανθεί ότι ήταν βάρος 1 lb, στην συνέχεια των ερευνών έφθασαν στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον αυτό έφθανε τα 4 lb.

Το Υπ.Εσωτερικών αρνείται να δώσει αντίγραφο της αστυνομικής έρευνας στο Δικαστήριο Αθηνών

Με επιστολή του ημερ. 1 Αυγούστου, 1968 το Υπ. Εσωτερικών της Βρετανίας αρνήθηκε να δώσει αντίγραφο της Αστυνομικής έρευνας στον Δημόσιο Κατήγορο του Δικαστηρίου των Αθηνών και απάντησε στον κ. J..E. C. Macrae, αξιωματούχο του Φόρειν ΄Οφις, λέγοντας : «Το περιεχόμενο της έκθεσης των αξιωματούχων της Μετροπολιτικής Αστυνομίας είναι τέτοιο που δεν μπορούμε να δώσουμε αντίγραφο στις Ελληνικές αρχές. Ο καλύτερος τρόπος να χειριστείτε το θέμα αυτό είναι να τους δώσετε αντίγραφο της έκθεσης που ετοίμασε ο Επικεφαλής των Ερευνών και να αποφύγετε οποιεσδήποτε αναφορές στην έρευνα της Αστυνομίας...».

Α. Σολωμού
Κάτι που εκ πρώτης όψεως ίσως να μην σημαίνει τίποτα, αν συνδεθεί, όμως, με τα όσα κατέγραψε στο βιβλίο του ο Ελευθέριος Παπαδόπουλος (βλέπε πιο κάτω) συνδέεται πλέον με κάτι πολύ σοβαρό στην όλη υπόθεση. Είναι λοιπόν το γεγονός ότι ενώ όλοι οι ανευρεθέντες επιβάτες (στα βρετανικά έγγραφα) φέρουν τις διευθύνσεις των οικείων τους (συζύγους, παιδιά) η σορός του Α. Σολωμού ΔΕΝ έχει διεύθυνση παρόλο ότι σημειώνει τη σύζυγο του ως άμεσο συγγενικό του πρόσωπο, η διεύθυνση που καταγράφεται γι΄αυτόν είναι «φ/δι Κυπριακής Πρεσβείας, Αθήνα».

Σύμφωνα με έκθεση του σταθμάρχη της ΒΕΑ P. D. Antram ημερ. 15 Ιανουαρίου 1968, σχετικά με τον επιβάτη Α. Σολωμού, αναφέρεται μια περίεργη συμπεριφορά του Σολωμού και επιμονή να επιβιβαστεί του μοιραίου αεροπλάνου:
«Φαίνεται ο κ. Σολωμού παρουσιάστηκε στο αεροδρόμιο Αθηνών με απαίτηση να επιβιβαστεί της πτήσης CY 284 δίχως εισιτήριο. Θεωρείστε την επιμονή του κ. Σολομού ως ύποπτη. ΄Ισως να κουβαλούσε εκρηκτικά που ήθελε να παραδώσει το συντομότερο»
Σε αναλυτικότερη έκθεση που στάλθηκε στο Λονδίνο καταγράφτηκε:
« Ο κ. Σολωμού έφθασε στο check-in counter στις 12 Οκτωβρίου 1967 με απαίτηση να ταξιδέψει με την πτήση CY 284 δίχως εισιτήριο. Όταν ρωτήθηκε για το εισιτήριό του είπε ότι έγινε λάθος στο αεροδρόμιο Λευκωσίας και το έχασε. Το προσωπικό εδάφους δεν μπορούσε να τον αφήσει να ταξιδέψει. Του είπαν ότι θα έπαιρνε χρόνο να ξεκαθαρίσει το εισιτήριο του και του προσέφερε να πετάξει με άλλη πτήση. Ο κ. Σολωμού επέμενε ανένδοτα να επιβιβαστεί εκείνης της πτήσης... Τελικά ο υπεύθυνος κ. Κολιανδρής έδωσε οδηγίες να εκδοθεί άλλο εισιτήριο για τον κ. Σολωμού και εστάλη σήμα στην Λευκωσία χρεώνοντας τους για το εισιτήριο...Καθώς γνωρίζω το σήμα εκείνο δεν απαντήθηκε μέχρι σήμερα» (Ημερ έκθεσης 12.1.1968).
Ο κ. Σολωμού είχε στην κατοχή του εισιτήριο στο όνομα Δεσποινίς Ιακωβίδου, το οποίο ισχυρίστηκε του δόθηκε κατά λάθος στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Επίσης είπε ότι ήταν ο προσωπικός οδηγός του Υπ. Εξωτερικών κ. Κυπριανού και έπρεπε να επέστρεφε στην Λευκωσία για καθήκον την ίδια μέρα. Το τηλεγράφημα που στάλθηκε από το αεροδρόμιο Αθηνών προς τις Κυπριακές Αερογραμμές Λευκωσίας και ΔΕΝ απαντήθηκε ήταν:

