Του Jeffrey A. Lockwood*
New York Times
Από τα πανάρχαια χρόνια τα έντομα επιστρατεύονταν ως πολεμικά όπλα, εργαλεία για την άσκηση τρομοκρατίας και όργανα βασανιστηρίων. Γιατί λοιπόν εκπλήσσει η είδηση ότι η CIA σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει τα πλάσματα αυτά για να φοβίσει τον εντομοφοβικό Αμπού Ζουμπάιντα, ύποπτο για τρομοκρατικές πράξεις; Εκπλήσσει και ιδού ο λόγος.
Πανάρχαια μέθοδος
Η παλαιότερη καταγραφή υποθετικής χρήσης εντόμων σε ανθρώπινες συρράξεις αφορά μέλισσες και σφήκες. Στην Παλαιολιθική εποχή έβαζαν φωλιές εντόμων με φονικό κεντρί μέσα σε καλάθια ή πήλινα σκεύη και τις εκτόξευαν –σαν βόμβες– μέσα σε σπήλαια, για να βγάλουν έξω τον εχθρό. Η «στρατολόγηση» εντόμων για την καταστροφή της σοδειάς ή τη μετάδοση ασθενειών είναι τακτική πολύ μεταγενέστερη, δηλαδή της σύγχρονης εποχής. Όμως, τα βασανιστήρια με έντομα είναι υπαρκτά καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρώπινου γένους.
Στην αρχαία Περσία «μπούκωναν» κάποιον με γάλα και μέλι, τον έδεναν σε μια βάρκα ή ένα κούφιο κορμό και τον παρέδιδαν βορά στις μύγες, που μόλυναν τη σάρκα του μέχρι να πάθει γάγγραινα. Οι φυλές της Σιβηρίας συνήθιζαν να δένουν τους αιχμάλωτους σε ένα δέντρο, γυμνούς και εκτεθειμένους σε κουνούπια και άλλα έντομα, που με 9.000 τσιμπήματα το λεπτό μπορούσαν να τους ρουφήξουν το μισό αίμα σε δύο μόνον ώρες.
Όσο για την περιβόητη θανάτωση της μυρμηγκοφωλιάς, τον αργό και οδυνηρό θάνατο που επεφύλασσαν στους εχθρούς τους οι Απάτσι, δεν είναι απλώς χολιγουντιανό επινόημα, αλλά πραγματικότητα.
Ψυχολογικός τρόμος
Την κορυφαία μέθοδο βασανισμού με έντομα την επινόησε ένας εμίρης της Μπουχάρας τον 19ο αιώνα. Αυτός έριχνε τους πολιτικούς του αντιπάλους στο λάκκο των εντόμων, δηλαδή μια βαθιά τρύπα σκεπασμένη με σιδερένια γρίλια, μέσα από την οποία έριχναν τσιμπούρια προβάτων και άλλους «φονιάδες». Το τσίμπημα έμοιαζε με τρύπημα καυτής βελόνας, ενώ το σάλιο των εντόμων διέλυε τους ιστούς του θύματος έως ότου «μάζες σάρκας ξεκόλλαγαν από τα οστά», κατά την περιγραφή του αρχιβασανιστή του εμίρη. Κατόπιν όλων αυτών, γιατί εκπλήσσει το γεγονός ότι στις ΗΠΑ κάποιος εντομοφοβικός υπέστη εντομολογικό βασανισμό; Ίσως επειδή είναι η πρώτη φορά που τα έντομα χρησιμοποιούνται για την πρόκληση ψυχολογικού τρόμου. Ο Σολζενίτσιν έχει περιγράψει κουτιά γεμάτα κοριούς στα σοβιετικά γκουλάγκ, αλλά εκεί στόχος ήταν μάλλον ο σωματικός πόνος – άλλωστε η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών σχεδίαζε να επιστρατεύσει ένα πλάσμα που δεν προκαλεί φυσικές βλάβες, μια κάμπια ως λέγεται. Κοντολογίς, 100.000 χρόνια μετά τους πρωτοπόρους των βασανιστηρίων με μέλισσες και σφήκες, οι ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν τον φυσικό κόσμο και για να κάνουν τους άλλους να υποφέρουν.
Πολλά είναι τα επιχειρήματα κατά των βασανισμών. Ένα από αυτά, πρακτικής φύσεως, στηρίζεται στο δόγμα «Άμα τυραννείς τους άλλους θα σε τυραννήσουν κι αυτοί». Το δόγμα ισχύει και για τον ψυχολογικό βασανισμό. Σκεφθείτε τι θα γινόταν, εάν κάποια τρομοκρατική οργάνωση ανακοίνωνε τη μαζική μετάδοση σπάνιας μολυσματικής, ασθένειας από είδη κουνουπιών υπαρκτών σε όλη την αμερικανική επικράτεια; Θα επακολουθούσε πανδημία, με εκατοντάδες χιλιάδες αρρώστους, χιλιάδες νεκρούς, εκατοντάδες τυφλούς, με κατάρρευση της κτηνοτροφίας και της βιομηχανίας τροφίμων. Τι τρόμος και πανικός λοιπόν στη σκέψη ότι το καλοκαίρι αυτό ένα κουνουπάκι μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική φλεγμονή ή αιμορραγία στα ζωτικά όργανα!
Βεβαίως, οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο είναι ελάχιστες. Άσε που οι τρομοκράτες ίσως μπλοφάρουν. Διότι η τρομοκρατία είναι και ψυχολογική, όπως ακριβώς και οι βασανισμοί.
* Καθηγητής Φυσικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Γουαϊγιόμινκγ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.