“NICAPCY NICTOCY
O/B CY 284 MR SOLOMOU TRAVELLING ATH/NIC TKT No. 0602/8798588 ISSUED AGAINST INDEMNITY FORM AS PAP STATED LOST ORIGINAL TKT NIC/ATH/NIC ISSUED CAL T/O NIC 29 or 30 SEPT STOP PAP ALSO STATES HIS TKT MIXED DURING CHECK-IN WORKS AND GIVEN COVER OF TICKET 0482/229985 FAVOUR MISS IACOVIDOU NIC/ATH STOP ATTN NIC TO CY PSE ADV NUMBER OF ORIGNAL TICKET TO SUPPORT FORM OF INDEMNITY

Σημείωση: Μάλλον αδύνατο ένας έμπειρος στα εκρηκτικά όπως ο Α. Σολωμού εν γνώση του να κουβαλούσε τη βόμβα και αν έτσι είχαν όντως τα πράγματα (όπως αναφέρθηκε και σε βρετανικό έγγραφο) τότε ήταν μια καθόλου επαγγελματική απόπειρα. Σημειώνεται ότι ήταν αστυνομικός.

Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης και Γλ. Κληρίδης
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες (Φιλελεύθερος 1.10.2006 Χρύσανθου Χρυσάνθου) από την Αθήνα θα επέστρεφε στην Κύπρο με την ίδια πτήση και το τότε μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης αλλά τη τελευταία στιγμή άλλαξε ιδέα και αποφάσισε να επιστρέψει ατμοπλοικώς. Το ίδιο συνέβη και με τον Γλ. Κληρίδη (πρόεδρος της Βουλής τότε) ο οποίος άλλαξε ιδέα την τελευταία στιγμή λόγω υποχρεώσεων στην βρετανική πρωτεύουσα.

Στόχος: ο Στρατηγό Γεώργιος Γρίβας Διγενής

Σχεδόν απαρχής όλα τα δημοσιεύματα του βρετανικού τύπου αναφέρουν στα πρωτοσέλιδα και άλλα δημοσιεύματά ότι ο στόχος της βομβιστικής ενέργειας ήταν η δολοφονία του Στρατηγού Γεώργιου Γρίβα Διγενή, αρχηγού τότε της Εθνικής Φρουράς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θεωρείτο βέβαιο ότι ο Στρατηγός θα επέβαινε το μοιραίου αεροπλάνου αλλά τελευταία στιγμή ματαίωσε και έτσι αποφεύχθηκε η δολοφονία του.
Στα αποδεσμευμένα βρετανικά έγγραφα περιλαμβάνεται και μία χειρόγραφη επιστολή κάποιου κατάδικου στις φυλακές Brixton, ονόματι Π. Γεωργιάδη, ημερ. 9 Ιανουαρίου 1968, προς τον πρόεδρο της ΒΕΑ με αντίγραφο και στο Τμήμα Εμπορίου. Ο κ. Veal, επικεφαλής των Ερευνών του Τμήματος Εμπορίου με επιστολή του ημερ. 23 Ιανουαρίου 1968 προς τον Αρχηγό της Μετροπολιτικής Αστυνομίας ζήτησε όπως η τελευταία χειριστεί τις πληροφορίες που έδιδε ο Π. Γεωργιάδη.

Ο Π. Γεωργιάδης στην επιστολή του ονόμασε ως κύριο υπεύθυνο (ή ένα από εκείνους) τον Ανδρέα Αντωνιάδη (Κεραυνό) ο οποίος ζούσε στο Λονδίνο από τότε που τον μετέφεραν οι ΄Αγγλοι κατά την διάρκεια του αγώνος της ΕΟΚΑ 1955-59 για την άμεση προστασία του (κατόπιν παράκλησης της μητέρας του προς τις αποικιακές αρχές τότε) μετά που πρόδωσε όπως λέχθηκε μυστικά της οργάνωσης. (Ο «Κεραυνός» από το 2007 ζεί στο Ντουπάι. Το 2001 ο τότε υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας της Βρετανίας Τζάκ Στρό, επενέβη και διέταξε το διπλωματικό σώμα να πείσει τις γερμανικές αρχές να αφήσουν ελεύθερο τον «Κεραυνό» ο οποίος είχε συλληφθεί καθώς καταζητείτο από τις ελληνικές αρχές για εμπορία ναρκωτικών. Ο «Κεραυνός» υπηρέτησε τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες για δεκαετίες ως πληρωμένος πληροφοριοδότης, και έλαβε μέρος σε εκατοντάδες αποστολές.
http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/6417069.stm ). Ο Π. Γεωργιάδης με υστερόγραφο στην επιστολή του δήλωσε «ήμουν παρόν σε συνάντηση (πριν την έκρηξη στο Κομήτη) όταν υψηλά ιστάμενο στρατιωτικό πρόσωπο ήλθε σ΄αυτή τη χώρα για να συζητήσει σχέδιο για ανατροπή του καθεστώτος» . Ο Γεωργιάδης έγραψε ότι αν ήθελαν να ξεκαθαρίσουν το τρομερό εκείνο συμβάν (αεροπορικό), να τον επισκέπτονταν για να τους πει περισσότερα.

Στις 17 Φεβρουαρίου 1968, η απογευματινή “Evening Standard” έγραψε με τίτλο «Dragnet for Comet killers – disaster plotted in London». «Εκστρατεία για τους δολοφόνους του Κομήτη – Από το Λονδίνο η συνωμοσία για την τραγωδία» και ανέφερε:
« Η αστυνομία πήρε σήμερα σκούπα στην «Μικρή Κύπρο» περιοχή Κάμπτεν Τάουν, αναζητώντας τον άνθρωπο που συνωμότησε για την τραγωδία του Κομήτη.
Νέες πληροφορίες έφθασαν στην Σκότλαντ Γιάρτ... Η Αστυνομία πιστεύει ότι ο στόχος του σχεδίου ήταν η δολοφονία του πρώην αρχηγού της ΕΟΚΑ, Στρατηγού Γρίβα, ο οποίος πίστευαν, λανθασμένα, ότι θα επιβιβαζόταν του αεροπλάνου. Ο Αστυνομικός Επιθεωρητής Πέρσι Μπράουν, ο οποίος μεταφέρθηκε στην Σκότλαντ Γιάρτ από τη θέση του ως επικεφαλής του CID περιοχής Πάττινγτον, έχει ανακαλύψει ότι η συνωμοσία εκκολάφθηκε σε χαρτοπαιχτικό κλάπ του Πάττινγτον... Οι έρευνες εντατικοποιήθηκαν στην περιοχή του Κάμπτεν Τάουν και η αστυνομία έχει επισκεφθεί πολλά κλάπς και καφενεία. Το αεροπλάνο έκανε βουτιά στη θάλασσα όταν εξερράγη βόμβα σ΄αυτό καθώς πετούσε μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου».

Σημείωση: Ο Στρατηγός Γρίβας Διγενής την περίοδο εκείνη δεν είχε καμία ανάμιξη με άλλες καταστάσεις, ήταν νόμιμα Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς.

Αναφορές σε βιβλία
Δύο βιβλία γραμμένα από ανθρώπους που γνώριζαν τον Στρατηγό Γρίβα Διγενή και αναφέρονται στην πτώση του Κομήτη κοντά στο Καστελλόριζο είναι α) Η βιογραφία του Στρατηγού Γρίβα Διγενή τόμος 3ος του συγγραφέα/ερευνητή Λεωνίδα Λεωνίδου, και β) Η Μαρτυρία μου ενώπιον της AD HOC Επιτροπής της Κυπριακής Βουλής δια τον «Φάκελον Κύπρου» Τόμος Α’, του Ελευθέριου Παπαδόπουλου.

Λεωνίδας Λεωνίδου
Ο συγγραφέας Λεωνίδας Λεωνίδου αναφέρεται στην πτώση του μοιραίου αεροπλάνου και παραθέτει πληροφορίες που πήρε από Έκθεση του Δικτύου Αεροπορικής Ασφάλειας www.aviation-safety.net και το περιοδικό Λάνσετ, Μαρτίου 1969 (Lancet, Journal). Οι πληροφορίες συμφωνούν πλήρως με όλα όσα καταγράφονται στους αποδεσμευμένους φακέλους στο Εθνικό Αρχείο που είδαμε. Επιπλέον όμως ο συγγραφέας προσθέτει και ότι έξι χρόνια αργότερα, στενός συνεργάτης του Διγενή του αποκάλυπτε τις εξής πληροφορίες που είχε στο μεταξύ πάρει: « Σας αποκαλύπτω ότι έχω έγκυρες πληροφορίες ότι η πτώσις του «κομήτου» των Κυπριακών Αερογραμμών την 12.10.1967 είχε εσάς ως στόχο. Είναι γνωστόν ότι θα εταξιδεύετε με την πτήσιν εκείνην εξ Αθηνών προς Λευκωσίαν. Εσώθητε διότι, την τελευταίαν στιγμήν, ανεβάλατε το ταξίδι. Είχαν βάλει ωρολογιακή βόμβαν. Την ετοίμασαν έμπιστοι του Υπουργείου Εσωτερικών. Η αναβολή του ταξιδιού σας, που δεν την περίμεναν, και η λανθασμένη επαναρύθμισις της βόμβας, είχε σαν συνέπεια να πέση από έκρηξη το αεροπλάνο και να σκοτωθή ο έμπιστος που είχε αναλάβει την τοποθέτηση, ματαιώνοντας εκείνος την δική του αναχώρηση από την Αθήνα, αν σεις είχατε επιβιβασθή. Τα γνωρίζετε όλα αυτά; Διατί δεν τα γράφουν οι εφημερίδας μας;»
Και προσθέτει ο συγγραφέας, ο οποίος εμπλέκει την δολοφονική εκείνη απόπειρα με τα γεγονότα στην Κύπρο και την άρνηση του Γρίβα να αναμίξει την Εθνική Φρουρά σε ενέργειες εναντίον των Τουρκοκυπρίων: «Αυτές οι συνταρακτικές λεπτομέρειες εμπλέκουν ξανά τον υπουργό Εσωτερικών της Κύπρου Πολύκαρπο Γιωρκάτζη γιατί η έκρηξη έγινε κάτω από το κάθισμα του Αβραάμ Σολωμού, τότε οδηγού του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Σπύρου Κυπριανού, και ο οποίος δρούσε με εντολές του Γιωρκάτζη. Αν πράγματι στόχος της απόπειρας ήταν ο στρατηγός Γρίβας τότε η χρονική τοποθέτηση του εγχειρήματος αυτού όχι μόνο δεν αποκλείει αλλά μάλλον ενισχύει την άποψη ότι αυτή η δολοφονική απόπειρα εναντίον του Διγενή αποτελούσε μέρος ενός πιο πολύπλοκου και ανατριχιαστικού σχεδίου...».

Ελευθέριος Παπαδόπουλος

Στις σελίδες 534 – 536 ο Ελ. Παπαδόπουλος γράφει τα εξής αποκαλυπτικά: «΄Οταν απεφυλακίσθην, το 1984, ο συναγωνιστής Ανδρέας Παρασκευάς και ο μακαρίτης ιατρός Παντελής Κατλάρης, μου μετέδωσαν επιθυμίαν κάποιου πρώην ανώτατου κρατικού αξιωματούχου, γνωρίζοντος πολλά και για πολλούς, να με συναντήση. Παρ΄όλον ότι δεν έβλεπα να έχουμε να μιλήσουμε δι΄οτιδήποτε κοινού ενδιαφέροντος θέμα, δέχθηκα. Μου είπεν:
« Ευρίσκομαι ένα βήμα προ του τάφου μου. Με κατέβαλε ο καρκίνος. Τον παλεύω, αλλά γνωρίζω ότι δεν θα είμαι νικητής. Σε κάλεσα να σου πω κάποια μυστικά, τα οποία δεν θέλω να τα πάρω μαζί μου. Να έρθης αύριο και να έχεις χαρτί και μαγνητόφωνο. Θα αναφερθώ σε ονόματα και γεγονότα. Θέλω να μου υποσχεθής ότι δεν θα δημοσιοποιήσης όσα σου πω προς του 2015.
΄Οντως, ανεφέρθη εις πρόσωπα και πράγματα. Αρκετά τα εγνώριζα εξ άλλων πηγών. Εν πάση περιπτώσει, όλα σημαντικά. Πολλά τούτων ανατριχιαστικά. Ανεφέρθη και εις την πτώσιν του «κομήτη» παρά το Καστελλόριζον. Μου είπε:
« Τα εκρηκτικά εστάλησαν από τον Πολ. Γιωρκάτζην με ένα κυτίον ωρολογιακών μολυβδοκονδύλων».
Παραλήπτης ήταν ο ..... υπάλληλος της κυπριακής πρεσβείας εις Αθήνας, ο οποίος κατεσκεύασε την βόμβαν.
Παρεδόθη εις τον Α. Σολωμού, οδηγόν του Υπουργού Εξωτερικών Σπ. Κυπριανού, ως πακέτο δια τον Υπουργόν του. Οι δύο αυτοί ουδέν εγνώριζαν.
Η βόμβα ερρυθμίσθη μετά από τηλεφώνημα από την Κύπρον. Επροορίζετο δια τον Διγενή». ... Μετά από ένδεκα ημέρες απεβίωσε...».
Ανακεφαλαίωση
Μετά από 44 ολόκληρα χρόνια μαθαίνουμε μέσω δημοσίων ελεύθερων βρετανικών εγγράφων πολλά που όφειλαν οι ίδιες οι υπηρεσίες του κυπριακού κράτους να δώσουν στην δημοσιότητα. Από το 1968 είχαν στην διάθεσή τους σε πολλαπλά αντίτυπα την βρετανική έκθεση του Τμήματος Εμπορίου, γιατί δεν την έδωσαν στην δημοσιότητα; Γιατί απέκρυψαν από το λαό και τους δύστυχους συγγενείς των θυμάτων την αλήθεια, ότι ήταν βόμβα που δολοφόνησε τους ανθρώπους των και όχι «δυστύχημα»; Μπορεί οι δύο υπόλοιποι φάκελοι της αστυνομικής έρευνας να παραμένουν κλειστοί (ελπίζουμε να τους δούμε πολύ πριν το 2040) αλλά ήδη υπάρχουν αρκετά έγγραφα με στοιχεία στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο... που επιβεβαιώνουν την «στρατιωτικού τύπου, home-made βόμβα» που στόχο είχε τον Στρατηγό Γρίβα Διγενή. Αντιλαμβανόμαστε ότι ο λόγος που δεν αποδεσμεύθηκαν ακόμα εκείνοι οι δύο φάκελοι είναι γιατί το περιεχόμενο τους ίσως να ενοχλήσει κάποιους μάλλον στην Κύπρο. Είναι γνωστό, επίσης, ότι κάποιοι στην Κύπρο είχαν σχέσεις με ξένες μυστικές υπηρεσίες... Μπορεί βέβαια να βγαίνει και το συμπέρασμα ότι ο κύκλος ανθρώπων που ονόμασε ο φυλακισμένος Π. Γεωργιάδης να μην ήσαν οι υπεύθυνοι, αλλά ίσως τελικά να έδωσαν (ή να εξασφάλισαν) σωστές πληροφορίες που τετραγώνισαν τις έρευνες της αστυνομίας....

Έρευνα - Φανούλα Αργυρού(Λονδίνο) και Μιχάλης Μ. Θωμαίδης (Λεμεσός)